Bài giảng Lịch sử lớp 10 - Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỉ XIX)

Nội dung text: Bài giảng Lịch sử lớp 10 - Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế, văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỉ XIX)

1. Chào mừng quý thầy cô cùng các em học sinh
2. KIỂM TRA BÀI CŨ 2
3. Câu 1. Trong các thế kỉ XVI – XVIII, tôn giáo mới được truyền bá vào nước ta là A. Nho giáo B. Đạo giáo C. Phật giáo D. Thiên Chúa giáo 3
4. Câu 2. Đạo Thiên Chúa được truyền bá vào nước ta thông qua A. Thương nhân phương Tây B. Giáo sĩ phương Tây C. Thương nhân Trung Quốc D. Giáo sĩ Nhật Bản 4
5. Câu 3. Chữ Quốc ngữ xuất hiện ở nước ta từ thời gian nào và có đặc điểm gì? A. Từ thế kỉ XVI – theo mẫu chữ Nôm B. Từ giữa thế kỉ XVII – theo mẫu tự Latinh (A, B,C ) C. Từ thế kỉ XVIII – theo mẫu chữ tượng hình D. Từ đầu thế kỉ XX – theo mẫu chữ tượng ý 5
6. Câu 4. Lúc đầu, chữ Quốc ngữ ra đời xuất phát từ nhu cầu nào? A. Truyền đạo B. Viết văn tự C. Sáng tác văn học D. Gồm cả A, B và C 6
7. Câu 5. Nội dung giáo dục ở nước ta trong các thế kỉ XVI – XVIII chủ yếu là A. Các môn khoa học B. Các môn khoa học tự nhiên C. Giáo lí Nho giáo (kinh sử) D. Giáo lí Phật giáo 7
8. Quan sát các hình ảnh sau: 8
9. Kinh thành Huế 9
10. Bộ luật “Hoàng Việt luật lệ” 10
11. Vua Gia Long Vua Minh Mạng 11
12. Đây là triều đại phong kiến nào của nước ta? 12
13. Chương IV VIỆT NAM Ở NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, Bài 25 VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN (Nửa đầu thế kỉ XIX) 13
14. Bài 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN ( Nửa đầu thế kỉ XIX) NỘI DUNG BÀI MỚI 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: 2. Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn: 3. Tình hình văn hóa – giáo dục: 14
15. 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: a, Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước. Thảo luận nhóm (PHT 1) Nhà Nguyễn xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước như thế nào? 15
16. 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: a, Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước. - Năm 1802, Nguyễn Ánh lên ngôi vua (Gia Long), lập ra nhà Nguyễn, đóng đô ở Phú Xuân (Huế). - Năm 1804, đặt tên nước là Việt Nam, sau đổi thành Đại Nam . 16
17. Kinh thành Huế 17
18. Vua Gia Long Vua Minh Mạng 18
19. 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: Thời Vua Gia Long - Chính quyền trung ương tổ chức theo mô hình nhà Lê . 19
20. VUA 6 BỘ LẠI LỄ HÌNH BINH CÔNG HỘ VIỆN, SẢNH , ĐÀI
21. Bài 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ, KINH TẾ,VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN (Nủa đầu thế kỉ XIX). 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: Thời Vua Gia Long - Chính quyền trung ương tổ chức theo mô hình nhà Lê . - Cả nước chia thành 3 vùng: Bắc thành, Gia Định thành và các Trực doanh . 21
22. Bắc Thành (Tổng trấn) Các Trực Doanh (Triều đình) Gia Định Thành (Tổng trấn) Lược đồ các đơn vị hành chính Việt Nam thời Gia Long22
23. 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: Thời Vua Gia Long - Chính quyền trung ương tổ chức theo mô hình nhà Lê . - Cả nước chia thành 3 vùng: Bắc thành, Gia Định thành và các Trực doanh . Thời Vua Minh Mạng - Năm 1831 - 1832, chia nước thành 30 tỉnh và 1 phủ Thừa Thiên. - Dưới tỉnh là phủ, huyện (châu), tổng, xã. 23
24. 24 Lược đồ các đơn vị hành chính Việt Nam thời Minh Mạng
25. Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế , văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỉ XIX) 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: b, Các chính sách khác. Thảo luận nhóm : Nhà Nguyễn thực hiện các chính sách gì về chọn quan lại, luật pháp, quân đội, ngoại giao? 25
26. Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế , văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỉ XIX) 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: b, Các chính sách khác. - Tuyển chọn quan lại : bằng thi cử. 26
27. Các tân khoa nhận áo mũ vua ban 27
28. Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế , văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỉ XIX) . b, Các chính sách khác. 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: - Tuyển chọn quan lại: bằng thi cử. - Luật pháp: bộ “Hoàng Việt luật lệ” (“Hoàng triều luật lệ”, “Luật Gia Long”) . 28
29. Trang bìa của Hoàng Việt luật lệ do Tổng trấn Bắc Thành Nguyễn Văn Thành chủ biên bao gồm 22 quyển và 398 điều. 29
30. Mộc bản và bản dập cuốn Hoàng Việt luật lệ 30
31. Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế , văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỉ XIX) . b, Các chính sách khác. 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: - Tuyển chọn quan lại: bằng thi cử. - Luật pháp: bộ “Hoàng Việt luật lệ” (“Hoàng triều luật lệ”, “Luật Gia Long”) . - Quân đội: trang bị vũ khí đầy đủ. 31
32. Binh lính thời Nguyễn 32
33. Súng thần công và đạn hình khối tròn chế tạo bằng đá, gang. 33
34. Bài 25: Tình hình chính trị, kinh tế , văn hóa dưới triều Nguyễn (Nửa đầu thế kỉ XIX) . b, Các chính sách khác. 1. Xây dựng và củng cố bộ máy nhà nước – chính sách ngoại giao: - Tuyển chọn quan lại: bằng thi cử. - Luật pháp: bộ “Hoàng Việt luật lệ” (“Hoàng triều luật lệ”, “Luật Gia Long”) . - Quân đội: trang bị vũ khí đầy đủ. - Ngoại giao: thần phục nhà Thanh, bắt Lào và Chân Lạp thần phục mình,“đóng cửa” với phương Tây. 34
35. 2. Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn: Thảo luận nhóm (PHT 3) Tình hình kinh tế nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp và chính sách của nhà Nguyễn? 35
36. 2. Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn: * Nông nghiệp: lạc hậu. - Chính sách quân điền . - Khuyến khích khai hoang, cấp vốn, làm thủy lợi . 36
37. 2. Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn: * Thủ công nghiệp: - Thủ công nghiệp truyền thống: tiếp tục phát triển. - Thủ công nghiệp nhà nước: qui mô lớn. - Nghề mới: In tranh dân gian. 37
38. Tranh Đông Hồ - Nét dân gian lưu giữ hồn dân tộc
39. 2/. Tình hình kinh tế và chính sách của nhà Nguyễn: * Thương nghiệp: - Nội thương: phát triển chậm - Ngoại thương: nhà nước nắm độc quyền . 39
40. 3. Tình hình văn hóa – giáo dục: Lĩnh vực Thành tựu TL nhóm Tôn giáo (phiếu ht 4) Giáo dục Các thành tựu Văn học về văn hóa, giáo dục của triều Sử học Nguyễn nửa đầu Kiến trúc TK XIX? N.Thuật dân gian
41. 3. Tình hình văn hóa – giáo dục: - Tôn giáo: độc tôn Nho giáo, hạn chế Thiên Chúa giáo. - Giáo dục: Chủ yếu là Nho học . - Văn học: chữ Nôm phát triển (Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương ) * Ngũ Kinh: Kinh Thi, Kinh Thư, Kinh Lễ, Kinh Dịch, Kinh Xuân Thu * Tứ Thư: Đại Học, Trung Dung, Luận Ngữ, Mạnh Tử 41
42. Nguyễn Du (1766–1820) 42
43. Bia tưởng niệm Hồ Xuân Hương ở làng Quỳnh 43 (Quỳnh Lưu, Nghệ An)
44. Bài 25: TÌNH HÌNH CHÍNH TRỊ , KINH TẾ, VĂN HÓA DƯỚI TRIỀU NGUYỄN (Nửa đầu thế kỉ XIX). 3. Tình hình văn hóa – giáo dục: - Sử học: Thành lập Quốc sử quán để lưu trữ và biên soạn các bộ lịch sử lớn. 44
45. 3. Tình hình văn hóa – giáo dục: - Sử học: thành lập Quốc sử quán để lưu trữ và biên soạn các bộ lịch sử lớn. - Kiến trúc: cung điện và lăng tẩm ở Huế, cột cờ Hà Nội 46
46. Lăng vua Gia Long 47
47. Mộ vua Gia Long và hoàng hậu 48
48. Lăng vua Minh Mạng 49
49. Lăng vua Thiệu Trị 50
50. Lăng vua Tự Đức 51
51. Cột cờ Hà Nội (khởi công năm 1805, hoàn thành năm 1812) 52
52. 3. Tình hình văn hóa – giáo dục: - Sử học: Thành lập Quốc sử quán để lưu trữ và biên soạn các bộ lịch sử lớn. - Kiến trúc: cung điện và lăng tẩm vua ở Huế. - Nghệ thuật dân gian: tiếp tục phát triển. 53
53. Bài tập củng cố Câu 1.Cải cách Minh Mạng (1831-1832) chia nước ta thành: A. Bắc thành, Gia Định thành và các Trực doanh. B. 10 đạo C. 13 đạo thừa tuyên D. 30 tỉnh và 1 phủ Thừa Thiên.
54. Câu2. Nhà Nguyễn đã ban hành bộ luật nào? A. Hình thư. B. Hoàng triều luật lệ. C. Quốc triều hình luật. D. Hình luật. 56
55. Câu 3. Vua Gia Long đã chia đất nước thành A. hai miền: miền Bắc và miền Nam B. ba miền: miền Bắc, miền Trung và miền Nam C. ba vùng: Bắc thành, Gia Định thành và các Trực Doanh D. ba trấn: Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ 57
56. Câu 4. Tên gọi khác của bộ “Hoàng triều luật lệ” là A. Hình thư B. Hoàng Việt luật lệ C. Hình luật D. Luật Hồng Đức 58
57. Câu 5. Ý nào không phản ánh đúng chính sách đối ngoại của triều Nguyễn? A. Phục tùng nhà Thanh B. Bắt Lào và Chân Lạp thần phục C. Chủ trương thiết lập quan hệ giao bang với Mĩ D. Thực hiện chính sách “đóng cửa” với các nước tư bản châu Âu 59
58. Câu 6. Tác phẩm văn học chữ Nôm đặc biệt xuất sắc dưới thời nhà Nguyễn là A. Truyện Kiều của Nguyễn Du B. Các bài thơ Nôm của Hồ Xuân Hương C. Các bài thơ Nôm của Bà Huyện Thanh Quan D. Các truyện Nôm khuyết danh 60
59. Câu 7. Nhiệm vụ sưu tầm, lưu trữ sách cổ và biên soạn các bộ sử chính thống dưới triều Nguyễn thuộc về A. Quốc sử quán B. Quốc sử viện C. Quốc Tử Giám D. Văn miếu 61
60. Mở rộng kiến thức: Nhà Nguyễn: - Có bao nhiêu đời vua, tồn tại trong nhiêu năm? - Đặt ra lệ “tứ bất” là gì, nhằm mục đích gì? 62
61. CHUẨN BỊ BÀI MỚI Đọc trước bài mới “TÌNH HÌNH XÃ HỘI Ở NỬA ĐẦU THẾ KỈ XIX VÀ PHONG TRÀO ĐẤU TRANH CỦA NHÂN DÂN” và chuẩn bị trả lời các câu hỏi trong sách giáo khoa: Nguyên nhân nào gây nên tình trạng khổ cực của nhân dân đầu thời Nguyễn? Trình bày đặc điểm của phong trào đấu tranh chống phong kiến ở nửa đầu thế kỷ XIX. 63
62. Cảm ơn và chào tạm biệt quý thầy cô cùng các em học sinh !
63. 13 đời vua Tồn tại 143 năm từ 1802 - 1945 65
64. “Tứ bất” : • Không lập tể tướng • Không lấy trạng nguyên • Không lập hoàng hậu • Không lập thái tử(không phong tước vương cho người ngoài họ) =>Nhằm đề cao uy quyền của vua và ngăn chặn nạn quyền thần lấn át hoàng đế. 66