Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài học: Đoàn thuyền đánh cá

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài học: Đoàn thuyền đánh cá

1. Ngữ PHÒNG DG VÀ ĐT HUYỆN CƯ MGAR Văn TRƯỜNG THCS ĐOÀN THỊ ĐIỂM Lớp 9 Tiết 49&50 KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN! Người thực hiện : GV NGUYỄN NGỌC QUẾ Tổ : NGỮ VĂN
2. kiÓm tra bµi cò Sau khi học xong bài thơ “ Bài thơ về tiểu đội xe không kính” ( Phạm Tiến Duật), em có cảm nhận gì về hình ảnh các anh bộ đội cụ Hồ thời chống Mỹ?
3. KIỂM TRA BÀI CŨ Dßng nµo sau ®©y nªu ®óng néi dung cña "Bµi th¬ vÒ tiÓu ®éi xe kh«ng kÝnh" A. Bµi th¬ lµ lêi ca ngîi ngêi lÝnh l¸i xe dòng c¶m. B. Bµi th¬ kh¾c häa nÐt ®éc ®¸o cña h×nh tîng nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh cïng h×nh ¶nh ngêi lÝnh l¸i xe hiªn ngang. C. Bµi th¬ kh¾c ho¹ nÐt ®éc ®¸o cña h×nh tîng nh÷ng chiÕc xe kh«ng kÝnh cïng h×nh ¶nh ngêi lÝnh l¸i xe hiªn ngang, s«i næi, dòng c¶m vît qua khã kh¨n.
4. ? Em hãy quan sát các bức tranh và cho biết những bức tranh này miêu tả điều gì?
5. Tiêt 49&50 Huy Cận
6. Tiết 49;50: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận) I.Tìm hiểu chung 1. Tác giả , tác phẩm : a.Tác giả : - Huy Cận (1919 - 2005) tên thật là ? Trình bày đôi nét về tác giả , Cù Huy Cận - Quê : Hương Sơn – Hà Tĩnh - Là nhà thơ lớn của phong trào thơ mới và có nhiều đóng góp cho thơ ca cách mạng sau này
7. Tiết 49,50 ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận) I.Tìm hiểu chung 1. Tác giả, tác phẩm: a. Tác giả b Tác phẩm : Được sáng tác 4-10-1958 sau chuyến đi thực tế ở Quảng Ninh ? Bài thơ này được tác giả được in trong tập : Trời mỗi ngày sáng tác trong hoàn cảnh nào? lại sáng - Các tập thơ tiêu biểu : (SGK)
8. Tiết 49,50 ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận) Từ ngữ Hình ảnh Nghĩa Cá bạc Loài cá cùng họ với cá thu, thân và má I.Tìm hiểu chung cóvẩy nhỏ, màu trắng nhạt. 1.Tác giả, tác phẩm: 2. Đọc. GiảiC thíchá thu từ khó: Loài cá biển sống ở tầng mặt nước, thân dẹt hình thoi Cá chim Loài cá mình dẹt, vẩy lớn. Cá song Sống ở gần bờ, thân dày và dài, có nhiều vạch dọc thân hoặc các chấm màu đen và hồng Cá nhụ Thân dài, hơi dẹt. Cá đé Còn gọi là cá bẹ, cùng họ với cá trích nhưng lớn hơn.
9. Tiết 49&50 ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ (Huy Cận) -P1: 2 khổ thơ I.Tìm hiểu chung đầu: Cảnh đoàn 1. Tác giả, tác phẩm: thuyền ra khơi 2.Đọc, giải thích từ khó: và tâm trạng của người đi biển ? Bài thơ được triển khai theo tiến trình ra khơi -P2: 3 khổ tiếp của đoàn thuyền đánh cá ? 3. Bố cục theo Dựa vào điều ấy em hãy Cảnh lao động chia bố cục cho bài thơ trên biển -P3: Khổ cuối : -Cảnh đoàn -thuyền trở về
10. Tiết 49&50: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ HUY CẬN (1919-2005) I/Tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: 2. Đọc ,giải thích từ khó; 3. Bố cục: II /Phân tích: 1.Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi: Hãy đọc lại đoạn 1, nêu nội dung chính của đoạn thơ?
11. Mặt trời xuống biển như hòn lửa Sóng đã cài then đêm sập cửa. Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi, Câu hát căng buồm cùng gió khơi. Hát rằng:cá bạc biển Đông lặng, Cá thu biển Đông như đoàn thoi Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng. Đến dệt lưới ta đoàn cá ơi!
12. Tiết 49&50: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ HUY CẬN (1919-2005) I/Tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: MÆt trêi xuèng biÓn nh hßn löa 2. Đọc giải thích từ khó: 3.Bố cục: Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa II /Phân tích: 1.Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi: Cảnh hoàng hôn trên biển được miêu tả qua những hình ảnh nào?
13. I. T×m hiÓu chung II. Ph©n tÝch : 1, C¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i đánh cá: * C¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i -Hoµng h«n trªn biÓn MÆt trêi xuèng biÓn nh hßn löa So s¸nh, ®Ñp rùc rì. nh©n ho¸, -Vò trô nh mét ng«i Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa liªn tëng nhµ lín, ng«i nhµ vÜ §oµn thuyÒn ra kh¬i trong thêi ®iÓm biÓn vÒ ®¹i Êy bíc vµo thêi ®ªm. C¶nh biÓn võa ®Ñp, võa réng l¹i võa gÇn kú nghØ ng¬i. gòi, Êm ¸p víi con ngêi. → Bức tranh thiên nhiên thật huy hoàng diễm lệ , tràn đầy sức sống với một không gian rộng lớn bao la , hùng vĩ TácĐoàn giả đãthuyền sử dụng đánh nghệ cá ra thuật khơi tronggì?. Táckhung dụng cảnh của biệnthiên pháp nhiên nghệ như thếthuật nào? đó? (thời gian, không gian)
14. H×nh ¶nh nh÷ng chiÕc tµu xÕp hµng chuÈn bÞ ra kh¬i ®¸nh c¸
15. Tiết 49&50: Đoàn thuyền đánh cá * Tâm trạng của người đi biển. (Huy Cận) Con người >< Thiên nhiên Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi Lao động Nghỉ ngơi Câu hát căng buồm cùng gió khơi - Khí thế tươi vui , mạnh mẽ , lạc quan yêu lao động : tiếng hát tạo nênCảm sức hứng mạnh vui sướng,làm căng cánh buồmyêu đờicho , thuyềnyêu lao độngchạy phăng phăngThể hiện ra biển qua câucả. hát - Hát ca ngợi biển giàu đẹp cho nhiều cá nuôi sống người dân ? Đặt trong khung cảnh thiên nhiên ? Hoạt động của con người và ?đẹp TiếngVậy như các hát vậy em người thì hãy người dânlắng ra biển nghekhơi thiên nhiên có gì khác nhau → Tiếng hát thể hiện niềm vui, cuộc cất Xemcaomang gợi người cảm cho hứngdân em hát suygì ? ca nghĩ sống tự do , no đủ . Lời ngợi ca lao động để gìngợi về cuộc những sống gì góp phần xây dựng đất nước đang từng ngày đổi mới.
16. Tiết:49&50: Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận) * Tiểu kết : Miêu tả hình ảnh thiên nhiên sống động Nội dung: Sự hăng say lao động trong cuộc sống mới Phóng đại Nghệ ? Hãy nêu giá trị nôi dung và Tiếp tục chuẩn bị thuật So sánh nghệ thuật của phần 1 Nhân hóa cho tiết 2 ẩn dụ Giọng thơ Sôi nổi Ngợi ca
17. Tiết 56-57: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ HUY CẬN (1919-2005) I/Tìm hiểu chung Luyện tập: 1. Huy Cận là nhà thơ nổi tiếng trong thời II /Phân tích: kì nào? A. Kh¸ng chiÕn chèng Ph¸p 1.Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi: B. Kh¸ng chiÕn chèng MÜ III/ Luyện tập: C. Tríc c¸ch m¹ng th¸ng 8 D. Sau c¸ch m¹ng th¸ng 8 2. Dßng nµo nãi ®Çy ®ñ nhÊt vÒ c¶m høng th¬ cña Huy CËn? A. C¶m høng vÒ thiªn nhiªn, vò trô. B. C¶m høng vÒ lao ®éng vµ ngêi lao ®éng míi. C. C¶ A vµ B 3. Néi dung cña hai khæ th¬ ®Çu lµ gì? A. Miªu t¶ sù phong phó cña c¸c loµi c¸ biÓn. B. Miªu t¶ c¶nh lªn ®êng vµ t©m tr¹ng n¸o nøc cña con ngêi. C. Miªu t¶ c¶nh hoµng h«n trªn biÓn. D. Miªu t¶ c¶nh lao ®éng kÐo líi trªn biÕn
18. Tiết 56-57: ĐOÀN THUYỀN ĐÁNH CÁ HUY CẬN (1919-2005) I/Tìm hiểu chung Hướng dẫn về nhà: II /Phân tích: 1.Cảnh đoàn thuyền đánh cá ra khơi: 1. Nắm những nét chính III/ Luyện tập: về tác giả bài thơ. IV/ Híng dÉn vÒ nhµ: 2. Học thuộc khổ thơ 1, 2. 3.Tìm hiểu cảnh đánh cá trên biển và cảnh trở về.
19. TRƯỜNG THCS ĐOÀN THỊ ĐIỂM Kính chúc các thầy Các em Cô giáo khỏe mạnh học sinh Chăm ngoan học giỏi Giáo viên thực hiện NGUYỄN NGỌC QUẾ
20. I. T×m hiÓu chung II. Ph©n tÝch : 1, C¶nh ®oµn thuyÒn ra kh¬i vµ t©m tr¹ng cña ngêi ®i biÓn. 2, C¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh c¸ trªn biÓn. * H×nh ¶nh ®oµn thuyÒn ThuyÒn ta l¸i giã víi buåm tr¨ng Lít gi÷a m©y cao víi biÓn b»ng Ra ®Ëu dÆm xa dß bông biÓn Dµn ®an thÕ trËn líi v©y gi¨ng
21. 2, C¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh c¸ trªn biÓn. * H×nh ¶nh ®oµn thuyÒn ThuyÒn ta l¸i giã víi buåm tr¨ng Lít gi÷a m©y cao víi biÓn b»ng Ra ®Ëu dÆm xa dß bông biÓn Dµn ®an thÕ trËn líi v©y gi¨ng H×nh ¶nh ®oµn thuyÒn ®Æt trong - Sö dông thñ ph¸p phãng ®¹i, nh©n mèi quan hÖ víi: giã, buåm ho¸ vµ nh÷ng liªn tëng ®éc ®¸o tr¨ng, m©y cao, biÓn b»ng => Cuéc ®¸nh c¸ nh mét trËn chiÕn, => Kh«ng gian mªnh m«ng nhng trËn chiÕn trªn mÆt trËn lao ®éng con thuyÒn nhá bÐ trë nªn k× vÜ. nh»m chinh phôc biÓn kh¬i. H×nh ¶nh ®oµnHình thuyÒn ảnh con tung thuyền hoµnh được gi ÷đặta biÓn trong trêi mối mªnh quan hệm«ng vµ lµm chñ c¶ biÓn kh¬i.nào? Hãy nhận xét về không gian trong khổ thơ? Tác giả đã sử dụng thủ pháp nghệ thuật gì?
22. 2, C¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh c¸ trªn biÓn. •H×nh ¶nh biÓn c¶ - BiÓn ®Ñp, bao dung vµ giµu cã. - C¸c h×nh ¶nh C¸ ®Ñp. rùc - C¸ nhô, c¸ chim cïng c¸ ®Ð, liÖt kª rì, léng lÉy, C¸ song lÊp l¸nh ®uèc ®en hång, - TrÝ tëng tîng huyÒn ¶o, phong phó bÇy c¸ nh nh÷ng nµng - C¸i ®u«i em vÉy tr¨ng vµng choÐ. - NghÖ thuËt phèi tiªn trong s¾c ®Æc biÖt, tµi - VÈy b¹c ®u«i vµng loÐ r¹ng ®«ng, vò héi. t×nh Nét đặc sắc nhất của biển là gì? Hãy Ca ngîi biÓnnhận c¶ xét thanh về cách b×nh, miêu giµu tả cã của => tác biÓn giả? lµ mét kho h¶i s¶n phong phó.
23. Từ ngữ Hình ảnh Nghĩa Cá bạc Loài cá cùng họ với cá thu, thân và má cóvẩy nhỏ, màu trắng nhạt. Cá thu Loài cá biển sống ở tầng mặt nước, thân dẹt hình thoi Cá chim Loài cá mình dẹt, vẩy lớn. Cá song Sống ở gần bờ, thân dày và dài, có nhiều vạch dọc thân hoặc các chấm màu đen và hồng Cá nhụ Thân dài, hơi dẹt. Cá đé Còn gọi là cá bẹ, cùng họ với cá chích nhưng lớn hơn.
24. 2, C¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh c¸ trªn biÓn. * H×nh ¶nh ngêi d©n chµi víi c«ng viÖc ®¸nh c¸ trªn biÓn Ta h¸t bµi ca gäi c¸ vµo => C«ng viÖc lao ®éng nÆng nhäc cña ngêi ®¸nh c¸ trë thµnh bµi ca Gâ thuyÒn ®· cã nhÞp tr¨ng cao ®Çy niÒm vui, lßng yªu ®êi ph¬i phíi (tõ h¸t ®îc nh¾c l¹i 4 lÇn). Sao mê kÐo líi kÞp trêi s¸ng - T¶ thùc “ kÐo xo¨n tay”: kÐo l- Ta kÐo xo¨n tay chïm c¸ nÆng íi b»ng tÊt c¶ søc lùc. Nh÷ng ngêi d©n chµi lµm viÖc víi niÒm h¨ng say cña nh÷ng ng- êi d©n lµmNiềmchñ vui phơi®Êt phới,níc. khoẻBức khoắntranh củasơn ngườimài laolung linh, huyền ảo động còn thể hiện qua những câu thơ nào? Nhận được sángxét tháitạo độbằng lao độngtrí tưởng của contượng người phongở đây? phú của nhà thơ.
25. 3. C¶nh ®oµn thuyÒn trë vÒ C©u h¸t c¨ng buåm víi giã kh¬i §oµn thuyÒn ch¹y ®ua cïng mÆt trêi MÆt trêi ®éi biÓn nh« mµu míi M¾t c¸ huy hoµng mu«n dÆm kh¬i. Khæ th¬ cuèi h« øng Dßng th¬ ®Çu ®îc lÆp - Sö dông nh©n ho¸, ho¸n dô víi khæ th¬ ®Çu t¹o l¹i víi dßng th¬ ë khæ vµ c¸ch nãi khoa tr¬ng. hai c¶nh ®èi xøng. ®Çu. BiÓu hiÖn nhÞp TiÕng h¸t xuÊt hiÖn =>C¶nh tîng thiªn nhiªn kú tuÇn hoµn cña vò trô. suèt bµi th¬ : khóc ca vÜ, con ngêi ch¹y ®ua cïng lao ®éng ®Çy høng thó thêi gian. ý nghÜa: BµiEmth¬ cảmthÓ hiÖnnhậnnguån gì về cảnhc¶m đoànhøng thuyềnl·ng m¹n, ngîi ca §oµn thuyÒnEmtrë cvÒó nhậntrong xétkhung gì về c¶nhkhổ thơmét cuối?ngµy míi b¾t ®Çu, biÓn c¶Tlínừ “ Thát”lao,áctrở giảđượcgiµu vềđã nhắc sử?®Ñp dụng nhiều. Më biệnlầnra trong métpháp bàingµy nghệ thơ. míi thuậtTạo víiâm gì hưởng baođể niÒ gì?vui, hy con ngêi ch¹y ®ua víi thêi gian, tranh thñ thêi gian ®Ó lao ®éng väng vµ chêmiêu®îiÝ tả?nghĩamét TáckÕt của dụng.qu¶ vănth¾ng bản?lîi. vµ ®· thu ®îc thµnh qu¶ to lín.
26. III/ Tổng kết .1/ Nghệ thuật: -Bút pháp lãng mạn , hình ảnh liên tưởng -Âm hưởng khỏe khoắn, EmVới có bút nhận pháp xét nghệ gì về hào hùng, giàu nhạc thuậtnghệ ấy thuật làm củanổi bậtbài nội điệu dungthơ gìĐoàn ? Thuyền 2/ Nội dung : Đánh Cá ? - Ca ngợi sự giàu đẹp của biển -Ca ngợi những con người mới - Thể hiện niềm tự hào của tác giả trước đất nước và cuộc sống mới
27. Tiết 49;50 Đoàn thuyền đánh cá (Huy Cận) I.Tìm hiểu chung II. Phân tích: Cảnh đoàn thuyền ra khơi III. Tổng kết : 1 Nội dung Con người Biển chiều náo nức, đẹp, gần tràn đầy gũi ấm áp hi vọng Cảnh đoàn thuyền trở về Cảnh đoàn thuyền đánh cá Con người chạy đua Niềm vui vì thành Con người Con người cùng mặt trời quả lao động làm chủ Biển giàu, hăng say biển khơi đep lao động
28. Tiết: 49&50 Đoàn thuyền đánh cá I.Tìm hiểu chung (Huy Cận) II. Tìm hiểu chi tiết III. Tổng kết : 1, Nội dung Xây dựng hình ảnh lãng mạn bằng trí tưởng tượng phong phú 2. Nghệ thuật - Âm hưởng hào hùng, bay : bổng - Nhịp thơ nhịp nhàng - Sử dụng các biện pháp tu từ
29. BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM 1/ Cảm hứng chủ đạo của bài thơ là gì ? A . Cảm hứng về lao động. B. Cảm hứng về thiên nhiên. C. Cảm hứng về chiến tranh D. Cả A và B đều đúng 2/ Nội dung bài thơ Đoàn thuyền đánh cá là : A/ Ca ngợi sự giàu đẹp của biển B/ Ca ngợi hình ảnh người lao động mới hăng say lao động, làm chủ biển khơi C/ Tự hào về đất nước và con người Việt nam trong công cuộc dựng xây đất nước D/ cả 3 ý trên
30. TRƯỜNG THCS ĐOÀN THỊ ĐIỂM Kính chúc các thầy Các em Cô giáo khỏe mạnh học sinh Chăm ngoan học giỏi Giáo viên thực hiện NGUYỄN NGỌC QUẾ