Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài dạy số 24: Sang thu

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài dạy số 24: Sang thu

1. Chào mừng quý thầy cô về dự tiết học ngày hôm nay!
2. Đọc diễn cảm khổ thơ đầu bài thơ “Viếng lăng Bác”. Cho biết nội dung, nghệ thuật của bài thơ? Bài thơ thể hiện lòng thành kính và niềm xúc động sâu sắc của nhà thơ và mọi người đối với Bác Hồ khi vào viếng lăng Bác. Bài thơ có giọng điệu trang trọng và tha thiết, nhiều hình ảnh ẩn dụ đẹp và gợi cảm, ngôn ngữ bình dị mà cô đúc.
3. mùa thu
4. Tiết 121- Bài 24 Văn bản HỮU THỈNH
5. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : 1. Tác giả : - Hữu Thỉnh tên đầy đủ là Nguyễn Hữu Thỉnh, sinh năm 1942, quê ở huyện Tam Dương tỉnh Vĩnh Phúc. - Là nhà thơ trưởng thành trong thời kì kháng chiến chống Mĩ, ngòi bút gắn bó với đề tài chiến tranh, người lính và cuộc sống nông thôn. - Thơ của Hữu Thỉnh nhẹ nhàng, giàu hình ảnh đặc sắc, gợi cảm.
6. .Moät soá taäp thô noåi tieáng: Thư mùa đông (1984) Từ chiến hào đến thành phố (1985) Trường ca biển
7. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : 1. Tác giả : 2. Tác phẩm: - Viết năm 1977, in trong tập “ Từ chiến hào đến thành phố” - Hoµn c¶nh s¸ng t¸c: + §Êt nước võa hoµ b×nh + Thiªn nhiªn sang thu
8. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : Bçng nhËn ra hư¬ng æi II. Đọc – hiểu văn bản: Ph¶ vµo trong giã se * Đọc: Sư¬ng chïng ch×nh qua ngâ H×nh như thu ®· vÒ * Chú thích:(sgk) S«ng ®ưîc lóc dÒnh dµng * Thể loại: Thơ trữ tình thể năm chữ Chim b¾t ®Çu véi v· Biểu cảm kết hợp Cã ®¸m m©y mïa h¹ * Phương thức biểu đạt: V¾t nöa m×nh sang thu miêu tả * Bố cục: VÉn cßn bao nhiªu n¾ng + 2 khổ đầu : Sự biến đổi của đất trời §· v¬i dÇn c¬n mưa khi vào thu. SÊm còng bít bÊt ngê + Khổ cuối : Suy ngẫm của tác giả. Trªn hµng c©y ®øng tuæi. -H÷u ThØnh-
9. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : II. Đọc – hiểu văn bản: 1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu: Khổ thơ 1: Bỗng nhận ra hương ổi Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ Hình như thu đã về
10. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : II. Đọc – hiểu văn bản: 1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu: - Tín hiệu chuyển mùa: + Hương ổi. + Gió se nhân hóa, gợi tả những bước + Sương chùng chình. chuyển nhẹ nhàng của thiên nhiên trong khoảnh khắc giao - Phả: lan tỏa trong không mùa. gian, có ý nghĩa đột ngột ➔ Tín hiệu đặc trưng của thời khắc giao mùa từ hạ sang thu.
11. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : - Bçng : đột ngột, bất ngờ II. Đọc – hiểu văn bản: - H×nh như : pháng ®o¸n 1. Sự biến đổi đất trời khi nöa tin, nöa ngê . sang thu: Cảm xúc: Khổ thơ 1: Bỗng nhận ra hương ổi + Ngạc nhiên, bất ngờ, xúc Phả vào trong gió se động trước tín hiệu mùa thu. Sương chùng chình qua ngõ + Cảm giác mùa hạ chưa chắc Hình như thu đã về chắn mặc dù đã nhận ra tín hiệu mùa thu. ➔ Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng
12. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : + Sông: dềnh dàng II. Đọc – hiểu văn bản: 1. Sự biến đổi đất trời khi sang + Chim: vội vã. thu: + Mây: vắt nửa mình Khổ thơ 2: Sông được lúc dềnh dàng Nhân hóa Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu Tất cả đều đổi thay khi thu về: có hồn, sống động, sự vật trở nên duyên dáng, gần gũi hơn với con người
13. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Sông: dềnh dàng >< Chim: vội vã - Nghệ thuật đối:Diễn tả vận động tương phản của sự vật.
14. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : II. Đọc – hiểu văn bản: 1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu: - Đám mây chính là nhịp cầu của sự giao mùa, nghệ thuật nhân hóa tạo bất ngờ thú vị. Mây: vắt nửa mình - Nhà thơ đã lấy sự vận động của không gian để miêu tả sự vận động của thời gian. ➔ Đất trời chuyển biến sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt.
15. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : II. Đọc – hiểu văn bản: + Nắng:Vẫn còn Hạ 1. Sự biến đổi đất trời khi sang + Mưa: Đã vơi nhạt thu: + Sấm: Cũng bớt dần 2. Suy ngẫm của tác giả + Hàng cây: Đứng tuổi Thu Vẫn còn bao nhiêu nắng đậm Đã vơi dần cơn mưa nét Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi.
16. THẢO LUẬN NHÓM (thời gian 5 phút) Phân tích ý nghĩa của hai câu thơ: “Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi” Rút ra lời gửi gắm của tác giả qua hai câu thơ trên.
17. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - SÊm còng bít bÊt ngê Trªn hµng c©y ®øng tuæi + Nghĩa tả thực: sấm và hàng cây lúc sang thu. Sấm: vang động bất thường của + Ý nghĩa ẩn dụ: ngoại cảnh, cuộc đời. Hàng cây đứng tuổi: Con người từng trải sẽ có bản lĩnh vững vàng hơn.
18. Víi h×nh ¶nh cã gi¸ trÞ t¶ thùc vÒ hiÖn tượng thiªn nhiªn nµy, t«i muèn göi g¾m suy ngÉm cña m×nh - khi con ngêi ®· tõng tr¶i th× còng v÷ng vµng h¬n trước nh÷ng t¸c ®éng bÊt thường cña ngo¹i c¶nh, cña cuéc ®êi. ( Lêi t©m sù cña nhµ th¬ H÷u ThØnh )
19. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : II. Đọc – hiểu văn bản: 1. Sự biến đổi đất trời khi sang thu: - Tâm trạng ngỡ ngàng, cảm xúc bâng khuâng, xao xuyến của nhà thơ chợt nhận ra thu về - Đất trời chuyển biến sang thu nhẹ nhàng mà rõ rệt. 2. Suy ngẫm của tác giả Từ cảnh vật gợi những suy nghĩ sâu xa, kín đáo về cuộc đời Có tâm hồn tha thiết trân trọng vẻ đẹp của quê Tác giả hương, xứ sở Có những suy ngẫm sâu sắc về con người và cuộc đời
20. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : II. Đọc – hiểu văn bản: III. Tổng kết 1. Nghệ thuật: - Hình ảnh giàu sức biểu cảm, gợi suy tưởng. - Nghệ thuật nhân hóa, ẩn dụ, đối lập tự nhiên hợp lý. - Từ láy gợi hình. 2. Nội dung: - Cảm nhận tinh tế về thiên nhiên ở thời điểm giao mùa. - Thiết tha, trân trọng trước vẻ đẹp thiên nhiên, đất nước. - Suy ngẫm sâu lắng về con người, cuộc đời.
21. Tiết 121 : SANG THU - HỮU THỈNH - I. Tìm hiểu chung : II. Đọc – hiểu văn bản: III. Tổng kết IV. Luyện tập - Chùm thơ thu (Thu điếu, Thu vịnh, Thu ẩm) Nguyễn Khuyến - Thu dạ Hồ Chí Minh - Đây muà thu tới Xuân Diệu - Tiếng thu Lưu Trọng Lư
22. Những câu thơ hay về mùa thu Ao thu lạnh lẽo nước trong veo Sắc đâu nhuộm ố quan hà Một chiếc thuyền câu bé tẹo teo Cỏ vàng, cây đỏ, bóng tà tà dương. (Thu điếu – Nguyễn Khuyến ) (Cảm thu, tiền thu – Tản Đà ) Gieáng ngoïc, sen taøn boâng heát thaém Trôøi thu thay aùo môùi Röøng phong laù ruïng tieáng nhö möa. Trong bieác noùi cöôøi thieát tha. (Thu - Ngoâ Chi Lan ) (Ñaát nöôùc - Nguyeãn Ñình Thi) Em không nghe rừng thu OÂ ! Hay buoàn vöông caây ngoâ ñoàng Lá thu rơi xào xạc Vaøng rôi ! Vaøng rôi: thu meânh moâng. Con nai vàng ngơ ngác (Tì Baø - Bích Kheâ) Đạp trên lá vàng khô (Tiếng thu- Lưu Trọng Lư )
23. 1. 5Thời. Hìnhgianảnhrađượcđời củaxembàilàthơnhịpSangcầu thunối giữa 423. .Một BàiTừ “thơtrongbỗngra”nhữngđời thểtronghiệntíntrạnghiệuhoàncủatháicảnhsựcảmđấtxúcnước hai bờ thời gian trong bài Sang thu chuyểnnhưnào?thế mùanàotrong? bài Sang thu 1 1 9 7 7 2 H Ò A B Ì N H 3 B Ấ T N G Ờ 4 H Ư Ơ N G Ổ I 5 Đ Á M M Â Y
24. Em đã rút ra được bài học gì cho bản thân qua bài thơ Sang thu? Rèn luyện bản thân mạnh mẽ, vững vàng trong cuộc sống Mỗi con người cần phải nuôi dưỡng trong trái tim mình một tình yêu đối với thiên nhiên, quê hương, đất nước
25. Hướng dÉn häc ë nhµ. - Häc thuéc bµi th¬. - N¾m v÷ng nh÷ng ®Æc s¾c nghÖ thuËt vµ néi dung cña bµi th¬. - Viết một đoạn văn ngắn diễn tả cảm nhận của Hữu Thỉnh trước sự biến chuyển của đất trời sang thu. - T×m ®äc nh÷ng t¸c phÈm cña nhµ th¬ H÷u ThØnh. - So¹n bµi míi: Nói với con (Y Phương)
26. Xin chân thành cảm ơn thầy cô và các em học sinh!