Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 (Cánh diều) - Bài 9: Chiều sâu của truyện Lão Hạc

pptx 43 trang Đăng Thành 22/08/2025 200
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 (Cánh diều) - Bài 9: Chiều sâu của truyện Lão Hạc", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptxbai_giang_ngu_van_lop_8_canh_dieu_bai_9_chieu_sau_cua_truyen.pptx

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 (Cánh diều) - Bài 9: Chiều sâu của truyện Lão Hạc

  1. Chiều sâu của truyện Lão Hạc Văn Giá
  2. Ấn tượng của em sau khi học xong truyện ngắn “Lão Hạc” là gì? Nêu một số nhận xét của em về truyện ngắn này.
  3. I. ĐỌC –TÌM HIỂU CHUNG 1. Đọc văn bản
  4. 2. Tìm hiểu chung Tác giả Tên đầy Vị trí, Tác Văn Giá đủ, năm phong phẩm sinh, quê cách chính quán .... ... ... VB Xuất xứ, Luận đề Luận “Chiều thể loại, ... điểm sâu của phương ... truyện thức biểu Lão Hạc” đạt chính ...
  5. a. Tác giả Văn Giá - Tên đầy đủ là Ngô Văn Giá, sinh năm 1959, quê Tân Yên, Bắc Giang - Vị trí, phong cách: Ông là nhà giáo, nhà báo, nhà văn, nhà phê bình văn học tài hoa, tinh tế. - Các tác phẩm chính: Một khoảng trời văn học (tiểu luận, phê bình); Vũ Bằng - Bên trời thương nhớ (chuyên luận); Đời sống và đời viết (tiểu luận, phê bình, chân dung); ...
  6. b. Văn bản “Chiều sâu của truyện Lão Hạc” Xuất xứ Thể loại Trích trong cuốn Nhà - Nghị luận văn văn và tác phẩm trong học. trường phổ thông do - Phương thức Văn Giá tuyển chọn và biểu đạt chính: biên soạn, NXB Giáo dục, năm 1997 (trang Nghị luận 67- 71)
  7. Luận đề: Giá trị tiềm ẩn về tư tưởng và nghệ thuật của truyện Lão Hạc Cơ sở Nhan đề của văn bản: nghĩa của từ xác định “Chiều sâu” trong nhan đề hiểu là giá luận đề trị tiềm ẩn của tư tưởng và nghệ thuật. Luận điểm 1: Nhà văn đưa ra hoạt động giao tiếp trở thành đối tượng Hệ nhận thức và mô tả trực tiếp tính cách thống nhân vật. luận điểm Luận điểm 2: Thông qua nội dung của cuộc trò chuyện ấy, tác giả gián tiếp thể hiện một tình thế lựa chọn của Lão Hạc
  8. II. ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN 1. Bố cục và nội dung chính của văn bản
  9. Bốn phần Bố cục Nội dung Phần (1) Giới thiệu vấn đề nghị luận và các luận điểm chính của VB. Phần (2), Phân tích, chứng minh làm rõ các luận (3) điểm thông qua hệ thống lí lẽ và bằng chứng để làm rõ luận đề. Phần (4) + Nêu phong cách nghệ thuật của Nam Cao (sự thống nhất trong khác biệt: nhiều tầng nghĩa chìm nổi khuất lấp sau vẻ ngoài giản dị). + Khẳng định nét đặc sắc của truyện Lão Hạc (tự nhiên, dung dị, hấp dẫn, mênh mông buồn).
  10. Nội dung của từng phần cho thấy tính kết nối lô gích để tạo nên một bài văn nghị luận. Từ đó, tác giả làm nổi bật giá trị tiềm ẩn về tư tưởng và nghệ thuật của truyện Lão Hạc
  11. 2. Mối liên hệ luận đề, luận điểm với lí lẽ và bằng chứng trong văn bản PHT số 02- Nhóm 1,2 PHT số 03- Nhóm 3,4 Đọc lại phần (2) của văn bản và Đọc lại phần (3) của văn trả lời các câu hỏi sau (có thể bản và trả lời các câu hỏi dùng lời văn, biểu đồ hoặc sơ đồ sau: tư duy): 1. Luận điểm được trình bày 1. Luận điểm của phần này có mối trong phần (3) góp phần làm quan hệ như thế nào với luận đề? sáng tỏ luận đề như thế nào? 2. Xác định lí lẽ, và bằng chứng 2. Xác định lí lẽ, và bằng được sử dụng để làm sáng tỏ luận chứng được sử dụng để làm điểm. sáng tỏ luận điểm. 3. Nhận xét về cách trích dẫn và 3. Nhận xét về cách lập luận phân tích bằng chứng của người được sử dụng trong phần viết. này.
  12. Luận điểm Lí lẽ Bằng chứng Nhà văn đưa 1- Toàn bộ câu chuyện là do + Lão Hạc nói với ông giáo về ý định ra hoạt động nhân vật “tôi”- ông giáo – kể lại bán chó, tiền bòn vườn, lần hai sang kể giao tiếp (câu hai lần gặp gỡ của mình với với chuyện bán chó, gửi vườn và tiền chuyện giữa lão Hạc. + Chi tiết về điệu bộ, cử chỉ, giọng ông giáo và lão điệu, sự rề rà, vừa kể vừa nghĩ, vừa Hạc qua hai lần nghe ngóng của lão Hạc, và thái độ, sự gặp gỡ) trở liên tưởng của ông giáo khi nghe. thành đối 2- Ngoài ra, còn hai lần khác nữa + Sự việc ông giáo trò chuyện với vợ tượng nhận là lần trò chuyện của ông giáo mình, rồi với Binh Tư. + Chi tiết hiểu thức và mô tả với vợ ông và với Binh Tư để tạo lầm về lão Hạc cùng nỗi thất vọng đến trực tiếp tính tình huống hiểu lầm để chân hiểu lầm của ông giáo ở cuối truyện. cách nhân vật dung nhân vật hiện lên phong phú sắc nét và có bề sâu tâm tưởng. 3- Người kể chuyện thay đổi tạo + Chi tiết tác giả nhập vai nhân vật lão ra nhiều điểm nhìn góp phần tạo Hạc lúc ngồi uống rượu cưng nựng cậu nên chân dung nhân vật lão Hạc Vàng để kể chuyện
  13. Cách thức Các bằng chứng được trích dẫn gián tiếp trích dẫn và (từng cuộc trò chuyện) và được phân tích, phân tích bình luận sâu sắc để khẳng định thành công bằng chứng của nghệ thuật tự sự mà Nam Cao thể hiện. -> Luận điểm này được xác định dựa trên luận đề của VB, chỉ rõ nghệ thuật của truyện và nội dung tư tưởng của câu chuyện Mối quan thông qua việc khắc họa tính cách nhân vật hệ lão Hạc. Các lí lẽ sau đã giải thích, làm rõ cho luận điểm; bằng chứng để chứng minh cho lí lẽ.
  14. Luận điểm 2 Lí lẽ Bằng chứng Thông qua nội 1- Tình thế lựa chọn của lão Hạc Các chi tiết mảnh dung của cuộc (việc giải quyết cái sống và cái chết); vườn, tình cảnh của trò chuyện ấy, 2- Sự lựa chọn đau đớn nhưng không lão: vợ đã chết, con tác giả gián tiếp thể khác được của nhân vật lão Hạc; đi xa, bán chó, sự thể hiện một tình 3- Ý nghĩa của vấn đề với giá trị của nhờ cậy ông giáo, thế lựa chọn của truyện. cuộc trò chuyện với Lão Hạc ông giáo, ... Mối quan hệ Làm sáng tỏ luận đề: hướng tới làm sáng rõ giá trị tư với luận đề tưởng của tác phẩm: ca ngợi nhân cách cao thượng của con người ngay trong hoàn cảnh bi thảm (nỗ lực bảo toàn nhân cách) Cách thức lập Tác giả sử dụng cách lập luận phối hợp: Nêu tình thế của luận lão hạc sau đó phân tích, bình luận các bằng chứng tiêu biểu, cuối cùng nêu lên nhận xét đánh giá về ý nghĩa của vấn đề với giá trị của truyện.
  15. BẢNG KIỂM ĐÁNH GIÁ SẢN PHẨM TRÌNH BÀY NỘI DUNG THẢO LUẬN CỦA CÁC NHÓM
  16. Không Xuất STT Tiêu chí xuất hiện hiện 1 Thể hiện nội dung sơ sài, nghèo nàn. 2 Thể hiện được đúng đủ nội dung. 3 Thể hiện được sâu sắc nội dung. 4 Thuyết trình đơn điệu, kém hấp dẫn. Thuyết trình sinh động, hấp dẫn, 5 thuyết phục. Cách thức thể hiện và nội dung hài hòa 6 để lại ấn tượng sâu sắc với các bạn.