Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Tiết 18, Bài 16: Cấu trúc di truyền của quần thể

Nội dung text: Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Tiết 18, Bài 16: Cấu trúc di truyền của quần thể

1. LỚP 12 NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ GIÁO!
2. I . Các Đặc Trưng Di Truyền Của Quần Thể 1. Khái niệm quần thể sinh vật.
3. I. C¸c ®Æc trng di truyÒn cña quÇn thÓ 1. Kh¸i niÖm quÇn thÓ sinh vËt QuÇn thÓ lµ mét nhãm c¸ thÓ cïng loµi. Sèng trong cïng mét kho¶ng kh«ng gian x¸c ®Þnh.Vµo mét thêi ®iÓm x¸c ®Þnh.Cã kh¶ n¨ng sinh sản t¹o ra thÕ hÖ míi h÷u thô (®îc c¸ch li sinh s¶n ë møc ®é nhÊt ®Þnh víi c¸c quÇn thÓ l©n cËn cïng loµi).
4. I. C¸c ®Æc trng di truyÒn cña quÇn thÓ. 2. C¸c ®Æc trng di truyÒn cña quÇn thÓ. a. VÝ dô: ë mét quÇn thÓ c©y ®Ëu Hµ lan, gen quy ®Þnh mµu hoa cã 2 alen, alen A: hoa ®á; alen a: hoa tr¾ng. C©y hoa ®á cã kiÓu gen AA chøa 2 alen A, c©y hoa ®á cã kiÓu gen Aa chøa 1 alen A vµ 1 alen a, c©y hoa tr¾ng cã kiÓu gen aa chøa 2 alen a. Gi¶ sö quÇn thÓ c©y ®Ëu cã 1000 c©y, trong ®ã cã 500 c©y cã KG AA, 200 c©y cã KG Aa vµ 300 c©y cã KG aa. H·y tÝnh: - sè alen A? - sè alen a? - tæng sè alen cña quÇn thÓ( alen A + alen a)? - tØ lÖ alen A, a? - tØ lÖ c¸c lo¹i kiÓu gen: + AA? + Aa? + aa? Cho biÕt tæng sè alen cña quÇn thÓ, tØ lÖ alen, tØ lÖ c¸c lo¹i kiÓu gen cña quÇn thÓ cã liªn quan ®Õn nh÷ng côm tõ nµo trong bµi häc. Tõ ®ã rót ra c¸c ®Æc tr- ng di truyÒn cña quÇn thÓ vµ nªu c¸ch tÝnh c¸c ®Æc trng di truyÒn ®ã.
5. I. Các đặc trưng di truyền của quần thể. 2. Các đặc trưng di truyền của quần thể. * Tỉ lệ alen: * Tỉ lệ kiểu gen: Tổng số alen (A và a) trong quần Tỉ lệ kiểu gen AA = 500 = 0,5 thể là: 1000x 2 = 2000 1000 Số lượng alen A là: 200 (500 x 2) + 200 = 1200 Tỉ lệ kiểu gen Aa = = 0,2 Số lượng alen a là: 1000 (300 x 2) + 200 = 800 300 1200 Tỉ lệ kiểu gen aa = = 0,3 Tỉ lệ alen A = = 0,6 2000 1000 800 Tỉ lệ alen a = = 0,4 2000
6. I. C¸c ®Æc trng di truyÒn cña quÇn thÓ 2. C¸c ®Æc trng di truyÒn cña quÇn thÓ a. VÝ dô. b. C¸c ®Æc trng di truyÒn cña quÇn thÓ. - Mçi quÇn thÓ cã vèn gen ®Æc trng. Vèn gen lµ tËp hîp tÊt c¶ c¸c alen cã trong quÇn thÓ ë thêi ®iÓm x¸c ®Þnh. - Các đặc điểm của vốn gen thể hiện qua: + TÇn sè mçi = Sè lîng alen ®ã(®îc xÐt) lo¹i alen Tæng sè alen cña quÇn thÓ ë thêi ®iÓm x¸c ®Þnh. +TÇn sè KG = Sè c¸ thÓ cã KG ®ã Tæng sè c¸ thÓ trong quÇn thÓ Lu ý: nh÷ng ®Æc ®iÓm vÒ tÇn sè kiÓu gen cña quÇn thÓ cßn gäi lµ cÊu tróc di truyÒn hay thµnh phÇn kiÓu gen cña quÇn thÓ.
7. II. CÊu tróc di truyÒn cña quÇn thÓ tù thô phÊn vµ quÇn thÓ giao phèi gÇn. 1.QuÇn thÓ tù thô phÊn. a.VÝ dô: Gi¶ sö ta cã 1 quÇn thÓ c©y ®Ëu Hµ Lan(P) gåm toµn c©y dÞ hîp Aa(100%). X¸c ®Þnh thµnh phÇn KG(tØ lÖ c¸c lo¹i KG AA: Aa: aa) cña quÇn thÓ qua c¸c thÕ hÖ tù thô phÊn b»ng c¸ch ®iÒn tiÕp sè liÖu vµo b¶ng 16 SGK.
8. ThÕ KiÓu gen ®ång KiÓu gen KiÓu gen ®ång hÖ hîp tö tréi dÞ hîp tö hîp tö lÆn 0 Aa 1 1AA 2Aa 1aa 2 4AA 2AA 4Aa 2aa 4aa 3 24AA 4AA 8Aa 4aa 24aa . . n ?AA ?Aa ?aa
9. Sù biÕn ®æi kiÓu gen cña quÇn thÓ tù thô phÊn qua c¸c thÕ hÖ Aa Tỉ lệ % P Dị hợp tử 100 Đồng hợptử ( AA, aa): 0 F1 AA Aa aa 50=1/21 50 AA Aa aa F2 AA aa 25=1/22 ? F3 AA AA aa aa 12,5=1/23 ? . Fn AA AA aa aa ? ?
10. Sù biÕn ®æi kiÓu gen cña quÇn thÓ tù thô phÊn qua c¸c thÕ hÖ Aa Tỉ lệ % P Dị hợp tử 100 Đồng hợptử:0 F1 AA Aa aa 50=1/21 50 F2 AA AA Aa aa aa 25=1/22 75 F3 AA AA aa aa 12,5=1/23 87,5 . Fn AA AA aa aa ½n 1- ½n
11. B¶ng 16. Sù biÕn ®æi kiÓu gen cña quÇn thÓ tù thô phÊn qua c¸c thÕ hÖ ThÕ hÖ KiÓu gen ®ång hîp KiÓu gen KiÓu gen ®ång hîp tö tréi dÞ hîp tö tö lÆn P Aa F1 1 AA 2 Aa 1aa F2 4 AA 2 AA 4 Aa 2 aa 4 aa F3 24 AA 4 AA 8 Aa 4 aa 24 aa n 1 1− 2 Fn ? AA ?nAa ?aa 2 1/2 2
12. II. CÊu tróc di truyÒn cña quÇn thÓ tù thô phÊn vµ quÇn thÓ giao phèi 1.QuÇn thÓ tù thô phÊn Gi¶ sö lóc ®Çu KG cña quÇn thÓ(P) 100% Aa th×: * C«ng thøc tæng qu¸t cho tÇn sè kiÓu gen ë thÕ hÖ Fn cña quÇn thÓ tù thô phÊn lµ: n TÇn sè KG: 1 n 1− 1 2 Aa = ; AA = aa = 2 2 KÕt luËn: CÊu tróc di truyÒn cña quÇn thÓ tù thô phÊn sÏ thay ®æi qua c¸c thÕ hÖ theo híng: + T¨ng dÇn tû lÖ kiÓu gen ®ång hîp tö + Gi¶m dÇn tû lÖ kiÓu gen dÞ hîp tö -> Qua nhiÒu thÕ hÖ con ch¸u cã søc sèng gi¶m, chèng chÞu kÐm, n¨ng suÊt thÊp.
13. 2. Quần thể giao phối cận huyết Kh¸i niệm: C¸c c¸ thÓ ®éng vËt cã quan hÖ huyÕt thèng giao phèi víi nhau. §Æc ®iÓm: Cấu tróc di truyền của quần thể giống như QT tự thụ phấn( trong ®ã c¸c kiÓu gen ®ång hîp lÆn cµng cã c¬ héi biÓu hiÖn thµnh tÝnh tr¹ng cã h¹i, g©y tho¸i ho¸ gièng).
14. CỦNG CỐ Câu 1: Tần số tương đối của một kiểu gen được xác định bằng A. tần số các loại kiểu gen ở đời con . B. tổng số cá thể có kiểu gen nào đó trên tổng số cá thể trong quần thể . C. tỉ lệ giữa số alen được xét trên tổng số alen thuộc một loại trong quần thể.
15. CỦNG CỐ Câu 2: Tại sao lai gần (TTP, giao phối gần) lại dẫn tới thoái hóa giống? A. Giống có độ thuần chủng cao . B. Giống xuất hiện nhiều dị tật bẩm sinh . C. Dị hợp tử giảm, ĐHT tăng nên gen lặn có cơ hội biểu hiện kiểu hình. D. Đồng hóa giảm, thích nghi kém
16. CỦNG CỐ Câu 3: - Trong một quần thể tự thụ phấn, thế hệ ban đầu có kiểu gen 100%dị hợp một cặp gen thì tỷ lệ cây dị hợp ở thế hệ F3 là bao nhiêu ? A. 12,5% B. 25% C. 5% D. 75%
17. CỦNG CỐ Câu 4: Một quần thể khởi đầu có tần số kiểu gen dị hợp tử Aa là 0,4. Sau 2 thế hệ tự thụ phấn thì tần số kiểu gen dị hợp tử trong quần thể là bao nhiêu? A. 0,1 B. 0,2 C. 0,3 D. 0,4
18. C©u 5: Cho mét quÇn thÓ c©y ng«, gen quy ®inh chiÒu cao c©y cã 2 alen: alen A: Cao; a: ThÊp Gi¶ sö quÇn thÓ ng« cã 2000 c©y, trong ®ã cã 600 c©y cã kiÓu gen AA , 1200 c©y cã kiÓu gen Aa và 200 cây có kiểu gen aa. •Em hãy xác định tần số alen và tần số của các kiểu gen trong quần thể?
19. CỦNG CỐ Caâu 6:Moät quaàn theå soùc khôûi ñaàu coù toång soá 1500 con trong ñoù - Soùc loâng naâu ñoàng hôïp troäi (AA ) : 900 con - Soùc loâng naâu dò hôïp (Aa ) : 300 con - Soùc loâng traéng (aa ) : 300 con a.Taàn soá kieåu gen AA , Aa ,aa laø : A. AA= 0,6 ,Aa= 0,2 ,aa= 0,2 B. AA = 0,4 ,Aa = 0,6 ,aa = 0,2 C. AA= 0,5 ,Aa= 0,2 ,aa= 0,3 D. AA = 0,6 ,Aa = 0,4, aa = 0,2 b.Taàn soá alen A vaø a laø A. A = 0,6 , a = 0,4 B. A= 0,4 , a= 0,6 C. A = 0,7 , a = 0,3 D. A= 0,3, a= 0,7 Caâu 7:Moät quaàn theå coù KG Aa laø 0,4. Sau 2 theá heä töï thuï phaán thì taàn soá KG dò hôïp töû cuûa quaàn theå seû laø bao nhieâu? A. 0,10 B. 0.20 C. 0,30 D. 0,40
20. HÖÔÙNG DAÃN VEÀ NHAØ 1. Traû lôøi caâu hoûi cuoái baøi 2. Xem baøi caáu truùc di truyeàn quaàn theå tieáp theo
21. KÝnh chóc c¸c thÇy, c« gi¸o lu«n m¹nh khoÎ, H¹nh phóc.