Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 21, 22, 23: Cô bé bán diêm

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 21, 22, 23: Cô bé bán diêm

1. VĂN BẢN: Tiết : 21, 22, 23 ~An-đéc-xen~
2. I. Đọc – Hiểu chú thích:SGK/67,68 1. Tác giả: -Tác giả: An-đéc-xen (Hans Chirstian Anderson) (1805 – 1875) -Là nhà văn Đan Mạch nổi tiếng -Người kể chuyện cổ tích nổi tiếng trên thế giới với nhiều truyện dành cho trẻ em -Nhiều truyện ông biên soạn lại từ truyện cổ tích, cũng như có nhiều truyện do ông sáng tạo ra.
3. Một số tác phẩm của ông ➢ Bà chúa tuyết (Sneedronningen) ➢ Câu chuyện của một người mẹ (Historien om en Moder) ➢ Chim họa mi (truyện thần kỳ) (Nattergalen) ➢ Chú lính chì dũng cảm (Den standhaftige Tinsoldat) ➢ Con ngỗng hoang (De vilde Svaner) ➢ Cô bé bán diêm (Den lille Pige med Svovlstikkerne) ➢ Cô bé tí hon Thumbelina (Tommelise) ➢ Gia đình hạnh phúc (Den lykkelige Familie) ➢ Nàng tiên cá (Den lille Havfrue) ➢ Chú vịt con xấu xí (Den grimme Ælling)
4. I. Đọc – Hiểu chú thích: 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: -Trích gần hết tác phẩm Cô bé bán diêm -PTBĐ: Tự sự+Miêu tả+Biểu cảm -Thể loại: Truyện ngắn -Ngôi kể: thứ ba -Truyện được xuất bản lần đầu tiên năm 1848 trong phần IV của quyển Nye Eventyr (Những truyện cổ tích mới) với nhan đề Den Lille Pige Med Svovlstikkerne (Cô gái bé nhỏ với những que diêm) -Được công bố ngày 30 tháng 3 năm 1863 như một phần của Fairy Tales and Stories (1863), Tập 2 (Eventyr og Historier) (1863)
5. I. Đọc – Hiểu chú thích: Bố cục văn bản chia làm ba phần: 1. Tác giả: *Phần 1: từ đầu cho tới đã cứng đờ ra. =>Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm 2. Tác phẩm: giao thừa 3. Bố cục: *Phần 2: “Chà! Giá quẹt một que diêm về chầu Thượng Đế.” =>Các lần quẹt diêm và những mộng Các em nghĩ bố tưởng của cô bé cục chia làm mấy *Phần 3: phần còn lại phần? Giới hạn =>Cái chết thương tâm của cô bé mỗi phần? Nội dung?
6. I. Đọc – Hiểu chú thích: 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: 3. Bố cục: 3 phần
7. Tóm tắt Trong đêm giao thừa, trời rét mướt, có một cô bé đầu trần, chân đi đất, bụng đói đang rầu rĩ đi bán diêm trong bóng tối. Cô bé bán diêm ấy đã mồ côi mẹ và cũng đã mất đi người thương yêu em nhất là bà nội. Em không dám về nhà vì sợ bố sẽ đánh em. Vừa lạnh vừa đói, cô bé ngồi nép vào một góc tường rồi khẽ quẹt một que diêm để sưởi ấm. Que diêm thứ nhất cho em có cảm giác ấm áp như ngồi bên lò sưởi. Em vội quẹt que diêm thứ hai, em được thấy một bàn ăn thịnh soạn hiện lên. Rồi em quẹt que diêm thứ ba và được thấy cây thông Nô-en. Quẹt que diêm thứ tư: bà nội hiền từ của em hiện lên đẹp đẽ, gần gũi và phúc hậu biết mấy. Nhưng ảo ảnh đó nhanh chóng tan đi sau sự vụt tắt của que diêm. Em vội vàng quẹt hết cả bao diêm để mong níu bà nội lại. Cô bé bán diêm đã chết trong giá rét khi mơ cùng bà bay lên cao mãi.
8. I. Đọc – Hiểu chú thích 1. Tác giả 1.2. TácHình phẩm ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa 3. Bốa. cụcHoàn cảnh II. Tìm hiểu văn bản Ở phần đầu, các em tìm chi tiết nói lên gia cảnh hiện tại và quá khứ của cô bé?
9. I. Đọc – Hiểu chú thích II. Tìm hiểu văn bản 1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa a. Hoàn cảnh *QuáHiện khứtại Tác -giảĐượcMồ đưa côi cha ramẹ, hoànmẹ bà và mất,cảnh bà yêusống sống thương chung trong hếtquávới mực mộtkhứ ngvàư hiệnời cha tại tàn của nhẫn, cô bé-khôngSống để làm trongyêu gì? th cănương nhà mình có dãy trường xuân bao quanh =>Hoàn-Nhà nghèo, cảnh sống sống: trong đầm một ấm, xó hạnh tối phúctăm => -ViệcEm phảitác giả bán đưa diêm ra hoànđể kiếm cảnh sống sống quá khứ và hiện tại nhằm=>Hoàn nhấn mạnhcảnh sống:nỗi cơ nghèo cực, đói khổ, khổ cô củađơn, cô bất bé hanh, cũng đángnhư gợi thư ơng cảm niềm thương cho người đọc
10. I. Đọc – Hiểu chú thích -Câu chuyện diễn ra vào đêm giao II. Tìm hiểu văn bản thừa, càng về khuya càng rét buốt nơi ngoài đường phố 1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa a. Hoàn cảnh b. Bối cảnh Câu chuyện xảy ra vào không gian, thời gian nào?
11. I. Đọc – Hiểu chú thích II. Tìm hiểu văn bản 1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa a. Hoàn cảnh b. Bối cảnh 2. Mộng tưởng và thực tế thông qua mỗi lần quẹt diêm
12. I. Đọc – Hiểu chú thích II. Tìm hiểu văn bản 1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa 2. Mộng tưởng và thực tế thông qua mỗi lần quẹt diêm Qua các lần quẹt diêm, các em thấy mộng tưởng và thực trạng của cô bé như thế nào? Từ đó hãy nêu ra ước mơ của cô bé
13. *Lần 1: Mộng tưởng: Như ngồi trước lò sưởi bằng sắt toả hơi nóng ->Sáng sủa, ấm áp Thực tế: Đánh liều quẹt que diêm; bần thần cả người nghĩ thế nào cũng bị cha mắng ->Tiếc và lo sợ =>Ước mơ: Mong được sưởi ấm *Lần 2: Mộng tưởng: Bàn ăn có ngỗng quay, ngỗng nhảy khỏi bàn, tiến về phía em ->Giàu có, sung túc Thực tế: Bức tường lạnh lẽo, phố xá vắng tanh, lạnh buốt ->Nghèo khổ, thiếu thốn =>Ước mơ: Mong được ăn ngon *Đây là các ước mơ về vật chất*
14. *Lần 3: Mộng tưởng: Cây thông nô-en trang trí lộng lẫy ; các ngọn nến sáng rực ->Vui tươi đẹp đẽ Thực tế: Que diêm thứ ba đã tàn, ảo ảnh biến mất =>Ước mơ: Mong được vui chơi, đón Giáng sinh vui tươi hạnh phúc *Lần 4: Mộng tưởng: Bà đang mỉm cười với em ->Vui sướng Thực tế: Que diêm tàn, ảo ảnh biến mất ->Đau khổ, tuyệt vọng =>Ước mơ: Mong được ở mãi bên bà
15. *Lần 5: Mộng tưởng: Bà cao lớn, đẹp lão; hai bà cháu bay vụt lên cao, cao mãi, không còn đói rét, buồn đau ->Hạnh phúc dạt dào Thực tế: Quẹt tất cả các que diêm còn lại; muốn giữ bà ở lại ->Phũ phàng, tàn nhẫn =>Ước mơ: Mong được thoát khỏi cảnh nghèo khổ, khổ đau và bất hạnh *Đây là các ước mơ về tinh thần*
16. Trong câu chuyện, mộng tưởng tượng trưng cho ước mơ của cô bé. Các ước mơ này được sắp xếp theo trình tự như thế nào? Có hợp lý không? Vì sao ?
17. ->Mộng tưởng được sắp xếp hợp lý (vật chất->tinh thần) Qua những lần quẹt diêm, bạn thấy được điều gì nơi cô bé? =>Là một cô bé thật đáng thương, bị bỏ rơi trong cảnh đói rét, cô độc. Tuy nhiên, em luôn khao khát một cuộc sống ấm no, yên vui, hạnh phúc
18. Mong được sưởi ấm Mong được ăn ngon Ước mơ về vật chất Mong được vui Mong được thoát chơi, đón Giáng Mong được ở mãi khỏi cảnh nghèo sinh vui tươi hạnh bên bà khổ, khổ đau và bất phúc hạnh Ước mơ về tinh thần
19. Trong bài, tác giả dùng những hình ảnh tương phản nào để khắc hoạ tình cảnh đáng thương của cô bé? Cái xó tối tăm nơi em đang sống > Hình ảnh tương phản khắc hoạ tình cảnh đáng thương của cô bé
20. I. Đọc – Hiểu chú thích Em hãy nói lên tâm trạng của II. Tìm hiểu văn bản mọi người và tả cảnh vật vào 1. Hình ảnh cô bé bán buổi sáng sau ngày cô bé về với diêm trong đêm giao Thượng Đế thừa 2. Mộng tưởng và thực tế thông qua mỗi lần quẹt diêm 3. Cái chết thương tâm của cô bé
21. I. Đọc – Hiểu chú thích -Tuyết phủ kín mặt đất -Mặt trời lên, chói chang, bầu trời trong II. Tìm hiểu văn bản xanh 1. Hình ảnh cô bé bán -Mọi người vui vẻ bước ra khỏi nhà diêm trong đêm giao ->Lạnh nhưng vui vẻ, sáng sủa thừa 2. Mộng tưởng và thực tế thông qua mỗi Cô bé chết như thế nào? lần quẹt diêm 3. Cái chết thương tâm của cô bé
22. I. Đọc – Hiểu chú thích -Tuyết phủ kín mặt đất -Mặt trời lên, chói chang, bầu trời trong II. Tìm hiểu văn bản xanh 1. Hình ảnh cô bé bán -Mọi người vui vẻ bước ra khỏi nhà diêm trong đêm giao ->Lạnh nhưng vui vẻ, sáng sủa -Chết nơi xó tường trong đêm giao thừa thừa -Đôi má hồng, đôi môi mỉm cười->chết 2. Mộng tưởng và trong niềm vui thực tế thông qua mỗi -MộtThái bao độdiêmcủa đã mọiđốt hếtngười trước cái ->Cái chếtchết đcủaược cômiêubé tảnh khácư thế thườngnào? lần quẹt diêm =>Cảm thông, yêu thương với cô bé 3. Cái chết thương tâm của cô bé
23. I. Đọc – Hiểu chú thích -Tuyết phủ kín mặt đất -Mặt trời lên, chói chang, bầu trời trong II. Tìm hiểu văn bản xanh 1. Hình ảnh cô bé bán -Mọi người vui vẻ bước ra khỏi nhà diêm trong đêm giao ->Lạnh nhưng vui vẻ, sáng sủa -Chết nơi xó tường trong đêm giao thừa thừa -Đôi má hồng, đôi môi mỉm cười->chết 2. Mộng tưởng và trong niềm vui thực tế thông qua mỗi -Một bao diêm đã đốt hết ->Cái chết được miêu tả khác thường lần quẹt diêm =>Cảm thông, yêu thương với cô bé 3. Cái chết thương -Bảo nhau: “Chắc nó muốn sưởi cho ấm” ->Thái độ thản nhiên, thờ ơ, lạnh lùng tâm của cô bé =>Đó là xã hội vô nhân đạo, vô tâm, thiếu tình thương
24. I. Đọc – Hiểu chú thích II. Tìm hiểu văn bản 1. Hình ảnh cô bé bán diêm trong đêm giao thừa 2.1. MộngNghệ thuậttưởng và thực tế thông qua mỗi lần quẹt diêm 3. Cái chết thương tâm của cô bé III. Tổng kết
25. I. Đọc - Hiểu chú thích *Giá trị hiện thực II. Tìm hiểu văn bản -Phơi bày xã hội thiếu công bằng, III. Tổng kết chênh lệnh giàu nghèo quá lớn 1. Nghệ thuật: -Phơi bày một hiện thực cay đắng về cái chết thương tâm cũng sự hành hạ -Cách2. Nộikể chuyện dunghấp vàdẫn giáđan trị: xen giữa hiện thực và mộng phũ phàng của người lớn với trẻ em *Nội dung *Giá trị nhân đạo t-ưTruyệnởng kể về cô bé bán diêm -trongSắp xếpđêmcácgiaotìnhthừatiếtvớihợpcáilý -Niềm cảm thương chân thành trước -chếtKết đauhợpkhổtự sựcủa, miêucuộctảđờivà bất số phận của cô bé bán diêm biểuhạnhcảmđể lại cho ta long cảm -Phê phán sự bất công trong xã hội -thKếtươngcấusâuđốisắclập, tương phản cũng như thái độ thờ ơ, tàn nhẫn của -Trí tưởng tượng bay bổng *Ghi nhớ : SGK/68 người đời -So sánh