Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 (Cánh diều) - Bài 8: Truyện lịch sử và tiểu thuyết - Đọc hiểu văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 (Cánh diều) - Bài 8: Truyện lịch sử và tiểu thuyết - Đọc hiểu văn bản Quang Trung đại phá quân Thanh

1. BÀI 8 TRUYỆN LỊCH SỬ VÀ TIỂU THUYẾT
2. HOẠT ĐỘNG MỞ ĐẦU
3. Ai thông minh hơn học sinh lớp 8?
4. Câu 1: Triều đại nào trong lịch sử Việt Nam tồn tại lâu nhất? Đáp án: Nhà Hậu Lê (1428-1789, tính từ Lê Lợi, sau khi tiêu diệt giặc Minh năm 1428 đến thời điểm Lê Chiêu Thống bỏ chạy sang Trung Quốc)
5. Câu 2: Vị vua nào trong lịch sử dân tộc đã cho người cầu viện nhà Thanh để quân Thanh có cớ vào chiếm nước ta? Đáp án: Vua Lê Chiêu Thống
6. Câu 3: Tôn Sĩ Nghị đưa hơn 20 vạn quân vào chiếm nước ta với danh nghĩa gì? Đáp án: Phù Lê diệt Tây Sơn
7. Câu 4: Người anh hùng lãnh đạo nhân dân ta tiêu diệt hơn 20 vạn quân Thanh là ai? Đáp án: Người anh hùng Nguyễn Huệ - Quang Trung.
8. Câu 5: Chiến thắng nào đánh dấu cuộc kháng chiến chống quân Thanh (1789) của quân Tây Sơn thắng lợi hoàn toàn? Đáp án: Chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa
9. Các câu hỏi trên gợi cho em liên tưởng đến tác phẩm văn học nào, tác phẩm đó do ai sáng tác?
10. Tiết .... Đọc – hiểu văn bản QUANG TRUNG ĐẠI PHÁ QUÂN THANH (Trích Hoàng Lê nhất thống chí) - Ngô gia văn phái -
11. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC MỚI
12. GIỚI THIỆU BÀI HỌC - VB đọc chính: + VB1: Quang Trung đại phá quân Thanh (Trích Hoàng Lê nhất thống chí, Ngô gia văn phái) + VB2: Đánh nhau với cối xay gió (Trích Đôn ki-hô-tê, Xéc-van-tét) + VB thực hành đọc: Bên bờ Thiên Mạc (Hà Ân) - Thể loại: Truyện lịch sử và tiểu thuyết
13. I. KIẾN THỨC NGỮ VĂN PHT số 01: Tìm hiểu đặc điểm của truyện lịch sử Truyện lịch sử viết về sự a. Khái niệm:.................................................. kiện gì? - Cốt truyện, bối cảnh, nhân b. Đặc điểm của truyện lịch sử: vật chính của truyện lịch sử - Cốt truyện:.................................................... có liên quan như thế nào - Bối cảnh:....................................................... đến lịch sử dân tộc? - Nhân vật chính:............................................. - Ngôn ngữ của truyện có - Ngôn ngữ:..................................................... đặc trưng gì?
14. I. KIẾN THỨC NGỮ VĂN 1. Truyện lịch sử và tiểu thuyết a. Khái niệm: Truyện lịch sử là loại truyện có nội dung liên quan đến các nhân vật và sự kiện lịch sử. Tuy nhiên, truyện lịch sử không chỉ đơn thuần liệt kê các sự kiện, kể về những con người có thật mà còn được nhà văn hư cấu, tưởng tượng, bổ sung, sáng tạo thành những hình tượng văn học sinh động.
15. I. KIẾN THỨC NGỮ VĂN 1. Truyện lịch sử và tiểu thuyết b. Đặc điểm: - Cốt truyện: là một hệ thống sự kiện liên quan đến lịch sử dân tộc được sắp xếp theo ý đồ nhất định của tác giả nhằm thể hiện nội dung, ý nghĩa tác phẩm. – Bối cảnh: là hoàn cảnh xã hội của một thời kì lịch sử nói chung được thể hiện qua các sự kiện, nhân vật lịch sử, phong tục, tập quán. - Nhân vật chính: thường là người thật, việc thật, những anh hùng dân tộc; ngoài ra, tác giả còn có thể hư cấu thêm nhiều nhân vật khác. - Ngôn ngữ: phải phù hợp với bối cảnh của giai đoạn lịch sử mà truyện tái hiện. Thông qua các yếu tố từ ngữ, cách nói, lời nhân vật, cách miêu tả, trần thuật ... tác giả tái hiện lại không khí, sự kiện và con người lịch sử một cách sinh động.
16. I. KIẾN THỨC NGỮ VĂN 2. Cốt truyện đơn tuyến và đa tuyến PHT số 02: Tìm hiểu cốt truyện đơn tuyến và cốt truyện đa tuyến So sánh Cốt truyện đơn tuyến Cốt truyện đa tuyến 1. Sự kiện .... .... 2. Dung lượng cốt .... .... truyện 3. Ví dụ ... ...
17. 2. Cốt truyện đơn tuyến và đa tuyến So sánh Cốt truyện đơn tuyến Cốt truyện đa tuyến 1.Sự kiện Tập trung thể hiện quá Trình bày lại một chuối sự kiện, phản ánh nhiều bình diện trình phát triển tính cách của đời sống, tái hiện những diễn biến phức tạp của nhiều của nhân vật chính, có khi nhân vật. chỉ là một giai đoạn trong cuộc đời nhân vật chính. 2. Dung Dung lượng nhỏ, vừa; Dung lượng lớn, cốt truyện chia thành nhiều dòng, nhiều lượng cốt thường là truyện ngắn, tuyến. truyện truyện vừa, tiểu thuyết. - Tác phẩm có nhiều chủ đề. Ví dụ Truyện Lão Hạc của Nam Hoàng Lê nhất thống chí là tác phẩm có 2 tuyến nhân vật: Cao, chỉ tập trung xoay - Tuyến nhân vật và sự kiện phản ánh sự suy tàn của chế quanh số phận nhân vật lão phong kiến tiêu biểu là nhân vật Lê Chiêu Thống. Hạc, Các sự kiện đều liên - Tuyến nhân vật và sự kiện phản ánh hào khí dân tộc tiêu quan đến nhân vật chính biểu là nhân vật Quang Trung và cuộc khởi nghĩa Lam này. Sơn.
18. II. ĐỌC- TÌM HIỂU CHUNG
19. 1. Tác giả