Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 58: Đập đá ở Côn Lôn

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 58: Đập đá ở Côn Lôn

1. NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG QUÝ CÔ VỀ DỰ GIỜ, THĂM LỚP.
2. KIỂM TRA BÀI CŨ : Cảm nhận của em về nhà chí sĩ yêu nước Phan Bội Châu?
3. NGỮ VĂN 8 Tiết 58 Văn bản : ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN PHAN CHÂU TRINH
4. I. Tìm hiểu chung : 1.Tác giả : - Phan Châu Trinh ( 1872 - 1926 ),quê ở tỉnh Quảng Nam ; tham gia hoạt động cứu Nêu những nét nước rất sôi nổi những chính về nhà thơ năm đầu thế kỷ XX . Phan Châu Trinh? Văn chương của ông thấm Ông hoạt động cứu đẫm tinh thần yêu nước nướcĐặc khi điểm nào? thơ văn và tinh thần dân chủ. Phan Châu Trinh?
5. 2. Tác phẩm : Bài Emthơ hãy ra đời năm 1908 nhận diệnkhi Phan Châu thểTrinh thơ của bị bắt Nêuvăn hoàn bản ? cảnh và đày ra Côn Đảo. ra đời của bài thơ? HiểuTrình bàybiết hiểu củabiết củaem emvề về thể thơ này? địa danh Côn Lôn?
6. ĐẬP ĐÁ Ở CÔN LÔN Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn,Xác định nhân vật trữ Lừng lẫy làm cho lở núi non.tình trong bài thơ và nêu công việc của Xách búa đánh tan năm bảy đống,nhân vật trữ tình Ra tay đập bể mấy trăm hòn. Tháng ngày bao quản thân sành sỏi, Mưa nắng càng bền dạ sắt son. Những kẻ vá trời khi lỡ bước, Gian nan chi kể việc con con ! ( Phan Châu Trinh, trong Thơ văn yêu nước và cách mạng đầu thế kỷ XX, Sđd)
7. Nêu bố cục của bài thơ ? Hai phần : + Phần 1: 4 câu đầu : Hình ảnh người tù với việc lao động khổ sai cực nhọc. + Phần 2: 4 câu cuối : Hình tượng người anh hùng trong cảnh nguy nan.
8. II. Đọc - Hiểu văn bản : 1. Nội dung: Tìm hiểu 4 câu thơ đầu. Hình ảnh người tù đập đá được nhà thơ khắc họa như thế nào ?
9. Làm trai đứng giữa đất Côn Lôn, Lừng lẫy. làm cho lở núi non. Xách búa đánh tan năm bảy đống, Ra tay đập bể mấy trăm hòn. Công việc đập đá của người tù là một công việc như thế nào?
10. a. Hình ảnh người tù với việc lao động khổ sai cực nhọc: * Công việc đập đá: - Không gian : giữa đảo Côn Lôn. - Điều kiện : giữa nắng và gió. Tính chất của công - Tính chất công việc : nặng nhọc, vất vả. việc? Người tù bị bắt làm việc ở đâu?Trong điều kiện thời tiết như thế nào?
11. * Hình ảnh người tù : -Đứng giữa đất Côn Lôn : đứng giữa biển rộng, non cao, đội trời, đạp đất. Tư thế hiên ngang, sừng sững. - Xách búa, ra tay : hành động quả quyết, mạnh mẽ. Câu thơ thứ hai cho Qua công việc, -Làm chothấy lở việc núi làmnon, của đánh họ tan em thấy người năm bảyđem đống, lại kếtđập quả bể mấygì? trăm hòn. tù được miêu tả Cách miêu tả đó gợi như thế nào? Sứcra mạnh tư thế ghê gì của gớm, thần kỳ. người chiến sĩ cách mạng ? Với công việc nặng nhọc ấy, người chiến Qua đó, cho sĩ làm việc với tinh thấy điều gì ở thần như thế nào ? họ?
12. Bốn câu đầu có hai lớp nghĩa . Em hãy chỉ ra hai lớp nghĩa đó là gì? Tháng ngày, mưa nắng chỉ những gian khổ mà người tù phải chịu đựng không phải một sớm một chiều mà dài dằng dặc qua nhiều năm tháng
13. Hình ảnh người tù cách mạng được khắc họa với tư thế ngạo nghễ, vươn cao ngang tầm vũ trụ, biến một công việc lao động nặng nhọc, khổ sai thành cuộc chinh phục thiên nhiên với sức mạnh phi thường. Giọng thơ hùng hồn, sảng khoái, xem thường mọi thử thách gian nan.
14. Qua đây, em có suy nghĩ gì về quan niệm “làm trai “? - Chí làm trai Nam, Bắc, Tây, Đông Cho phỉ sức vẫy vùng trong bốn bể. Nguyễn Công Trứ -Đã sinh làm trai thì cũng phải khác đời. Phan Bội Châu -Làm trai cho đáng nên trai Xuống Đông Đông tĩnh, lên Đoài Đoài yên. ( Ca dao)
15. Tháng ngày bao quản thân sành sỏi, Mưa nắng càng bền dạ sắt son. Những kẻ vá trời khi lỡ bước, Gian nan chi kể việc con con ! Tìm hiểu 4 câu thơ cuối. Cảm xúc trực tiếp của nhà thơ được thể hiện ra sao ?
16. b.Hình tượng người anh hùng trong cảnh Qua đó, cho nguy nan: thấy điều gì đáng khâm Tháng ngày thân sành sỏi Tiểu đối, ẩn dụ phục ở ( sức chịu Mưa nắng dạ sắt son đựng dẻo dai, ý chí không đổi) Thế nào là “ thân sành sỏi”? Thảo luận : Tìm những Bản lĩnh của người tù cách mạng : Càng khó “ dạ sắt son”? khăn gian khổ, người tù càng được rèn luyện từ ngữ chỉ thử thách gian vững vàng. nan“ Bao của quản”, tác giả? Nhận Biện pháp xét cách ngắt nhịp thơ? nghệ thuật “ càng bền” có nghĩa gì? nào được sử dụng?
17. Nêu nội dung của hai câu thơ cuối ? Nhận xét về giọng điệu thơ?Bút pháp nghệ thuật? -Chí lớn của những người dám mưu đồ sự nghiệp cứu nước, thử thách được xem như việc con con. - Giọng điệu : rắn rỏi; Bút pháp : khoa trương, lãng mạn, phép đối( kẻ vá trời >< việc con con) Coi thường gian lao thử thách. Niềm tin mãnh liệt vào sự nghiệp cách mạng.
18. Gạo đem vào giã bao đau đớn Gạo giã xong rồi trắng tựa bông Sống ở trên đời người cũng vậy Gian nan rèn luyện mới thành công ( Nghe tiếng giã gạo )
19. - Khí phách hiên ngang, lẫm liệt. - Niềm tin vào lý tưởng và ý chí chiến đấu sắt son - Hành động phi thường, tầm vóc lớn lao. 2. Nghệ thuật : - Xây dựng hình tượng nghệ thuật có tính chất đa nghĩa. - Sử dụng bút pháp lãng mạn, thể hiện khẩu khí ngang tàng, ngạo nghễ và giọng điệu hào hùng. - Sử dụng thủ pháp đối lập, nét bút khoa trương góp phần làm nổi bật tầm vóc khổng lồ của người anh hùng, cách mạng. 3. Ý nghĩa văn bản : Nhà tù của đế quốc thực dân không thể khuất phục ý chí, nghị lực và niềm tin lí tưởng của người chí sĩ cách mạng.
20. III. Luyện tập : Cả hai bài thơ là khẩu khí của bậc anh hùng hào kiệt, sa cơ lỡ bước vào vòng tù ngục. Vẻ đẹp hào hùng, lãng Cảm nhận của em về hai mạn của họ thể hiện ở khí phách bài thơ vừa học. ngang tàng, ý chí chiến đấu và niềm tin không đổi vào sự nghiệp cách mạng.
21. CỦNG CỐ - Hình ảnh người tù đập đá được nhà thơ khắc họa như thế nào ? - Nêu nội dung chính của văn bản.
22. Hướng dẫn tự học ở nhà: - Ôn lại đặc điểm của thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật. - Sưu tầm một số tranh ảnh và thơ văn về Côn Đảo hoặc nhà tù thực dân để hiểu rõ hơn văn bản. - Phát biểu cảm nhận riêng về vẻ đẹp hào hùng, lãng mạn, ý chí chiến đấu và niềm tin vào sự nghiệp cách mạng của những bậc anh hùng hào kiệt khi sa cơ rơi vào vòng tù tội. - Soạn bài : Ôn luyện về dấu câu Xem lại các dấu câu đã học từ lớp 6 8 Trả lời các câu hỏi SGK/150 > 152