Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần số 1

doc 12 trang minh70 6360
Bạn đang xem tài liệu "Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần số 1", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • docgiao_an_ngu_van_6_tuan_so_1.doc

Nội dung text: Giáo án Ngữ văn 6 - Tuần số 1

  1. Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Tuần 1 Bài 1 Tiết 1 ĐT:VĂN BẢN: CON RỒNG CHÁU TIÊN _ _ _ * _ _ _ Truyền thuyết I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức: - Khaùi nieäm theå loaïi truyeàn thuyeát. - Nhaân vaät, söï kieän, coát truyeän trong taùc phaåm cuûa theå loaïi truyeàn thuyeát giai ñoaïn ñaàu. - Boùng daùng lòch söû thôøi kì döïng nöôùc cuûa daân toäc ta trong moät taùc phaåm daân hoïc daân gian thôøi kì döïng nöôùc. 2. Kĩ năng: - Ñoïc dieãn caûm vaên hoïc truyeàn thuyeát - Nhaän ra ñöôc nhöõng söï vieät chính cuûa truyeän - Nhaän ra ñöôïc moät soá chi tieát töôûng töôïng kì aûo tieâu bieåu trong truyeän. - Có kỹ năng đọc- hiểu vb TT, kỹ năng lắng nghe, tự nhận thức, tư duy, suy nghĩ sáng tạo, xác định giá trị giao tiếp. 3. Thái độ: - Bác luôn đề cao truyền thống đoàn kết giữa các dân tộc anh em và niềm tự hào về nguồn gốc con Rồng cháu Tiên. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: - Giáo viên: Tranh. - Học sinh: Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên. III. PHƯƠNG PHÁP: 1 Phương pháp: Giảng giải, giảng diễn, vấn đáp, gợi mở, luyện tập đọc, luyện tập nghe, 2. Kỹ thuật: Động não, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi, IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: *Bài mới : Hoạt động của thầy H.động của Bài HS ghi trò Hoạt động 1 :Giới thiệu bài mới: Nhaân daân ta luoân töï haøo veà nguoàn goác cuûa daân toäc mình. Nguoàn goác ñoù nhö theá naøo ? Qua truyeän CRCT seõ giuùp caùc em hieåu roõ hôn vaán ñeà naøy. I. Tìm hiểu chung Hoạt động 2 :Tìm hiểu chung về văn bản: - TL : Truyền thuyết - Dựa vào chú thích * , em hãy cho biết thế nào là TT ? HS phát biểu - CRCT thuoäc nhoùm caùc tác phẩm truyền - Truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên thuộc nhóm các HS phát biểu thuyết thời đại Hùng Vương giai đoạn đầu. tác phẩm truyền thuyết thời đại nào? II. Đọc – hiểu văn bản : Hoạt động 3: HD HS tìm hiểu chi tiết văn bản: 1. Giải thích, ngợi ca nguồn gốc cao quý -GV hướng dẫn HS đọc văn bản. HS đọc vb của dân tộc. -GV đọc mẫu một đoạn, sau đó gọi HS đọc. - Xem các chú thích trong SGK. - Lạc Long Quân: thần nòi rồng, ở dưới nước, - HDHS tìm hiểu nội dung của văn bản con thần Long Nữ ; sức khỏe vô địch, có nhiều Giải thích, ngợi ca nguồn gốc cao quý của dân tộc. HS phát biểu phép lạ. - Truyền thuyết chủ yếu kể về các nhân vật nào? - Âu Cơ: dòng tiên, ở trên núi, thuộc dòng họ - Hãy tìm những chi tiết trong truyện thể hiện tính chất HS phát biểu Thần Nông ; xinh đẹp tuyệt trần. kì lạ, cao quý về ng.gốc và hình dáng của LLQ và ÂC. - Rồng và Tiên kết duyên. - Việc kết duyên của Lạc Long Quân cùng Âu Cơ và HS phát biểu - Âu Cơ sinh ra một cái bọc trăm trứng, nở ra chuyện Âu Cơ sinh nở có gì kì lạ? một trăm người con
  2. - Sự sinh nở đặc biệt của Âu Cơ thể hiện quan niệm gì? HS phát biểu - Theo truyện này thì người Việt là con cháu của ai? HS phát biểu => Người Việt có chung một nguồn gốc tổ tiên. KNS: Dẫn chứng: Bầu ơi thương lấy bí cùng . 2/ Ngợi ca công lao của Lạc Long Quân và - Vì sao L.Long Quân và Âu Cơ phải chia tay nhau? HS phát biểu Âu Cơ. - Lạc Long Quân và Âu Cơ chia con ntn và để làm gì? HS phát biểu - Ngoài công lao mở mang bờ cõi, Lạc Long Quân và HS phát biểu - Mở mang bờ cõi ( xuống biển, lên rừng ) Âu Cơ còn có công lao gì đối với nhân dân? - Giúp dân diệt trừ yêu quái, dạy dân cách trồng - Khi kể về nguồn gốc và hình dạng của Lạc Long HS phát biểu trọt, chăn nuôi và cách ăn ở, phong tục, lễ nghi. Quân và Âu Cơ, về việc sinh nở của Âu Cơ, các tác giả 3. Nghệ thuật: dân gian đã sử dụng các yếu tố nào? - Em hiểu thế nào là chi tiết tưởng tượng kì ảo? HS phát biểu - Sử dụng các yếu tố tưởng tượng kì ảo - Hãy nói rõ vai trò của các chi tiết này trong truyện. HS phát biểu - Xây dựng hình tượng nhân vật mang dáng dấp HS phát biểu thần linh. - Qua việc tìm hiểu v b, em hãy nêu ý nghĩa văn bản? 4. Ý nghĩa văn bản. Truyeän keå veà ng.gốc dtộc CRCT ,ngôïi ca nguồn goác cao quyù cuûa dân tộc và ý nguyeän đoàn kết gaén boù cuûa dt ta. H.động 4: Hệ thống k.thức đã tìm hiểu qua bài học: III.Tổng kết : - Em hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật của vb ? HS phát biểu Ghi nhớ SGK/8 > GV nhận xét * Luyện tập: - Gọi HS đọc câu 1 trong SGK HS đọc câu 1 => HS phát biểu, GV nhận xét HS phát biểu * KNS: VD: Người Mường có truyện Quả trứng to HS khác nhận nở ra con người, người Khơ Mú có truyện Quả bầu xét mẹ, Sự giống nhau ấy k.định sự gần gũi về cội nguồn và sự giao lưu văn hóa giữa các d.tộc trên đất nước ta. - Gọi HS đọc câu 2 trong SGK HS đọc câu 2 GV HD: kể đúng cốt truyện, chi tiết cơ bản. Cố gắng HS phát biểu dùng lời văn (nói) của cá nhân để kể. Kể d.cảm. HS khác n.xét => HS phát biểu, GV nhận xét * Tích hợp TGĐĐ.HCM: Khi nói chuyện với nhân HS phát biểu dân, Bác Hồ thường gọi ND là gì ? Cách gọi ấy có HS khác nhận liên quan đến truyền thuyết CRCT không ? Vì sao? xét => Khi nói chuyện với ND, Bác Hồ thường gọi nhân dân là đồng bào. Cách gọi ấy có liên quan đến việc mẹ Âu CƠ sinh ra một cái bọc trăm trứng, nở ra một trăm người con trong truyền thuyết Con Rồng cháu Tiên . Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: 1. Hướng dẫn tự học: - Đọc kĩ để nhớ một số chi tiết, sự việc chính trong truyện. - Kể lại truyện. - Liên hệ một câu chuyện có nội dung giải thích nguồn gốc người Việt. 2.Chuẩn bị bài mới : Chuẩn bị bài “Bánh chưng, bánh giầy”. + Ñoïc, keå, toùm taét truyeän. + Vua Huøng choïn ngöôøi noái ngoâi trong hoaøn caûnh naøo ? Vôùi yù ñònh ra sao vaø baèng hình thöùc gì ? + Vì sao Lang Lieâu ñöôïc thaàn giuùp ñôõ ? Vì sao hai thöù baùnh cuûa Lang Lieâu ñöôïc choïn ? + YÙ nghóa truyeän ? Rút kinh nghiệm:  > > & < < <
  3. Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Ngày dạy: / / 201 Lớp: 6A Tiết 2 ĐT: VĂN BẢN: BÁNH CHƯNG BÁNH GIÀY _ _ _ * _ _ _ Truyền thuyết I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức: - Nhaân vaät, söï kieän, cốt truyeän trong taùc phaãm thuoäc theå loaïi truyeàn thuyeát. - Coát loõi lòch söû thôøi kì döïng nöôùc cuûa daân toäc ta trong taùc phaåm thuoäc nhoùm truyeàn thuyeát thôøi kì Huøng Vöông. - Caùch giaûi thích cuûa ngöôøi Vieät coå veà moät phong tuïc vaø quan nieäm ñeà cao lao ñoäng, ñeà cao ngheà noâng – moät neùt deïp vaên hoùa cuûa ngöôøi Vieät. 2. Kĩ năng: - Ñoïc – hieåu vaên baûn thuoäc theå loaïi truyeàn thuyeát. - Nhaän ra nhöng söï vieäc chính trong truyeän. - Có kỹ năng đọc- hiểu văn bản truyền thuyết, kỹ năng lắng nghe, tự nhận thức, tư duy, suy nghĩ sáng tạo, xác định giá trị,giao tiếp. 3. Thái độ: Giữ gìn phong tục ,đề cao lao động nghề nông. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: - Giáo viên: Tranh. - Học sinh: Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên. III. PHƯƠNG PHÁP: 1 Phương pháp: Giảng giải, giảng diễn, vấn đáp, gợi mở, luyện tập đọc, luyện tập nghe, 2. Kỹ thuật: Động não, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi, IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: 1/ Kieåm tra baøi cuõ: - Theá naøo laø truyeàn thuyeát ? - Keå toùm taét truyeän CRCT. Neây yù nghóa truyeän. 2/ Bài mới : Hoạt động của thầy Hoạt động của Bài HS ghi trò Hoạt động 1 :Giới thiệu bài mới: Khi xuaân veà, Teát ñeán, ngöôøi VN chuùng ta laïi nhôù tôùi ñoâi caâu ñoái quen thuoäc vaø raát noåi tieáng: “Thòt môû, döa haønh, caâu ñoái ñoû Caây neâu, traøng phaùo, baùnh chöng xanh”. Baùnh chöng – baùnh giaày laø hai thöù baùnh raát ngon, khoâng theå thieáu ñöôïc trong maâm coå Teát cuûa DTVN maø coøn mang yù nghóa saâu xa, lyù thuù. Hai thöù baønh naøy baét nguoàn töø thôøi Huøng Vöông. Hoạt động 2 :Tìm hiểu chung về văn bản: I. Tìm hiểu chung - Truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy thuộc HS phát biểu Bánh chưng, bánh giầy thuộc nhóm các tác nhóm các tác phẩm truyền thuyết thời đại phẩm truyền thuyết về thời đại Hùng Vương dựng
  4. nào? nước. => HS phát biểu, GV nhận xét Hoạt động 3: Hướng dẫn HS tìm hiểu chi tiết II. Đọc – hiểu văn bản : văn bản: -GV hướng dẫn HS đọc văn bản. -GV đọc mẫu một đoạn, sau đó gọi HS đọc. HS đọc vb - Xem các chú thích trong SGK. - HDHS tìm hiểu nội dung của văn bản 1. Nội dung: Vua Huøng choïn ngöôøi noái ngoâi: a/ Vua Huøng choïn ngöôøi noái ngoâi: - Vua Huøng choïn ngöôøi noái ngoâi trong hoaøn HS phát biểu - Hoaøn caûnh: Vua ñaõ giaø, giaëc ngoaøi deïp yeân, caûnh naøo ? thieân haï thaùi bình, con ñoâng (20 ngöôøi). => Hoaøn caûnh: Vua ñaõ giaø, giaëc ngoaøi deïp yeân, - Tieâu chuaån: Noái chí vua, khoâng nhaát thieát laø thieân haï thaùi bình, con ñoâng (20 ngöôøi). con tröôûng. - Ý định của vua ra sao và chọn người nối ngôi HS phát biểu - Hình thöùc: Nhaân ngaøy lễâ Tieân Vöông caùc bằng hình thức gì? Lang troå taøi, daâng leã vaät vöøa yù vua cha. => Người nối ngôi phải nối được chí của vua, không nhất thiết phải là con trưởng. Nhân lễ Tiên vương, ai làm vừa ý vua, vua sẽ truyền ngôi cho - > Vua Hùng chú trọng tài năng, không coi trọng b/ Cuoäc thi taøi - daâng leã vaät: thứ bậc con trưởng và con thứ, thể hiện sự sáng - Caùc Lang: suốt và tinh thần bình đẳng. Suy nghó theo kieåu thoâng thöôøng, khoâng Cuoäc thi taøi - daâng leã vaät: hieåu yù cha. - Trong cuộc thi tài đó, các Lang đã làm gì? HS phát biểu => Các lang ai cũng muốn ngôi báu về mình, nên cố làm vừa ý vua cha. Nhưng ý vua cha như thế nào , không ai đoán được. Họ chỉ biết đau nhau - Lang Lieâu: làm cỗ thật hậu, thật ngon đem về lễ Tiên vương. + Ngheøo, moà coâi meï, thaät thaø, chaêm vieäc - Vì sao trong các con vua, chỉ có Lang Liêu HS phát biểu được thần giúp đỡ? ñoàng aùng. => Tuy laø con vua, nhöng LL moà coâi meï khoâng + Khoâng ñöôïc vua cha quan taâm. ñöôïc vua cha quan taâm, ngheøo, chaêm vieäc ñoàng aùng. Hoaøn caûnh LL gaàn vôùi soá phaän nhaân vaät + Ñöôïc Thaàn giuùp ñôõ laøm ñöôïc bánh chưng moà coâi, LL buoàn vì khoâng ñuû leã vaät nhö caùc anh bánh giầy daâng vua ngaøy leã Tieân Vöông. em. Thaàn hieän ra trong giaác moäng maùch baûo LL laø chi tieát raát coå tích: NV baát haïnh thöôøng ñöôïc thaàn giuùp ñôõ. Thaàn maùch baûo chöù khoâng laøm hoä, daønh cho taøi naêng saùng taïo, tinh thaàn töï löïc, caûnh LL ñöôïc phaùt huy laøm 2 loaïi baùnh chöng, baùnh giaày raát ngon vaø ñoäc ñaùo. - Em coù suy nghó gì veà lôøi maùch baûo cuûa HS phát biểu Thaàn: “Khoâng coù gì quí baèng haït gaïo Haõy c/ Keát quaû cuoäc thi taøi: laáy gaïo laøm baùnh ”. => Haït gaïo quí nhaát nuoâi soáng con ngöôøi, töï tay con ngöôøi laøm ra lôøi maùch baûo cuûa Thaàn taïo - Leã vaät cuûa LL ñaït giaûi nhaát. ñieàu kieän cho LL ñoaùn ra ñöôïc yù vua cha. - LL xöùng ñaùng noái ngoâi vì hoäi ñuû ñieàu kieän Keát quaû cuoäc thi taøi: cuûa 1 oâng vua taøi – ñöùc. - Taïi sao vua Huøng chaám LL ñöôïc nhaát. Chi HS phát biểu tieát vua neám baùnh vaø ngaãm nghó coù yù nghóa gì?
  5. => Leã vaät cuûa caùc Lang khoâng laï ñ/v Vua, coøn cuûa LL khaùc haún, vöøa laï, vöøa quen, khoâng coù gì sang troïng. Nhaø vua quyeát ñònh neám thöû, ngaåm nghó veà yù nghóa cuûa leã vaät, tình caûm, nhaân caùch cuûa ñöùa con ngheøo. Lôøi vua laø lôøi phaùn coâng baèng vaø saùng suoát. LL hoäi ñuû caùc ñieàu kieän cuûa 1 oâng vua töông lai, ñöùc laãn taøi xöùng ñaùng noái ngoâi. - Vaäy lôøi Thaàn maùch baûo coù lieân quan gì tôùi yù, HS phát biểu chí cuûa vua? + YÙ: Quí troïng haït gaïo, coi troïng ngheà noâng 2. Nghệ thuật: daân ñöôïc aám no. + Chí: ñaùnh baïi keû thuø xaâm löôïc, ñaát nöôùc thaùi bình, vua phaûi trí tueä hôn ngöôøi. - Sử dụng chi tiết tưởng tượng YÙ vua cuõng laø yù daân, yù trôøi * HDHS tìm hiểu nghệ thuật của văn bản - Lối kể chuyện dân gian: theo trình tự thời gian. - Kể về việc Lang Liêu được thần mách bảo: “ HS phát biểu 3. Ý nghĩa văn bản. Trong trời đất, không gì quý bằng hạt gạo”, Bánh chưng , bánh giầy là câu chuyện suy tôn các tác giả dân gian đã sử dụng chi tiết gì? tài năng, phẩm chất con người trong việc xây => Sử dụng chi tiết tưởng tượng. dựng đất nước. - Em thấy truyện được kể theo trình tự nào? HS phát biểu III.Tổng kết : => Lối kể chuyện dân gian: theo trình tự thời Ghi nhớ SGK/12 gian. - Qua việc tìm hiểu văn bản, em hãy nêu ý nghĩa văn bản? HS phát biểu => GV nhận xét Hoạt động 4: Hệ thống kiến thức đã tìm hiểu qua bài học: - Em hãy nêu giá trị nội dung và nghệ thuật HS phát biểu của văn bản? => GV nhận xét * Luyện tập: - Gọi HS đọc câu 1 trong SGK HS đọc câu 1 => HS phát biểu, GV nhận xét HS phát biểu Ý nghĩa: đề cao nghề nông, đề cao sự thờ kính HS khác nhận Trời, Đất và tổ tiên của nhân dân ta. xét - Gọi HS đọc câu 2 trong SGK HS đọc câu 2 => HS phát biểu, GV nhận xét HS phát biểu HS khác nhận xét Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: 1. Hướng dẫn tự học: - Đọc kĩ để nhớ những sự việc chính trong truyện. - Tìm các chi tiết có bóng dáng lịch sử cha ông ta xưa trong truyền thuyết Bánh chưng, bánh giầy. 2.Chuẩn bị bài mới : Từ và cấu tạo của từ tiếng Việt - Đọc và trả lời các câu hỏi trong SGK để tìm hiểu: Từ là gì? Thế nào là từ đơn và từ phức. - Đọc và trả lời các câu hỏi phần luyện tập trong SGK. > > > & < < < Rút kinh nghiệm:
  6. Ngày dạy: / / 201 Lớp: 6A Ngày dạy: / ./ 201 Lớp: 6A Tiết 3 TÖØ VAØ CAÁU TAÏO CUÛA TÖØ TIEÁNG VIEÄT _ _ _ * _ _ _ I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức: - Ñònh nghóa veà töø, töø ñôn, töø phöùc, caùc loaïi töø phöùc. - Ñôn vò caáu taïo töø tieáng Vieät. 2. Kĩ năng: - Nhaän dieän phaân bieät ñöôïc: + Töø vaø tieáng. + Töø ñôn vaø töø phöùc.
  7. + Töø gheùp vaø töø laùy. - Phaân tích caáu taïo cuûa töø. - Kĩ năng tự nhận thức, tư duy, xác định giá trị,giao tiếp,.ra quyết định 3. Thái độ: -HS ý thức biết phân biệt và nhận dạng được các loại từ trong TV. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: - Giáo viên: bảng phụ - Học sinh: Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên. III. PHƯƠNG PHÁP: 1 Phương pháp: Quy nạp, vấn đáp, 2. Kỹ thuật: Động não, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi, chia nhóm, IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: *Bài mới : Hoạt động của thầy Hoạt động của Bài HS ghi trò Hoạt động 1 :Giới thiệu bài mới: Hoạt động 2: Hình thành các đơn vị kiến thức của bài học: * Từ là gì? I.Từ là gì? - Cho HS đọc câu in nghiêng trong mục I SGK/13. HS đọc Ví dụ : - Lập danh sách các tiếng và danh sách các từ HS phát biểu trong câu, biết rằng mỗi từ đã được phân cách với từ khác bằng dấu gạch chéo. =>+ Danh sách các tiếng: Thaàn / daïy / daân / caùch / troàng Thaàn, daïy , daân , caùch , troàng, troït , chaên, nuoâi , troït /, chaên nuoâi / vaø / caùch / aên / ôû. vaø , caùch , aên , ôû. - Coù 9 töø. + Danh sách các từ: Thaàn , daïy , daân , caùch , - Coù 12 tieáng. troàng troït , chaên nuoâi , vaø , caùch , aên ôû. - Các đơn vị được gọi là tiếng và từ có gì khác HS phát biểu nhau? => Tiếng dùng để tạo từ. Từ dùng để tạo câu. Khi một tiếng có thể dùng để tạo câu, tiếng ấy trở thành từ. - Từ ví dụ trên, em hãy cho biết từ là gì? HS phát biểu => HS phát biểu, GV nhận xét. * Ghi nhớ ( SGK/13) * Từ đơn và từ phức. II. Từ đơn và từ phức. Gọi HS đọc câu 1 trong SGK/13. VD: SGK/ 13 HS đọc - Dựa vào những kiến thức đã học ở bậc tiểu học, HS phát biểu Bảng phân loại: hãy điền các từ trong câu vào bảng phân loại. => HS điền, GV nhận xét. Kieåu caáu taïo töø Ví duï Töø, ñaáy, nöôùc, ta, Từ đơn chaêm, ngheà, vaø, coù, tuïc, ngaøy, Teát, laøm Từ chaên nuoâi, baùnh Từ ghép chöng, baùnh phức giaày
  8. Từ troàng troït láy - Cấu tạo của từ ghép và từ láy có gì giống và có gì HS phát biểu khác nhau? =>+ Giống nhau: đều là từ phức + Khác nhau: Từ ghép: các tiếng quan hệ với nhau về nghĩa Từ láy: các tiếng quan hệ với nhau về âm thanh - Từ việc tìm hiểu ví dụ trên, em hãy cho biết tiếng HS phát biểu là gì? Thế nào là từ đơn? Thế nào là từ phức? Từ ghép là những từ có cấu tạo như thế nào? Từ láy là những từ có cấu tạo ra sao? => HS phát biểu, GV nhận xét. Ghi nhớ SGK/14 Hoạt động 3: Luyện tập III. Luyện tập: Bài tập 1: HS đọc bài tập Bài tập 1: - Gọi HS đọc bài tập 1 trong SGK. 1 HS xác định a) Nguoàn goác, con chaùu: töø gheùp - HS xác định yêu cầu của bài tập. yêu cầu. b) Ñoàng nghóa töø nguoàn goác: coäi - HS lần lượt phát biểu HS phát biểu - GV nhận xét. HS khác nhận nguoàn, goác gaùc xét. c)Töø gheùp chæ quan heä thaân thuoäc: baø chaùu, anh em, chuù baùc, coâ dì Bài tập 2: HS đọc bài tập Bài tập 2: - Gọi HS đọc bài tập 2 trong SGK. 2 HS xác định Töø gheùp chæ quan heä thaân thuoäc: - Gọi HS xác định yêu cầu của bài tập. yêu cầu - Giôùi tính (nam nöõ) : oâng baø, - HS lần lượt phát biểu HS phát biểu cha meï, anh chò, chuù thím, caäu môï, . - GV nhận xét. HS khác nhận - Thöù baäc: cha anh, baø chaùu, chò xét em, Bài tập 3: HS đọc bài tập Bài tập 3: - Gọi HS đọc bài tập 3 trong SGK. 3 HS xác định - HS xác định yêu cầu của bài tập. yêu cầu của bài Teân caùc loaïi baùnh ñöôïc caáu taïo theo - HS phát biểu. tập. coâng thöùc Baùnh + X - GV nhận xét. HS phát biểu. Caùch cheá bieán Nöôùng, haáp, HS khác nhận cuoán, xaøo, xét traùng, Chaát lieäu Neáp, khoai, ñaäu xanh, toâm, ngoâ, ẻo Tính chaát D , phoàng xoáp, cöùng, meàm, Hình daùng Baùnh goái, oáng, tai voi, söøng boø, Höông vò Baùnh ngoït, maën, Bài tập 4: HS đọc bài tập thaäp caåm, - Gọi HS đọc bài tập 4 trong SGK. HS xác định Bài tập 4: - Gọi HS xác định yêu cầu của bài tập. yêu cầu của bài - Thuùt thít: mieâu taû tieáng khoùc - HS phát biểu. tập. con ngöôøi. - GV nhận xét. HS phát biểu. Töø laùy khaùc: nöùc nôû, ngheïn HS khác nhận ngaøo, ti tæ, röng röùc, naõo nuøng, töùc xét töôûi. Bài tập 5: HS đọc bài tập
  9. - Gọi HS đọc bài tập 5 trong SGK. 5 HS xác định Bài tập 5: - Gọi HS xác định yêu cầu của bài tập. yêu cầu của bài Thi tìm nhanh caùc töø laùy: - HS phát biểu. tập. a) Tieáng cöôøi: ha haû, khanh khaùch, - GV nhận xét. HS phát biểu. khuùc khích, hô hố, HS khác nhận b) Tieáng noùi: leø nheø, khaøn khaøn, xét trong treûo, thỏ thẻ, lầu bầu c) Daùng ñieäu: veânh vaùo, löø ñöø, ngheânh ngang, lả lướt, Hoạt động 4: Củûng coá: - Từ là gì? Tiếng là gì? Thế nào là từ đơn, từ phức? Thế nào là từ ghép, từ láy? Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: 1. Hướng dẫn tự học: - Tìm các từ láy miêu tả tiếng nói, dáng điệu của con người. - Tìm từ ghép miêu tả mức độ, kích thước của một đồ vật. 2. Chuaån bò baøi mới: Chuẩn bị bài “Giao tiếp, văn bản và phương thức biểu đạt” - Đọc và trả lời theo các câu hỏi trong SGK. - Xem tröôùc ghi nhôù. -Laøm caùc baøi taäp phaàn luyeän taäp. * Rút kinh nghiệm: .  > > & < < <
  10. Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Ngày dạy: / / 201 Lớp:6A Tiết 4 GIAO TIEÁP, VAÊN BAÛN VAØ PHÖÔNG THÖÙC BIEÅU ÑAÏT _ _ _ * _ _ _ I.MỤC TIÊU CẦN ĐẠT : 1. Kiến thức: - Sô giaûn veà hoaït ñoäng truyeàn ñaït, tieáp nhaän tö töôûng, tình caûm baèng phöông tieän ngoân töø: giao tieáp, vaên baûn, phöông thöùc bieåu ñaït, kieåu vaên baûn. - Söï chi phoái cuûa muïc ñích giao tieáp trong vieäc löïa choïn phöông thöùc bieåu ñaït ñeå taïo laäp vaên baûn. - Caùc kieåu vaên baûn töï söï, mieâu taû, bieåu caûm, laäp luaän, thuyeát minh vaø haønh chính – coâng vuï. 2. Kĩ năng: - Böôùc ñaàu nhaän bieát veà söï löïa choïn phöông thöùc bieåu ñaït phuø hôïp vôùi muïc dích giao tieáp. - Nhaän ra kieåu vaên baûn ôû moät vaên baûn cho tröôùc caên cöù vaøo phöông thöùc bieåu ñaït. - Nhaän ra taùc duïng cuûa vieäc löïa choïn phöông thöùc bieåu ñaït ôû moät ñoaïn vaên baûn cuï theå. -Kĩ năng giao tiếp, xác định giá trị, nhận thức,tư duy 3. Thái độ: Biết sử dụng phương thức biểu đạt phù hợp với mục đích giao tiếp. II. CHUẨN BỊ CỦA THẦY VÀ TRÒ: - Giáo viên: Bảng phụ. - Học sinh: Chuẩn bị theo sự hướng dẫn của giáo viên. III. PHƯƠNG PHÁP: 1 Phương pháp: Quy nạp, vấn đáp, gợi mở 2. Kỹ thuật: Động não, giao nhiệm vụ, đặt câu hỏi, IV. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY – HỌC: *Bài mới : Hoạt động của thầy Hoạt động của Bài HS ghi
  11. trò Hoạt động 1 :Giới thiệu bài mới: Hoạt động 2: Nội dung bài học: * HDHS tìm hiểu chung về văn bản và phương thức biểu đạt I.Tìm hiểu chung về văn - Gọi HS đọc câu a mục 1 SGK/15 bản và phương thức biểu => Trong đời sống, khi có một tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng HS đọc câu a đạt mà cần biểu đạt cho mọi người hay ai đó biết thì em sẽ nói hay HS phát biểu 1. Vaên baûn vaø muïc ñích viết cho người ta biết. Điều này được gọi là hoạt động giao tiếp. giao tieáp - Gọi HS đọc câu b mục 1 SGK/15 VD: Các câu hỏi => Khi muốn biểu đạt tư tưởng, tình cảm, nguyện vọng ấy một trong SGK cách đầy đủ, trọn vẹn cho người khác hiểu thì em phải tạo lập HS đọc câu b văn bản, nghĩa là nói có đầu có đuôi, có mạch lạc, lí lẽ. HS phát biểu - Gọi HS đọc câu c mục 1 SGK/16 HS đọc câu c => Câu ca dao trên là một văn bản gồm hai câu, viết để nêu ra HS phát biểu một lời khuyên, chủ đề của văn bản là giữ chí cho bền. Câu thứ hai nói rõ thêm, giữ chí cho bền nghĩa là gì, là không dao động khi người khác thay đổi chí hướng. Chí ở đây là chí hướng, hoài bão, lí tưởng. Vần là yếu tố liên kết. Mạch lạc là quan hệ giải thích của câu sau đối với câu trước, làm rõ ý cho câu trước. - Gọi HS đọc câu d mục 1 SGK/16 HS đọc câu d => Lời phát biểu của thầy ( cô ) hiệu trưởng trong lễ khai giảng HS phát biểu năm học cũng là văn bản vì là chuỗi lời , có chủ đề - ở đây hiểu là vấn đề chủ yếu, xuyên suốt, tạo thành mạch lạc của văn bản, có các hình thức liên kết với nhau. Chủ đề lời phát biểu của thầy ( cô ) hiệu trưởng thường là nêu thành tích năm qua, nêu nhiệm vụ năm học mới , kêu gọi, cổ vũ GV, HS hoàn thành tốt nhiệm vụ năm học. Đây là văn bản hói. - Gọi HS đọc câu đ mục 1 SGK/16 HS đọc câu đ => Bức thư là văn bản viết, có thể thức, có chủ đề xuyên suốt là HS phát biểu thông báo tình hình và quan tâm tới người nhận thư. - Gọi HS đọc câu e mục 1 SGK/16 HS đọc câu e => Các thiếp mời, đơn xin đều là văn bản, vì chúng có mục đích, HS phát biểu yêu cầu thông tin và có thể thức nhất định. - Qua các câu hỏi trên, em hãy cho biết giao tiếp là gì? Văn HS phát biểu bản là gì? => HS phát biểu dựa vào ghi nhớ ( điểm 1,2) SGK / 17 Ghi nhớ ( điểm 1,2) SGK / 17 Kiểu văn bản và phương thức biểu đạt của văn bản 2/ Kiểu văn bản và phương - Gọi HS đọc phần 2 trong SGK thức biểu đạt của văn bản - HS điền VD HS đọc phần 2 VD: Xem SGK =>1/ Truyện Tấm Cám HS phát biểu 2/ Tả cảnh, tả người 3/ Bài ca về trái đất của Định Hải, 4/ Tục ngữ : “ Tay làm hàm nhai, tay quai miệng trễ” có hàm ý nghị luận. 5/ Những tờ thuyết minh kèm theo đồ dùng, thuyết minh thuốc chữa bệnh, 6/ Đơn từ, báo cáo, thông báo, giấy mời, - Gọi HS đọc phần bài tập trong SGK HS đọc phần
  12. => HS phát biểu bài tập => Hành chính – công vụ, tường thuật ( tự sự), miêu tả, thuyết HS phát biểu minh, biểu cảm, nghị luận. - Qua việc tìm hiểu trên, em hãy cho biết có bao nhiêu kiểu Hs phát biểu văn bản thường gặp? Kể tên các kiểu văn bản đó. Ghi nhớ ( điểm 3) SGK / 17 => HS phát biểu dựa vào ghi nhớ ( điểm 3) SGK / 17 Hoạt động 3: : Luyện tập Bài tập 1: II. Luyện tập - Gọi HS đọc bài tập 1 trong SGK. HS đọc bài tập Bài tập 1: - HS xác định yêu cầu của bài tập 1 Xaùc ñònh phöông thöùc - HS phát biểu HS xác định bieåu ñaït: - GV nhận xét. yêu cầu a) Töï söï: Keå chuyeän HS phát biểu. b) Mieâu taû: Caûnh thieân HS khác nhận xét. nhieân c) Nghò luaän: baøn luaän yù kieán d) Bieåu caûm e) Thuyeát minh Bài tập 2: Bài tập 2: - Gọi HS đọc bài tập 2 trong SGK. HS đọc bài tập Truyền thuyết Con Rồng - HS xác định yêu cầu của bài tập. 2. cháu Tiên thuộc kiểu văn bản - HS phát biểu HS xác định töï söï vì nó kể lại diễn biến - GV nhận xét. yêu cầu các sự việc kì lạ liên quan HS phát biểu. đến nguồn gốc cao quý và HS khác nhận thiêng liêng của dân tộc ta. xét. Hoạt động 4: Cuûng coá: - Giao tiếp là gì? Văn bản là gì? Kể tên các kiểu văn bản thường gặp. - Viết đoạn văn nói về môi trường bị ô nhiễm đang xảy ra ở nơi em sống? Hoạt động 5: Hướng dẫn học bài ở nhà và chuẩn bị bài mới: 1. Hướng dẫn tự học: - Tìm ví dụ cho mỗi phương thức biểu đạt, kiểu văn bản. - Xác định phương thức biểu đạt của các văn bản tự sự đã học. 2. Chuaån bò baøi mới: Chuẩn bị bài “Thánh Gióng” - Đọc kĩ văn bản, xem kĩ các chú thích. - Trả lời các câu hỏi trong SGK. - Tìm hiểu ý nghĩa văn bản. - Xem trước ghi nhớ. - Trả lời các câu hỏi phần Luyện tập. Rút kinh nghiệm:  > > & < < <