Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài học: Khi con tu hú

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 8 - Bài học: Khi con tu hú

1. I. Đoc – tìm hiểu chung 1. Tác giả -Hồ Chí Minh (1890 – 1969) quê ở Nam Đàn – Nghệ An. -Là lãnh tụ cách mạng đáng kính của dân tộc Việt Nam, là nhà văn, nhà thơ lớn, là danh nhân văn hoá thế giới. Em hãy nêu hiểu biết của em về Hồ Hồ Chí Minh (1890 – 1969) Chí Minh ? (
2. Ngày Bác trở về Tổ Quốc Nguyễn Ái Quốc dự Đại hội ở Pháp Ngày 5/6/1911 – Nguyễn Ái Quốc dời Bến cảng nhà Rồng.
3. 2. Tác phẩm - Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941 khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác Bó (Cao Bằng). Pác Bó (Hà Quảng – Cao Bằng)
4. - Bài thơ được sáng tác vào tháng 2 -1941 khi Bác sống và làm việc gian khổ ở Pác Bó (Cao Bằng). Trong hang có khối đá vôi tựa hình người râu tóc được Bác đặt tên là tượng Các Mác.
5. 3. Cấu trúc văn bản - Thể thơ : Thất ngôn tứ tuyệt. Kết cấu : khai , thừa, chuyển, hợp. Câu khai : mở ra đề tài chuyển, hợp Sáng ra bờ suối, tối vào hang, Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng. Câu thừa: nâng cao, phát triển ý câu khai Câu chuyển : chuyển ý Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng, Cuộc đời cách mạng thật là sang. Câu hơp: tổng hợp lại toàn bộ ý - Phương thức biểu đạt: Biểu cảm kết hợp tự sự, miêu tả + Phần 1 : Ba câu thơ đầu (hoàn cảnh sống và làm việc của Bác ở Pác Bó). 4. Bố cục: + Phần hai : câu thơ cuối (cảm nghĩ của Bác về cuộc đời cách mạng).
6. II. Đọc – tìm hiểu chi tiết văn bản. 1. Cảnh sinh hoạt và làm việc của Bác ở Pác Bó. Sáng ra bờ suối, tối vào hang, Sử dụng phép đối : Theo em phép đối này có tác dụng gì? Em + Đối về thời gian: Sáng > Bác sống ung dung tự tại, vượt lên hoàn cảnh khó khăn.
7. Cháo bẹ rau măng, vẫn sẵn sàng. - Bữa ăn đạm bạc, thiếu thốn. - Giọng đùa vui, thoải mái , cuộc sống gian khổ nhưng Bác luôn lạc quan. Bác là người lạc quan, làm chủ cuộc sống. Những món ăn dân dã đạm bạc
8. BÀN ĐÁ CHÔNG CHÊNH Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng, B B B T T T Điều kiện làm Công việc có việc hết sức khó ý nghĩa lớn khăn, thiếu thốn. >< lao. - Hình tượng Bác Hồ được khắc hoạ Qua việc khám phá những nét vừa chân thực vừa sinh động. Bác vượt đặc sắc về nghệ thuật ở câu thơ qua khó khăn, gian khổ với tầm vóc lớn thứ ba, chúng ta thấy trung tâm lao, uy nghi, lồng lộng như một bức của bức tranh Pác Bó được tượng đài vị lãnh tụ cách mạng.khắc họa như thế nào? Từ láy, hình ảnh đối lập, tinh thần lạc quan, tầm vóc vĩ đại của Bác.
9. Câu hỏi (2 phút) ? Hãy so sánh “thú lâm tuyền” của Bác và Nguyễn Trãi có gì giống và khác nhau? *Giống nhau: Có cùng chung một tình cảm gắn bó chan hòa với tạo vật: rất yêu thích thiên nhiên và đặc biệt thích thú khi được sống giữa thiên nhiên, hòa mình với suối rừng, gió trăng, non xanh nước biếc.
10. *Khác nhau: Người xưa như Nguyễn Trãi tìm đến thú lâm tuyền vì cảm thấy bất lực trước thực tế, xã hội, muốn “lánh đục về trong”, tự an ủi bằng lối sống “an bần lạc đạo”. Còn Hồ Chí Minh, sống hòa nhịp với cuộc sống lâm tuyền nhưng vẫn nguyên vẹn cốt cách chiến sĩ; và chính cuộc sống lâm tuyền đó là một biểu hiện của cuộc đời cách mạng của Người. Vì vậy nhân vật trữ tình của bài thơ tuy có dáng vẻ ẩn sĩ, song thực chất vẫn là chiến sĩ.
11. Sáng ra bờ suối, tối vào hang, - Cuộc sống khó khăn, gian khổ, thiếu thốn. Cháo bẹ rau măng vẫn sẵn sàng. Bàn đá chông chênh dịch sử Đảng, - Trong hoàn cảnh đó, người chiến sĩ cách mạng vẫn hoà hợp với thiên nhiên, mang phong thái ung dung tự tại, vẫn lạc quan, say mê công việc, tin vào sự nghiệp cách mạng. - Cuộc sống của Bác Hồ ở Pác Bó hiện lên như thế nào qua ba câu thơ đầu? Qua đó, em cảm nhận gì về hình ảnh Bác?
12. 2. Cảm nghĩ của Bác về cuộc đời cách mạng * Câu thơ cuối ? Theo em vì sao Bác thấy cuộc đời cách mạng của mình “thật là sang”? - Sang vì Bác được làm cách mạng, tin tưởng vào tương lai tươi sáng của Cuộc đời cách mạng thật là sang.sang đất nước. Sang vì được sống chan hòa với thiên nhiên núi rừng . Sang vì - Chữ sang kết tinh toàn bộ tinh thần của Bác luôn có tinh thần lạc quan trong bài thơ: tình yêu thiên nhiên, yêu dân tộc cuộc sống cách mạng đầy gian khổ sâu sắc tinh thần lạc quan cuộc sống, lạc quan Cách mạng . Người vui vì được cống hiến cho cách mạng. Có ý kiến cho rằng: chữ sang kết thúc bài thơ => nó chính là nhãn tự của bài thơ được coi là “nhãn tự” kết tinh, tỏa sáng tinh - thần của bài thơ. Người chiến sĩ cách mạng sau bao nhiêu gian khổ vẫn cảm thấy “cuộc đời cách mạng thật là sang”. Em cảm nhận được giá trị của chữ “sang” đó như thế nào?
13. TỨC CẢNH PÁC BÓ CỔ ĐIỂN HIỆN ĐẠI - Đề tài - Cảm xúc CM - Thi liệu - Lạc quan CM - Thể thơ - Giọng điệu - Thú lâm tuyền - Ngôn ngữ - - PHONG CÁCH HỒ CHÍ MINH
14. III. TỔNG KẾT Bài tập 1: Sưu tầm những câu thơ, 1. Nghệ thuật: bài thơ của Bác mà em thích? Những ý nào là đúng với nghệ Thể thơ thất ngôn tứ Một số vần thơ của Bác: tuyệt đường luật, ngắn thuật độc đáo của bài thơ? gọn, hàm súc. Lời thơ A- .Bài Thể thơ: thơ ThấtCảnh ngôn khuya tứ tuyệt bình dị pha giọng vui đường- Bài thơ: luật, Rằmngắn gọn,tháng hàm giêng xúc. đùa hóm hỉnh. Nghệ B- .Bài Lời thơ:thơ bình Pác dị Bó pha hùng giọng vĩ vui thuật đối, tứ thơ độc đùa- Bài hóm thơ: hỉnh Cảnh rừng Việt C. Nghệ thuật đối, tứ thơ độc đáo, đáo, bất ngờ và sâu sắc. Bắc bất ngờ và sâu sắc 2, Nội dung: D- .Tập Phong thơ thái : Nhật ung dung, kí trong niềm tùtin vững- Thơ chắc chúc về tếtsự thắng của Bác lợi của cách Phong thái ung dung, mạng- niềm vui, lạc quan cách E. Ý A,B,C mạng của Bác trong cuộc Bài tập 2: Tình cảm của em sau sống gian khổ ở Pác Bó. khi được học thơ Bác?
15. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP Ở NHÀ ü Học thuộc lòng bài thơ. ü Nắm được nội dung của bài. ü Làm bài tập 2 phần luyện tập (Viết 1 đoạn văn theo cấu trúc quy nạp) * Chuẩn bị: - Soạn : Câu cầu khiến .