Bài giảng môn Sinh học 9 - Bài dạy 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

Nội dung text: Bài giảng môn Sinh học 9 - Bài dạy 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

1. Sinh học 9 Tiết 43: Bài 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT Giáo viên: Chu Thị Nhung Trường: THCS Chu Minh
2. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: Mơi trường là gì? a. Nơi tìm kiếm thức ăn của sinh vật. b. Nơi cư trú của sinh vật. c. Nơi sinh sống của sinh vật, và tất cả những gì bao quanh sinh vật d. Nơi làm tổ của sinh vật. Câu 2. Nhân tố sinh thái là gì? a) Là những yếu tố mơi trường tác động lên cơ thể sinh vật. b) Là nhiệt độ, ánh sáng c) Là giĩ thổi d) Là sinh vật khác
3. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 3: Hãy kể tên các mơi trường trong hình dưới đây: 1. Mơi trường nước 2. Mơi trường trên mặt đất – khơng khí. 3. Mơi trường trong đất 4. Mơi trường sinh vật
4. Tiết 43: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT MỤC TIÊU BÀI HỌC Nêu được ảnh hưởng của ánh sáng đến thực vật và động vật Giải thích được sự thích nghi của động vật, thực vật với mơi trường.
5. Tiết 43: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật. NỘI DUNG BÀI HỌC Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật.
6. Tiết 43: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật. - Cây cĩ tính hướng sáng Em cĩ nhận xét gì về hình thái của cây? Giải thích.
7. I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật. Cây lá lốt trồng nơi cĩ nhiều ánh sáng Cây lá lốt trồng nơi cĩ ít ánh sáng Em hãy nêu sự khác nhau về hình thái giữa 2 cây lá lốt trên?
8. Hình thái cây thơng mọc xen nhau trong rừng (a) và cây thơng mọc riêng rẽ nơi quang đãng (b) cĩ gì khác nhau? a b
9. Quan sát một số hình ảnh, hồn thành nội dung bảng 42.1 Những đặc Khi cây sống nơi quang Khi cây sống trong bĩng điểm của cây đãng râm, dưới tán cây khác, trong nhà Đặc điểm hình thái: -Lá -Thân Đặc điểm sinh lí: -Quang hợp -Thốt hơi nước
10. Ánh sáng ảnh hưởng những đặc điểm nào của cây? Những đặc Khi cây sống nơi quang Khi cây sống trong bĩng điểm của cây đãng râm, dưới tán cây khác, trong nhà Đặc điểm hình thái: - Phiến lá nhỏ, hẹp, màu - Phiến lá lớn, màu xanh -Lá xanh nhạt. thẫm. - Chiều cao bị hạn chế bởi -Thân - Thân cây thấp số cành chiều cao của tán cây phía nhiều. - trên, trần nhà. Đặc điểm -Cĩ khả năng quang hợp sinh lí: -Cường độ quang hợp trong điều kiện ánh sáng -Quang hợp cao trong điều kiện ánh yếu, quang hợp yếu sáng mạnh. trong điều kiện ánh sáng Thốt hơi -Cây điều tiết thốt hơi mạnh. nước nước linh hoạt. -Cây điều tiết thốt hơi nước kém.
11. Bài 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật. - Cây cĩ tính hướng sáng. - Ánh sáng ảnh hưởng đến hình thái và hoạt động sinh lý của thực vật. - Thực vật được chia thành 2 nhĩm chính: + Nhĩm cây ưa sáng: gồm những cây sống nơi quang đãng, ánh sáng nhiều Ví dụ: + Nhĩm cây ưa bĩng: Gồm những cây sống nơi cĩ ánh sáng yếu, ánh sáng tán xạ như dưới tán cây khác, đặt trong nhà Ví dụ:
12. Cây ưa sáng Cây thơng Cây ngơ Cây đậu xanh Cây thanh long.
13. Cây ưa bĩng Cây lan Ý Cây ráy Cây rau càng cua Rau diếp cá
14. Cây ưa bĩng Cây phong lan Cây vạn niên thanh Cây kim tiền
15. Tiết 43: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật.
16. Thí nghiệm Vào đêm trăng sáng, tìm một tổ kiến và quan sát kiến bị trên đường mịn nhờ ánh sáng mặt trăng. Đặt trên đường đi của kiến một chiếc gương nhỏ để phản chiếu ánh sáng, sau đĩ theo dõi hướng bị của kiến. Cĩ 3 khả năng cĩ thể xảy ra: A. Kiến sẽ tiếp tục bị theo hướng cũ. Sai! B. Kiến sẽ bị theo nhiều hướng khác nhau. Sai! C. Kiến sẽ bị theo hướng ánh sáng do gương phản chiếu. Đúng! - Em chọn khả năng nào trong 3 khả năng trên? - Qua thí nghiệm trên, hãy cho biết ánh sáng cĩ ảnh hưởng đến hoạt động nào của động vật?
17. Tiết 43: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật. - Ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng định hướng di chuyển của động vật.
18. Ong tìm mật Chim di trú
19. Tiết 43: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật. - Ánh sáng ảnh hưởng đời sống động vật, tạo điều kiện cho đv nhận biết các vật và định hướng di chuyển trong khơng gian Ngồi ra, ánh sáng cịn ảnh hưởng đến động vật như thế nào?
20. Chim đi ăn trước lúc mặt trời mọc Bìm bịp Gà cỏ
21. Chim đi ăn vào lúc mặt trời mọc Chích chịe Chào mào Khướu mun
22. Chim kiếm ăn vào ban đêm Sếu Diệc đầu đỏ 3 màu Cú mèo Vạc
23. H 42.3 – Thằn lằn phơi nắng vào các thời điểm khác nhau trong ngày
24. Ảnh hưởng đến sinh sản của động vật Chim “kết đơi” vào mùa xuân Gà đẻ trứng vào ban ngày
25. Ứng dụng thực tế
26. Tiết 43: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật: - Ánh sáng ảnh hưởng đời sống động vật, tạo điều kiện cho đv nhận biết các vật và định hướng di chuyển trong khơng gian - Ánh sáng ảnh hưởng đến tập tính hoạt động, khả năng sinh trưởng và sinh sản của động vật - Động vật được chia thành 2 nhĩm: + Nhĩm động vật ưa sáng: gồm những động vật hoạt động ban ngày. Ví dụ:Trâu, bị, lợn, cừu + Nhĩm động vật ưa tối: gồm những hoạt động vào ban đêm, sống trong hang, trong đất hay ở vùng nước sâu ( đáy biển) Ví dụ: Chim cú mèo, vạc, diệc, dơi, chồn,
27. CỦNG CỐ Ánh sáng Thực vật Khả năng nhận biết, định hướng di chuyển, Chia 2 nhĩm sinh trưởng, sinh sản, Hình thái, sinh lí Chia 2 nhĩm Động vật ưa sáng Thực vật ưa bĩng Động vật ưa tối Thực vật ưa sáng
28. Chọn đáp án đúng nhất Câu 1: Khi trồng cây nơi cĩ ánh sáng khơng đều thì tán lá của cây sẽ: a. Phát triển đều về mọi hướng. b. Phát triển mạnh về nơi cĩ ánh sáng nhiều. c. Phát triển mạnh về nơi cĩ ánh sáng yếu hơn. d. Phát triển theo chiều thẳng đứng. Câu 2: Động vật thích nghi với điều kiện chiếu sáng khác nhau nên được chia thành hai nhĩm: a.Động vật chịu hạn và ưa ẩm b.Động vật ưa bĩng và ưa sáng c.Động vật ưa sáng và ưa tối d.Động vật ưa ẩm và ưa khơ
29. Hồn thành bài tập sau bằng cách ghép cột tương ứng, thích hợp Cột A Cột B 1. Nhĩm động a. Những động vật hoạt động ban đêm. vật ưa sáng. b. VD: giun đất, ếch, thằn lằn, dơi, . c. Những động vật hoạt động ban ngày. 2. Nhĩm động d. Động vật sống trong hang, trong đất. vật ưa tối. e. VD: chích chịe, trâu, gà, bìm bịp, f. Động vật sống ở vùng nước sâu (đáy biển). Đáp án:
30. DẶN DÒ - Làm bài tập 1,2 SGK. - Chuẩn bị bài 43: “Ảnh hưởng của nhiệt độ và độ ẩm lên đời sống thực vật. + Tìm hiểu xem nhiệt độ và độ ẩm cĩ ảnh hưởng thế nào đến sinh vật?.