Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài dạy: Thuật ngữ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài dạy: Thuật ngữ

1. ớp 4 A MônL Ngữ văn NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ VỀ DỰ TIẾT HỌC HÔM NAY ! Lớp 9B
2. GIẢI ĐOÁN Ô CHỮ 1 T H Ừ A 1 2 N Ử A 2 3 K H Ô N G 3 4 Ẩ N D Ụ 4 5 Đ Ú N G 5 1/ Điền từ còn2/ ĐểTừ thiếu giaonào vào còntiếp ô thiếuđạttrống: hiệu trong Phương quả câu chúng sau:châm ta về lượng là nói đúng,đủ,4/ Đâycần là không phải một nói úp mởtrong thiếu vào hai và phươngkhông đề. tài thức giao chủtiếp yếu khi phát triển nghĩa của từ dựa trên cơ sở nghĩa gốc. 3/ Trong giao tiếp ta nói những điều mà mình tin là có thật. Từ nào còn thiếu trong câu trên? T ƯH NU GẬ HT ÂN TG UỮ TK
3. * Ví dụ 1: So sánh 2 cách diễn đạt sau: Cách thứ nhất Cách thứ hai - Nước là chất lỏng không - Nước là hợp chất của các màu, không mùi, có trong nguyên tử hi-đrô và ôxi, có ao, hồ, sông, biển. công thức là H2O. - Muối là tinh thể trắng, vị - Muối là hợp chất mà phân tử mặn, thường được tách từ gồm có một hay nhiều nguyên nước biển, dùng để ăn. tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc a-xít Cách giải thích trên cơ Cách giải thích thông sở nghiên cứu lý thuyết và thường, được hình thành các phương pháp khoa học, trên cơ sở kinh nghiệm, không có kiến thức chuyên mang tính chất cảm tính. môn sẽ không hiểu được.
4. * Ví dụ 2: - Ba-zơ là hợp chất mà phân tử gồm một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xít. - Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó. - Phân số thập phân là phân số mà mẫu là lũy thừa của mười.
5. Bazơ tan : NaOH ; KOH ; Ba(OH)2 Bazơ không tan : Cu(OH)2 ; Fe(OH)2; Fe(OH)3 - Bazơ là hợp chất mà phân tử gồm một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xit. Khái niệm thuộc bộ môn Hóa học.
6. ẨN DỤ: Người cha mái tóc bạc Đốt lửa cho anh nằm - Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó. Khái niệm thuộc bộ môn Ngữ văn.
7. 3− 152 73 VÝ dô ; ; ; lµ c¸c ph©n 10 100 1000 sè thËp ph©n - Phân số thập phân là phân số mà mẫu là lũy thừa của mười. Khái niệm thuộc bộ môn Toán học.
8. * Ví dụ 2: - Ba-zơ là hợp chất mà phân tử gồm một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xít. Khái niệm thuộc bộ môn Hóa học. - Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó. Khái niệm thuộc bộ môn Ngữ văn. - Phân số thập phân là phân số mà mẫu là lũy thừa của mười. Khái niệm thuộc bộ môn Toán học.
9. - Nước là hợp chất của các nguyên tử hi-đrô và ôxi, có công thức là H2O. - Hóa học - Muối là hợp chất mà phân tử gồm có một hay nhiều nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều gốc a-xít - Hóa học - Ba-zơ là hợp chất mà phân tử gồm một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xít. – Hóa học. - Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó. – Ngữ văn - Phân số thập phân là phân số mà mẫu là lũy thừa của mười. - Toán học
10. GHI NHỚ 1 Thuật ngữ là những từ biểu thị khái niệm khoa học, công nghệ, thường được dung trong các văn bản khoa học, công nghệ.
11. Tìm thuật ngữ của bộ môn ĐỘI NAM Toán học và ĐỘI NỮ Ngữ văn (1 phút) StartHÕt101213141516171819202122232425262728293031323334353637383940414243444546474849505152535455565758596011123456789 giê
12. * Ví dụ I.2: - Ba-zơ là hợp chất mà phân tử gồm một nguyên tử kim loại liên kết với một hay nhiều nhóm hi-đrô-xít. Khái niệm thuộc bộ môn Hóa học. - Ẩn dụ là gọi tên sự vật, hiện tượng này bằng tên sự vật, hiện tượng khác có nét tương đồng với nó. Khái niệm thuộc bộ môn Ngữ văn. - Phân số thập phân là phân số mà mẫu là lũy thừa của mười. Khái niệm thuộc bộ môn Toán học.
13. ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ Và ngược lại
14. * Ví dụ II.2: a. Muối là một hợp chất có thể hòa tan trong nước.  Không có tính biểu cảm b. Tay nâng chén muối đĩa gừng Gừng cay, muối mặn xin đừng quên nhau. (Ca dao)  Khẳng định tình cảm gắn bó sâu đậm của hai nhân vật trữ tình trong bài ca dao  mang tính biểu cảm.
15. ĐẶC ĐIỂM CỦA THUẬT NGỮ
16. GHI NHỚ Về nguyên tắc, trong một lĩnh vực khoa học, công nghệ nhất định, mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm, và ngược lại, mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ. - Thuật ngữ không có tính biểu cảm.
17. GHI NHỚ Về nguyên tắc, trong một lĩnh vực khoa học, công nghệ nhất định, mỗi thuật ngữ chỉ biểu thị một khái niệm, và ngược lại, mỗi khái niệm chỉ được biểu thị bằng một thuật ngữ. - Thuật ngữ không có tính biểu cảm.
18. LUYỆN TẬP * Bài tập 1: Tìm thuật ngữ Lực là tác dụng đẩy, kéo của vật này lên vật khác.
19. LUYỆN TẬP .Xâm thực là làm hủy hoại dần dần lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân: gió, băng hà,nước chảy,
20. LUYỆN TẬP là hiện tượng trong đó có sinh ra chất mới
21. LUYỆN TẬP Hiện tượng hóa học là hiện tượng trong đó có sinh ra chất mới
22. LUYỆN TẬP Trường từ vựng là tập hợp những từ có ít nhất một nét chung về nghĩa. -VD: Cầm, nắm, ném -VD: Chài, lưới, thuyền, câu
23. LUYỆN TẬP .Di chỉ là nơi có dấu vết cư trú và sinh sống của người xưa. KHẢO CỔ LUNG LENG
24. Thụ phấn .là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với đầu nhụy.
25. .làLưu lượng lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở một địa điểm nào đó, trong một giây đồng hồ. Đơn vị đo:m3/s.
26. LUYỆN TẬP Trọng lực là lực hút của Trái Đất. QUẢ TÁO RƠI VÀO ĐẦU NEWTON→ ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN
27. LUYỆN TẬP . Khí áp là sức ép của khí quyển lên bề mặt Trái Đất.
28. LUYỆN TẬP .Đơn chất là những chất do một nguyên tố hóa học cấu tạo nên.
29. LUYỆN TẬP Thị tộc phụ hệ là thị tộc theo dòng học người cha, trong đó nam có quyền hơn nữ.
30. LUYỆN TẬP . Đường trung trực là đường thẳng vuông góc với một đoạn thẳng tại điểm giữa của đoạn ấy. A B
31. Bài tập 2: Đọc đoạn trích sau đây: “Nếu được làm hạt giống để mùa sau Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa Vui gì hơn làm người lính đi đầu Trong đêm tối, tim ta làm ngọn lửa!” (Tố Hữu, Chào xuân 67) Trong đoạn trích này, điểm tựa có được dùng như một thuật ngữ vật lí hay không? Ở đây, nó có ý nghĩa gì?
32. Điểm tựa (vật lý): điểm cố Điểm tựa (đoạn thơ): chỗ dựa định của đòn bẩy, thông tinh thần, nơi gửi gắm niềm tin qua đó lực tác động được và hy vọng. truyền tới lực cản.
33. Đáp án: “Điểm tựa” không phải là một thuật ngữ vật lý. Ý nghĩa: “Điểm tựa” là chỗ dựa tinh thần (ẩn dụ).
34. Bài tập 3/90 Thuật ngữ (Hóa học) Nghĩa thông thường - Hỗn hợp: là nhiều chất trộn - Hỗn hợp: gồm có nhiều lẫn vào nhau mà không hóa thành phần trong đó mỗi hợp thành một chất khác thành phần vẫn không mất tính chất riêng của mình. a/ Nước tự nhiên ở ao, hồ, sông, biển, là một hỗn hợp. b/ Đó là một chương trình biểu diễn hỗn hợp nhiều tiết mục. ? Hãy đặt câu với từ hỗn hợp được dung theo nghĩa thông thường.
35. Bài tập 3/90 Thuật ngữ (Hóa học) Nghĩa thông thường - Hỗn hợp: là nhiều chất trộn - Hỗn hợp: gồm có nhiều lẫn vào nhau mà không hóa thành phần trong đó mỗi hợp thành một chất khác thành phần vẫn không mất tính chất riêng của mình. b/ Đó là một chương trình a/ Nước tự nhiên ở ao, hồ, biểu diễn hỗn hợp nhiều tiết sông, biển, là một hỗn hợp. mục. - Nhà em nuôi gà bằng thức ăn hỗn hợp.
36. LUYỆN TẬP Bài tập 5: Trong kinh tế học, thuật ngữ thị trường (thị: chợ - yếu tố Hán Việt) chỉ nơi thường xuyên tiêu thụ hàng hóa, còn trong quang học (phân ngành vật lí nghiên cứu về ánh sáng và tương tác của ánh sáng với vật chất), thuật ngữ thị trường (thị: thấy – yếu tố Hán Việt) chỉ phần không gian mà mắt có thể quan sát được. Hiện tượng đồng âm này có vi phạm nguyên tắc một thuật ngữ - một khái niệm đã học ở phần Ghi nhớ không? Vì sao?
37. Thị trường (thuật ngữ ngành kinh tế): nơi thường xuyên tiêu thụ hàng hóa
38. Thị trường (thuật ngữ vật lý): chỉ phần không gian mà mắt có thể quan sát được.
39. Bài tập: 1) Tích của hai số âm là một số dương. 2)Trong giờ ra chơi, Hải nói với Tân: - Bài kiểm tra sử vừa rồi, tớ bị thầy thu mất phao, lần này xơi gậy,và ngỗng là cái chắc. 1-Tích, số âm, số dương 2- phao, gậy, ngỗng →Thuật ngữ là những từ → Biệt ngữ xã hội là biểu thị khái niệm khoa những từ ngữ chỉ học, côngThuật nghệ, ngữthường được dùngBiệt trong ngữ mộtxã hội được sử dụng trong văn tầng lớp xã hội nhất bản khoa học công nghệ. định.
40.  - Nắm kiến thức cơ bản về thuật ngữ - Làm nốt các bài tập còn lại trong SGK và Sách bài tập. - Soạn bài “Kiều ở lầu Ngưng Bích”.
41. Bài tập 4: Trong sinh học, cá voi, cá heo được xếp vào lớp thú, vì tuy những động vật này có xương sống, ở dưới nước, bơi bằng vây nhưng không thở bằng mang mà thở bằng phổi. Căn cứ vào cách xác định của sinh học, hãy định nghĩa thuật ngữ cá. Có gì khác nhau giữa nghĩa của thuật ngữ này với nghĩa của từ cá theo cách hiểu thông thường của người Việt (thể hiện qua cách gọi cá voi, cá heo)?
42. Đáp án: Định nghĩa cá(thuật ngữ sinh học): động vật có xương sống, ở dưới nước, bơi bằng vây, thở bằng mang. Theo cách hiểu thông thường của Việt (cá không nhất thiết phải thở bằng mang ví dụ: cá voi, cá heo, cá sấu, )