Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài học: Bố của Xi - Mông

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài học: Bố của Xi - Mông

1. Trường THCS Vũ Lễ TIẾT: 156 Giáo viên: Nguyễn Thị Thủy
2. Kiểm tra bài cũ: Kể tên một số tác phẩm kèm tác giả mà em đã học có chủ đề gia đình? - Chiếc lược ngà – Nguyễn Quang Sáng. - Khúc hát ru những em be lớn trên lưng mẹ - Nguyễn Khoa Điềm. - Con cò - Chế Lan Viên. - Mây và sóng - Ta Go. - Nói với con – Y Phương.
3. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG I. TÌM HIỂU CHUNG: Guy đơ Mô- pa- xăng 1. Đọc – tóm tắt: Cậu bé Xi-mông khoảng 7-8 tuổi lần đầu tiên đến trường. Em bị lũ bạn chế giễu vì không có bố. Xi-mông đã đánh nhau và tấn công vào những kẻ đã chế nhạo mình. Nhưng em vô cùng đau khổ vì sự thật em không có bố. Xi-mông ra bờ sông định tự tử. - Cảnh vật ở bờ sông làm em nguôi ngoai đôi chút. Nhưng nghĩ đến nhà, đến mẹ, em lại khóc. - Một bác thợ ( Phi-líp) gặp, an ủi và đưa em về nhà. - Phi-líp đã nhận làm bố của em. - Hôm sau Xi-mông đến trường, lũ bạn xấu giễu cợt nhưng Xi- mông dám chống lại vì em tự tin rằng mình có bố là Phi-líp.
4. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG I. TÌM HIỂU CHUNG: Guy đơ Mô- pa- xăng 1. Đọc – tóm tắt: 2. Tác giả: - Guy đơ Mô-pa-xăng (1850- 1893) - Là nhà văn hiện thực Pháp nổi tiếng trong lĩnh vực truyện ngắn 3. Tác phẩm: a. Xuất xứ: - In trong “Tuyển tập truyện ngắn Pháp thế kỉ XIX”. - Đoạn trích nằm ở phần giữa truyện. b. Thể loại: Truyện ngắn. c. Ngôi kể: Ngôi kể thứ 3, kể theo trình tự thời gian. d. Nhân vật : Xi Mông, chị B - lăng sốt, bác Phi líp.
5. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG Guy đơ Mô- pa- xăng II. Đọc và tìm hiểu văn bản: 1. Nhân vật Xi mông a. Hoàn cảnh: - Thường bị bạn bè trêu chọc, đánh đập vì em không có bố. - Xi mông luôn đau khổ, sống trong mặc cảm tự ti, muốn tìm đến cái chết. - Em thật đáng thương. b. Tâm trạng Xi mông: *. Tâm trạng Xi mông khi ở bờ sông. *. Tâm trạng Xi mông khi gặp bác Phi líp. *. Tâm trạng Xi mông khi được bác Phi líp đưa về nhà và nhận làm bố. *. Tâm trạng Xi mông khi đến trường vào ngày hôm sau.
6. Hoạt động nhóm • Nhóm 1: • Nhóm 3: 1.Xi-mông ra bờ sông với ý định gì? 1.Khi về nhà gặp mẹ, Xi-mông có Em có thực hiện ý định ấy những hành động thư thế nào? không? Tại sao? 2. Xi-mông nói gì với bác Phi-líp? 2. Khi trò chơi kết thúc, Xi-mông Câu hỏi của em thể hiện khát lại nghĩ đến điều gì? Nhận xét về vọng nào? mức độ tiếng khóc của Xi-mông. 3. Khi bác Phi-líp nhận lời làm Qua đó em hiểu tâm trạng của bố, tâm trạng cậu bé ra sao? Xi-mông lúc này như thế nào? • Nhóm 4: * Nhóm 2: 1.Khi gặp bác Phi-líp, Xi-mông đã 1. Ngày hôm sau ở trường, trước trả lời bác như thế nào?Câu nói sự trêu chọc như thường lệ của nào của Xi-mông được nhắc lại bọn trẻ, thái độ của Xi-mông như nhiều lần? thế nào? Vì sao em có thái độ đó? 2. Vì sao Ximông lại theo bác về 2. Qua đó em thấy việc có một nhà ?Từ đó em hiểu gì về tâm người bố có ý nghĩa như thế nào trạng nhân vật?? với Xi- mông?
7. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG Guy đơ Mô- pa- xăng * Khi ở bờ sông - Định tự tử ( Nhẩy xuống sông cho chết đuối). - Em quên ý định ấy vì: Cảnh bờ sông đẹp. + Trời ấm áp, nắng êm đềm, nước lấp lánh như gương -> khiến Xi- mông cảm thấy dễ chịu, khoan khoái. + Đuổi bắt nhái mỉm cười. - Chợt nhớ đến nhà, đến mẹ, nỗi khổ tâm lại trở về em lại khóc + Người rung lên, quì xuống đọc kinh cầu nguyện. + Cơn nức nở kéo đến dồn dập, xốn xang, choáng lấy em ( Mức độ tiếng khóc tăng dần) -> Tâm trạng Xi-mông uất ức, đau khổ tuyệt vọng đến vô bờ
8. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG Guy đơ Mô- pa- xăng * Khi gặp bác Phi-líp: - Trả lời bác bằng giọng nghẹn ngào, lời nói đứt quãng, nói một cách khó khăn giữa những tiếng nấc. + Chúng nó đánh cháu vì cháu không có bố. - Em nhắc đi nhắc lại chuyện em không có bố. - Em khao khát có bố, và hi vọng từ lời nói của bác Phi líp cứ về nhà người ta sẽ cho - Em quá đau đớn và buồn tủi, nỗi đau như bùng lên vỡ òa → Tâm trạng buồn tủi, xấu hổ, bất lực. Niềm khát khao hi vọng mãnh liệt.
9. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG * Khi về nhà : Guy đơ Mô- pa- xăng - Nhảy lên ôm cổ mẹ, oà khóc - Nhắc lại ý định tự tử của mình vì không chịu được nỗi nhục không có bố - Xi-mông hỏi bác Phi-líp: ‘Bác có muốn làm bố của cháu không?’ - Cậu bé nói tiếp: ‘Nếu bác không muốn, cháu sẽ quay trở ra sông và lại nhảyxuống’ -> Khao khát có được người bố. - Khi được bác Phi-líp nhận lời Xi-mông ghi nhớ tên bác, hết cả buồn. -> Tâm trạng hân hoan, sung sướng và hạnh phúc.
10. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG Guy đơ Mô- pa- xăng * Ngày hôm sau ở trường - Xi mông quát vào mặt chúng như ném một hòn đá, tự hào nhắc đến bố Phi- líp. - Không trả lời đám bạn, ánh mắt thách thức, tin tưởng sắt đá, sẵn sàng chịu hành hạ, không bỏ chạy. - Vì em đã có bố và em tin tưởng sắt đá vào điều đó. - Xi mông có thêm sức mạnh, nghị lực, niềm tin vững vàng và cả lòng dũng cảm kì diệu. Em không còn nhút nhát, sợ hãi và xấu hổ nữa mà trở nên mạnh mẽ. → Xi - mông kiêu hãnh, tự tin.
11. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI - MÔNG Guy đơ Mô- pa- xăng II. Đọc và tìm hiểu văn bản: 1. Nhân vật Xi mông b. Tâm trạng Xi mông: - Cách kể chuyện tự * Khi ở bờ sông: Đau khổ, tuyệt vọng. nhiên hấp dẫn * Khi gặp bác Phi-líp: Buồn tủi, xấu hổ, bất lực. - Miêu tả qua * Khi về nhà: Khát khao có bố càng mãnh liệt. hành động Được bác Phi-líp nhận lời : Vui sướng, hạnh phúc. cử chỉ, lời nói * Ngày hôm sau ở trường: Kiêu hãnh, tự tin. dáng vẻ. Xi-mông là em bé có hoàn cảnh bất hạnh đáng thương, có niềm khao khát rất bình dị và không chịu đầu hàng nghịch cảnh .
12. DIỄN BIẾN TÂM TRẠNG CỦA XI-MÔNG Ngày Khi Khi ở Khi hôm gặp bác bờ sông về nhà sau Phi-líp ở trường Vui Đau Buồn Khát Tuyệt Bất sướng, Kiêu Tự khổ tủi, khao vọng lực hạnh hãnh tin xấu hổ có bố phúc Cần biết yêu thương, cảm thông và chia sẻ, không được ác ý với bè ban, nhất là những bạn có hoàn cảnh đặc biệt.
13. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG II. Đọc và tìm hiểu văn bản: (Guy đơ Mô- pa- xăng) 2. Nhân vật chị B lăng sốt * Hoàn cảnh: - Chị bị người đàn ông lừa dối, đã sinh ra Xi mông. * Khi con khóc vì không có bố: - Đôi má đỏ bừng. - Cảm giác tê tái đến tận xương tủy. - Ôm con hôn lấy hôn để, nước mắt Xấu hổ, thương con tuôn rơi. * Khi con hỏi bác Phi-líp: - Im lặng Đau đớn, nhục nhã không - Hổ thẹn, lặng ngắt, quằn quại thể chịu nổi. - Dựa tường, tay ôm ngực. -> Blăng-sốt là người phụ nữ bị lừa dối, đáng thương, đáng được cảm thông, chia sẻ.
14. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG II. Đọc và tìm hiểu văn bản: Guy đơ Mô- pa- xăng 3. Nhân vật Bác Phi líp a. Chân dung: - Cao lớn, bàn tay chắc nịch. - Râu tóc đen và quăn. - Nhìn Xi-mông với vẻ nhân hậu. Người đàn ông khoẻ mạnh, nhân từ. b. Hành động, suy nghĩ:
15. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG II. Đọc và tìm hiểu văn bản: (Guy đơ Mô- pa- xăng) b. Hành động, suy nghĩ của nhân vật bác Phi-líp: * Khi gặp Xi-mông: - Đặt bàn tay lên vai - Hỏi em: “Có điều gì làm cháu buồn - Cử chỉ thân mật, ân cần phiền đến thế cháu ơi?’’ hỏi han. - Lời nói: đừng buồn nữa cháu ơi - Động viên an ủi rất khéo. + Người ta sẽ cho cháu một ông bố * Khi đưa Xi-mông về nhà: - Gần gũi như bố con, mở - Mỉm cười dắt tay em. đường giải thoát cho Xi mông - Nghĩ về Blăng-sốt: + Đã lầm lỡ rất có thể lỡ lầm lần - Lúc đầu có ý xem thường nữa chị B lăng sốt. • .
16. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG II. Đọc và tìm hiểu văn bản: (Guy đơ Mô- pa- xăng) b. Hành động, suy nghĩ của nhân vật bác Phi-líp: * Khi gặp chị Blăng-sốt: • - Thái độ, cử chỉ: E dè, bỏ mũ, ấp - Thay đổi ý nghĩ về úng, xúc động BLăngsốt: tôn trọng, - Khi Xi-mông khóc, đề nghị làm bố: không bỡn cợt + Im lặng + Cười, nhận lời : Có chứ, bác - Xúc động vì quyết định muốn chứ. đột ngột. + Nhấc bổng em lên, hôn vào hai má em, bỏ đi rất nhanh. - Thương Xi-mông. - Phi-líp là người nhân hậu, giàu tình thương, đã cứu sống Xi-mông, nhận làm bố của Xi-mông, đem lại cho em niềm vui, hạnh phúc. - Là người dũng cảm, vượt qua những định kiến của xã hội.
17. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG (Guy đơ Mô- pa- xăng) III. TỔNG KẾT 1. Nghệ thuật: - Cách kể chuyện tự nhiên hấp dẫn - Miêu tả diễn biến tâm trạng nhân vật đặc sắc, đặc biệt tâm lý trẻ thơ tinh tế phù hợp. 2. Nội dung: - Nhắc nhở về lòng yêu thương bạn bè, rộng ra là lòng yêu thương con người. - Thông cảm với nỗi đau hoặc lỡ lầm của người khác.
18. TIẾT 156 : BỐ CỦA XI- MÔNG (Guy đơ Mô- pa- xăng) * CỦNG CỐ: ? Qua văn bản em ghi nhớ được gì về 3 nhân vật? Theo em họ có xứng đáng trở thành một gia đình không? - Trong tác phẩm Mô-pa-xăng đã để nhân vật Phi-líp ngỏ lời cầu hôn Blăng-sốt và trở thành người bố thực sự của Xi-mông. Đó là một kết thúc có hậu ? Đặt trong bối cảnh xã hội còn nhiều người có định kiến nằng nề với những người phụ nữ có con ngoài giá thú, câu chuyện có ý nghĩa như thế nào? - Chúng ta nên cảm thông, chia sẻ và không nên chạm đến nỗi đau của họ. Mở rộng lòng nhân ái, không nhìn họ bằng cái nhìn định kiến, hẹp hòi.
19. Xi mông đến trường bị bạn chế giễu
20. Xi-mông đi tự tử
21. LUYỆN TẬP 1. Hãy sắp xếp những nội dung sau đây theo đúng diễn biến của đoạn trích Bố của Xi-mông. A/ Phi-líp gặp Xi-mông và nói sẽ cho em một ông bố B/ Xi-mông đến trường và nói với các bạn có bố là Phi-líp C/ Phi-líp đưa Xi-mông về nhà trả cho chị Blăng-sốt và nhận làm bố của Xi-mông. D/ Xi-mông buồn chán, tuyệt vọng và lang thang ra bờ sông Đáp án: D A C B • 2. Truyện bố của Xi mông gợi em nhớ tới văn bản nào đã học nói về sự đau khổ tuyệt vọng khi gia đình tan vỡ? • 3. Em nhận ra điều gì quý giá về tổ ấm gia đình?
22. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 1. Phân tích diễn biến tâm lí của các nhân vật trong đoạn trích Bố của Xi-mông? 2. Soạn bài: Con chó Bấc.