Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài thứ 24: Sang thu

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài thứ 24: Sang thu

1. TRƯỜNG THCS MỸ BÌNH Giáo viên: Danh Hồng Sơn
2. Với Đỗ Phủ: Khóm cúc chen ngang dòng lệ cũ Con thuyền buộc chặt mối tình già
3. Với Nguyễn Khuyến: Tầng mây lơ lửng trời xanh ngắt . Ngõ trúc quanh co khách vắng teo
4. Với Xuân Diệu: Đây mùa thu tới mùa thu tới Với áo mơ phai dệt lá vàng
5. Với Lưu Trọng Lư: Con nai vàng ngơ ngác Đạp trên lá vàng khô
6. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. - Hữu Thỉnh (1942), quê ở Vĩnh Phúc. - Ông thuộc thế hệ nhà thơ trưởng thành trong cuộc k/c chống Mĩ. - Hữu Thỉnh viết nhiều và viết rất hay về những con người, cuộc sống ở nông thôn. - Thơ ông thiên về cảm nhận vẻ đẹp tĩnh lặng, thanh bình của thiên nhiên và cuộc sống, mang cảm xúc bâng khuâng trước đất trời trong trẻo, biến chuyển nhẹ nhàng.
7. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. - Những tác phẩm chính: “Từ chiến hào tới thành phố”; “Thư mùa đông”; “Tình ca biển”; “Âm vang chiến hào”
8. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. 2. Tác phẩm. a. Xuất xứ. - Bài thơ viết cuối năm 1977 khi đất nước đã thống nhất. - In trong tập thơ “Từ chiến hào về thành phố.” b. Chủ đề: Những cảm nhận tinh tế về biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ rệt của đất trời từ hạ sang thu.
9. I. TÌM HIỂU CHUNG. Văn bản: Sang thu (Hữu Thỉnh) 1. Tác giả. Bỗng nhận ra hương ổi 2. Tác phẩm. Phả vào trong gió se Sương chùng chình qua ngõ c. Thể thơ: 5 chữ Hình như thu đã về Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ ? Em có nhận Vắt nửa mình sang thu xét gì về thể thơ Vẫn còn bao nhiêu nắng và cấu trúc bài Đã vơi dần cơn mưa thơ. Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi.
10. I. TÌM HIỂU CHUNG. 1. Tác giả. 2. Tác phẩm. c. Thể thơ: K1: Cảm nhận những dấu hiệu d. Cấu trúc: báo thu sang . - 3 phần K2: Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu. K3: Cảm nhận mùa thu bằng suy ngẫm, trải nghiệm.
11. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. 1/. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu. Bỗng nhận ra hương ổi ? Nhà thơ nhận ra Phả vào trong gió se tín hiệu của sự Sương chùng chình qua ngõ chuyển mùa qua Hình như thu đã về dấu hiệu nào và bằng những giác quan nào?
12. 1/. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu. Cảm Hương ổi Bỗng nhận ra hương ổi nhận Gợi hình Phả vào trong gió se bằng dung cụ thể, Sương chùng chình qua ngõ khứu Gió se gợi sự vận giác, động nhẹ Hình như thu đã về nhàng. xúc Phả giác Dấu Sương thu hiệu Cảm Sương Nhân có ý chậm chùng hoá lại, quấn sang nhận chình quýt bên thu bằng ngõ xóm thị giác Cảm giác Bỗng bất ngờ Cảm Cảm giác mơ hồ, xúc Hình như chưa rõ ràng.
13. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã 1/. Cảm nhận tinh tế của tác Có đám mây mùa hạ giả trước những dấu hiệu Vắt nửa mình sang thu báo thu. NT nhân hóa, động từ, ? Không gian mùa TPTình thái cảm xúc ngỡ thu được cảm nhận từ ngàng, xao xuyến của nhà thơ những hình ảnh nào. khi thu sang . 2/. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu.
14. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN.1. Cảm nhận tinh tế của tác giả trước những dấu hiệu báo thu. 2. Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu Sông được lúc dềnh dàng + Sông dềnh dàng >< chim vội vã sự vận động tương phản, nghệ thuật nhân hoá + từ láy Sự đổi thay nhẹ nhàng mà rõ rệt. Chim bắt đầu vội vã
15. Sông được lúc dềnh dàng Chim bắt đầu vội vã Có đám mây mùa hạ Vắt nửa mình sang thu ? Em hãy phân tích cái hay của biện pháp nhân hoá trong hai câu thơ cuối.
16. 2.Cảm nhận sự đổi thay của cảnh vật lúc sang thu. Có đám mây mùa hạ Mây mỏng như dải Vắt nửa mình sang thu Nghệ lụa treo trên bầu trời thuật nhân hoá Ranh giới giữa mùa hạ - mùa thu Cảm xúc say sưa, tâm hồn giao cảm với thiên nhiên.
17. II. ĐỌC – HIỂU VĂN BẢN. 3. Cảm nhận về mùa thu bằng suy ngẫm, trải nghiệm. Vẫn còn bao nhiêu nắng Đã vơi dần cơn mưa Sấm cũng bớt bất ngờ Trên hàng cây đứng tuổi.
18. Vẫn còn bao nhiêu nắng Sấm cũng bớt bất ngờ Đã vơi dần cơn mưa Trên hàng cây đứng tuổi. ? Những biểu hiện khác biệt nào của thời tiết khi chuyển từ hạ sang thu.
19. Nắng mưa sấm hàng cây Vẫn còn đã vơi cũng bớt đứng tuổi Sự chuyển biến của các hiện tượng tự nhiên: hạ nhạt dần – thu đậm nét hơn. Sự quan sát tinh tế, tâm hồn nhạy cảm của nhà thơ.
20. 3. Cảm nhận về mùa thu bằng suy ngẫm, trải nghiệm Có 2 tầng nghĩa: + Tả thực: Sang thu sấm thưa và nhỏ dần, không đủ sức lay động hàng cây đã bao mùa thay lá. Sấm cũng bớt bất ngờ Sấm: những vang động bất + Ẩn dụ: thường của ngoại cảnh Hàng cây đứng tuổi: Con người đã từng trải. Trên hàng cây đứng tuổi. ? Hai câu cuối mang => Khi đã từng trải, con người sẽ vững nhiều tầng nghĩa? vàng hơn trước những thử thách cuộc đời Hãy phân tích.
21. III. Nội dung Nghệ thuật - Những biến chuyển nhẹ nhàng mà rõ - Thể thơ 5 chữ. rệt của đất trời từ cuối hạ sang thu qua - Nghệ thuật nhân hoá cảm nhận tinh tế của tác giả. ẩn dụ sáng tạo. - Tình yêu tha thiết vẻ đẹp quê hương - Hình ảnh giàu sức gợi và những suy nghĩ sâu sắc về con cảm, mang ý nghĩa người, cuộc đời. tượng trưng.