Bài giảng môn Ngữ văn 8 - Tiết học 90: Chiếu dời đô

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn 8 - Tiết học 90: Chiếu dời đô

1. Tiết 90 Chiếu dời đô (Thiên đô chiếu) Lý Công Uẩn
2. I. Đọc - chỳ thớch 1. Tỏc giả -Lí Công Uẩn (974 – 1028), tức vua Lí Thái Tổ Quê: Đỡnh Bảng- Từ Sơn - Bắc Ninh. -Là ngời thông minh, nhân ái, có chí khí hơn ngời và lập được nhiều chiến cụng. Lí Công Uẩn (974 - 1028)
3. 2/ Tỏc phẩm : a/ Hoàn cảnh sỏng tỏc: Năm 1010, Lý Cụng Uẩn viết “ Chiếu dời đụ” tỏ ý định dời đụ về Đại La b/ Thể loại: - Chiếu là thể văn do vua dựng để ban bố mệnh lệnh nào đú tới nhõn dõn cả nước. - Thiờn Đụ Chiếu: Nguyờn văn chữ Hỏn – Nguyễn Đức Võn dịch
4. 3. Đọc-bố cục: 3 phần. Phần 1: Từ đầu đến “ khụng thể khụng dời đổi” -> Nờu lớ do của việc dời đụ. Phần 2: Tiếp đến “ muụn đời” -> Lý do chọn thành Đại La làm kinh đụ Phần 3: Lời ban bố II. Tỡm hiểu văn bản 1. Lớ do dời đụ
5. 1: Lí do dời đô Xa nhà Thơng đến vua Bàn Canh năm lần dời đô; nhà Chu đến vua Thành Vơng cũng ba lần dời đô. Phải đâu các vua thời Tam đại theo ý riêng mình mà tự tiện chuyển dời? Chỉ vì muốn đóng đô ở nơi trung tâm, mu toan nghiệp lớn, tính kế muôn đời cho con cháu; trên vâng mệnh trời, dới theo ý dân, nếu thấy thuận tiện thì thay đổi. Cho nên vận nớc lâu dài, phong tục phồn thịnh. Thế mà hai nhà Đinh, Lê lại theo ý riêng mình, khinh thờng mệnh trời, không noi theo dấu cũ của Thơng, Chu, cứ đóng yên đô thành ở nơi đây, khiến cho triều đại không đợc lâu bền, số vận ngắn ngủi, trăm họ phải hao tốn, muôn vật không đợc thích nghi. Trẫm thấy đau xót về việc đó, không thể không dời đổi.
6. 1. Lớ do dời đụ? - Trong lich sử Trung Quốc + Nhà Thương năm lần dời đụ + Nhà Chu ba lần dời đụ. - Mục đớch : + Muốn định đụ ở nơi trung tõm. + Mưu toan nghiệp lớn,tớnh kế muụn đời cho con chỏu + Trờn võng mệnh trời,dưới theo ý dõn. - Kết quả: + Vận nước lõu bền + Phong tục phồn thịnh
7. - Thực tế lịch sử nước ta: + Nhà Đinh, Lờ lại theo ý riờng mỡnh + Khinh thường mệnh trời + Khụng noi theo dấu cũ Thương ,Chu - Hậu quả: + Triều đại khụng lõu bền,số vận ngắn ngủi + Trăm họ phải hao tổn + Muụn vật khụng được thớch nghi => Lập luận chặt chẽ + Phần trờn làm tiền đề cho phần dưới + Cú lớ, cú tỡnh. 2. Những lớ do chọn Đại La là kinh đụ mới của Đại Việt 12
8. • Huống gì thành Đại La, kinh đô cũ của Cao V- ơng: ở vào nơi trung tâm trời đất; đợc cái thế rồng cuộn hổ ngồi; đã đúng ngôi nam bắc đông tây; lại tiện hớng nhìn sông dựa núi; địa thế rộng mà bằng; đất đai cao mà thoáng. Dân c khỏi chịu cảnh khốn khổ ngập lụt; muôn vật cũng rất mực phong phú tốt tơi. Xem khắp đất Việt ta, chỉ nơi này là thắng địa. Thật là chốn tụ hội trọng yếu của bốn phơng đất n- ớc; cũng là nơi kinh đô bậc nhất của đế vơng muôn đời. •
9. 2/ Những lớ do để chọn thành Đại La làm kinh đụ mới của Đại Việt Đại La Về lịch sử Về địa lớ: Địa thế đẹp, Về văn hoỏ dõn cư khỏi chịu cảnh Cao Vương ngập lụt, muụn vật Là chốn hội đúng đụ phong phỳ, tốt tươi tụ trọng yếu Hội đủ điều kiện Kinh đụ - Cỏc lớ do đỳng đắn, thuyết phục, sử dụng cỏc cõu văn biền ngẫu, mạch văn hứng khởi. => Khẳng định Đại la là nơi tốt nhất để định đụ.
10. Lời ban bố “Trẫm muốn dựa vào sự thuận lợi của đất ấy để định chỗ ở. Cỏc khanh nghĩ thế nào?”
11. Lời ban bố Cõu1: Nờu rừ khỏt vọng, mục đớch của nhà vư Cõu 2: Hỏi ý kiến quần thần -> Cõu hỏi mang tớnh chất đối thoại, tạo sự đồng cảm gần gũi, tụn trọng giữa vua và dõn. => Lời ban bố, mệnh lệnh thấu tỡnh đạt lớ.
12. Sõn vận động quốc gia Mỹ Đỡnh
13. Chợ Đồng Xuõn
14. Một số cụng trỡnh tiờu biểu của Thăng Long - Hà Nội Chựa Một Cột
15. Đại học Y Hà Nội
16. Nhà hỏt lớn Hà Nội
17. Văn miếu Quốc Tử Giỏm
18. Lăng Chủ Tịch Hồ Chớ Minh
19. III.Tổng kết 1. Nghệ thuật “Chiếu dời đô ” có sức thuyết phục mạnh mẽ bởi lập luận chặt chẽ, sắc bén, sử dụng cõu văn biền ngẫu giầu hỡnh ảnh và sự kết hợp hài hoà giữa lí và tỡnh. 2. Nội dung Thể hiện khát vọng của nhân dân về một đất nớc độc lập thống nhất đồng thời phản ánh ý chí tự cờng của dân tộc Đại Việt đang trên đà lớn mạnh. * Ghi nhớ Sgk/51
20. IV Luyện tập: THẢO LUẬN NHÓM 1.Chứng minh sự đúng đắn vờ̀ việc dời đụ của Lớ Cụng Uõ̉n ? - Thăng Long là trung tõm chớnh trị, kinh tế, văn hóa, của đṍt nước từ khi Lớ Cụng Uõ̉n dời đụ đến nay. Thủ đụ Hà Nụ̣i luụn là trỏi tim của tổ quốc. Thăng Long – Hà Nụ̣i luụn vững vàng trong mọi thử thỏch (trải qua cỏc cuụ̣c chiến tranh từ xưa đến nay).
21. -Về nhà học nội dung vở ghi, ghi nhớ SGK - Soạn bài “ Hịch tướng sĩ”