Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài dạy: Mùa xuân nho nhỏ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài dạy: Mùa xuân nho nhỏ

1. NGỮ VĂN 9
2. KIEÅM TRA BAØI CUÕ ?Ý nghĩa biểu tượng của hình tượng con cò trong văn bản “Con cò” của Chế Lan Viên là gì ? A Hình ảnh người nông dân vất vả, lam lũ. Hình ảnh người phụ nữ vất vả, nhọc B nhằn, giàu đức hi sinh. Biểu tượng cho tấm lòng người mẹ C và những lời hát ru. Cả 3 ý trên. D Ồ ! Tiếc quá. Bạn thử lầnChúc nữa mừng xem bạn! ! Sai rồi !
3. THANH HẢI I. Tìm hiểu chung: Em hãy nêu vài 1. Tác giả:  nét về tác giả ? -Thanh Hải (1930-1980) tên thật là Phạm Bá Ngoãn. Quê ở huyện phong Điền Thừa Thiên Huế. - Ông là một trong những cây bút có công xây dựng nền văn học cách mạng ở miền Nam từ những năm đầu.
4. Khi chuùng ta yeâu nhau Ta chöa hieåu nhau nhieàu Trong cuoäc soáng laém ñieàu Ta nhìn nhau chöa roõ Khi anh naèm xuoáng ñoù Giöõa baùt côm em ñôm Giöõa cheùn chaùo em muùc Giöõa boän beà beáp nuùc Em naâng cho anh naèm Giöõa nhöõng côn khoùc thaàm Em quaït cho anh nguû Caùnh tay nhö muoán chia Moät nöûa aáp con nhoû Moät nöûa ñeå beân anh Ñöôøng vaøo vieän khoâng xanh Ñöôøng vaøo vieän möa nghieâng Em ñi hoaøi öôùt toùc
5. Thoâi ñi côn gioù loác Thoâi ñi nhöõng côn möa Taét ñi côn gioù muøa Keûo ñöôøng xa em laïnh Keûo ñöôøng xa em ho Em nhö moät con ñoø Noái lieàn hai soâng beán Con ñoø thöông, ñoø meán Con ñoø yeâu, ñoø tin Con ñoø vôï nuoâi anh Con ñoø meï nuoâi con Con ñoø chaïy vuoâng troøn Vieäc nhaø vaø vieäc nöôùc
6. Anh naèm maø ao öôùc Trôû laïi vôùi cuoäc ñôøi Duø ñi laïi ñöôïc thoâi Cuõng vui em ngaøy thaùng Töø khi anh naèm xuoáng Ñôøi coù em dòu hieàn Nghe tieáng guoác ngoaøi cöûa Anh queân vaø anh queân Chæ coù daùng hình em Traøn gian phoøng beänh vieän Baøi thô naøy nhaø thô Thanh Haûi ñeå taëng vôï mình, chò ThanhTaâm. Anh laøm baøi thô moät tuaàn tröôùc khi anh maát.
7. THANH HẢI 1. Tác giả: 2. Tác phẩm: a . Hoµn c¶nh s¸ng t¸c:  -Vieát 11.1980,khi nhaø thô ñang naèm treân giöôøng bẹânh b. Thể thơ: 5 chữ Hoàn cảnhCácraem đờihãy lắngcủanghebài! thơ có gì đặc biệt ?
8. THANH HẢI Mọc giữa dòng sông xanh Một bông hoa tím biếc Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy trên lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao
9. THANH HẢI Ñaát nöôùc boán ngaøn naêm Vaát vaû vaø gian lao Ñaát nöôùc nhö vì sao Cöù ñi leân phía tröôùc Ta laøm con chim hoùt Ta laøm moät caønh hoa Ta nhaäp vaøo hoaø ca Moät noát traàm xao xuyeán
10. THANH HẢI Moät muøa xuaân nho nhoû Laëng leã daâng cho ñôøi Duø laø tuoåi hai möôi Duø laø khi toùc baïc Muøa xuân ta xin haùt Caâu Nam ai, Nam bình Nöôùc Non ngaøn daëm Mình Nöôùc non ngaøn daëm tình Nhòp phaùch tieàn ñaát Hueá
11. BỐ CỤC Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên đất trời Khổ thơ đầu Mùa xuân của đất nước, con người Kổ 2 và 3 Suy nghĩ và ước nguyện của nhà thơ Khổ 4 và 5 Lời ngợi ca quê Khổ thơ cuối hương đất nước
12. II. Đọc hiểu văn bản 1. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên Khổ 1:  Mọc giữa dòng sông xanhMùa xuân ở khổ thơ đầu được dùng Một bông hoa tím biếcvới ý nghĩa gì ? Ơi con chim chiền chiện Hót chi mà vang trời Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng.
13. II. Đọc hiểu văn bản 1. Cảm xúc trước mùa xuân của thiên nhiên - Dòng sông xanh Không gian rộng - Bông hoa tím biếc lớn,màuNhững hìnhsắc ảnhtươinàythắm - Âm thanh tiếng chim Có ý nghĩa gì ? Mùa xuân của,âm thiênthanh tươi vui. nhiên được bắt nguồn từ những hình ảnh nào ? → Giọt long lanh rơi Theo em, hình ảnh nào gây ấn tượng mạnh mẽ hơn cả ? Vì sao ? → Tôi đưaTác giả taycảm tôinhận hứngmùa → Cảmxuân giáckhông saychỉ bằng sưathị giácngây ngất. mà còn cảm nhận bằng xúc giác TheoĐặt emtrongTừ ,“ hứnghoànđặc ”cảnhsắc diễn tả ( chuyểnqua động đổitừ nào cảmở cuối giácđoạn thật? tinh tế ) nghệcụ thể,tathuậtthái độcó ởthểcủa khổ biếttác giả ➔ Yêu thiên nhiên, yêu cuộc sốngnhư thế nào ? đượcthơ nàytác giảlà làgì người? như thế nào ?
14. 2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước người cầm súng  - Mùa xuân người ra đồng Hãy tìm những hình ảnh màTại tác sao giảTrong tác muốn giả không nhắc nhắc đến đếnkhi haikhí mùa đối mùa tượngxuân xuân về nàyrộn ở khổkhiràng, náo nức,mùathơ xuântác vừa giả vềđọc nhắc ? ? đến mùa xuân của đất nước qua khổ thơ nào ?
15. 2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước người cầm súng - Mùa xuân + Lộc người ra đồng Hình ảnh nào gắn liền bên họ ?
16. 2. Cảm xúc về mùa xuân đất nước người cầm súng - Mùa xuân + Lộc người ra đồng hối hả  - Tất cả như Theo em, sức sống của mùa xôn xao xuân đất nước còn được cảm (Điệp từ,nhận so sánh, qua từ nhịp láy) điệu như thế nào ? → Sức sống mùa Ởxuântìm đây, dẫnTưng tác chứng. giảbừng sử, rộn rã - Đất nước như vì saodụng nghệ thuật gì ? Tác dụng ra sao ? → Cứ đi lên Khổ thơ thứ 3 là lời tổng kết →Khẳng địnhvềniềm lịch sửtin đất vào nước,tương theo em,lai và lờiÝ tổngthơ “cứ kết điđó lên có phíaý nghĩa trước” gì ? tràn trề hi vọngnhằmmùa nhấnxuân mạnhcủa điềuđất gì ? nước
17. Câu hỏi thảo luận: (Thời gian thảo luận 5 phút) Trước mùa xuân thiên nhiên và mùa xuân đất nước nhà thơ ước nguyện điều gì? Những hình ảnh đó có ý nghĩa gì trong cuộc sống?
18. 3. Mùa xuân trong suy tưởng của tác giả con chim hót - Ta làm một cành hoa một nốt trầm  - Mùa xuân nho nhỏ - Lặng lẽ dâng cho đời Em có cảm nhận gì về ước nguyện đó ?
19. CÂU HỎI THẢO LUẬN Em hãy nhận xét cách dùng đại từ xưng hô của tác giả ? Tại sao ở khổ 1 xưng “tôi”, ở đây lại xưng “ta” ?
20. 3. Mùa xuân trong suy tưởng của tác giả con chim hót - Ta làm một cành hoa (Điệp từ) một nốt trầm - Mùa xuân nho nhỏ  - Lặng lẽ dâng cho đời → Ước nguyện cống hiến cho đời một cách khiêm tốn và thầm Điệplặng từ. “ta” khẳng định điều gì ? tuổi Ướchai mươinguyện của Thanh Hải - Dù là giốngVậyTạivới emsaosự sẽsuy làm“mùanghĩ gì đểvàxuân gópviệc vào”làm là khái củamùanhững xuânnhân củavật quênào hươngmà ta ? khi tóc niệmbạc đãcủahọcthời? gian lại trở thành một vật thể có hình, →Hình ảnh hoán dụ, Cốngcó khốihiến?vượt thời gian nhưng chân thành và tha thiết
21. 4. Lời ngợi ca quê hương Nam ai - Ta xin hát Nam bình → Tấm lòng ân nghĩa thủy chung  HìnhVieäc ảnh taùc quê giaû hương nhaéc laïi xứ Huế đượcnhöõng tác ñieäïu giả hoø nhắc xöù Hueá lại qua coùcụm taùc duïngtừ nào gì ? Nhaän xeùt veà caùch gieo vaàn ,phoái aâm cuûa ñoaïn thô ?
22. SGK /58 - Bài thơ Mùa xuân nho nhỏ là tiếng lòng tha thíêt yêu mến và gắn bó với đất nước, với cuộc đời; thể hiện ướcEmnguyện hiểu chânnhư thếthành nàocủa vềnhà thơ được cống hiến cho đấtnhannước đề, củagóp bàimột thơmùa ?xuân nho nhỏ” của mình vào mùa xuân lớn của dân tộc . - Bài thơ theo thể năm tiếng, có nhạc điệu trong sáng, tha thíêt, gần gũi với dân ca, nhiều hình ảnh đẹp, giản dị, gợi cảm, những so sánh và ẩn dụ sáng tạo.
23. Khổ 1: Cảm xúc trước Khổ 2,3: Cảm xúc về mùa xuân, thiên nhiên mùa xuân đất nước Khổ cuối: Lời ca ngợi Khổ 4,5: Suy nghĩ và quê hương đất nước, ước nguyện của nhà thơ qua điệu dân ca xứ Huế trước mùa xuân đất nước
24. IV. LUYỆN TẬP Trong bài thơ, em thích nhất khổ thơ nào? Vì sao ?
25. TÌM TỪ KHÓA TRONG CÁC Ô CHỮ SAU 1 T HThanhƯ A HảiT quêH ởI đâuÊ N? H U Ê 2 Thái độ củaT Rtác ÂgiảN thểT hiệnR OquaN độngG từ “hứng” là gì ? 3 Hãy nêu cảm xúcN củaG nhà thơY Nở khổG thơ Tthứ nhất ? 4 Trong khổ 4, khung cảnhN thiênA O nhiênN Ư nhưC thế nào ? 5 Ước nguyện của nhàK thơH đượcI Ê biểuM ThiệnÔ raN sao ? 6 Ước nguyện của ThanhN H HảiO NđượcH ghiO lại qua từ nào ? 7 Làn điệuN A dânM caA ởI HuếN đượcA M viếtB trongI N bàiH là gì ? 8 VìG saoI Abài UthơN dễH đi AvàoC lòngĐ ngườiI Ê ?U Sai rồi
26. VỀ NHÀ - Học thuộc lòng bài thơ - Học nội dung bài học - Chuẩn bị: Viếng lăng Bác