Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 30: Cảnh ngày xuân

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 30: Cảnh ngày xuân

1. CHÀO MỪNG THẦY CÔ VỀ DỰ THAO GIẢNG MÔN: NGỮ VĂN 9
2. Kiểm tra bài cũ: - Đọc thuộc lòng đoạn trích: Chị em Thúy Kiều - Trong hai bức chân dung Kiều em thấy bức chân dung nào nổi bật hơn? Vì sao?
3. CẢNH CHỊ EM KIỀU ĐI DU XUÂN
4. TUẦN 6- TIẾT 30: CẢNH NGÀY XUÂN Trích: Truyện Kiều- Nguyễn Du
5. Cảnh ngày xuân Dập dìu tài tử giai nhân, Ngựa xe như nước áo quần như nêm. Ngày xuân con én đưa thoi, Ngổn ngang gò đống kéo lên, Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay. Cỏ non xanh tận chân trời, Tà tà bóng ngả về tây, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa. Chị em thơ thẩn dan tay ra về. Thanh minh trong tiết tháng ba, Bước dần theo ngọn tiểu khê, Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh. Giờ xem phong cảnh có bề thanh thanh. Gần xa nô nức yến anh, Nao nao dòng nước uốn quanh, Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân. Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang. (Nguyễn Du- Truyện Kiều)
6. Ngày xuân con én đưa thoi, Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Cỏ non xanh tận chân trời, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
7. Ngày xuân con én đưa thoi, Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Cỏ non xanh tận chân trời, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
8. Ngày xuân con én đưa thoi, Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi. Cỏ non xanh tận chân trời, Cành lê trắng điểm một vài bông hoa.
9. Ngày xuân con én đưa thoi Thiều quang chín chục đã ngoài sáu mươi Cỏ non xanh tận chân trời Cành lê trắng điểm một vài bông hoa
10. Thanh minh trong tiết tháng ba, Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh. Gần xa nô nức yến anh, Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân. Dập dìu tài tử giai nhân, Ngựa xe như nước áo quần như nêm, Ngổn ngang gò đống kéo lên, Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
11. Thanh minh trong tiết tháng ba, Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh. Gần xa nô nức yến anh, Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân. Dập dìu tài tử giai nhân, Ngựa xe như nước áo quần như nêm, Ngổn ngang gò đống kéo lên, Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
12. Lễ hội chùa Hương
13. Lễ hội đền Hùng
14. Lễ tảo mộ
15. Thanh minh trong tiết tháng ba, Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh. Gần xa nô nức yến anh, Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân. Dập dìu tài tử giai nhân, Ngựa xe như nước áo quần như nêm, Ngổn ngang gò đống kéo lên, Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
16. Thảo luận nhóm: 3 phút Nhóm 1+2: Thống kê các từ ghép là danh từ, động từ, tính từ, từ Hán Việt trong 6 câu thơ. Nhóm 3+4: Chỉ ra biện pháp nghệ thuật mà tác giả sử dụng ở 6 câu thơ?
17. Nhóm 1+2 Sử dụng từ ngữ giàu sức biểu cảm - Từ Hán Việt: thanh minh, tảo mộ, đạp thanh, tài tử, giai nhân. - Từ ghép, từ láy: + Danh từ: yến anh, chị em, giai nhân + Động từ:sắm sửa, dập dìu + Tính từ: gần xa, nô nức
18. Nhóm 3+4 Biện pháp tu từ từ vựng - Biện pháp ẩn dụ: + yến anh => chim én từng đàn báo tin xuân + nô nức => nam nữ nô nức đi chẩy hội + - Biện pháp so sánh: Ngựa xe như nước, áo quần như nêm.
19. Thanh minh trong tiết tháng ba, Lễ là tảo mộ hội là đạp thanh. Gần xa nô nức yến anh , Chị em sắm sửa bộ hành chơi xuân. Dập dìu tài tử giai nhân, Ngựa xe như nước / áo quần như nêm. Ngổn ngang gò đống kéo lên, Thoi vàng vó rắc tro tiền giấy bay.
20. Tà tà bóng ngả về tây Chị em thơ thẩn dan tay ra về Bước dần theo ngọn tiểu khê Giờ xem phong cảnh có bề thanh thanh Nao nao dòng nước uốn quanh Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang. Thảo luận nhóm: 3 phút Nhóm 1: Nguyễn Du dùng hình ảnh nào để tả phong cảnh? Cảnh vật không khí ở 6 câu này có gì khác với 4 câu đầu? Vì sao? Nhóm 2: Tìm từ láy trong đoạn thơ, có phải từ láy chỉ có tác dụng miêu tả cảnh vật hay còn bộc lộ tâm trạng con người. Nhóm 3: Cảm nhận của em về khung cảnh thiên nhiên và tâm trạng của con người.
21. Tà tà bóng ngả về tây Chị em thơ thẩn dan tay ra về Bước dần theo ngọn tiểu khê Giờ xem phong cảnh có bề thanh thanh Nao nao dòng nước uốn quanh Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang. Không khí nhộn nhịp nhạt dần theo thời gian, không gian không còn đông vui tấp nập.
22. Tà tà bóng ngả về tây Chị em thơ thẩn dan tay ra về Bước dần theo ngọn tiểu khê Giờ xem phong cảnh có bề thanh thanh Nao nao dòng nước uốn quanh Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang. Tả sắc thái cảnh vật, bộc lộ tâm trạng buồn bâng khuâng, nối tiếc.
23. Tà tà bóng ngả về tây Chị em thơ thẩn dan tay ra về Bước dần theo ngọn tiểu khê Giờ xem phong cảnh có bề thanh thanh Nao nao dòng nước uốn quanh Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang. Khung cảnh nhuốm màu tâm trạng của con người, tâm trạng buồn đến nao lòng, linh cảm về những điều không tốt đẹp sắp xảy ra.
24. Khung c¶nh thiªn nhiªn Cảnh du xuân C¶nh chiÒu xu©n s¸ng xu©n (4 c©u ®Çu) ( 8 câu giữa) (6 c©u cuèi) Néi C¶nh: Cảnh: C¶nh: dung - BÇu trêi cao réng trong - Lễ tảo mộ, hội đạp - MÆt trêi ng¶ bãng. s¸ng. thanh - Dßng nước uèn quanh. - Chim Ðn rén rµng chao - Bước ch©n người th¬ thÈn. liÖng. S¾c: Hoạt động: Ho¹t ®éng: - Xanh non cña th¶m cá. - Đông vui, nhộn nhịp, náo - NhÑ nhµng, chËm rãi. - Tr¾ng cña hoa lª. nức. NghÖ - Tõ chän läc: “§iÓm” - C¸c tõ l¸y: “nao nao”, “tµ tµ”, thuËt - H×nh ¶nh Èn dô “con Ðn ®ưa “th¬ thÈn”→ võa gîi võa t¶: thoi”. - Từ ghép, từ láy linh hoạt. C¶nh s¾c chiÒu xu©n vµ t©m tr¹ng b©ng khu©ng xao xuyÕn. - Biện pháp so sánh T¶ ®iÓm xuyÕt T¶ c¶nh ngô t×nh
25. Cảnh sắc thiên nhiên được đại thi hào Nguyễn Du khắc họa bằng ngôn từ chọn lọc, giàu chất tạo hình nghệ thuật tả cảnh điểm xuyết chấm phá Đặc biệt là nghệ thuật tả cảnh ngụ tình đặc sắc. Đào Duy Anh- Từ điển Truyện Kiều
26. IV. Bài tập Bài 1: Trong bài thơ:’’ Mùa xuân Chín’’ của Hàn Mạc Tử có câu viết tả về mùa xuân: ‘’Sóng cỏ xanh tươi gợn tới trời’’. A, Chép lại câu thơ của Nguyễn Du tả cảnh ngày xuân có ý tương tự B, Nét đặc sắc trong câu thơ của Nguyễn Du Trả lời A, Cỏ non xanh tận chân trời Cành lê trắng điểm một vài bông hoa B, - Màu sắc : cảnh rộng lớn khoáng đạt ứng với sự trong trẻo cảnh vật tinh khôi của mùa xuân - Sức sống: căng tràn mở bung ra ứng đúng với màu sắc của cảnh vật mùa xuân
27. IV. Bài tập Bài 2: Tà tà bóng ngả về tây Chị em thơ thẩn dan tay ra về Bước dần theo ngọn tiểu khê Giờ xem phong cảnh có bề thanh thanh Nao nao dòng nước uốn quanh Dịp cầu nho nhỏ cuối ghềnh bắc ngang. A, Sáu câu thơ trên nằm ở phần nào tác phẩm truyện Kiều B, Từ láy ‘’nao nao’’ để chỉ tâm trạng của con người vậy mà Nguyễn Du lại viết:’’ Nao nao dòng nước uốn quanh’’ cách dùng này mang ý nghĩa gì? C, Viết đoạn văn nêu cảm nhận của em về thiên nhiên và tâm trạng của con người trong đoạn trích.
28. IV. Bài tập Câu 2: A, Nằm ở phần I: Gặp gỡ và đính ước B, Từ ‘’nao nao’’ là cảm giác buồn đến nao lòng không biết làm thế nào để thoát ra được. - Dùng bút pháp tả cảnh ngụ tình: cảnh vật nhuốm màu tâm trạng buồn hụt hẫng của chị em Thúy Kiều du xuân trở về.
29. Chúc các thầy cô giáo mạnh khỏe, các em chăm ngoan học giỏi