Bài giảng Sinh học 7 - Bài số 38: Thằn lằn bóng đuôi dài

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 7 - Bài số 38: Thằn lằn bóng đuôi dài

1. TRƯỜNG THCS ĐỒNG TÂM CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO ĐẾN DỰ GIỜ
2. Nêu đặc điểm chung của lớp Lưỡng cư. -Là ĐVCXS thích nghi với đời sống vừa ở nước, vừa ở cạn ; -Da trần và ẩm ướt ; -Di chuyển bằng 4 chi ; -Hô hấp bằng phổi và da -Tim 3 ngăn, 2 vòng tuần hoàn, máu đi nuôi cơ thể là máu pha ; -Thụ tinh ngoài, nòng nọc phát triển qua biến thái ; -Là động vật biến nhiệt.
3. Rùa Cá sấu Rắn mối Rắn lục Rồng komodo
4. Bài 38:
5. LỚP BÒ SÁT BÀI 38 : THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI
6. LỚP BÒ SÁT BÀI 38 : THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG :
7. Mời các bạn xem đoạn phim sau về thằn lằn.
8. - Ñôøi soáng : + Sống nơi khô ráo , thích phơi nắng ; + Bắt mồi vào ban ngày; + Thức ăn chủ yếu là sâu bọ; + Có tập tính trú đông. - Nhiệt độ cơ thể : Là động vật biến nhiệt. Hãy nêu đặc điểm của thằn lằn bóng đuôi dài? -Đời sống (Nơi sống , thời gian hoạt động, thức ăn, tập tính) - Nhiệt độ cơ thể
9. LỚP BÒ SÁT BÀI 38 : THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG : - Ñôøi soáng : + Sống nơi khô ráo , thích phơi nắng ; + Thức ăn chủ yếu là sâu bọ ; + Có tập tính trú đông ; + Là động vật biến nhiệt.
10. ❖ So saùnh ñaëc ñieåm ñôøi soáng cuûa thaèn laèn boùng ñuoâi daøi vôùi eách ñoàng Đời sống Thằn lằn bóng Ếch đồng Nơi sống Khoâ raùo AÅm öôùt Thời gian hoạt Ban ngaøy Chaäp toái hoaëc ban ñeâm động Trú đông Trong hoác ñaát khoâ raùo Trong hoác ñaát aåm beân Tập vöïc nöôùc Lối sống tính Thöôøng phôi naéng Thöôøng ôû nôi toái , boùng raâm Hô hấp Bằng phổi, qua lớp da Bằng phổi ẩm Nhiệt độ cơ thể Bieán nhieät Bieán nhieät
11. Vì sao thằn lằn bóng đuôi dài thích phơi nắng? Thằn lằn là loài động vật biến nhiệt (máu lạnh), nhiệt độ của cơ thể sẽ tùy thuộc nhiệt độ môi trường. Khi nhiệt độ môi trường xuống thấp (đêm xuống), thân nhiệt nó sẽ bị giảm khiến hoạt động trao đổi chất bị suy yếu, nếu không tìm cách tăng nhiệt độ trở lại thì nó sẽ chết mất.
12. BÀI 38 : LỚP BÒ SÁT THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG : - Ñôøi soáng : + Sống nơi khô ráo , thích phơi nắng ; + Thức ăn chủ yếu là sâu bọ; + Có tập tính trú đông; + Là động vật biến nhiệt. - Sinh saûn :
13. Hãy trình bày đặc điểm sinh sản (hình thức thụ tinh, số lượng trứng và đặc điểm của trứng, sự phát triển) của thằn lằn bóng đuôi dài?
14. Đặc điểm sinh sản của thằn lằn bóng đuôi dài: -Trứng được thụ tinh trong ống dẫn trứng ; -Thằn lằn cái đẻ từ 5– 10 trứng vào các hốc đất khô ráo ; -Trứng có vỏ dai và nhiều noãn hoàng; -Thằn lằn mới nở biết đi tìm mồi (phát triển trực tiếp).
15. BÀI 38 : LỚP BÒ SÁT THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG : - Moâi tröôøng soáng : treân caïn . - Ñôøi soáng : + Sống nơi khô ráo , thích phơi nắng ; + Thức ăn chủ yếu là sâu bọ ; + Có tập tính trú đông ; + Là động vật biến nhiệt. - Sinh sản: +Thụ tinh trong , đẻ ít trứng ; +Phát triển trực tiếp ; +Trứng có vỏ dai , nhiều noãn hoàng.
16. THẢO LUẬN( 3phút) 1. Thế nào là thụ tinh trong ? 2. Trứng thằn lằn có vỏ dai, nhiều noãn hoàng có ý nghĩa gì đối với đời sống trên cạn? 3. Đặc điểm sinh sản của thằn lằn bóng đuôi dài tiến hóa hơn ếch đồng ở điểm nào?
17. Thằn lằn bóng đuôi dài Ếch đồng -Thụ tinh trong -Thụ tinh ngoài -Đẻ ít trứng -Đẻ nhiều trứng -Trứng có vỏ dai nhiều noãn -Trứng có màng mỏng, ít hoàng noãn hoàng -Trứng- Trứng nở thành có vỏ con dai phát → Phôi-Trứng được nở bảo thành vệ nòng tốt nọc, hơn và triển trựcbảo tiếp vệ trứng không phátbị khô triển khi có biếnở trên thái cạn ĐTrứngặ*c điTrứngểm đượcsinhthằn sảthụn lằncủatinh cóthằvỏn ngaylằdain b,ó nhiềungtrong đuôi - Trứng* Thế giàu noãnnào hoàng là→ đápthụ ứng tinh nhu cầutrong phát ? - Khôngốngnoãndà iphụ tidẫnế thuộchoàngn hótrứng vàoa hơn cómôi ý(ếbên chnghĩa- Phụ đồ trongthuộcnggì ở vàođốiđiể conmôimvới ntrường àcáio?đời ) trườngtriển nướccủa phôi, vì vậy trứngnước nở trực tiếp thành con khôngnên quagọisống biếnlà thụ trêntháitinh cạnnhư ?ởtrong lưỡng. cư.
18. BÀI 38 : LỚP BÒ SÁT THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG : - Moâi tröôøng soáng : treân caïn . -Ñôøi soáng : + Sống nơi khô ráo , thích phơi nắng ; + Thức ăn chủ yếu là sâu bọ ; + Có tập tính trú đông ; + Là động vật biến nhiệt. - Sinh sản: + Thuï tinh trong , ñeû ít tröùng ; + Phaùt trieån tröïc tieáp ; + Tröùng coù voû dai , nhieàu noaõn hoaøng. II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN:
19. BÀI 38 : LỚP BÒ SÁT THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG : II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN: 1.Cấu tạo ngoài :
20. Quan sát cấu tạo ngoài của thằn lằn bóng đuôi dài,chú ýcác đặc điểm sau: Đặc điểm thân, đuôi ? Da có đặc điểm gì ? Cổ, mắt, tai (màng nhĩ) có đặc điểm gì? Bàn chân( có bao nhiêu ngón,đặc điểm các ngón) ?
21. Da khô có vảy sừng
22. Màng nhĩ nằm trong hốc tai
23. Cổ dài
24. Mắt có mi cử động, có nước mắt
25. Bàn chân có 5 ngón có vuốt
26. Thân dài, đuôi rất dài
27. Qua quan sát hình, hãy lựa chọn những câu trả lời thích hợp để điền vào bảng sau: Bảng đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn thích nghi với đời sống ởcạn stt ĐÆc ®iÓm cÊu t¹o ngoµi Ý nghÜa thÝch nghi 1 Da kh«, cã v¶y sõng bao bäc. 2 Cã cæ dµi. M¾t cã mi cö ®éng, cã Nước 3 m¾t. Mµng nhÜ n»m trong mét hèc 4 nhá bªn ®Çu 5 Th©n dµi, ®u«i rÊt dµi. 6 Bµn ch©n cã năm ngãn cã vuèt. A. Tham gia di chuyển trên cạn D. Bảo vệ mắt, có nước mắt để màng mắt không bị khô B. Động lực chính của sự di chuyển E. Phát huy vai trò các giác quan nằm C. Bảo vệ màng nhĩ và hướng các trên đầu, tạo điều kiện bắt mồi dễ dàng dao động âm thanh vào màng nhĩ G. Ngăn cản sự thoát hơi nước của cơ thể
28. STT ĐẶC ĐIỂM CẤU TẠO NGOÀI Ý NGHĨA THÍCH NGHI 1 Da khô, có vảy sừng bao bọc. 2 Có cổ dài. Mắt có mi cử động, có nước mắt. 3 Màng nhĩ nằm trong một hốc nhỏ 4 bên đầu. 5 Thân dài, đuôi rất dài. 6 Bàn chân có năm ngón có vuốt. Những câu lựa chọn: B.Động lực chính của sự di chuyển A. Tham gia sự di chuyển trên cạn; D. Bảo vệ mắt, có nước mắt để C. Bảo vệ màng nhĩ và hướng các dao bảo vệ màng mắt không bị khô động âm thanh vào màng nhĩ G. Ngăn cản sự thoát hơi nước của cơ E. Phát huy vai trò các giác quan trên thể. đầu, tạo điều kiện bắt mồi dể dàng;
29. Dựa vào6 đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn bóng nêu ởbảng trên,hãy so sánh với đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồngđể thấy thằn lằn bóng thích nghi hoàn toàn với đời sống ởcạn. Đặc điểm cấu tạo ngoài của S Đặc điểm cấu tạo ngoài ếch so sánh với thằn lằn T của thằn lằn T Giống nhau Khác nhau 1 Da khô có vảy sừng bao bọc 2 Có cổ dài 3 Mắt có mí cử động 4 Màng nhĩ nằm trong hốc nhỏ bên đầu 5 Thân dài, đuôi rất dài 6 Bàn chân có 5 ngón, ngón có vuốt
30. Dựa vào 6 đặc điểm cấu tạo ngoài của thằn lằn bóng nêu ởbảng trên,hãy so sánh với đặc điểm cấu tạo ngoài của ếch đồng đểthấy thằn lằn bóng thích nghi hoàn toàn với đời sống ởcạn. ẾCH ĐỒNG THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI Da: Da: Cổ: Cổ: Mắt,tai: Mắt,tai: Thân,đuôi: Thân,đuôi: Chi: Chi: Da khô,có vảy sừng Da trần,ẩm ướt cổ ngắn, đầu liền thân dài
31. BÀI 38 : LỚP BÒ SÁT THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG : II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN: 1.Cấu tạo ngoài : -Da khô có vảy sừng, cổ dài ; - Mắt có mí cử động và có tuyến lệ ; - Màng nhĩ nằm trong hốc tai ; - Thân và đuôi dài, bốn chi ngắn và yếu, bàn chân 5 ngón có vuốt.
32. BÀI 38 : LỚP BÒ SÁT THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG : II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN: 1.Cấu tạo ngoài : 2. Di chuyển :
33. 2. Di chuyeån : Quan saùt H38.2, moâ taû caùch di chuyeån cuûa thaèn laèn. TRAÙI PHAÛI
34. - Caùc boä phaän naøo tham gia di chuyeån ?  Thaân, ñuoâi, 4 chi. - Cho bieát ñoäng löïc chính cuûa söï di chuyeån ?  Thaân vaø ñuoâi boø saùt ñaát, uoán mình lieân tuïc Tr¸i -Thaân uoán sang -Thaân uoán sang phaûi, ñuoâi uoán traùi, ñuoâi uoán sang traùi. sang phaûi. -Chi tröôùc beân -Chi tröôùc beân phaûi, chi sau beân traùi, chi sau beân traùi chuyển lên phaûi chuyển lên phía trước.khi phía trước, khi đó vuoát coá ñònh đó vuoát coá ñònh vaøo ñaát. vaøo ñaát. A B
35. - ThaânThằn vaø lằn ñuoâi bóng tì di vaøochuyển ñaát được cöû ñoäng nhờ sự phối hợp của các yếu tố uoán lieân tuïc, phoáinào ? hôïp vôùi caùc chi giuùp cô theå tieán leân.
36. BÀI 38 : LỚP BÒ SÁT THẰN LẰN BÓNG ĐUÔI DÀI I. ĐỜI SỐNG : II. CẤU TẠO NGOÀI VÀ DI CHUYỂN: 1.Cấu tạo ngoài : 2. Di chuyển : Khi di chuyển thân và đuôi tì vào đất cử động uốn liên tục, phối hợp với các chi giúp cơ thể tiến lên.
37. - Moâi tröôøng soáng :treân caïn. - Ñôøi soáng : soáng nôi khoâ raùo ,thích ĐỜI SỐNG phôi naéng , aên saâu boï , coù taäp tính truù ñoâng , laø ñoäng vaät bieán nhieät. - Sinh saûn : thuï tinh trong , ñeû ít THẰN tröùng, phaùt trieån tröïc tieáp . tröùng LẰN coù voû dai , nhieàu noaõn hoaøng. BÓNG ĐUÔI DÀI 1.Cấu tạo ngoài:Da khô có vảy sừng, cổ dài, Mắt có mí cử động và có tuyến lệ, Màng nhỉ nằm trong hốc tai, Thân CẤU TẠO NGOÀI và đuôi dài, bốn chi ngắn và yếu, bàn VÀ DI CHUYỂN chân 5 ngón có vuốt. 2. Di chuyển : Thân và đuôi tì vào đất cử động uốn liên tục, phối hợp với các chi giúp cơ thể tiến lên .
38. *Hãy chọn những mục tương ứng của cột A ứng với cột B trong bảng. CỘT A CỘT B 1. Da khô có vảy sừng bao A. Tham gia sự di chuyển trên cạn. bọc. B. Bảo vệ mắt, có nước mắt để 2. Đầu có cổ dài. màng mắt không bị khô. 3. Mắt có mi cử động được C. Ngăn cản sự thoát hơi nước. 4. Màng nhĩ nằm ở hốc D. Phát huy được các giác quan, nhỏ bên đầu. tạo điều kiện bắt mồi dễ dàng. 5. Bàn chân 5 ngón có E. Bảo vệ màng nhĩ, hướng âm vuốt. thanh vào màng nhĩ. F. Tham gia sự di chuyển dưới nước Tr¶ lêi : 1 C , 2 D , 3 B , 4 E , 5 A
39. Đặc điểm của thằn lằn bóng đuôi dàikhác với ếch đồng là : A. Mắt có mi cử động. B Tai có màng nhĩ. C. Da khô có vảy sừng bao bọc. D. Phát triển trực tiếp không qua biến thái. E. Trứng có vỏ dai nhiều noãn hoàng. G. Ý A , B , C là ý đúng. H. Ý C, D , E là ý đúng.
40. Tại sao người ta nói thằn lằn bóng đuôi dài là con vật có ích?
41. than lan.FLV
42. Em có biết Khi gặp nguy hiểm thằn lằn chạy rất nhanh về nơi trú ẩn, tạm náu một thời gian rồi lặng lẽ bò trong lớp cỏ hay trong cây đi nơi khác. Thằn lằn cũng dễ dàng tự cắt đuôi để chạy khi bị bắt và ở chỗ cắt sẽ mọc đuôi mới.
43. Dặn dò *Học bài. *Đọc :Em có biết. *Xem trước bài : Cấu tạo trong của thằn lằn. * Ôn lại bài: Cấu tạo trong của ếch đồng.