Bài giảng Ngữ văn 9 - Hình tượng người lính trong thơ mới trong Đồng chí (Chính Hữu ) và Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật

42 trang minh70 4220

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn 9 - Hình tượng người lính trong thơ mới trong Đồng chí (Chính Hữu ) và Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_ngu_van_9_hinh_tuong_nguoi_linh_trong_tho_moi_tron.ppt

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Hình tượng người lính trong thơ mới trong Đồng chí (Chính Hữu ) và Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Phạm Tiến Duật

Cuôc kháng «Hai mươi năm trưchiớcế-ginữ cha cốựngc Nam - chân đất đầu trần Mắt ưPhớt ngheáp v làờich Báốc ngHồ: Mkhĩáng chiến. Ai có súng didùễngn sraúng khi, ai ncàóo?gươm dùng gươm Và những đoàn quân vệ quốc lên đường.» («Những chuyến ra đi»-Giang Nam)
I. Giới thiệu chung. II. Xuất thân của người lính. III. Tình cảm, lí tưởng. IV. Nghệ thuật. V. Luyện tập.
Chính Hữu Phạm Tiến Duật I. T×m hiÓu chung:
I. T×m hiÓu chung: 1.Tác giả: Chính Hữu (1926 - 2007) tên là Phạm Tiến Duật (1941- 2007). Trần Đình Đắc. Quê ở Hà Nam. Quê ở Phú Thọ. ➢ Là người lính trung đoàn ➢ Hoạt động trên tuyến đường Thủ đô, hoạt động trong hai Trường Sơn, là gương mặt tiêu cuộc chíến chống Pháp và Mĩ. biểu của thế hệ các nhà thơ trẻ ➢ Thường viết về người lính và thời chống Mĩ. chiến tranh. ➢ Thường viết về người lính và thanh niên xung phong.
Chính Hữu Phạm Tiến Duật I. T×m hiÓu chung: 2.Tác phẩm: Sáng tác vào Sáng tác năm năm 1948, giai 1969, giai đoạn đoạn đầu của cuộc kháng chiến cuộc kháng chống Mỹ cứu chiến chống nước đang diễn Pháp. ra khốc liệt nhất.
Đồng chi ́(Chính Hữu) Bài thơ về tiểu đội xe Quê hương anh nước mặn, đồng chua không kính (Phạm Tiến Duật) Làng tôi nghèo đất cày lên sỏi đá Anh với tôi đôi người xa lạ Không có kính không phải vì xe không có kính Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi Tự phương trời chẳng hẹn quen nhau. Ung dung buồng lái ta ngồi, Súng bên súng, đầu sát bên đầu Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng Đêm rét chung chăn thành đôi tri kỷ Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim Đồng chí! Thấy sao trời và đột ngột cánh chim Như sa, như ùa vào buồng lái Không có kính, ừ thì có bụi, Ruộng nương anh gửi bạn thân cày Bụi phun tóc trắng như người già Gian nhà không mặc kệ gió lung lay Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha. Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính. Không có kính, ừ thì ướt áo Anh với tôi biết từng cơn ớn lạnh, Mưa tuôn, mưa xối như ngòai trời Sốt run người, vừng trán ướt mồ hôi. Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi. Áo anh rách vai Những chiếc xe từ trong bom rơi Quần tôi có vài mảnh vá Ðã về đây họp thành tiểu đội Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới Miệng cười buốt giá Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi. Chân không giày Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời Thương nhau tay nắm lấy bàn tay! Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy Võng mắc chông chênh đường xe chạy Lại đi, lại đi trời xanh thêm. Đêm nay rừng hoang sương muối Không có kính, rồi xe không có đèn, Không có mui xe, thùng xe có xước, Đứng cạnh bên nhau chờ giặc tới Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước: Đầu súng trăng treo. Chỉ cần trong xe có một trái tim.
II. XUẤT THÂN CỦA NHỮNG NGƯỜI LÍNH : «Lũ chúng tôi Bọn người tứ xứ. «Quê hươngGặpanh nhaunước hồi chưamặn bi,ế đồngt chữ chua Làng tôiQuennghèo nhauđất từ càybuổi lên«mộsỏit, hai»đá» Sú(ng«Đồ bngắ nchi chưa»́-Chính quen Hữu) Quân sự mười bài Lòng vẫn cười vui kháng chiến. Lột sắt đường tàu Rèn thêm dao kiếm Áo vải chân không Đi lùng giặc đánh.» («Nhớ»́-Hồng Nguyên)
II. XUẤT THÂN CỦA NHỮNG NGƯỜI LÍNH : ThựcCùngdân mắcPháp võngchưa trênkịp cuốnrừng góiTrườngvề nước Sơnthì đế quốcHaiMỹ mươiđã kéo nămquân mưa,vào miềnnắng,Nam đêm,. Vậy ngàylà nhiều thếHànhhệHaingười đứaquân Việtở khônghaiNam đầutrở mỏi xathành thẳmngười lính. Tinh thầnSungĐườngquả sướngcảm, raxả trận thânbao vìnhiêu,mùanước, này tôivì đẹplàTổ quốclắm đồngquên đội mình,CủaTrường vìnhữngnhân dânSơn người hyĐôngsinh đi,nhớcủa vô người Trườngtận,lính hômSơnđã góp nay Tây. phần(Trườngquan Sơntrọng Đông,(Chính Trường“đánh SơnHữucho- TâyĐường-MỹPhạm cút,ra Tiếnmặtđánh trận Duật)) cho ngụy nhào” giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất Tổ quốc. “Lớp cha trước, lớp con sau Đã thành đồng chí chung câu quân hành” (Tiếng hát sang xuân-Tố Hữu)
Chính Hữu Phạm Tiến Duật II. XUẤT THÂN CỦA NHỮNG NGƯỜI LÍNH : Họ là những người nông Họ là những chàng trai dân, đến từ những miền trẻ, có học vấn, tri thức. quê lam lũ “nước mặn Họ là những người lính đồng chua”,”đất cày lên được huấn luyện, đào tạo sỏi đá”. Họ là những làm công việc chính là lái người lính “không xe trên tuyến đường chuyên”, vì yêu nước, Trường Sơn. căm thù giặc mà ra đi trực tiếp cầm súng chiến đấu.
Đồng chi ́ Bài thơ về tiểu đội xe (Chính Hữu) không kính (Phạm Tiến Duật) III. TÌNH CẢM, LÍ TƯỞNG. 1.Tình yêu quê hương và sự yêu đời của người lính. 2.Tinh thần bất khuất vượt lên mọi khó khăn, thử thách. 3. Tinh thần đoàn kết yêu thương gắn bó .
Đồng chi ́ Bài thơ về tiểu đội xe (Chính Hữu) không kính (Phạm Tiến Duật) III. TÌNH CẢM, LÍ TƯỞNG. 1.Tình yêu quê hương và sự yêu đời của người lính: Gian nhà khôngT mìặmc k ệnhgió lungững lay câu-Ung thơ dung buồng lái ta ngồi Giếng nước gốc đa nhớ người ra lính Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng thể hiện tình yêuNhìn thấyquê gió vào xoa mắt đắng Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim hương và sự Thlạấcy sao trời và đột ngột cánh chim” Miệng cười buốt giá Chân khôngquan giày của người lính? Thương nhau tay nấm lấy bàn tay - Không có kính ừ thì -Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha” -Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước Chỉ cần trong xe có một trại tim”
Đồng chi ́ Bài thơ về tiểu đội xe (Chính Hữu) không kính (Phạm Tiến Duật) III. TÌNH CẢM, LÍ TƯỞNG. 1.Tình yêu quê hương và sự yêu đời của người lính: Người lính đi đánh giặc nhưng Hình ảnh đầy vui tươi, dí lúc nào cũng canh cánh bên lòngdỏm: “Nhìn thấy gió vào xoa nỗi niềm nhớ về quê hương, xứ mắt đắng–Thấy con đường sở nơi có “giếng nước gốc đa”, chạy thẳng vào tim” Trên “gian nhà không” và hình bóng con đường ra trận, trở nên những người thân yêu. Họ luôn thơ mộng, gắn bó, làm bạn chủ động, họ luôn sát cánh, cùng với con người, con đường chia sẻ khó khăn, cùng động đến với miền Nam thân yêu viên kích lệ, cùng truyền lửa cho luôn ở trong tim họ. nhau trong mọi hoàn cảnh.
Đồng chi ́ Bài thơ về tiểu đội xe (Chính Hữu) không kính (Phạm Tiến Duật) III. TÌNH CẢM, LÍ TƯỞNG. 2.Tinh thần bất khuất, dũng cảmvượt lên mọi khó khăn, thử thách: -Đêm rét chung chăn thành Tìm C-nhKhái ữvôngếngt thương c câuó kính xo ừàthngì mcóàbđiụi viện đôi tri kỉ Rách tả tơi đôi giày vạn dặm H-Khôngàng cò ncó chkíờnhđó ừtithếngì ư xeớt áreoo -Sốt run người vầng tráthơn thể hiện tinh Bụi trường chinh phai bạc áo N-Chưaằm ng cửầan nhthay ớ trăng , nằm ướt mồ hôi thần bất khuất, hào hoa. nghiêng-Chưa c ầnhn ớrửbaến Á(oNg anhày về -rCháchính Hvaiữu) vượt lên khó Nôn-Nhì nnao nhau ngồ mi dặật ylấ nhm ớcưlưngời haha đèo.” Quần tôi có hai mảnh vá khăn của ngư(Nhớ-ờPhiạ m Tiến Duật) Miệng cười buốt giá lính? Chân không giày
Đồng chi ́ Bài thơ về tiểu đội xe (Chính Hữu) không kính (Phạm Tiến Duật) III. TÌNH CẢM, LÍ TƯỞNG. 2.Tinh thần bất khuất, dũng cảm vượt lên mọi khó khăn, thử thách: Trong bài “Đồng chí”, người Trong “Bài thơ về tiểu đội lính phải đối mặt với những xe không kính”, người lính khó khăn, thiếu thốn về vật phải đối mặt với những khó chất, với căn bệnh sốt rét khăn, gian khổ: gió, mưa, rừng quái ác và cả thời tiết bụi khi ngồi sau vô lăng vô cùng khắc nghiệt của của những chiếc xe không rừng núi kính.
Đồng chi ́ Bài thơ về tiểu đội xe (Chính Hữu) không kính (Phạm Tiến Duật) III. TÌNH CẢM, LÍ TƯỞNG. 3. Tinh thần đoàn kết yêu thương gắn bó : Đây là chủ đề xuyên suốt bài Hình ảnh “Bắt tay nhau qua thơ “Đồng chí”. Hình ảnh cửa kính vỡ rồi” hay “chung “ súng bên súng, đầu sát bên bát đũa nghĩa là gia đình đầu”, “thương nhau tay nắm đấy” trong “Bài thơ về tiểu lấy bàn tay” “Đứng cạnh bên đội xe không kính” cũng đã nhau chờ giặc tới” cho thấy thể hiện được một cách xúc họ luôn sát cánh, cùng chia động tình cảm yêu thương sẻ khó khăn, cùng động viên gắn bó với nhau của những kích lệ, cùng truyền lửa cho người lính lái xe Trường nhau trong mọi hoàn cảnh.
IV. THẢO LUẬN. Đồng chi ́ Bài thơ về tiểu đội xe (Chính Hữu) không kính (Phạm Tiến Duật) Điểm1. giGiốốngng nhau và kh: ác + Mục đíchnhau chiến v ềđấu:hình Vì ả nhnền độc lập của dân tộc. + Tinh thầnanh lạc quan,bộ đvượtội trong qua mọi hai khó khăn, gian khổ. + Họ rất kiênbài thơ?cường, dũng cảm trong chiến đấu. + Họ có tình cảm đồng chí, đồng đội sâu nặng. + Tình yêu quê hương,đất nước sâu sắc. 2. Khác nhau: Người lính trong bài thơ“ Đồng Người lính trong“ Bài thơ về tiểu chí” mamg vẻ đẹp chân chất, mộcđội xe không kính” luôn trẻ trung mạc của người lính xuất thân từ sôi nổi, vui nhộn với khí thế mới nông dân. mang tinh thần thời đại.
Người để lại cho đời không chỉ những chiến công chói lọi không chỉ uy danh lừng lẫy mà còn là sức mạnh niềm tin kết nối chín mươi triệu tim cho đất nước trường sinh mãi mãi! Tên người-Võ Nguyên Giáp
1. Bài cũ : - Tìm hiểu thêm về nghệ thuật của 2 bài thơ. - Học thuộc 2 bài thơ. 2. Bài mới: -Tìm hiểu thêm về chủ đề người lính trong thời hoà bình qua bài « Ánh trăng» -Nguyễn Duy. - Viết bài cảm nhận về người lính.
ViÕt ®o¹n v¨n nªu c¶m nghÜ cña m×nh vÒ h×nh ¶nh ngêi lÝnh c¸ch m¹ng qua bµi th¬ “§ång chÝ”
TiÕt : 46 ChÝnh H÷u I.T×m hiÓu chung: 1.T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm: a.T¸c gi¶: b.T¸c phÈm: ➢ Giäng : §äc víi nhÞp 2.§äc vµ t×m hiÓu bè côc: h¬i chËm ®Ó diÔn t¶ nh÷ng t×nh c¶m, c¶m xóc ®îc l¾ng ®äng dån nÐn.
§ªm nay rõng hoang s¬ng muèi §øng c¹nh bªn nhau chê giÆc tíi. §Çu sóng tr¨ng treo.
TiÕt : 46 ChÝnh H÷u I.T×m hiÓu chung: 1.T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm: a.T¸c gi¶: b.T¸c phÈm: ➢ LµmB¶y dßngtheo thÓ®Çuth¬: tùC¬do,së 2.§äc vµ t×m hiÓu bè côc: cãh×nh20thµnhdßngt×nh. ®ångCÊu chÝtróc. thµnhMêi dßng2 phÇntiÕp. theo : ➢ SøcNh÷ngnÆngbiÓucñahiÖnt tcñaëng tvµ×nh c¶m®ång chÝxóc. ®îc dÉn d¾t dånBa dßngtô vµocuèinh:÷Bøcng dßngtranh ®Ñpth¬ : vÒ(7,ng17êivµlÝnh20.).
TiÕt : 46 ChÝnh H÷u I.T×m hiÓu chung: 1.T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm: a.T¸c gi¶: b.T¸c phÈm: 2.§äc vµ t×m hiÓu bè côc: II.Ph©n tÝch: 1.C¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ:
1.C¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ : Quª h¬ng anh Lµng t«i nghÌo Níc mÆn ®ång chua §Êt cµy sái ®¸ XuÊt th©n tõ n«ng d©n nghÌo khã §«i ngêi xa l¹ Ch¼ng hÑn quen nhau Sóng bªn sóng - §Çu s¸t bªn ®Çu Cïng c¶nh ngé, lÝ tëng, nhiÖm vô, chan hoµ vµ sÎ chia.
§iÒu nµo nãi kh«ng ®óng vÒ : tõ “§ång chÝ” ®îc h×nh thµnh mét c©u th¬ riªng ? A. Lµ sù ph¸t hiÖn, lêi kh¼ng ®Þnh t×nh c¶m cña nh÷ng ngêi lÝnh trong 6 c©u th¬ ®Çu. B. N©ng cao ý th¬ cña ®o¹n tríc vµ më ra ý th¬ cña ®o¹n sau. C. DiÔn t¶ mét ý th¬ cha trän vÑn. D. T¹o nªn sù ®éc ®¸o trong giäng ®iÖu cho bµi th¬.
TiÕt : 46 ChÝnh H÷u I.T×m hiÓu chung: 1.T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm: a.T¸c gi¶: b.T¸c phÈm: 2.§äc vµ t×m hiÓu bè côc: II.Ph©n tÝch: 1.C¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ: 2.Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh ®ång chÝ:
2.Nh÷ng biÓu hiÖn t×nh ®ång chÝ : Ruéng n¬ng gëi Gian nhµ mÆc kÖ GiÕng níc gèc ®a QuyÕt ra ®i v× nghÜa lín BiÕt tõng c¬n ín l¹nh ¸o anh QuÇn t«i vµi Buèt gi¸ r¸ch vai m¶nh v¸ kh«ng giµy Th¬ng nhau tay n¾m lÊy bµn tay §ång cam céng khæ, yªu th¬ng, c¶m th«ng, thÊu hiÓu, chia xÎ bao gian lao.
TiÕt : 46 ChÝnh H÷u I.T×m hiÓu chung: 1.T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm: a.T¸c gi¶: b.T¸c phÈm: 2.§äc vµ t×m hiÓu bè côc: II.Ph©n tÝch: 1.C¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ: 2.Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh ®ång chÝ: 3.Bøc tranh ®Ñp vÒ t×nh ®ång chÝ:
3.Bøc tranh ®Ñp vÒ t×nh ®ång chÝ : §iÓm thêi gian Kh«ng gian Con ngêi §ªm nay Rõng hoang §øng c¹nh Thêi tiÕt kh¾c nghiÖt gi¸ buèt Phôc kÝch chê giÆc : s¸t c¸nh bªn nhau §Çu sóng – tr¨ng treo VÎ ®Ñp tinh thÇn, vÎ ®Ñp t©m hån
TiÕt : 46 ChÝnh H÷u I.T×m hiÓu chung: 11 12 1 1.T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm: 10 2 a.T¸c gi¶: 9 3 b.T¸c phÈm: 8 4 7 6 5 2.§äc vµ t×m hiÓu bè côc: II.Ph©n tÝch: 1.C¬ së h×nh thµnh t×nh C©u 1: Cho biÕt nghÖ thuËt ®ång chÝ: ®Æc s¾c cña bµi th¬ ? 2.Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh ®ång chÝ: C©u 2: C¶m nhËn nh thÕ III.Tæng kÕt: nµo vÒ h×nh ¶nh anh bé ®éi thêi chèng Ph¸p qua bµi th¬ “§ång chÝ” ?
S¬ ®å c¶m nhËn vÒ bµi th¬ Chung Chung Chung Chung giai cÊp c¶nh ngé lÝ tëng nhiÖm vô §ång chÝ ! C¶m th«ng Cïng chia sÎ G¾n kÕt t©m t nçi lßng nh÷ng gian khæ chia löa cña nhau hi sinh n¬i chiÕn hµo
VÎ ®Ñp b×nh dÞ cao c¶ cña ngêi lÝnh c¸ch m¹ng trong bµi th¬ “§ång chÝ” ➢XuÊt th©n tõ n«ng d©n. Hä bá l¹i nh÷ng g× quÝ gi¸, th©n thiÕt cuéc sèng n¬i lµng quª ®Ó ra ®i v× nghÜa lín. ➢Cïng tr¶i qua nh÷ng gian lao, thiÕu thèn tét cïng. ➢§Ñp nhÊt cña hä lµ t×nh ®ång ®éi ®ång chÝ s©u s¾c, th¾m thiÕt. ➢KÕt tinh h×nh ¶nh ngêi lÝnh vµ t×nh ®ång ®éi, ®ång chÝ cña hä lµ bøc tranh ®Ñp ®Æc s¾c ë cuèi bµi.
TiÕt : 46 ChÝnh H÷u I.T×m hiÓu chung: 1.T¸c gi¶ vµ t¸c phÈm: a.T¸c gi¶: b.T¸c phÈm: 2.§äc vµ t×m hiÓu bè côc: II.Ph©n tÝch: 1.C¬ së h×nh thµnh t×nh ®ång chÝ: 2.Nh÷ng biÓu hiÖn cña t×nh ®ång chÝ: III.Tæng kÕt: ➢Ghi nhí : SGK
ChÝn n¨m lµm mét §iÖn Biªn Nªn vµnh hoa ®á nªn thiªn sö vµng