Bài giảng Ngữ văn 7 - Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Dùng cụm chủ vị để mở rộng câu: Luyện tập (tiếp)

1. tiÕt 111
2. Tiết 111. dïng côm chñ - vÞ ®Ó më réng c©u: luyÖn tËp (tiÕp theo) ? Thế nào là dùng cụm chủ - vị để mở réng câu? - Khi nói hoặc viết, có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm chủ - vị (cụm C – V), làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng câu. ? Các trường hợp dùng cụm C – V để mở rộng câu? - Các thành phần câu như chủ ngữ, vị ngữ và các phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ đều có thể được cấu tạo bằng cụm C – V.
3. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) I. Củng cố kiến thức. Hãy xác định thành phần câu và cho biết các câu trên mở rộng thành phần nào? a, Chiếc bàn này chân đã gẫy. c v CN VN Cụm C – V làm vị ngữ. b. Cô giáo ốm là một tin buồn. c v CN VN Cụm C – V làm chủ ngữ. c. Mẹ luôn hi vọng tôi sẽ thi đỗ c cấp 3. Đ T v CN VN Cụm C – V làm phụ ngữ cho động từ. d. Tôi rất thích con gấu Lan tặng. D T c v CN VN Cụm C – V làm phụ ngữ cho danh từ.
4. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) I. Củng cố kiến thức. 1 - Con thuyền sang sông. CN VN 2 - Con thuyền chở gạo đang sang sông. C v CN VN => Miêu tả cụ thể, đầy đủ hơn.
5. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) I. Củng cố kiến thức. - Khái niệm : Khi nói hoặc viết có thể dùng những cụm từ có hình thức giống câu đơn bình thường, gọi là cụm chủ - vị (cụm C –V ), làm thành phần của câu hoặc của cụm từ để mở rộng. - Các trường hợp dùng cụm C - V II. Luyện tập. để mở rộng câu: chủ ngữ, vị ngữ và 1. Bài tập 1 ( SGK – T 96) các phụ ngữ trong cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ. - Tác dụng: Làm cho nội dung ý nghĩa của câu cụ thể, đầy đủ.
6. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) BÀI TẬP 1: Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì? a) Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa. Hồ Chí Minh b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Hoài Thanh c) Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài [ ] Theo Thạch Lam
7. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) BÀI TẬP 1: Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì? a) Khí hậu nước ta ấm áp cho phép ta quanh năm trồng trọt, thu hoạch bốn mùa. c v ĐT c v PN CN VN Có một cụm C – V làm chủ ngữ và một cụm C – V làm phụ ngữ cho động từ.
8. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) BÀI TẬP 1: Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì? b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. Hoài Thanh
9. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) BÀI TẬP 1: Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì? b) Có kẻ nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non, hoa cỏ trông CN VN 1 mới đẹp; từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, VN 2 tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay. nói từ khi các thi sĩ ca tụng cảnh núi non, hoa cỏ, núi non,hoa cỏ trông mới đẹp; DT C1 V1 C2 V2 PN PN VN 1 từ khi có người lấy tiếng chim kêu, tiếng suối chảy làm đề ngâm vịnh, tiếng chim, tiếng suối nghe mới hay DT C1 V1 C2 V2 PN PN VN 2
10. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) BÀI TẬP 1: Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì? c) Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bẩy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài [ ] Theo Thạch Lam
11. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) BÀI TÂP 1: Tìm cụm C - V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ trong các câu dưới đây. Cho biết trong mỗi câu, cụm C - V làm thành phần gì? c)Thật đáng tiếc khi chúng ta thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức CN VN quý của đất mình thay dần bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài . thấy những tục lệ tốt đẹp ấy mất dần, và những thức quý của đất mình thay dần ĐT C1 V1 C2 PN PN bằng những thức bóng bảy hào nháng và thô kệch bắt chước người ngoài. V2 Có hai cụm C – V làm phụ ngữ cho động từ thấy
12. M«n: Ng÷ v¨n – TiÕt 111: Dïng côm chñ vÞ ®Ó më réng c©u. luyÖn tËp (tiÕp theo) - -MuốnMuốnxác địnhxáccụmđịnhC – V làmcụmthànhCphần– Vtrướclàmhếtthànhphải xác địnhphầnhai thành phần chính của câu là chủ ngữ và vị ngữ và các cụm danh từ, cụm trướcđộng từ, cụmhếttínhphảitừ trongxáccâu. định hai thành phần chính của câu là chủ ngữ ,vị ngữ và các cụm danh từ, cụm động từ, cụm tính từ trong câu. Tiếp theo, phân tích cấu tạo của các thành phần đó và kết luận cụm C - V đó thuộc thành phần nào. - Một câu có thể được mở rộng bằng một hoặc nhiều cụm C – V nối tiếp nhau.
13. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng. a) Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng. b)Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: “Cái đẹp là cái có ích”. c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc. d) C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng. Tõ ®ã, tiÕng ViÖt cã mét bíc ph¸t triÓn míi, mét sè phËn míi
14. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng. a) Chúng em học giỏi. Cha mẹ và thầy cô rất vui lòng. a) Chúng em học giỏi làm cho cha mẹ và thầy cô rất vui lòng. => Ta chØ cÇn bá dÊu chÊm c©u vµ thªm tõ “lµm cho” vµo gi÷a hai c©u lµ ®îc
15. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng. b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định: “Cái đẹp là cái có ích”. b) Nhà văn Hoài Thanh khẳng định rằng cái đẹp là cái có ích. => Ta chØ cÇn bá dÊu hai chÊm vµ dÊu ngoÆc kÐp råi thªm tõ “r»ng” vµo sau côm tõ kh¼ng ®Þnh lµ ®îc
16. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng. c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu. Điều đó khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc. c) Tiếng Việt rất giàu thanh điệu khiến lời nói của người Việt Nam ta du dương, trầm bổng như một bản nhạc. => Ta chØ cÇn bá dÊu chÊm vµ côm tõ “§iÒu ®ã” lµ ®îc
17. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 2 : Mỗi câu trong từng cặp câu dưới đây trình bày một ý riêng. Hãy gộp các câu cùng cặp thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ mà không thay đổi nghĩa chính của chúng. d) C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng. Tõ ®ã, tiÕng ViÖt cã mét bíc ph¸t triÓn míi, mét sè phËn míi d) C¸ch m¹ng th¸ng T¸m thµnh c«ng ®· khiÕn cho tiÕng ViÖt cã mét bíc ph¸t triÓn míi, mét sè phËn míi Ta chØ cÇn bá dÊu chÊm vµ côm tõ “.Tõ ®ã,” thay b»ng côm tõ “®· khiÕn cho” lµ ®îc
18. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ. (Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy) a) Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy. (Ca dao) b) §©y lµ c¶nh mét rõng th«ng. Ngµy ngµy biÕt bao nhiªu ngêi qua l¹i. Nhng bao nhiªu ngêi qua l¹i còng chØ m¶i suy tÝnh xem rõng nµy mçi n¨m lÊy ®îc bao nhiªu nhùa th«ng, bao nhiªu cñi th«ng. §Õn lóc cã ngêi nh×n c¶nh chØ v× mÕn c¶nh vµ biÕt quªn m×nh trong c¶nh, tõ lóc Êy míi cã v¨n th¬. (Hoµi Thanh) c) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”, ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước.
19. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ. (Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy) a) Anh em hoà thuận, hai thân vui vầy. a) Anh em hoà thuận khiến hai thân vui vầy. => Ta thªm tõ “ khiÕn” vµo chç dÊu phÈy vµ bá dÊu phÈy
20. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành một câu có cụm C-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ. (Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy) §©y lµ c¶nh mét rõng th«ng. Ngµy ngµy biÕt bao nhiªu ngêi qua l¹i. Nhng bao nhiªu ngêi qua l¹i còng chØ m¶i suy tÝnh xem rõng nµy mçi n¨m lÊy ®îc bao nhiªu nhùa th«ng, bao nhiªu cñi th«ng. §Õn lóc cã ngêi nh×n c¶nh chØ v× mÕn c¶nh vµ biÕt quªn m×nh trong c¶nh, tõ lóc Êy míi cã v¨n th¬. §©y lµ c¶nh mét rõng th«ng ngµy ngµy biÕt bao nhiªu ngêi qua l¹i. Nhng bao nhiªu ngêi qua l¹i còng chØ m¶i suy tÝnh xem rõng nµy mçi n¨m lÊy ®îc bao nhiªu nhùa th«ng, bao nhiªu cñi th«ng. §Õn lóc cã ngêi nh×n c¶nh chØ v× mÕn c¶nh vµ biÕt quªn m×nh trong c¶nh, tõ lóc Êy míi cã v¨n th¬. => Ta bá dÊu chÊm c©u ë cuèi c©u thø nhÊt lµ ®îc
21. Tiết 111: DÙNG CỤM CHỦ - VỊ ĐỂ MỞ RỘNG CÂU: LUYỆN TẬP (tiếp theo) BÀI TẬP 3 :Gộp mỗi cặp câu hoặc vế câu in đậm dưới đây thành một câu có cụmC-V làm thành phần câu hoặc thành phần cụm từ.(Khi gộp có thể thêm hoặc bớt những từ cần thiết nhưng không làm thay đổi nghĩa chính của các câu và vế câu ấy) c) Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”, ra đời. Sự ra đời của các vở kịch ấy đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước. Hàng loạt vở kịch như “Tay người đàn bà”,”Giác ngộ”, “Bên kia sông Đuống”, ra đời đã sưởi ấm cho ánh đèn sân khấu ở khắp mọi miền đất nước. => Ta bá: . Sù ra ®êi cña c¸c vë kÞch Êy lµ ®îc
22. Hướng dẫn HS chuẩn bị cho tiết học tiếp theo: *Ra BT về nhà : -Viết đoạn văn giải thích câu tục ngữ : Có chí thì nên” có sử dụng câu có thành phần mở rộng . *Chuẩn bị bài mới: Chuẩn bị cho bài: Liệt kê. - Tìm hiểu khái niệm. - Tìm hiểu một số kiểu liệt kê.