Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 43: Tiếng Việt: Từ đồng âm

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 43: Tiếng Việt: Từ đồng âm

1. 11/11/2021 2
2. a. Con ngùa ®ang ®øng bçng lång lªn. Thảo luận nhóm bàn - Lång (1): ChØ ho¹t ®éng cña con ®éng tõ. ngùa,Thời giancÊt cao 3p vã lªn, víi mét søc m¹nhGiải thích ®ét ngét nghĩa do của qu¸ từ ho¶ng“lồng” sî,trong 2 hµnhví dụ ®éng trên? ph¶n øng qu¸ m¹nh rÊt khãTìm kìm từ đồng giữ, nghĩavïng vớilªn từ hoÆc “lồng” ch¹y để xthayông x¸o.thế vào 2 ví dụ đó. Cho-> biết Tõ thaytừ “lồng” thÕ:thuộc vät, phi, từ loại nh¶y nào? b. Mua ®îc con chim, b¹n t«i nhèt ngay vµo lång. - Lång (2): ChØ ®å vËt lµm b»ng tre, kim lo¹i dïng ®Ó nhèt chim , gà. ->Tõ thay thÕ: chuång, rä danh tõ
3. a. Con ngùa ®ang ®øng bçng lång lªn. b. Mua ®îc con chim, b¹n t«i nhèt ngay vµo lång. ®éng tõ. danh tõ Từ lồng trong hai câu trên có gì giống nhau và khác nhau? Giống nhau về Khác nhau về nghĩa âm thanh Từ đồng âm ➔ Giống: phát âm giống nhau.
4. Trß ch¬i: Luật chơi: Có 8 hình ảnh trên màn hình, các nhóm phải nhanh chóng nhận biết các từ đồng âm ứng với các hình ảnh đó. Sau 3 phút, đội nào tìm được nhiều từ đồng âm đó sẽ thắng.
5. Đång tiÒn – Tîng ®ång Hßn ®¸ - и bãng L¸ cê – Cê vua KhÈu sóng - Hoa sóng *Ghi nhớ 1/135 Tõ ®ång ©m lµ những tõ gièng nhau vÒ ©m thanh nhng nghÜa kh¸c xa nhau, kh«ng liªn quan danh tõ ®éng tõ. gì tíi nhau. Cái lồng – ngựa lồng
6. Bài tập 3 Đặt câu với mỗi từ đồng âm sau: 1. Bàn (Danh Từ) – Bàn (Động Từ) 2. Sâu (Danh Từ) – Sâu (Tính Từ) 3. Năm (Danh Từ) – Năm (Số Từ) Họ ngồi vào bàn để bàn công việc. Mấy chú sâu con núp sâu trong đất. Lớp 6A năm ngoái có năm em đạt học sinh giỏi.
7. BạnGiải Hươngthích nghĩa cho củarằng từ từ “chân” chân tronglà từ cácđồng ví âmdụ ,sau: nhưng Hàa. C¸i lại ghÕ cho nµy rằngch©n bÞtừ g·y chân råi. (1)là từ nhiều nghĩa. Theo em b. C¸c vËn ®éng viªn ®ang tËp trung díi ch©n nói. (2) Hàc. Nam nói ®¸ đúng bãng nªn hay bÞ Hương®au ch©n. nói(3) đúng? Vì sao? 2 1 3 Chân ghế Chân núi Chân người bé phËn díi cïng cña bé phËn díi cïng bé phËn díi cïng cña mét sè vËt, tiÕp gi¸p vµ cña c¬ thÓ ngêi ghÕ, dïng ®Ó ®ì c¸c b¸m chÆt víi mÆt nÒn dïng ®Ó ®i, ®øng. vËt kh¸c (ch©n bµn, (ch©n nói, ch©n têng ) ch©n ghÕ ) => ĐÒu chØ bé phËn díi cïng -> Từ nhiều nghĩa
8. Phân biệt từ nhiều nghĩa với từ đồng âm Giống nhau: Âm thanh giống nhau Khác nhau: Từ nhiều nghĩa Từ đồng âm - Có một nét nghĩa - Nghĩa hoàn toàn khác chung giống nhau làm cơ nhau, không liên quan gì sở để hiểu nghĩa của từ. tới nhau.
9. a. Con ngùa ®ang ®øng bçng lång lªn. b. Mua ®îc con chim, b¹n t«i nhèt ngay vµo lång. ®éng tõ. danh tõ Dựa vào mối quan hệ giữa từ “lồng” với các từ khác ở trong câu - Tức là dựa vào ngữ cảnh mà ta phân biệt được nghĩa của các từ lồng.
10. +Kho1 : Nơi tập trung cất giữ tài sản. Đặt câu : Các chú đem cá cất vào kho để mai xuất khẩu. Đem cá về kho. +Kho2 : Cách chế biến thức ăn. Đặt câu : Mẹ tôi kho cá bằng nồi đất rất ngon. *Ghi nhớ 2/136 Khi giao tiếp phải chú ý đầy đủ đến ngữ cảnh để tránh hiểu sai nghĩa của từ hoặc dùng với nghĩa nước đôi do hiện tượng đồng âm.
11. Bµi ca dao sau ®· sö dông những tõ ®ång ©m nµo? Bà già đi chợ Cầu Đông, Bói xem một quẻ lấy chồng lợi chăng? Thầy bói xem quẻ nói rằng: Lợi thì có lợi nhưng răng không còn. (Ca dao) - Lợi 1: Lợi ích , trái với hại - Lợi 2, 3: Bộ phận bao quanh răng ở khoang miệng Chú ý: Sử dụng từ đồng âm trong ca dao, câu đố, tục ngữ để chơi chữ, nhằm mục đích dí dỏm, đùa vui.
12. Bµi tËp 4: Anh chµng trong c©u chuyÖn díi ®©y ®· sö dông biÖn ph¸p gì ®Ó kh«ng tr¶ l¹i c¸i v¹c cho ngêi hµng xãm? NÕu em lµ viªn quan xö kiÖn em sÏ lµm thÕ nµo ®Ó ph©n râ ph¶i tr¸i? Ngµy xa cã anh chµng mîn cña hµng xãm mét c¸i v¹c ®ång. Ýt l©u sau, anh ta tr¶ cho ngêi hµng xãm hai con cß, nãi lµ v¹c ®· bÞ mÊt nªn ®Òn hai con cß nµy. Ngêi hµng xãm ®i kiÖn. Quan gäi hai ngêi ®Õn xö. Ngêi hµng xãm tha: “BÈm quan, con cho h¾n mîn v¹c, h¾n kh«ng tr¶.” Anh chµng nãi: “BÈm quan, con ®· ®Òn cho anh ta cß.” - Nhng v¹c cña con lµ v¹c thËt. - DÔ cß cña t«i lµ cß gi¶ ®Êy pháng? – Anh chµng tr¶ lêi. - BÈm quan, v¹c cña con lµ v¹c ®ång. - DÔ cß cña t«i lµ cß nhµ ®Êy pháng?
13. CON VẠC CÁI VẠC ĐỒNG
14. ViÕt ®o¹n văn( tõ 5- 7 c©u) cã sö dông tõ ®ång ©m với chủ đề về bảo vệ môi trường Gợi Họcý: sinh phải có nhiệm vụ bảo vệ môi trường của - Hình th c: + o n v n ng n ( 5 - 7 câu) trường học.ứ NhữngĐ ạ buổiă laoắ động tập thể là dịp để học + Phương thức biểu đạt: Biểu cảm sinh góp công+ Có sức sử làm dụng sạch từ đồng lớp âm, đẹp trường. Tham gia trồng cây xanh bóng mát, chăm sóc bảo vệ bồn hoa, cây - cảnhNội dung: trong trường + Nói về học môi là trường thiết thực tạo nên cảnh quan đẹp để học tập và+ Cóvui thể chơi. sử dụngHọc nhữngsinh không cặp từ được đồng âmbẻ câysau: xanh,đất nướcgiày – xéonguồn lên nước, thảm môi cỏ, trường hái hoa- trường trong họctrường góp phần xây dựng trường học thân thiện , học sinh tích cực .
15. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá Thu (tiÒn) Thu Tháng tám thu cao , gió thét già, (Mïa) thu Cuộn mất ba lớp tranh nhà ta. Cao (thÊp) Tranh bay sang sông rải khắp bờ Mảnh cao treo tót ngọn rừng xa, Cao Mảnh thấp quay lộn vào mương sa. Cao (trăn) (Con )ba ba Trẻ con thôn nam khinh ta già không sức, Ba Nỡ nhè trước mặt xô cướp giật, Cắp tranh đi tuốt vào lũy tre Ba (m¸) Môi khô miệng cháy gào chẳng được, (Nhà )tranh Quay về, chống gậy lòng ấm ức! Tranh Tranh (giành)
16. Bài tập 2: a) Tìm các nghĩa khác nhau của danh từ cổ và giải thích mối liên quan giữa các nghĩa đó -Cổ 1: ( nghĩa gốc) bộ phận nối liền thân và đầu của người, động vật. -Cổ 2: bộ phận nối liền cánh tay và bàn tay -Cổ 3: bộ phận nối liền giữa thân và miệng cổ chai. b) Tìm từ đồng âm với danh từ cổ và cho biết nghĩa của từ đó -Cổ 1: bộ phận của cơ thể người -Cổ 2: cổ kính, cổ xưa, xưa cũ ( ví dụ: Nó chơi đồ cổ) vật thuộc về một thời xa xưa trong lịch sử -Cổ 3: cổ động, cổ vũ động viên -Cổ 4: cứng cổ nói không nghe -Cổ 5: bị cứng cổ ( bệnh bị trúng gió làm cho cổ cứng lại)
17. Hướng dẫn về nhà: -Nắm khái niệm cách sử dụng từ đồng âm,làm bài tập trong sách giáo khoa. - Tìm từ đồng âm trong thơ văn. - Soạn bài: Cảnh khuya và rằm Tháng Giêng + Đọc và trả lời các câu hỏi phần đọc hiểu văn bản. + Tìm hiểu tư liệu về Hồ Chí Minh.