Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 118: Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 118: Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)

1. GV: Phan Văn Phong NGỮ VĂN 9 - TIẾT 118 NGHỊ LUẬN VỀ MỘT TÁC PHẨM TRUYỆN ( HOẶC ĐOẠN TRÍCH ) 1
2. TUẦN 26 TIẾT 118: NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN ( HOẶC ĐOẠN TRÍCH) I. Tỡm hiểu bài nghị luận về tỏc phẩm truyện ( đ/trớch) II. Luyện tập 1. Tỡm hiểu văn bản ( Sgk) Trả lời (văn bản Sgk/64-65) -Vấn đề nghị luận: Số phận con 2. Nhận xột: người lao động nghốo khổ trong xó a/ Vấn đề nghị luận: Những phẩm chất, đức hội cũ trước Cỏch mạng 8/1945. tớnh đẹp đẽ của nhõn vật anh thanh niờn trong truyện ngắn “ LLSP” của Nguyễn Thành Long b/ Vấn đề NL được triển khai ở cỏc luận Những ý chớnh của văn bản: điểm: - Việc giải quyết cỏi sống và cỏi chết đối với lóo Hạc. -Câu 3, 4 của đoạn I (giới thiệu luận điểm) - Chọn cỏi chết trong hơn sống đục - Câu 1 của đoạn II. Câu 2 của đoạn III. Câu 1 để bảo toàn nhõn cỏch. của đoạn IV (nêu phân tích luận điểm) - Câu 3, 4 của đoạn V (cô đúc luận điểm) c/ Cỏch lập luận: vừa phõn tớch giải thớch, vừa chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể trong Cỏc ý đú giỳp tahiểu thờm về vẻ đẹp bờn tỏc phẩm. Bài văn dẫn dắt tự nhiờn, bố cục chặt trong: vẻ đẹp tõm hồn của lóo Hạc chẽ. 3. Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/63)
3. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu bài 1. Thế nào là bài văn nghị luận về một tác phẩm nghị luận về một tác truyện (hoặc đoạn trích)? phẩm truyện (hoặc đoạn a. Ví dụ trích) * Ví dụ 1: Văn bản SGK Tr.61 1. Thế nào là bài văn nghị luận về một tác b. Nhận xét phẩm truyện (hoặc đoạn - Vấn đề nghị luận của văn bản: Những phẩm trích)? chất, đức tính đẹp đẽ, đáng yêu của nhân vật anh a. Ví dụ thanh niên trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” b. Nhận xét của Nguyễn Thành Long. - Những nhan đề có thể đặt cho văn bản + “Hình ảnh anh thanh niên làm công tác khí tượng trong truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa”. + “Một vẻ đẹp nơi Sa Pa lặng lẽ”
4. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu bài Phần nghị luận về một tác Mở bài Thân bài Kết bài phẩm truyện (hoặc đoạn Nội trích) dung 1. Thế nào là bài văn Nêu Dùng luận Khái quát , nghị luận về một tác vấn đề điểm luận cứ đánh giá phẩm truyện (hoặc đoạn phân tích làm chung vấn đề trích)? sáng tỏ vấn đề nghị luận a. Ví dụ nghị luận b. Nhận xét Câu Câu 3, 4 Câu 1 của đoạn Câu 3, 4 mang của đoạn II. Câu 2 của của đoạn V Em cú nhận xột gỡ luận I (giới đoạn III. Câu 1 (cô đúc về cỏch lập luận điểm thiệu của đoạn IV luận điểm) trong văn bản trờn? luận (nêu phân tích điểm) luận điểm)
5. 2. Nhận xột: a/ Vấn đề nghị luận: Những phẩm chất, đức tớnh đẹp đẽ của nhõn vật anh thanh niờn trong truyện ngắn “ Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long b/ Vấn đề nghị luận được triển khai ở cỏc luận điểm: -Câu 3, 4 của đoạn I (giới thiệu luận điểm) - Câu 1 của đoạn II. Câu 2 của đoạn III. Câu 1 của đoạn IV (nêu phân tích luận điểm) - Câu 3, 4 của đoạn V (cô đúc luận điểm) c/ Cỏch lập luận: vừa phõn tớch giải thớch, vừa chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể trong tỏc phẩm. Bài văn dẫn dắt tự nhiờn, bố cục chặt chẽ.
6. TUẦN 26 TIẾT 118: NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN ( HOẶC ĐOẠN TRÍCH) I. Tỡm hiểu bài nghị luận về tỏc phẩm truyện ( đ/trớch) 1. Tỡm hiểu văn bản ( Sgk) 2. Nhận xột: a/ Vấn đề nghị luận: Những phẩm chất, đức tớnh đẹp đẽ của nhõn vật anh thanh niờn trong truyện ngắn “ LLSP” của Nguyễn Thành Long b/ Vấn đề NL được triển khai ở cỏc luận điểm: -Câu 3, 4 của đoạn I (giới thiệu luận điểm) - Câu 1 của đoạn II. Câu 2 của đoạn III. Câu 1 của đoạn IV (nêu phân tích luận điểm) - Câu 3, 4 của đoạn V (cô đúc luận điểm) c/ Cỏch lập luận: vừa phõn tớch giải thớch, vừa chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể trong tỏc phẩm. Bài văn dẫn dắt tự nhiờn, bố cục chặt chẽ.
7. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu - Nhân vật anh thanh niên đẹp ở tấm bài nghị luận về một Luận lòng yêu đời, yêu nghề, ở tinh thần tác phẩm truyện (hoặc điểm 1 trách nhiệm cao với công việc lắm đoạn trích) gian khổ của mình. 1. Thế nào là bài văn nghị luận về một tác - Cuộc sống cô độc. phẩm truyện (hoặc đoạn - Công việc vất vả. Luận cứ trích)? - Yêu công việc, có suy nghĩ đúng a. Ví dụ đắn về công việc. b. Nhận xét Cách - Diễn dịch. triển khai Phép lập - Phân tích, chứng minh. luận
8. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu bài - Anh thanh niên đáng yêu ở nỗi nghị luận về một tác Luận “thèm người”, lòng hiếu khách đến phẩm truyện (hoặc đoạn điểm 2 nồng nhiệt, ở sự quan tâm đến người trích) khác một cách chu đáo. 1. Thế nào là bài văn - Mến khách ngay từ phút gặp gỡ ban nghị luận về một tác đầu phẩm truyện (hoặc đoạn Luận cứ - Chu đáo với vợ bác lái xe trích)? - Tiếp đón mọi người niềm nở a. Ví dụ b. Nhận xét Cách triển - Diễn dịch khai Phép - Phân tích, chứng minh lập luận
9. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu bài nghị luận về một tác Luận - Anh thanh niên ấy rất khiêm tốn phẩm truyện (hoặc đoạn điểm 3 trích) - Cảm thấy đóng góp của mình là nhỏ 1. Thế nào là bài văn bé. nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn - Khi hoạ sĩ muốn vẽ chân dung, anh Luận cứ trích)? hào hứng giới thiệu cho ông những a. Ví dụ người khác mà theo anh là đáng vẽ hơn mình. b. Nhận xét Cách - Diễn dịch triển khai Phép lập - Phân tích, chứng minh luận
10. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu bài - Luận cứ: Lấy từ nội dung tác phẩm liên quan đến nghị luận về một tác nhân vật. phẩm truyện (hoặc đoạn - Phép lập luận: phân tích, chứng minh trích) - Mục đích: Nhận xét đánh giá về những đặc điểm 1. Thế nào là bài văn của nhân vật anh thanh niên. nghị luận về một tác * Ví dụ 2: phẩm truyện (hoặc đoạn Đề 1: Phân tích diễn biến cốt truyện trong truyện trích)? ngắn “Làng” của Kim Lân. a. Ví dụ Đề 2: Suy nghĩ về đời sống tình cảm gia đình trong chiến tranh qua truyện ngắn “Chiếc lược ngà” của b. Nhận xét Nguyễn Quang Sáng. Đề 3: Sách ngữ văn 9, tập I, đã nhận xét về nghệ thuật truyện ngắn “Lặng lẽ Sa Pa” của Nguyễn Thành Long như sau: “Truyện đã xây dựng được tình huống hợp lý, cách kể chuyện tự nhiên, có sự kết hợp tự sự, trữ tình với bình luận”. Em hãy làm sáng tỏ nhận định trên?
11. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu bài c.2. KếtYêu luận cầu của bài văn nghị luận về một tác phẩm nghị luận về một tác truyện (hoặc đoạn trích) phẩm truyện (hoặc đoạn trích) a. Ví dụ (Ví dụ1, 2 của phần 1) 1. Thế nào là bài văn b. Nhận xét nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn - Những nhận xét, đánh giá phải xuất phát từ trích)? tính cách, số phận của nhân vật được thể hiện a. Ví dụ 2. Yêu cầu của bài văn trong tác phẩm. nghịb. Nhận luận xét về một tác - Nhận xét đánh giá phải rõ ràng, đúng đắn có c.phẩm Kết truyệnluận. Ghi (hoặc nhớ đoạn luận cứ và lập luận thích hợp 1.trích) SGK.Tr63 a. Ví dụ - Bố cục mạch lạc có đủ 3 phần, lời văn chuẩn b. Nhận xét xác, gợi cảm.
12. TUẦN 26 TIẾT 118: NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN ( HOẶC ĐOẠN TRÍCH) I. Tỡm hiểu bài nghị luận về tỏc phẩm truyện ( đ/trớch) 1. Tỡm hiểu văn bản ( Sgk) 2. Nhận xột: a/ Vấn đề nghị luận: Những phẩm chất, đức tớnh đẹp đẽ của nhõn vật anh thanh niờn trong truyện ngắn “ LLSP” của Nguyễn Thành Long b/ Vấn đề NL được triển khai ở cỏc luận điểm: -Câu 3, 4 của đoạn I (giới thiệu luận điểm) - Câu 1 của đoạn II. Câu 2 của đoạn III. Câu 1 của đoạn IV (nêu phân tích luận điểm) - Câu 3, 4 của đoạn V (cô đúc luận điểm) c/ Cỏch lập luận: vừa phõn tớch giải thớch, vừa chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể trong tỏc phẩm. Bài văn dẫn dắt tự nhiờn, bố cục chặt chẽ. 3. Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/63) Thế nào là bài văn nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích)?
13. TUẦN 26 TIẾT 118: NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN ( HOẶC ĐOẠN TRÍCH) I. Tỡm hiểu bài nghị luận về tỏc phẩm truyện ( đ/trớch) II. Luyện tập 1. Tỡm hiểu văn bản ( Sgk) 2. Nhận xột: a/ Vấn đề nghị luận: Những phẩm chất, đức tớnh đẹp đẽ của nhõn vật anh thanh niờn trong truyện ngắn “ LLSP” của Nguyễn Thành Long b/ Vấn đề NL được triển khai ở cỏc luận điểm: -Câu 3, 4 của đoạn I (giới thiệu luận điểm) - Câu 1 của đoạn II. Câu 2 của đoạn III. Câu 1 của đoạn IV (nêu phân tích luận điểm) - Câu 3, 4 của đoạn V (cô đúc luận điểm) c/ Cỏch lập luận: vừa phõn tớch giải thớch, vừa chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể trong tỏc phẩm. Bài văn dẫn dắt tự nhiờn, bố cục chặt chẽ. 3. Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/63)
14. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu bài c.II. KếtLuyện luận tập nghị luận về một tác 1. Bài tập 1. Dựa vào ghi nhớ hoàn thành sơ đồ sau: phẩm truyện (hoặc đoạn trích) Nghị luận về tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) 1. Thế nào là bài văn nghị luận về một tác Yêu cầu phẩm truyện (hoặc đoạn trích)? 2. Yêu cầu của bài văn Những nhận Những nhận Bố cục mạch nghị luận về một tác xét đánh giá xét đánh giá lạc rõ ràng lời phẩm truyện (hoặc đoạn phảI xuất phỏt phải rõ ràng văn chuẩn xác trích) từ ý nghĩa của đúng đắn, có gợi cảm. II.a. VíLuyện dụ tập cốt truyện, tính luận cứ và lập b.1. NhậnBài tập xét 1 cách, số phận luận thuyết c. Kết luận (Ghi nhớ nhân vật và phục. 2,3,4 trong SGK). nghệ thuật trong tác phẩm
15. TUẦN 26 TIẾT 118: NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN ( HOẶC ĐOẠN TRÍCH) I. Tỡm hiểu bài nghị luận về tỏc phẩm truyện ( đ/trớch) II. Luyện tập 1. Tỡm hiểu văn bản ( Sgk) Trả lời (văn bản Sgk/64-65) 2. Nhận xột: a/ Vấn đề nghị luận: Những phẩm chất, đức tớnh đẹp đẽ của nhõn vật anh thanh niờn trong truyện ngắn “ LLSP” của Nguyễn Thành Long b/ Vấn đề NL được triển khai ở cỏc luận điểm: -Câu 3, 4 của đoạn I (giới thiệu luận điểm) - Câu 1 của đoạn II. Câu 2 của đoạn III. Câu 1 của đoạn IV (nêu phân tích luận điểm) - Câu 3, 4 của đoạn V (cô đúc luận điểm) c/ Cỏch lập luận: vừa phõn tớch giải thớch, vừa chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể trong tỏc phẩm. Bài văn dẫn dắt tự nhiờn, bố cục chặt chẽ. 3. Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/63)
16. Nghị luận về một tác phẩm truyện (hoặc đoạn trích) I. Bài học: Tìm hiểu bài II. Luyện tập nghị luận về một tác Bài tập 2: phẩm truyện (hoặc đoạn Vấn đề nghị luận của đoạn văn: Tình thế lựa chọn trích) nghiệt ngã của lão Hạc và vẻ đẹp tâm hồn của nhân 1. Thế nào là bài văn vật này. nghị luận về một tác - Câu văn chứa luận điểm: câu 1 và 2 phẩm truyện (hoặc đoạn - Các luận cứ: trích)? + Suy nghĩ nội tâm của lão Hạc để chọn cái sống hay cái chết -> cuối cùng lão chọn cái chết. 2. Yêu cầu của bài văn nghị luận về một tác + Lão âm thầm chuẩn bị cho cái chết. phẩm truyện (hoặc đoạn + Cái chết của lão khiến người ta đau đớn, nhận ra trích) tình phụ tử thiêng liêng. + Lão dùng cái chết để cấy cái sống cho con trai. II. Luyện tập - Cách lập luận: Tập trung phân tích những diễn biến Bài tập 2: SGK nội tâm của lão Hạc. - Mục đích: Bằng sự phân tích cụ thể nội tâm hành động của lão Hạc, bài viết làm sáng tỏ nhân cách đáng kính trọng, một tấm lòng hi sinh cao quý.
17. LUYỆN TẬP: Vấn đề nghị luận: Số phận con người lao động nghốo khổ trong xó hội cũ trước Cỏch mạng 8/1945. Những ý chớnh của văn bản: - Việc giải quyết cỏi sống và cỏi chết đối với lóo Hạc. - Chọn cỏi chết trong hơn sống đục để bảo toàn nhõn cỏch. Cỏc ý đú giỳp ta hiểu thờm về vẻ đẹp bờn trong: vẻ đẹp tõm hồn của lóo Hạc
18. TUẦN 26 TIẾT 118: NGHỊ LUẬN VỀ TÁC PHẨM TRUYỆN ( HOẶC ĐOẠN TRÍCH) I. Tỡm hiểu bài nghị luận về tỏc phẩm truyện ( đ/trớch) II. Luyện tập 1. Tỡm hiểu văn bản ( Sgk) Trả lời (văn bản Sgk/64-65) -Vấn đề nghị luận: Số phận con 2. Nhận xột: người lao động nghốo khổ trong xó a/ Vấn đề nghị luận: Những phẩm chất, đức hội cũ trước Cỏch mạng 8/1945. tớnh đẹp đẽ của nhõn vật anh thanh niờn trong truyện ngắn “ LLSP” của Nguyễn Thành Long b/ Vấn đề NL được triển khai ở cỏc luận Những ý chớnh của văn bản: điểm: - Việc giải quyết cỏi sống và cỏi chết đối với lóo Hạc. -Câu 3, 4 của đoạn I (giới thiệu luận điểm) - Chọn cỏi chết trong hơn sống đục - Câu 1 của đoạn II. Câu 2 của đoạn III. Câu 1 để bảo toàn nhõn cỏch. của đoạn IV (nêu phân tích luận điểm) - Câu 3, 4 của đoạn V (cô đúc luận điểm) c/ Cỏch lập luận: vừa phõn tớch giải thớch, vừa chứng minh bằng những dẫn chứng cụ thể trong Cỏc ý đú giỳp tahiểu thờm về vẻ đẹp bờn tỏc phẩm. Bài văn dẫn dắt tự nhiờn, bố cục chặt trong: vẻ đẹp tõm hồn của lóo Hạc chẽ. 3. Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/63)
19. - Học thuộc ghi nhớ. - Hoàn thiện các bài tập vào vở bài tập. - Đọc trước tiết 119. CHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT
20. TIẾT HỌC KẾT THÚC