Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài: Tức nước vỡ bờ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài: Tức nước vỡ bờ

1. VĂN BẢN: TỨC NƯỚC VỠ BỜ ( Trích TẮT ĐÈN) NGÔ TẤT TỐ
2. I. ĐỌC, THẢO LUẬN CHÚ THÍCH 1. T¸c gi¶: • Ng« TÊt Tè: (1893-1954) Quª ở Hµ Néi • ¤ng xuÊt th©n trong mét gia ®×nh nhµ nho gèc n«ng d©n. • ¤ng lµ mét häc gi¶, nhµ b¸o, nhµ v¨n hiÖn thùc xuÊt s¾c chuyªn viÕt vÒ n«ng th«n tríc C¸ch m¹ng • §îc Nhµ nưíc trao tÆng gi¶i thëng Hå ChÝ Ng« TÊt Tè Minh vÒ v¨n häc nghÖ thuËt (1996) • T¸c phÈm chÝnh: T¾t ®Ìn (1939), LÒu châng(1940),ViÖc lµng (1940)
3. GV: TRƯƠNG HOÀNG LONG
4. 2. Tác phẩm: a. Xuất xứ: trích chương V tác phẩm “Tắt đèn” b. Thể loại: tiểu thuyết c. Bố cục: 2 phần - Từ đầu -> ngon miệng hay không: tình thế gia đình chị Dậu. - Còn lại: Cảnh tức nước vỡ bờ
5. Tóm tắt đoạn trích ChÞ DËu bng b¸t ch¸o ®Õn bªn chång “ThÇy em h·y cè ngåi dËy hóp Ýt ch¸o cho ®ì xãt ruét”. Anh DËu míi kÒ b¸t ch¸o ®Õn miÖng thì cai lÖ vµ ngưêi nhµ lÝ trëng Ëp ®Õn thóc su. ChÞ DËu tõ tèn van xin khÊt sè tiÒn su cßn thiÕu. Cai lÖ qu¸t m¾ng chÞ sa sả nhng chÞ vÉn cè chÞu nhÉn nhôc van xin. Cai lÖ kh«ng nghe lêi van xin cña chÞ DËu, h¾n ®¸nh chÞ vµ sÊn ®Õn trãi anh DËu. ChÞ DËu liÒu cù l¹i ®¸nh tªn cai lÖ vµ ngêi nhµ lÝ trëng víi c¬n giËn kh«ng ngu«i “Thµ ngåi tï chứ đÓ cho chóng lµm tình lµm téi m·i thÕ, t«i kh«ng chÞu ®îc ”
6. GV: TRƯƠNG HOÀNG LONG II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN 1. Tình thế gia đình chị Dậu - Không có tiền đóng sưu cho chồng, phải bán con. - Chồng bị bắt, bị đánh đập dã man. -> Tình cảnh thê thảm, đáng thương.
7. 2. Hình ảnh bọn tay sai (Cai lệ) - Cử chỉ, hành động: + Sầm sập với roi song, thay thước, dây thừng. + Thét, quát, trợn mắt. + Bịch luôn vào ngực chị Dậu, tát luôn vào mặt chị. + Định đánh anh Dậu. - Lời lẽ: + Mày định nói cho cha mày nghe + Thằng kia, ông tưởng mày chết đêm qua + Không có tiền thì ông dỡ cả nhà mày - Thái độ: + Bỏ ngoài tai lời van xin; + Không mảy may động lòng -> Hung hăng, hống hách, dã man, thiếu tình người.
8. 3. Nhân vật chị Dậu a. Đối với chồng: - Dịu dàng, lo lắng, chăm sóc, yêu thương chồng. - Hành động quyết liệt để bảo vệ chồng b. Đối với bọn tay sai: - Van xin nhẫn nhục “ cháu van ông” - Cảnh cáo “nhà tôi đang đau ốm, ông không được phép hành hạ” - Thách thức “mày trói chồng bà đi, bà cho mày xem” - Quyết liệt phản kháng. ( Ngôn ngữ đặc sắc, khắc họa nhân vật rõ nét) -> Tình yêu thương chồng. => Sức sống và sức phản kháng của người phụ nữ nông dân.
9. Nhận xét của em về nhan đề : Tức nước vỡ bờ ? GV: TRƯƠNG HOÀNG LONG
10. Hễ tức nước thì vỡ bờ Có áp bức thì có đấu tranh. Con đường sống của nhân dân lao động chỉ có thể tồn tại khi họ biết tự đứng lên đấu tranh tự cứu lấy mình. GV: TRƯƠNG HOÀNG LONG
11. GV: TRƯƠNG HOÀNG LONG III. TỔNG KẾT: 1. Nghệ thuật: - Khắc hoạ nhân vật rõ nét. - Miêu tả linh hoạt, sống động. - Ngôn ngữ kể chuyện, miêu tả, đối thoại đặc sắc. 2. Ý nghĩa văn bản: -Bộ mặt tàn ác, bất nhân của xã hội thực dân phong kiến đương thời. - Tình cảnh khốn cùng của người nông dân và vẻ đẹp tâm hồn của người phụ nữ Việt Nam xưa.