Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết dạy học 100: Hành động nói

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết dạy học 100: Hành động nói

1. CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ TIẾT HỌC HÔM NAY NH: 2018- 2019
2. Tiết 100 Tiếng Việt: HÀNH ĐỘNG NÓI
3. Tiết 100: HÀNH ĐỘNG NÓI I. Hành động nói là gì 1. Khảo sát ngữ liệu: SGK/62 Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: Mẹ con Lí Thông đang ngủ, bỗng nghe có tiếng gọi cửa. Ngỡ là hồn oan của Thạch Sanh hiện về, mẹ con hắn hoảng sợ, van lạy rối rít. Khi Thạch Sanh vào nhà kể cho nghe chuyện giết chằn tinh, chúng mới hoàn hồn. Nhưng Lí Thông bỗng nảy ra kế khác. Hắn nói : - Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu. Thạch Sanh lại thật thà tin ngay. Chàng vội vã từ giã mẹ con Lí Thông, trở về túp lều cũ dưới gốc đa, kiếm củi nuôi thân. (Thạch Sanh)
4. Tiết 100: HÀNH ĐỘNG NÓI _ (1) Con trăn ấy là của Đẩy vua nuôi đã lâu. (2) Nay em Thạch giết nó, tất không khỏi bị tội Mục đích Sanh đi chết. (3) Thôi, bây giờ nhân để mình trời chưa sáng em hãy trốn hưởng ngay đi. (4) Có chuyện gì để lợi anh ở nhà lo liệu.
5. Tiết 100: HÀNH ĐỘNG NÓI _ (1) Con trăn ấy là của Đẩy vua nuôi đã lâu. (2) Nay em Thạch giết nó, tất không khỏi bị tội Mục đích chết. (3) Thôi, bây giờ nhân Sanh đi trời chưa sáng em hãy trốn để mình ngay đi. (4) Có chuyện gì để hưởng anh ở nhà lo liệu. lợi Lời nói Có Mục đích Hành động nói
6. Tiết 100: HÀNH ĐỘNG NÓI I. Hành động nói là gì 1. Khảo sát ngữ liệu: SGK/62: Hành động nói là hành động được thực hiện bằng lời nói nhằm mục đích nhất định 2. Ghi nhớ SGK/63
7. A: Bạn ơi!Đường đi ra hải đăng Vĩnh Thực lối nào vậy bạn? B: Đi đến ngã ba rồi rẽ phải sau đó đi thẳng là đến. Đạt mục đích B: Xin lỗi!Tớ không biết bạn nhé! Không đạt mục đích B: Im lặng (Không nói gì) Không đạt mục đích
8. ? Em hãy xác định mục đích trong các câu văn chứa hành động nói của Lí Thông trong phần ví dụ 1 SGK trang 62 “ – Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn đi. Có chuyện gì anh ở nhà lo liệu.”
9. Lời nói của Lí Thông Mục đích Con trăn ấy là của vua nuôi đã lâu. Thông báo Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội chết. Đe dọa Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em hãy trốn ngay đi. Cầu khiến Có chuyện gì để anh ở nhà lo liệu. Hứa hẹn
10. Chỉ ra các hành động nói trong đoạn trích và cho biết mục đích của mỗi hành động: Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng giọng luống cuống: - Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ? Điểm thêm một “giây” nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa: - Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài. Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ khoai vào rổ và òa lên khóc. ( ) Chừng như lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn tưởng những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ ngồi im. Bây giờ nghe mẹ giục nó phải đi, nó lại nhếch nhác, mếu khóc: - U nhất định bán con đấy ư? U không cho con ở nhà nữa ư? Khốn nạn thân con thế này! Trời ơi! ( Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
11. Hành động nói Mục đích Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ? Hỏi Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài. Báo tin U nhất định bán con đấy ư ? U không cho con ở nhà nữa ư ? Hỏi Khốn nạn thân con thế này! Trời ơi ! Bộc lộ cảm xúc
12. Các kiểu hành động nói Mục đích Hành động nói Hỏi Hành động hỏi Báo tin, kể, tả, nêu ý kiến, Hành động trình bày dự đoán Cầu khiến, đe dọa, thách Hành động điều khiển thức Hứa hẹn Hành động hứa hẹn Bộc lộ cảm xúc Hành động bộc lộ cảm xúc
13. Lời nói của Lí Thông Mục đích Kiểu hành động nói Con trăn ấy là của Hành động trình vua nuôi đã lâu. Thông báo bày (báo tin) Nay em giết nó, tất không khỏi bị tội Đe dọa Hành động điều chết. khiển (đe dọa) Thôi, bây giờ nhân trời chưa sáng em Cầu khiến Hành động điều hãy trốn ngay đi. khiển (cầu khiến) Có chuyện gì để Hành động anh ở nhà lo liệu. Hứa hẹn hứa hẹn
14. • Bài tập nhanh • Cho một đoạn hội thoại sau: Lớp trưởng: Cô giáo nhắc cả lớp chiều nay đi sinh hoạt đội. ==> Hành động thông báo ( trình bày) Tập thể: Cô báo mấy giờ đi ? ==>Hành động hỏi Lớp trưởng: 2 giờ ==> Hành động thông báo
15. III. Luyện tập BT 1: ( Sgk/63) Trần Quốc Tuấn viết Hịch tướng sĩ nhằm mục đích gì? Hãy xác định mục đích của hành động nói thể hiện một câu trong bài Hịch và vai trò của câu ấy đối với mục đích chung.
16. Câu: ‘ Nếu các ngươi biết chuyên tập sách này, theo lời dạy bảo của ta, thì mới phải đạo thần chủ; nhược bằng khinh bỏ sách này, trái lời dạy bảo của ta, tức là kẻ nghịch thù - Mục đích: + Khích lệ tướng sĩ học tập Binh thư yếu lược + Khích lệ lòng yêu nước của tướng sĩ Khích lệ tinh thần yêu nước, chống giặc ngoại xâm.
17. Bài 2 THẢO LUẬN NHÓM (6 người) thời gian: 3p NHÓM 3+4 NHÓM 1+2 Câu c Câu a
18. Bài 2/a Hành động nói Mục đích (Kiểu hành động) - Bác trai đã khá rồi chứ ? Hành động hỏi - Cảm ơn cụ mỏi mệt lắm. Hành động trình bày - Này bảo bác ấy có trốn đi đâu Hành động điều khiển thì trốn - Chứ cứ nằm đấy hoàn hồn. Hành động trình bày - Vâng, cháu cũng đã nghĩ như cụ. Hành động trình bày -Nhưng để cháo nguội vài húp cái đã. Hành động trình bày - Nhịn suông còn gì. Hành độngBộc lộ cảm xúc - Thế thì phải giục rồi đấy! Hành động điều khiển
19. Bài 2/c Hành động nói Mục đích (Kiểu hành động) - Cậu Vàng đi đời rồi, ông Hành động trình giáo ạ! bày (báo tin) - Cụ bán rồi? Hành động hỏi - Bán rồi, họ vừa bắt xong. [ ] Hành động trình bày (báo tin) - Thế nó cho bắt à? Hành động hỏi - Khốn nạn Nó có biết gì đâu! Hành động bộc lộ cảm xúc -Nó thấy tôi gọi thì chạy ngay về nó dốc ngược nó lên Hành động trình bày (kể, tả)
20. BàiBài 33 - Anh phải hứa với em không bao giờ được để chúng cách xa nhau. ((điềuđiều khiểnkhiển)) Anh hứa đi. ((điềuđiều khiểnkhiển)) - Anh xin hứa. (hứa)(hứa) -> Muốn xác định kiểu hành động nói cần phải xác định được mục đích nói và ngữ cảnh giao tiếp
21. Bài tập vận dụng: *Em hãy viết một đoạn văn có sử dụng hành động nói.
22. Hướng dẫn học bài về nhà: * Sưu tầm, tìm một số bài văn, đoạn văn trong đó có sử dụng hành động nói. * Làm thêm các bài tập trong Sách bài tập. * Chuẩn bị bài “ Hành động nói “ (tt)