Bài giảng môn Ngữ văn lớp 10 - Tiết 1+2+3: Tổng quan văn học Việt Nam

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn lớp 10 - Tiết 1+2+3: Tổng quan văn học Việt Nam

1. Tiết 1 + 2 + 3 TỔNG QUAN VĂN HỌC VIỆT NAM
2. CẤU TRÚC BÀI HỌC QUÁ TRÌNH CÁC BỘ PHẬN, PHÁT TRIỂN CON NGƯỜI VN HỢP THÀNH CỦA CỦA VH VIẾT QUA VĂN HỌC VĂN HỌC VN VN
3. I. CÁC BỘ PHẬN HỢP THÀNH CỦA VĂN HỌC VIỆT NAM VĂN HỌC DÂN GIAN VĂN HỌC VIẾT
4. I. Các bộ phận, thành phần hợp thành văn học Việt Nam Văn học Việt Nam Văn học dân gian Văn học viết VH Trung đại VH Hiện đại Từ thế kỉ X Từ đầu thế Từ 1945 đến hết TK kỉ XX đến đến hết thế XIX 1945 kỉ XX
5. Tiêu chí Văn học dân gian Văn học viết Là những sáng tác tập thể Là sáng tác của trí thức, được Khái niệm và truyền miệng của nhân ghi lại bằng chữ viết. dân lao động. Lực lượng Nhân dân lao động Tầng lớp trí thức sáng tác Thần thoại, sử thi, truyền - Từ TK X-hết XIX: văn xuôi, thơ, Thể loại thuyết, truyện cổ tích, văn biền ngẫu. truyện ngụ ngôn, ca dao, -Từ đầu TK XX-nay: Tự sự, trữ tục ngữ, câu đố, vè, truyện tình, kịch. thơ, chèo Đặc trưng -Tính truyền miệng -Lưu truyền bằng chữ viết -Tính tập thể. -Tính cá thể Chữ viết Chữ Hán, Nôm, Quốc ngữ
6. HAI BỘ PHẬN VĂN HỌC DÂN GIAN VÀ VĂN HỌC VIẾT PHÁT TRIỂN SONG SONG VÀ LUÔN CÓ ẢNH HƯỞNG QUA LẠI SÂU SẮC Ví dụ: Quả cau nho nhỏ miếng trầu hôi Này của Xuân Hương mới quệt rồi 6 Có phải duyên nhau thì thắm lại Đừng xanh như lá, bạc như vôi (Mời trầu- Hồ Xuân Hương) Anh xa em như bến xa thuyền Như Thuý Kiều xa Kim Trọng biết mấy niên cho tái hồi (Ca dao)
7. II. QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA VĂN HỌC VIẾT VIỆT NAM Văn học từ tk X Văn học từ đầu tk Văn học từ Cách hết tk XIX XX Cách mạng mạng tháng Tám tháng Tám 1945 1945 hết tk XX Văn học trung đại Văn học hiện đại (Sản phẩm của (Sản phẩm của sự kết hợp giữa văn văn hóa phương hóa phương Đông truyền thống và văn Đông) hóa phương Tây)
8. Văn học trung đại Văn học hiện đại - Thực dân Pháp xâm lược nước ta giao Bối cảnh Xã hộiTABLE phong kiến chịu ảnh lưu văn hóa với các nước phương Tây. lịch sử hưởng của văn hóa phương - Cách mạng tháng Tám thành công, đất Đông nước giành độc lập -Công cuộc đổi mới 1986 Văn tự Chữ Hán, chữ Nôm Chữ Quốc ngữ Lực lượng Trí thức, nhà Nho, tầng lớp quý Đội ngũ tác giả chuyên nghiệp, lấy việc sáng tác tộc viết văn làm nghề . -Chủ nghĩa yêu nước và văn học gắn liền Cảm hứng yêu nước, nhân đạo với công cuộc giải phóng dân tộc Nội dung và hiện thực -Phản ánh công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội, sự nghiệp CNH – HĐH đất nước -Phản ánh con người toàn diện Tính phi ngã, ước lệ, tượng Thi pháp Tả thực, chi tiết, đề cao tính sáng tạo, tính trưng, tính sùng cổ bản ngã
9. III. CON NGƯỜI VIỆT NAM QUA VĂN HỌC Thế giới tự nhiên Quan hệ Ý thức Con quốc gia, bản thân người dân tộc Quan hệ xã hội
10. 1. CON NGƯỜI VIỆT NAM TRONG THẾ GIỚI TỰ NHIÊN Con người nhận thức, cải tạo, chinh phục thiên nhiên. Tình yêu thiên nhiên, con người và thiên nhiên là bạn tri âm - VHDG: ca ngợi sự tươi đẹp của thiên nhiên - VHTĐ: Thiên nhiên gắn bó với lý tưởng đạo đức thẩm mỹ của nhà Nho - VHHĐ: Thiên nhiên thể hiện tình yêu quê hương đất nước, yêu cuộc sống và đặc biệt là tình yêu đôi lứa Quan sát TN Tình yêu TN hình tượng nghệ thuật
11. 2. CON NGƯỜI VIỆT NAM TRONG QUẠN HỆ QUỐC GIA, DÂN TỘC Con người có ý thức xây dựng quốc gia độc lập, tự chủ Chủ nghĩa yêu nước - VHDG: Tình yêu làng xóm, quê cha đất tổ - VHTĐ: Niềm tự hào về truyền thống văn hóa dân tộc, lịch sử dựng nước và giữ nước - VH cách mạng: Ý chí căm thù quân xâm lược, tinh thần hy sinh vì độc lập tự do của tổ quốc Là nội dung tiêu biểu, giá trị quan trọng của VHVN
12. 3. CON NGƯỜI VIỆT NAM TRONG MỐI QUAN HỆ XÃ HỘI Ước mơ về một xã hội công bằng, tốt đẹp Tố cáo, phê phán thế lực chuyên quyền và bày tỏ niềm cảm thông với những người dân bị áp bức Tinh thần nhận thức, phê phán và cải tạo xã hội Cảm hứng xã hội sâu đậm là một tiền đề quan trọng cho sự hình thành chủ nghĩa hiện thực và chủ nghĩa nhân đạo trong VH
13. 4. CON NGƯỜI VIỆT NAM VÀ Ý THỨC CÁ NHÂN - Trong những hoàn cảnh lịch sử đặc biệt, con người VN thường đề cao ý thức cộng đồng. - Trong những hoàn cảnh khác, con người cá nhân lại 16 được đề cao. => Xu hướng chung của văn học là xây dựng một đạo lí làm người với nhiều phẩm chất tốt đẹp.
14. IV. TỔNG KẾT Ghi nhớ: SGK Bài tập về nhà: - Học bài. - Soạn bài: Hoạt động giao tiếp bằng ngôn ngữ
15. 18 Trí thức Tây học- lực lượng sáng tác chính của VHVN từ đầu TK XX- CMT8.
16. Chữ Hán Chữ Nôm
17. Chân thành cảm ơn các em học sinh đã chú ý lắng nghe!