Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết số 32: Danh từ

Nội dung text: Giáo án môn Ngữ văn lớp 6 - Tiết số 32: Danh từ

1. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 GIÁO ÁN DỰ THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI CẤP TỈNH Chu kì : 2016-2019 Môn : Ngữ văn 6 Tiết 32 DANH TỪ Giáo Viên: Nguyễn Thị Ánh Trường : THCS Tân Dĩnh – Lạng Giang – Bắc Giang Ngày dạy : 21/10/2017- Lớp 6A4 I. Mục tiêu cần đạt: 1.Kiến thức - Chỉ ra được đặc điểm của danh từ: Ý nghĩa khái quát, khả năng kết hợp, chức vụ ngữ pháp của danh từ trong câu. - Nắm được đặc điểm của danh từ chung, danh từ riêng. - Nắm được cách viết hoa danh từ riêng. 2. Kĩ năng - Nhận biết danh từ trong văn bản - Sử dụng danh từ để đặt câu - Nhận biết danh từ chung và danh từ riêng - Viết hoa danh từ riêng đúng quy tắc. 3. Thái độ - Có ý thức sử dụng danh từ trong giao tiếp và tạo lập văn bản. II. Chuẩn bị: - Giáo viên: nghiên cứu tài liệu, soạn bài, phiếu học tập, máy chiếu - Học sinh: học bài cũ và chuẩn bị bài mới. II. Kế hoạch dạy học 1. Kiểm tra bài cũ (kết hợp trong giờ) 2. Bài mới - GV sử dụng kĩ thuật KWL: ? Ở bậc tiểu học em đã được tìm hiểu về danh từ vậy em đã biết những gì về danh từ? ? Vậy em còn muốn biết thêm những gì nữa về danh từ? Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 1
2. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 Học sinh : + Trình bày những điều đã biết + Nêu những điều muốn biết - GV kết nối vào bài: Đây là những điều các em muốn biết về danh từ và đó cũng chính là mục tiêu cần đạt của giờ học hôm nay đấy các em ạ. Để giúp các em đạt mục tiêu đó, cô cùng các em cùng đi vào bài học hôm nay nhé! HĐ của GV HĐ của HS Nội dung HĐ 1: HDHS tìm hiểu nội dung bài học - HĐ cá nhân I. Bài học 1. Đặc điểm của danh từ? GV chiếu các ví dụ: * Ví dụ: - một viên quan nọ - ba con trâu ấy + Quan sát ví dụ - những cơn mưa rào - hai thúng gạo này - một làng kia - những tình cảm đẹp ? Dựa vào kiến thức đã học ở tiểu học em + Chỉ ra những hãy xác định những danh từ trong các cụm danh từ trong các từ trên? cụm từ ? Những danh từ ấy chỉ những điều gì? Xác định ý nghĩa của các danh từ a. Ý nghĩa khái quát: Kết luận ? Vậy ý nghĩa khái quát của danh từ là gì ? chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm (GV chốt, bổ sung: DT chỉ SV bao gồm đồ vật, động vật, thực vật, danh từ chỉ khái niệm có thể là những khái niệm cụ thể như làng, xã, toán, văn nhưng cũng có những khái niệm trừu tượng như thói quen, tư Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 2
3. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 tưởng, đạo đức ) ? Dựa vào kiến thức về cấu tạo từ em hãy Nhận xét nhận xét cấu tạo của danh từ? (Danh từ có thể là từ đơn có thể là từ phức) Tìm danh từ có ? Quan sát lớp học và chỉ ra các danh từ có trong phạm vi lớp trong phạm vi lớp học? học. (Giáo viên, học sinh, bàn, ghế ) Gv chuyển ý: qua tìm hiểu các em đã biết Lắng nghe thế nào là danh từ. vậy danh từ có những b. Khả năng kết hợp đặc điểm gì chúng ta cùng tìm hiểu p2 * Ví dụ: Quan sát Gv chiếu lại VD1 Suy nghĩ trả lời ? quan sát ví dụ và cho biết phía trước danh từ là những từ nào ? Nhận xét về ý nghĩa của những từ đó? Nhận xét (một, ba, những, hai, thúng -> từ chỉ số lượng) Phía sau danh từ là những từ nào? Đó là những từ có ý nghĩa gì? (này, ấy , nọ, rào, đẹp-> chỉ từ và những từ Nhận xét nêu đặc điểm, tính chất của sự vật đã nêu ở - Danh từ có thể kết Rút ra kết luận, ghi danh từ.) hợp: bài vào vở ? Vậy em rút ra kết luận gì về khả năng kết Từ chỉ số lượng + hợp của cụm danh từ? Danh từ + này, kia, ấy Gv: những từ đứng phía trước danh từ đó Lắng nghe và một số từ ngữ khác. gọi là số từ và lượng từ . những từ đứng Tạo thành cụm danh từ. phía sau là chỉ từ mà giờ sau các em sẽ được tìm hiểu ở những bài học sau. Ngoài ra phía sau danh từ còn có thể kết hợp với một số từ chỉ tính chất đặc điểm của sự vật Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 3
4. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 nêu ra ở danh từ (nát, đẹp ) Và khi đó danh từ sẽ trở thành một đơn vị ngôn ngữ lớn + Cá nhân suy hơn đó chính là cụm danh từ. nghĩ, làm việc độc ? Thêm những từ phía trước và phía sau vào lập danh từ “bông hoa ” để tạo thành cụm + Trình bày ý kiến danh từ. + Nhận xét GV chuyển ý: chúng ta đã tìm hiểu được ý nghĩa khái quát và khả năng kết hợp. Và danh từ thường giữ chức vụ gì trong câu c. Chức vụ ngữ pháp mời các em chuyển sang phần c * Ví dụ Quan sát Gv chiếu VD: + Học sinh đang nghe giảng. + Lớp học rất khang trang + Chim hót líu lo. HĐ theo bàn + Tôi là giáo viên. Trao đổi thảo luận Yêu cầu học sinh hoạt động theo bàn (phiếu học tập) - (2p) Thống nhất kết quả - Xác định CN, VN trong mỗi câu. Trình bày - Xác định danh từ trong những câu trên. Nhận xét bổ sung - Cho biết mỗi DT đó giữ chức vụ ngữ pháp gì trong câu? - Danh từ thường làm + Quan sát, hỗ trợ chủ ngữ trong câu + Gọi đại diện một cặp trình bày KQ - Khi làm vị ngữ danh từ thường có từ là đứng + GV chốt trước. Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 4
5. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 HĐ chung cả lớp Cá nhân đặt câu ? Em hãy đặt câu có danh từ làm chủ ngữ? Trình bày ? Đặt câu có danh từ làm vị ngữ? Nhận xét Khái quát H: qua phân tích và tìm hiểu chúng ta đã biết được những đặc điểm gì của danh từ? Đọc ghi nhớ (ý nghĩa khái quát, khả năng kết hợp, chức * Ghi nhớ (sgk – 86 ) vụ ngữ pháp) Đó cũng chính là nội dung ghi nhớ 1 (sgk - 86) Nghe Gọi hs đọc ghi nhớ 1 Gv chuyển: chúng ta vừa tìm hiểu xong đặc Quan sát 2. Các loại danh từ điểm của danh từ, vậy danh từ gồm có * Ví dụ những loại nào chúng ta cùng tìm hiểu phần 2 - GV chiếu ví dụ Xác định danh từ trong câu Đàn mèo nhà Lan rất đẹp. ?Xác định các danh từ có trong câu trên? Phát biểu ý kiến (đàn, mèo,nhà, Lan,) ? Trong những danh từ đã tìm được từ nào dùng để đo lường, tính đếm ? (đàn) ? Danh từ nào để gọi tên người và sự vật ? Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 5
6. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 (Lan, mèo, nhà ) Kết luận - Có hai loại danh từ: ? Vậy danh từ có mấy loại chính ? - Danh từ chỉ đơn vị GV: Danh từ được chia làm hai loại, tuy - Danh từ chỉ sự vật nhiên phần danh từ chỉ đơn vị đã được Lắng nghe giảm tải cho nên trong tiết học này chúng ta sẽ tập trung tìm hiểu về danh từ chỉ sự vật Quan sát Yêu cầu hs quan sát danh từ chỉ vật. Phát biểu ý kiến ? Danh từ nào gọi tên chung cho một loại sự vật ? đó được gọi là danh từ gì ? (mèo/ nhà => danh từ chung) ? Danh từ nào gọi tên riêng một cá thể? Gọi là danh từ gì ? (Lan => danh từ riêng) Khái quát + Danh từ nào gọi tên chung cho một loại sự Vậy danh từ chỉ sự vật có mấy loại chính? vật => danh từ chung Đặc điểm của từng loại ? + Danh từ nào gọi tên (2 loại : Danh từ chung và danh từ riêng) riêng một cá thể Gv chốt khái niệm danh từ chung, danh từ (người, vật, địa riêng. phương) => danh từ riêng Yêu cầu học sinh làm bài tâp 1 (sgk-109) Quan sát làm bài (sử dụng phần mềm Violet) tập Tìm danh từ chung và danh từ riêng trong câu sau: Ngày xưa,/ở/ miền/ đất/ Lạc Việt,/ cứ/ như/ bây giờ/ là/ Bắc Bộ/ nước/ ta,/ có / một/ vị/ thần/ thuộc/ nòi/ rồng,/ con trai/ thần/ Long Nữ,/ tên / là/ Lạc Long Quân. Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 6
7. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 Danh từ riêng Danh từ chung Lạc Việt, Bắc ngày xưa, miền, Bộ, Long Nữ, đất, nước, thần, Lạc Long Quân nòi, rồng, con trai, tên. ? Em hãy nhận xét cách viết danh từ chung và danh từ riêng? Nhận xét (danh từ chung không viết hoa, danh từ riêng có viết hoa) GV: Chúng ta thấy danh từ riêng thì cần phải viết hoa. Vậy quy tắc viết hoa danh từ 3.Cách viết hoa danh riêng như thế nào chúng ta cùng sang p3 từ riêng Gv chiếu VD yêu cầu hs quan sát cách viết hoa danh từ riêng và hoàn thành phiếu bài tập theo nhóm bàn (phiếu bài tập số 2) - HĐ nhóm: (5’) Từ đó rút ra quy tắc viết hoa danh từ riêng. + Cá nhân suy nghĩ, làm việc Nội dung Ví dụ Cách viết + Nhóm trưởng điều hành thảo -Tên người, tên Trần Phú luận, thống nhất ý địa lí Việt Nam kiến Hà Nội -Tên người, tên + Thư kí ghi chép địa lí Việt nam phiên Tưởng Giới Thạch Quảng + Đại diện trình Đông bày KQ Tên người nước Vla-di-mia + Nhận xét, chia sẻ ngoài phiên âm I-lích Lê- Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 7
8. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 trực tiếp nin Phi-lip-pin Tên cơ quan, tổ Hội Cựu chức, các giải chiến thưởng (thường binh. Học là cụm từ) sinh Tiên tiến Huân chương Độc lập Gv chốt về quy tắc viết hoa danh từ riêng. Ghi nhớ 2 (sgk - 109) Gọi học sinh đọc ghi nhớ Đọc ghi nhớ HĐ2: HDHS luyện tập Gv chiếu tranh: vịnh Hạ Long, đàn lợn Quan sát ? Xác định sự vật trong bức tranh trên? Làm bài cá nhân II.Luyện tập ? Xác định danh từ chung, danh từ riêng? Bài tập 1: ? Đặt câu với một trong những danh từ ấy - vịnh Hạ Long và cho biết danh từ giữ chức vụ gì trong câu - đàn lợn vừa đặt. - DT chung: vịnh hạ Long - DT riêng: đàn lợn - Đặt câu: Vịnh Hạ Long thật đẹp! - GV gọi HS đọc yêu cầu bài tập2 (109) Danh từ làm chủ - Yêu cầu HĐ theo cặp để hoàn thành bài ngữ Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 8
9. Giáo án dự thi Giáo viên dạy giỏi cấp tỉnh chu kì 2016 – 2019 tập 2 - HĐ nhóm: (5’) Bài tập 2(109) (gợi ý: các từ in đậm có phải dùng để gọi + Cá nhân suy - Chim, Mây, Nước, tên riêng của một người, một sự vật, một nghĩ, làm việc Hoa, Họa Mi, là danh địa phương không? từ riêng vì nó dùng để + Nhóm trưởng gọi tên riêng nhân vật. Chú ý cách viết các từ đó) điều hành thảo luận, thống nhất ý * Lưu ý: Một số danh Quan sát học sinh hoạt động kiến từ chung khi để chỉ tên Trợ giúp (nếu cần) riêng của nhân vật thì + Thư kí ghi chép nó được dùng như danh Chốt kết quả + Đại diện trình từ riêng. bày KQ Chiếu yêu cầu bài tập 3 + Nhận xét, chia sẻ (gợi ý: đoạn văn khoảng 3-5 câu Bài tập 3 Giới thiệu về tên, tuổi, sở thích ) Viết đoạn văn Viết đoạn văn ngắn tự Trình bày giới thiệu về bản thân em trong đó sử dụng danh từ chung và danh từ riêng. 3. Củng cố, hướng dẫn về nhà (2p) ? Qua giờ học hôm nay các em đã tiếp thu được kiến thức gì về danh từ? ( gv chốt bằng bản đồ tư duy) - Hoàn thiện sơ đồ KWL, những kiến thức các em thu được sau bài học có nghĩa là chúng ta đã hoàn thành mục tiêu của tiết học này. Và đó là những đặc điểm quan trọng của Danh từ để các em xác định đúng Danh từ trong những câu văn, đoạn văn cụ thể. - Về nhà học bài nắm chắc đặc điểm của danh từ, làm các phần còn lại của bài tập. - Đọc và chuẩn bị trước bài “Luyện nói kể chuyện” Giáo viên: Nguyễn Thị Ánh – Trường THCS Tân Dĩnh 9