Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết dạy: Từ đồng nghĩa

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 7 - Tiết dạy: Từ đồng nghĩa

1. Trường THCS HOÀI CHÂU Lớp 7A3 GV : Trần Đình Giá
2. Nhieät lieät chaøo möøng quyù thaày coâ veà döï tieát hoïc hoâm nay.
3. I- Kieåm tra baøi cuõ: ? Xaùc ñònh loãi veà quan heä töø trong nhöõng caâu vaên sau: 1- Baø con noâng daân ñeà phoøng söï phaù hoaïi oác böôu vaøng. -> Thieáu quan heä töø. 2- Vôùi baøi vieát cuûa em cho thaáy nhöõng caûnh ñeïp cuûa queâ höông. -> Thöøa quan heä töø. 3- Vì gioù thoåi maïnh nhöng haøng caây môùi troàng vaãn ñöùng vöõng khoâng bò ñoå. -> Duøng quan heä töø khoâng thích hôïp veà nghóa. 4- Sôû dó em khoâng huùt thuoác laù nhöng thuoác laù coù haïi cho söùc khoeû maø söùc khoeû xaáu do bò aûnh höôûng cuûa vieäc huùt thuoác laù. -> Duøng quan heä töø khoâng coù taùc duïng lieân keát.
4. Trong töøng nhoùm töø coù ñieåm gì chung ? Cho caùc nhoùm töø sau: - cheát ,hy sinh,boû maïng,töø traàn,toi maïng,veà vôùi ñaát ,maát ,töø daõ coõi ñôøi,theo toå tieân.tan xaùc - cha,thaày ,tía,boá,ba
5. Tieáng Vieät : Tieát :35
6. Töø ñoàng nghóa I/ Theá naøo laø töø ñoàng nghóa? 1. Xeùt ví duï1: Döïa vaøo kieán thöùc ñaõ hoïc ôû baäc tieåu hoïc ,haõy tìm caùc töø ñoàng nghóa vôùi moãi töø “roïi,troâng”trong baøi thô Xa ngaém thaùc nuùi Lö ? Naéng roïi soâng loâ khoùi tía bay, Xa troâng doøng thaùc tröôùc soâng naøy
7. Töø ñoàng nghóa *Roïi : soi,chieáu ,toaû - Nghĩa là chiếu sáng vào một vật nào đó *Troâng : nhìn ,ngoù ,nhoøm, lieác - Nghĩa là nhìn nhận để biết →Töø ñoàng nghóa laø nhöõng töø coù nghóa gioáng nhau hoaëc gaàn gioáng nhau
8. Töø ñoàng nghóa Ví dụ 2: Từ “trông” trong bản dịch Xa ngắm thác núi Lư có nghĩa là: “Nhìn để nhận biết”. Ngoài nghĩa đó ra, từ “trông” còn có nghĩa sau: a) Coi sóc, giữ gìn cho yên ổn. b) Mong. Tìm các từ đồng nghĩa với mỗi nghĩa trên của từ trông. Nhìn ñeå nhaän bieát : - Nhìn ,doøm,ngoù, lieác Troâng Coi soùc ,giöõ gìn cho yeân oån: - Chăm sóc, trông coi, coi sóc. Mong - Ngóng, đợi, trông mong. →Moät töø nhieàu nghóa coù theå thuoäc vaøo nhieàu nhoùm töø ñoàng nghóa khaùc nhau.
9. Töø ñoàng nghóa I/ Theá naøo laø töø ñoàng nghóa? Ghi nhôù (SGK ,tr115) - Từ đồng nghĩa là những từ có nghĩa giống nhau hoặc gần giống nhau. -Một từ nhiều nghĩa có thể thuộc vào nhiều nhóm từ đồng nghĩa khác nhau.
10. Töø ñoàng nghóa II/ Caùc loaïi töø ñoàng nghóa So saùnh nghóa cuûa Ví dụ 1: töø quaû vaø töø traùi trong hai ví duï sau: - Rủ nhau xuống bể mò cua, Đem về nấu quả mơ chua trên rừng. (Trần Tuấn Khải) - Chim xanh ăn trái xoài xanh, Ăn no tắm mát đậu cành cây đa. (Ca dao)
11. Töø ñoàng nghóa II/ Caùc loaïi töø ñoàng nghóa Ví dụ 1: Gioáng nhau: - Đều chỉ khái niệm sự vật, sắc thái ý nghĩa giống nhau. Khaùc nhau : caùch goïi teân söï vaät Quaû ôû mieàn Baéc,traùi mieàn Nam → Töø ñoàng nghóa hoaøn toaøn
12. Töø ñoàng nghóa Ví dụ 2: Nghĩa của hai từ bỏ mạng và hi sinh trong hai câu dưới đây có chỗ nào giống nhau, có chỗ nào khác nhau? - Trước sức tấn công như vũ bão và tinh thần chiến đấu dũng cảm tuyệt vời của quân Tây Sơn, hàng vạn quân Thanh đã bỏ mạng. -Công chúa Ha-ba-na đã hi sinh anh dũng, thanh kiếm vẫn cầm tay. (Truyện cổ Cu-ba)
13. Töø ñoàng nghóa Ví dụ 2: Gioáng nhau: ñeàu chæ caùi cheát Khaùc nhau : -Boû maïng :mang saéc thaùi khinh bæ,coi thöôøng -Hy sinh :mang saéc thaùi kính troïng → Töø ñoàng nghóa khoâng hoaøn toaøn *Ghi nhôù (SGK,tr114)
14. Töø ñoàng nghóa Baøi taäp nhanh: Cho nhoùm töø sau : *ba ,cha,tía,boá → Ñoàng nghóa hoaøn toaøn *uoáng, tu, nhaáp → Ñoàng nghóa khoâng hoaøn toaøn Nhoùm naøo laø töø ñoàng nghóa hoaøn toaøn,nhoùm naøo ñoàng nghóa khoâng hoaøn toaøn?
15. Töø ñoàng nghóa III/ Söû duïng töø ñoàng nghóa Thöû thay caùc töø ñoàng nghóa quaû vaø traùi,boû maïng vaø hy sinh trong ví duï muïc II (SGK)vaø ruùt ra nhaän xeùt ? -Quaû vaø traùi coù theå thay theá cho nhau vì saéc thaùi yù nghóa trung hoaø -Hi sinh vaø boû maïng khoâng theå thay theá cho nhau vì noù coù saéc thaùi yù nghóa khaùc nhau.
16. Töø ñoàng nghóa III/ Söû duïng töø ñoàng nghóa Ôû baøi 7 ,taïi sao ñoaïn trích trong Chinh phuï ngaâm khuùc laáy ñeà laø Sau phuùt chia li maø khoâng phaûi laø Sau phuùt chia tay? Chia li vaø chia tay khoâng theå thay theá cho nhau vì: -Chia li: nghóa laø chia tay laâu daøi ,thaäm chí laø vónh bieät vì keû ñi laø ngöôøi ra traän -Chia tay: chæ mang tính chaát taïm thôøi ,thöôøng laø seõ gaëp laïi trong moät töông lai gaàn
17. Töø ñoàng nghóa III/ Söû duïng töø ñoàng nghóa Thoâng qua ví duï chuùng ta ruùt ra ñöôïc keát luaän gì? Ghi nhôù (SGK,tr115) Khoâng phaûi bao giôø töø ñoàng nghóa cuõng coù theá thay theá cho nhau .Khi noùi cuõng nhö khi vieát ,caàn caân nhaéc ñeå choïn trong soá caùc töø ñoàng nghóa nhöõng töø theå hieän ñuùng thöïc teá khaùch quan vaø saéc thaùi bieåu caûm.
18. Töø ñoàng nghóa Ví duï :Baøi taäp 6 (SGK) Cho caùc töø :Thaønh quaû , thaønh tích,giöõ gìn, baûo veä. Choïn töø thích hôïp ñieàn vaøo nhöõng caâu sau? 1. Em Thuyù luoân luoân .giöõ gìn quaàn aùo saïch seõ 2 Baûo toå veä quoác laø söù meänh cuûa quaân ñoäi 3 .Theá heä mai sau seõ ñöôïc höôûng .thaønh quaû cuûa coâng cuoäc ñoåi môùi hoâm nay. 4. Tröôøng ta ñaõ laäp nhieàu .ñeåthaønh tích chaøo möøng ngaøy Quoác khaùnh moàng 2 thaùng chín.
19. Töø ñoàng nghóa IV/ LuyÖn tËp Bµi tËp 1 (SGK,tr115) Tìm tõ H¸n ViÖt -gan daï -can ñaûm,duõng caûm ®ång nghÜa víi -nhaø thô -thi só,thi nhaân c¸c tõ sau ®©y: -moå xeû -phaãu thuaät,giaûi phaãu -cuûa caûi -taøi saûn -nöôùc ngoaøi -ngoaïi quoác -choù bieån -haûi caåu -ñoøi hoûi -yeâu caàu -naêm hoïc -nieân hoïc -loaøi ngöôøi -nhaân loaïi -thay maët -ñaïi dieän
20. Töø ñoàng nghóa Bµi tËp 2 (SGK,tr115) Tìm töø coù goác AÁn –AÂu -maùy thu thanh -ra ñi oâ ñoàng nghóa vôùi caùc töø sau ñaây? -sinh toá -vi ta min -xe hôi -oâtoâ -döông caàm -pi a noâ
21. Töø ñoàng nghóa Bµi tËp 3 (SGK,tr115) Tìm moät soá töø ñòa phöông ñoàng nghóa vôùi töø toaøn daân (phoå thoâng) -heo -lôïn -tía,thaày -cha -maù,u -meï -traùi thôm -quaû döùa -con tru -con traâu -troùc cuùi - -ñaàu goái
22. Töø ñoàng nghóa Bµi tËp 4 (SGK,tr115) Tìm töø ñoàng nghóa thay theá ñaõ ñöa taän tay ñaõ trao taän tay töø in ñaäm trong caùc caâu sau? .ñöa khaùch ra tieãn khaùch ra ñaõ keâu ñaõ phaøn naøn ngöôøi ta noùi cho ngöôøi ta cöôøi cho ñaõ ñi hoâm qua ñaõ töø traàn hoâm qua
23. Töø ñoàng nghóa Baøi taäp 5: Phaân bieät caùc töø trong caùc nhoùm töø ñoàng nghóa sau ñaây? *AÊn ,xôi ,cheùn -AÊn : saéc thaùi bình thöôøng -Xôi : saéc thaùi lòch söï -Cheùn: saéc thaùi thaân maät, thoâng tuïc *Cho bieáu taëng: -Cho: meï cho tieàn aên saùng-> quan heä treân –döôùi -Bieáu : con bieáu meï caùi aùo len -> quan heä döôùi treân -Taëng :cha toâi ñöôïc nhaø nöôùc taëng huaân chöông -> khoâng phaân bieät ngoâi thöù
24. Töø ñoàng nghóa Yeâuù ñuoái ,yeáu ôùt Yeáu ñuoái : thieáu haún söùc maïnh veà theå chaát hoaëc tinh thaàn, nghieân veà tinh thaàn Yeáu ôùt: nghieân veà theå chaát Xinh ,ñeïp Xinh : chæ ngöôøi coøn treû ,hình daùng nhoû nhaén ,öa nhìn Ñeïp: coù yù nghóa chung hôn ,möùc ñoä cao hôn xinh Tu, nhaáp, noác -Tu :uoáng nhieàu ,lieàn moät maïch ,baèng caùch ngaäm tröïc tieáp vaø mieäng chai hay voøi aám -Nhaáp : uoáng töøng chuùt moät baèng caùch chæ hôùp ôû ñaàu moâi -Noác : uoáng nhieàu vaø heát ngay trong moät luùc moät caùch thoâ tuïc
25. Töø ñoàng nghóa *Cuûng coá : - Theá naøo laø töø ñoàng nghóa? -Phaân loaïi töø ñoàng nghóa? -Löu yù khi söû duïng töø ñoàng nghóa ? *Daën doø : Veà laøm caùc baøi taäp coøn laïi
26. Caûm ôn quyù thaày coâ vaø caùc em hoïc sinh