Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 129: Nghĩa tường minh và hàm ý (tt)

ppt 38 trang minh70 3251
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 129: Nghĩa tường minh và hàm ý (tt)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_ngu_van_9_tiet_129_nghia_tuong_minh_va_ham_y_tt.ppt

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 129: Nghĩa tường minh và hàm ý (tt)

  1. KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ ĐẾN DỰ GiỜ VÀ THĂM LỚP 9. GV: PHAN VĂN PHONG Trường THCS Phước Ninh
  2. GV : PHAN VĂN PHONG Trường THCS Phước Ninh
  3. Kiểm Tra Bài Cũ Khi nào người ta dùng hàm ý ? A: Khi không muốn nói thẳng B: Muốn người nghe không hiểu C: Muốn gây sự chú ý D: Muốn chấm dứt cuộc thoại
  4. Kiểm Tra Bài Cũ Nghĩa tường minh là phần thông báo ? A: không được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu B: được suy ra từ nghĩa hàm ý C: được diễn đạt trực tiếp bằng từ ngữ trong câu D: được diễn đạt gián tiếp bằng từ ngữ trong câu
  5. Kiểm Tra Bài Cũ Tìm câu có chứa hàm ý trong đoạn hội thoại sau và cho biết hàm ý đó là gì ? Hưng ơi ! Tối nay chúng mình đi xem ca nhạc đi Tiếc quá ! Tối nay mình phải đi thăm bà ngoại rồi. Thế thì chủ nhật chúng mình đi xem nha. Ừ, như vậy nhé.
  6. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý II. Luyện tập 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”: -Người nói : anh th.niên; người nghe: Ô H.sĩ và cô gái. - Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước. 2. Nhận xét: - Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết ) Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để cụ Nghị thôn Đoài”. cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần (trước - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói đó) nói thẳng rồi mà không có hiệu quả. thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ BT3. Điền câu thích hợp có chứa hàm ý: giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? - Mình bận ôn thi./ Mai bà mình lên. Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ” - Mình đã có hẹn./ Mình bận đi khám bệnh 3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau: -Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. BT4. Câu “ Tôi nghĩ bụng thành đường thôi” -Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý. Hàm ý: Tuy hy vọng chưa thể nói là thực hay hư nhưng nếu cố gắng thực hiện thì có thể đạt được. BT5. Tìm những câu có hàm ý mời mọc hoặc từ chối trong đoạn đối thoại giữa em bé với những người trên mây và sóng( trong bài Mây và sóng)
  7. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý (tt) Đoạn trích: “ Chị Dậu vừa nói vừa mếu : -Thôi u không ăn, u để phần cho con. Con chỉ được ăn ở nhà bữa nay nữa thôi. U không muốn ăn tranh của con. Con cứ ăn thật no, không phải nhường nhịn cho u. Cái Tí chưa hiểu hết ý câu nói của mẹ, nó xám mặt lại và hỏi bằng giọng luống cuống : -Vậy thì bữa sau con ăn ở đâu ? Điểm thêm một “giây” nức nở, chị Dậu ngó con bằng cách xót xa : -Con sẽ ăn ở nhà cụ Nghị thôn Đoài. Cái Tí nghe nói giãy nảy, giống như sét đánh bên tai, nó liệng củ khoai vào rổ và òa lên khóc -U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng, u đừng đem bán con đi, tội nghiệp. U để con ở nhà chơi với em con.” (Ngô Tất Tố, Tắt đèn)
  8. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý (tt) Con chỉ được -Con sẽ ăn ở ăn ở nhà bữa Câu chứa nhà cụ Nghị nay nữa thôi Hàm Ý thôn Đoài Con không U đã bán con được ở nhà với Hàm Ý cho nhà cụ thầy u. U phải Nghị thôn Đoài Cái Tí bán con giãy nảy lên, và “U bán Đây là điều đau con Lý do dùng Hàm ý rõ hơn lòng nên chị thật Hàm ý để cái Tí có thể tránh nói thẳng hiểu được đấy ư” ra.
  9. 2. Nhận xét: Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhà với thầy mẹ và các em nữa.” Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài”. - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói thẳng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ”
  10. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) 2. Nhận xét: Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhà với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài”. - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ”
  11. Cậu ơi tớ sắp xỉu rồi. Làm sao mà xỉu? Sáng nay đi vội quá nên tớ chưa kịp ăn sáng. Cố gắng lênCậu ! xong ơi tớ việc rồi tớ với cậu đi ăn chè. SángCốsắpLàm gắng nayxỉu sao đi vộilên.mà quárồi! Xong xỉu nên ? tớviệc chưa rồi kịptớ vớiăn sáng.cậu đi ăn chè
  12. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý Để sử dụng hàm ý cần phải có những điều kiện gì ? Ghi nhớ Để sử dụng hàm ý, cần có 2 điều kiện sau đây: -Người nói( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. -Người nghe (người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
  13. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) 2. Nhận xét: Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài”. - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ” 3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau: -Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. -Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
  14. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý II. Luyện tập 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) 2. Nhận xét: Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài”. - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ” 3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau: -Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. -Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
  15. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý (tt) Bài tập 1 Luyện Tập - “Anh nói nữa đi.- Ông giục. -Báo cáo hết ! – Người con trai vụt trở lại giọng vui vẻ. – Năm phút nữa là mười. Còn hai mươi phút thôi. Bác và cô vào trong nhà. Chè đã ngấm rồi đấy. Thì giờ ngắn ngủi còn lại thúc giục cả chính người họa sĩ già. Ông theo liền anh thanh niên vào trong nhà, đảo nhìn qua một lượt trước khi ngồi xuống ghế.” ( Nguyễn Thành Long, Lặng lẽ Sa Pa)
  16. Bài tập 1 Người nói Người nghe Hàm ý Chi tiết “Ông theo liền anh Anh thanh Ông họa sĩ Mời cô và bác thanh niên vào niên và cô gái vào nhà uống trong nhà” và nước “ngồi xuống ghế”
  17. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý Bài tập 1 Luyện Tập - “ [ ] Anh Tấn này ! Anh bây giờ sang trọng rồi, còn cần quái gì các thứ đồ hư hỏng này nữa. Chuyên chở lại lịch kịch lắm. Cho chúng tôi khuân đi thôi. Chúng tôi nhà nghèo dùng được tất. - Có gì đâu mà sang trọng ! Chúng tôi cần phải bán các thứ này đi để - Ái chà ! Anh bây giờ làm quan rồi mà bảo là không sang trọng ? Những ba nàng hầu. Mỗi lần đi đâu là ngồi kiệu lớn tám người khiêng, còn bảo là không sang trọng ? Hừ ! Chẳng cái gì giấu nổi chúng tôi đâu ! Tôi biết không thể nói làm sao được đành ngậm miệng, đứng trầm ngâm. Ôi dào ! Thật là càng giàu có càng không dám rời một đồng xu ! Càng không dám rời một đồng xu lại càng giàu có !” ( Lỗ Tấn, Cố hương )
  18. Bài tập 1 Người nói Người nghe Hàm ý Chi tiết “Ông theo liền anh Anh thanh Ông họa sĩ Mời cô và bác thanh niên vào niên và cô gái vào nhà uống trong nhà” và nước “ngồi xuống ghế” Chị Hai “Thật càng giàu có Anh Tấn Chúng tôi không Dương thể cho được càng không lại càng giàu có.”
  19. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý Bài tập 1 Luyện Tập Thoắt trông nàng đã chào thưa : “Tiểu thư cũng có bây giờ đến đây ! Đàn bà dễ có mấy tay, Đời xưa mấy mặt đời này mấy gan ! Dễ dàng là thói hồng nhan, Càng cay nghiệt lắm càng oan trái nhiều.” Hoạn Thư hồn lạc phách xiêu, Khấu đầu dưới trướng liệu điều kêu ca. (Nguyễn Du, Truyện Kiều)
  20. Bài tập 1 Người nói Người nghe Hàm ý Chi tiết “Ông theo liền anh Anh thanh Ông họa sĩ Mời cô và bác thanh niên vào niên và cô gái vào nhà uống trong nhà” và nước “ngồi xuống ghế” Chị Hai Thật càng giàu có Anh Tấn Chúng tôi không Dương thể cho được càng không lại càng giàu có Cách chào mỉa Hồn lac phách xiêu Thúy Kiều Hoạn Thư mai, giễu cợt Khấu đầu dưới Đe dọa sẽ trừng trướng liệu điều kêu trị ca
  21. Bài tập 1 Người nói Người nghe Hàm ý Chi tiết “Ông theo liền anh Anh thanh Ông họa sĩ Mời cô và bác thanh niên vào niên và cô gái vào nhà uống trong nhà” và nước “ngồi xuống ghế” Chị Hai Thật càng giàu có Anh Tấn Chúng tôi không Dương thể cho được càng không lại càng giàu có Cách chào mỉa Hồn lac phách xiêu Thúy Kiều Hoạn Thư mai, giễu cợt Khấu đầu dưới Đe dọa sẽ trừng trướng liệu điều kêu trị ca
  22. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý II. Luyện tập 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”: -Người nói : anh th.niên; người nghe: Ô H.sĩ và cô gái. - Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước. 2. Nhận xét: - Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết ) Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà cụ Nghị thôn Đoài”. - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ” 3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau: -Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. -Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
  23. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý Bài tập 2 Luyện Tập “ Nó nhìn dáo dác một lúc rồi kêu lên : - Cơm sôi rồi, chắt nước giùm cái ! – Nó cũng lại nói trổng. Tôi lên tiếng mở đường cho nó : - Cháu phải gọi “Ba chắt nước giùm con”, phải nói như vậy. Nó như không để ý đến câu nói của tôi, nó lại kêu lên: - Cơm sôi rồi, nhão bây giờ ! Anh Sáu vẫn ngồi im [ ] ” ( Nguyễn Quang Sáng, Chiếc lược ngà )
  24. -Câu “ Cơm sôi rồi,nhão bây giờ!” Hàm ý: Chắt giùm nước để cơm khỏi nhão. - Bé Thu phải sử dụng hàm ý vì trước đó đã nói thẳng rồi mà không có hiệu quả, vả lại thời gian là bức bách. -Việc sử dụng hàm ý không thành công, vì : “ Anh Sáu vẫn ngồi im ”
  25. BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì đã có lần (trước đó) nói thẳng rồi mà không có hiệu quả.
  26. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý II. Luyện tập 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”: -Người nói : anh th.niên; người nghe: Ô H.sĩ và cô gái. - Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước. 2. Nhận xét: - Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết ) Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để cụ Nghị thôn Đoài”. cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần (trước - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói đó) nói thẳng rồi mà không có hiệu quả. thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ” 3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau: -Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. -Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
  27. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý Bài tập 3 Luyện Tập Mai mình có việc rồi. A : Mai về quê với mình đi ! Mai mình bận ôn thi. B : / / Mai bà mình ở quê lên. A : Đành vậy. Mai mình đi khám bệnh. Mai mình với Hoa đi mua quần áo.
  28. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý II. Luyện tập 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”: -Người nói : anh th.niên; người nghe: Ô H.sĩ và cô gái. - Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước. 2. Nhận xét: - Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết ) Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để cụ Nghị thôn Đoài”. cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần (trước - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói đó) nói thẳng rồi mà không có hiệu quả. thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ BT3. Điền câu thích hợp có chứa hàm ý: giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? - Mình bận ôn thi./ Mai bà mình lên. Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ” - Mình đã có hẹn./ Mình bận đi khám bệnh 3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau: -Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. -Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý.
  29. Tiết 129 NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý Bài tập 4 Luyện Tập “ Tôi nghĩ bụng : Đã gọi là hi HÀM Ý➔ Tuy hi vọng vọng thì không thể nói đâu là thực, đâu là hư. Cũng giống như chưa thể nói là thực những con đường trên mặt đất ; hay hư nhưng nếu cố kì thực trên mặt đất vốn làm gì có gắng thực hiện thì có đường. Người ta đi mãi thì thành thể đạt được đường thôi.” ( Lỗ Tấn, Cố hương )
  30. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý II. Luyện tập 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”: -Người nói : anh th.niên; người nghe: Ô H.sĩ và cô gái. - Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước. 2. Nhận xét: - Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết ) Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để cụ Nghị thôn Đoài”. cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần (trước - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói đó) nói thẳng rồi mà không có hiệu quả. thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ BT3. Điền câu thích hợp có chứa hàm ý: giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? - Mình bận ôn thi./ Mai bà mình lên. Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ” - Mình đã có hẹn./ Mình bận đi khám bệnh 3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau: -Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. BT4. Câu “ Tôi nghĩ bụng thành đường thôi” -Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý. Hàm ý: Tuy hy vọng chưa thể nói là thực hay hư nhưng nếu cố gắng thực hiện thì có thể đạt được.
  31. TUẦN 28 TIẾT 129: NGHĨA TƯỜNG MINH VÀ HÀM Ý ( TT) I. Điều kiện sử dụng hàm ý II. Luyện tập 1. Xét ví dụ ( Sgk/ 90) BT1. a/ Câu “ chè đã ngấm rồi đấy”: -Người nói : anh th.niên; người nghe: Ô H.sĩ và cô gái. - Hàm ý: mời bác và cô vào uống nước. 2. Nhận xét: - Hai người nghe hiiểu hàm ý đó. ( chi tiết ) Câu in đậm 1: hàm ý “ Sau bữa này con không còn được ở nhf với thầy mẹ và các em nữa. Câu in đậm 2: hàm ý “ Mẹ đã bán con cho nhà BT 2. Hàm ý của câu in đậm là: :"Chắt giùm nước để cụ Nghị thôn Đoài”. cơm khỏi nhão". Em bé dùng hàm ý vì dã có lần (trước - Ở câu 1, điều đau lòng nên chị Dậu tránh nói đó) nói thẳng rồi mà không có hiệu quả. thắng ra và cái Tý chưa hiểu rõ ý nên hỏi tiếp. - Hàm ý câu 2 rõ hơn, cái Tý hiểu hàm ý nên “ BT3. Điền câu thích hợp có chứa hàm ý: giảy nảy òa lên khóc: U bán con thật đấy ư ? - Mình bận ôn thi./ Mai bà mình lên. Con van u, con lạy u, con còn bé bỏng ” - Mình đã có hẹn./ Mình bận đi khám bệnh 3. Kết luận: Để sử dụng hàm ý cần có hai điều kiện sau: -Người nói ( người viết) có ý thức đưa hàm ý vào câu nói. BT4. Câu “ Tôi nghĩ bụng thành đường thôi” -Người nghe ( người đọc) có năng lực giải đoán hàm ý. Hàm ý: Tuy hy vọng chưa thể nói là thực hay hư nhưng nếu cố gắng thực hiện thì có thể đạt được. BT5. Tìm những câu có hàm ý mời mọc hoặc từ chối trong đoạn đối thoại giữa em bé với những người trên mây và sóng( trong bài Mây và sóng)
  32. Mẹ ơi, trên mây có người gọi con Trong sóng có người gọi con: “Bọn tớ chơi từ khi thức dậy đến “Bọn tớ ca hát từ sáng sớm cho đến hoàng hôn. lúc chiều tà. Bọn tớ ngao du nơi này nơi nọ mà không biết Bọn tớ chơi với bình minh vàng, từng đến nơi nao” bọn tớ chơi với vầng trăng bạc” Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình Con hỏi: “Nhưng làm thế nào mình ra ngoài đó lên đó được?” được?” Họ đáp :“Hãy đến nơi tận cùng Họ nói: “Hãy đến rìa biển cả, nhắm nghiền mắt trái đất, đưa tay lên trời, cậu sẽ lại, cậu sẽ được làn sóng nâng đi”. được nhấc bổng lên tận tầng mây” “Mẹ mình đang đợi ở nhà” Con bảo: “Buổi chiều mẹ luôn muốn mình ở -con bảo- “Làm sao có thể rời mẹ nhà, làm sao có thể rời mẹ mà đi được?” mà đến được?” Thế là họ mỉm cười, nhảy múa lướt qua. Thế là họ mỉm cười bay đi. Nhưng con biết có trò chơi thú vị Nhưng con biết trò chơi khác hay hơn. hơn mẹ ạ. Con là sóng và mẹ sẽ là bến bờ kì lạ, Con là mây và mẹ sẽ là trăng Hai bàn tay con ôm lấy mẹ, và mái Con lăn, lăn, lăn mãi rồi sẽ cười văng vỡ nhà ta sẽ là bầu trời xanh thẳm tan vào lòng mẹ. Và không ai trên thế gian này biết mẹ con ta ở chốn nào
  33. Dặn Dò 1. Hoàn thiện các bài tập vào vở? 2. Tìm thêm các tình huống trong đời sống có chứa hàm ý. 3. Chuẩn bị bài tiếp theo : “ Tổng kết phần văn bản nhật dụng” .
  34. Sơ Đồ Tư Duy
  35. TiẾT HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC
  36. CHÚC CÁC EM HỌC TẬP TỐT
  37. KIỂM TRA 1 TIẾT VĂN HỌC ( PHẦN THƠ) ĐỀ : Câu 1:(2đ) Chép lại hai khổ thơ thể hiện ý nguyện của tác giả trong bài Mùa xuân nho nhỏ của Thanh Hải. Câu 2(3đ) Phân tích ý nguyện của nhà thơ trong hai khổ thơ trên. Câu 3(3đ) Tóm tắt những nét chính về nội dung và nghệ thuật của Văn bản “ Con cò”- Chế Lan Viên. Câu 4(2đ) Trong các bài thơ đã học, em thích nhất khổ thơ nào? Hãy trình bày cảm nhận của em về khổ thơ đó ?