Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 79: Rút gọn câu

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết 79: Rút gọn câu

1. TRƯỜNG THCS TÂN AN MÔN:NGỮ VĂN 7 GIÁO VIÊN: HOÀNG THỊ NGA
2. TIẾT 79:RÚT GỌN CÂU I/Thế nào là rút gọn câu: 1.Ví dụ *Ví dụ 1: a. Học ăn, học nói, học gói, học mở. (Tục ngữ) => Lược bỏ CN. b. ChúngChúng tata học ăn, học nói, học gói, học mở. =>Ngụ ý hành động trong câu là lời khuyên chung cho tất cả mọi người
3. TIẾT 79:RÚT GỌN CÂU I/Thế nào là rút gọn câu: Ví dụ 2: a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người. (Nguyễn Công Hoan) → Câu lược bỏ VN. Rồi ba bốn người, sáu bảy người đuổi theo nó. C V b) - Bao giờ cậu đi Hà Nội ? - Ngày mai. → Câu lược bỏ cả CN và VN. Ngày mai, tôi đi Hà Nội C V Câu ngắn gọn hơn, thông tin nhanh hơn, tránh lặp từ.
4. TIẾT 79: RÚT GỌN CÂU I/Thế nào là rút gọn câu: Ví dụ 2: Ví dụ 1: a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba a. Học ăn, học nói, học gói, học mở. (Tục ngữ) bốn người, sáu bảy người. => Lược bỏ CN. (Nguyễn Công Hoan) → Câu lược bỏ VN. b. ChúngChúng tata học ăn, học nói, học gói, học mở. Rồi ba bốn người, sáu bảy người C V đuổi theo nó. C b) - Bao Vgiờ cậu đi Hà Nội ? =>Ngụ ý hành động trong câu là lời khuyên - Ngày mai. chung cho tất cả mọi người → Câu lược bỏ cả CN và VN. Ngày mai, tôi đi Hà Nội C V Câu ngắn gọn hơn, thông tin nhanh hơn, tránh lặp từ.
5. TIẾT 79: RÚT GỌN CÂU I/Thế nào là rút gọn câu: 1. Ví dụ 2.Nhận xét: Khi nói hoặc viết,có thể lược bỏ một số thành phần của câu,tạo thành câu rút gọn. Việc lược bỏ một số thành phần câu thường nhằm những mục đích sau: - Làm cho câu gọn hơn,vừa thông tin được nhanh, vừa tránh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu trước đó; - Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người (lược bỏ chủ ngữ). (Ghi nhớ phần 1: sgk/15)
6. BÀI TẬP NHANH Trong các câu tục ngữ sau,câu nào là câu rút gọn? Những thành phần nào của câu được rút gọn? Rút gọn câu như vậy để làm gì? a/ Người ta là hoa đất. b/ Ăn quả nhớ kẻ trồng cây. • Đáp án: - Câu b là câu rút gọn chủ ngữ. - Có thể khôi phục: Chúng ta ăn quả nhớ kẻ trồng cây. - Câu b là một câu tục ngữ nêu một quy tắc ứng xử chung cho mọi người.
7. TIẾT 79:RÚT GỌN CÂU I/Thế nào là rút gọn câu: II/ Cách dùng câu rút gọn: 1. Ví dụ: * Ví dụ1: a) Sáng chủ nhật, trường em tổ chức cắm trại. Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co. → Bạn chạy loăng quăng. Bạn chơi nhảy dây. Bạn chơi kéo co. → Không nên rút gọn vì sẽ làm câu khó hiểu. → Khi dùng câu rút gọn, cần phân biệt với những trường hợp viết câu sai do không nắm được quy tắc ngữ pháp.
8. TIẾT 79: RÚT GỌN CÂU I/Thế nào là rút gọn câu: II/ Cách dùng câu rút gọn: 1. Ví dụ : * Ví dụ 2: a) - Mẹ ơi, hôm nay con được một điểm 10. - Con ngoan quá ! Bài nào được điểm 10 thế ? - Bài kiểm tra toánmẹ ạ! → Câu rút gọn → Câu nói khiếm nhã, thiếu lễ phép với mẹ. b) - Lan ơi, hôm nay tớ được một điểm 10. - Bạn giỏi thế! Bài nào được điểm 10 ? - Bài kiểm tra toán. → Khi rút gọn, cần chú ý đến đối tượng giao tiếp (tuổi tác, vị thế xã hội giữa người nói với người nghe), nơi diễn ra giao tiếp. → Khi rút gọn, cần tránh biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã, thiếu tôn trọng đối tượng giao tiếp.
9. TIẾT 79: RÚT GỌN CÂU I/Thế nào là rút gọn câu: Ví dụ 2: II/ Cách dùng câu rút gọn: a) - Mẹ ơi, hôm nay con được một điểm 10. 1, Ví dụ - Con ngoan quá ! Bài nào được điểm 10 *Ví dụ1: thế? a) Sáng chủ nhật, trường em tổ - Bài kiểm tra toán chức cắm trại. → Câu rút gọn → Câu nói khiếm nhã, Chạy loăng quăng. Nhảy dây. thiếu lễ phép với mẹ. Chơi kéo co. b) - Lan ơi, hôm nay tớ được một điểm 10. → Bạn chạy loăng quăng. Bạn - Bạn giỏi thế! Bài nào được điểm 10 ? chơi nhảy dây. Bạn chơi kéo - Bài kiểm tra toán. co. → Khi rút gọn, cần chú ý đến đối tượng → Không nên rút gọn vì sẽ làm giao tiếp (tuổi tác, vị thế xã hội giữa câu khó hiểu. người nói với người nghe), nơi diễn ra giao tiếp.
10. TIẾT 79: RÚT GỌN CÂU I/Thế nào là rút gọn câu: II/ Cách dùng câu rút gọn: 1. Ví dụ: 2. Nhận xét: Khi rút gọn câu cần lưu ý: - Không làm cho người nghe,người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói; - Không biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã. (Ghi nhớ: sgk/15)
11. BÀI TẬP NHANH Vì sao cậu bé và người khách trong câu chuyện dưới đây hiểu lầm nhau? Qua câu chuyện này, em rút ra được bài học gì về cách nói năng? MẤT RỒI Một người có việc đi xa, dặn con: - Ở nhà có ai hỏi thì bảo bố cháu đi vắng nhé! Sợ con mải chơi quên mất, ông ta viết mấy câu vào giấy, đưa cho con, bảo: - Có ai hỏi thì cứ đưa cái giấy này. Đứa con cầm giấy bỏ vào túi áo. Cả ngày chẳng thấy ai hỏi. Tối đến, nó thắp đèn, lấy giấy ra xem, chẳng may để giấy cháy mất. Hôm sau, có người khách lại chơi, hỏi: - Bố cháu có nhà không ? Thằng bé ngẩn ngơ hồi lâu, sực nhớ ra, sờ vào túi không thấy giấy, liền nói: - Mất rồi ! Ông khách sửng sốt: - Mất bao giờ ? - Thưa tối hôm qua. - Sao mà mất nhanh thế ? - Cháy ạ. → Dùng câu rút gọn gây hiểu lầm, hiểu sai thông tin * Dùng câu rút gọn nhưng không làm người nghe hiểu lầm, hiểu sai thông tin, nội dung nói
12. TIẾT 79: CÂU RÚT GỌN  Nội dung bài học: I/ Thế nào là rút gọn câu: Khi nói hoặc viết,có thể lược bỏ một số thành phần của câu,tạo thành câu rút gọn. Việc lược bỏ một số thành phần câu thường nhằm những mục đích sau: - Làm cho câu gọn hơn,vừa thông tin được nhanh, vừa tránh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu trước đó; - Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người (lược bỏ chủ ngữ). II/ Cách dùng câu rút gọn: Khi rút gọn câu cần lưu ý: - Không làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói; - Không biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã.
13. TIẾT 79: CÂU RÚT GỌN HOẠT ĐỘNG NHÓM Viết đoạn hội thoại có sử dụng câu rút gọn ?
14. TIẾT 79: RÚT GỌN CÂU III/ Luyện tập: Bài tập 1: Tìm câu rút gọn, thành phần nào được rút gọn, khôi phục thành phần câu được rút gọn. a) Thi đua dạy tốt, học tốt. b) Mong các em phấn đấu học thật tốt trong kì II.
15. TIẾT 79: RÚT GỌN CÂU III/ Luyện tập: * Bài tập 2/sgk: Hãy tìm câu rút gọn trong 2 ví dụ dưới đây, cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường có nhiều câu rút gọn như vậy? a, Bước tới Đèo Ngang , bóng xế tà , b, Đồn rằng quan tướng có danh Cỏ cây chen đá , lá chen hoa. Cưỡi ngựa một mình chẳng phải vịn ai Lom khom dưới núi tiều vài chú , Ban khen rằng “ Ấy mới tài”, Lác đác bên sông chợ mấy nhà Ban cho cái áo với hai đồng tiền Nhớ nước đau lòng con quốc quốc Đánh giặc thì chạy trước tiên Thương nhà mỏi miệng cái gia gia, Xông vào trận tiền , cởi khố giặc ra Dừng chân đứng lại, trời, non, nước, Giặc sợ , giặc chạy về nhà , Một mảnh tình riêng ta với ta. Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân ( Bà Huyện Thanh Quan) ( Ca dao ) Trong thơ, ca dao thường gặp nhiều câu rút gọn bởi thơ, ca dao chuộng lối diễn đạt súc tích, vả lại số chữ trong một dòng rất hạn chế
16. -Học thuộc bài,làm bài tập vào vở -Viết một đoạn văn(chủ đề tự chọn) khoảng 70-80 chữ trong đoạn văn có câu rút gọn. -Xem bài “Câu đặc biệt”