Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài thứ 11: Đoàn thuyền đánh cá

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài thứ 11: Đoàn thuyền đánh cá

1. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi : Đọc thuộc và diễn cảm: “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. Nêu cảm nhận ngắn gọn của em về hình ảnh người lính lái xe trên tuyến đường Trường Sơn?
2. Kiểm tra bài cũ Người lính trên tuyến đường Trường Sơn là những người có tư thế ung dung, hiên ngang, thaùi ñoä baát chaáp khoù khaên, gian khoå, nguy hieåm, chủ động tự tin vượt qua mọi khó khăn với cái nhìn khoáng đạt, mạnh mẽ, tinh thần lạc quan, yêu đời, tình đồng đội, đồng chí gắn bó keo sơn và ý chí chiến đấu kiên cường, quyết tâm giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
3. Huy CËn(1919-2005)
4.  - Thể thơ: Bảy chữ. - PTBĐ chính: Biểu cảm. - Ra đời năm 1958
5. • Năm 1954 chiến dịch ĐBP vừa kết thúc, đất nước bị chia làm 2 miền. Miền Nam tiếp tục chống đế quốc Mĩ. Miền Bắc được giải phóng tiến lên xây dựng CNXH. • Bài thơ được viết năm 1958 khi đất nước đã kết thúc thắng lợi cuộc kháng chiến chống Pháp, Miền Bắc được giải phóng và đi vào xây dựng cuộc sống mới. Không khí hào hứng, phấn chấn tin tưởng bao trùm trong đời sống xã hội và khắp nơi dấy lên phong trào phát triển sản xuất, xây dựng đất nước mới.
6.  - Thể thơ: Bảy chữ. - PTBĐ chính: Biểu cảm. - Ra đời năm 1958 - Miền Bắc được giải phóng và bắt tay vào công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội
7. Bố cục: Ba phần - Hai khổ đầu: Cảnh đoàn thuyền ra khơi vào buổi hoàng hôn - Bốn khổ thơ tiếp: C¶nh ®¸nh c¸ trong ®ªm ë vÞnh H¹ Long. - Khổ thơ cuối: C¶nh ®oµn thuyÒn ®¸nh c¸ trë vÒ trong buæi bình minh
8.  MÆt trêi xuèng biÓn như hßn löa Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa
9. HĐN4 (4’) – Báo cáo, chia sẻ - đọc hai câu thơ và trả lời câu hỏi: 1. Mở đầu bài thơ tác giả tả cảnh gì? Cảnh đó được miêu tả như thế nào? 2. Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật gì để miêu tả? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó?
10. MÆt trêi xuèng biÓn như hßn löa Sãng ®· cµi then ®ªm sËp cöa
11.  Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi Câu hát căng buồm cùng gió khơi
12. HĐCĐ (3’) – Báo cáo, nhận xét – Chú ý câu thơ thứ tư – trả lời câu hỏi: 1. Em hiểu câu thơ “Câu hát căng buồm với gió khơi” có nghĩa là như thế nào? 2. Tác giả sử dụng BPNT gì? Tác dụng? (Gợi ý: Câu thơ này thể hiện tâm trạng của con người khi ra khơi như thế nào?)
13.  Hát rằng: cá bạc biển Đông lặng, Cá thu biển Đông như đoàn thoi. Đêm ngày dệt biển muôn luồng sáng. Đến dệt lưới ta, đoàn cá ơi!
14. HĐCN 2’ – đọc khổ thơ thứ hai - trả lời câu hỏi 1. Chỉ ra biện pháp nghệ thuật được sử dụng trong khổ thơ? Tác dụng của biện pháp nghệ thuật đó? 2. Khổ thơ diễn tả mong ước, khát vọng gì của người lao động khi ra khơi?
15. Hướng dẫn học tập - Bài cũ + Học thuộc lòng diễn cảm bài thơ. + Phân tích hai khổ thơ đầu - Bài mới: Soạn bài "Đoàn thuyền đánh cá" (tiếp) + Phân tích cảnh đoàn thuyền đánh cá trên biển trong đêm trăng + Cảnh bình minh trên biển, đoàn thuyền đánh cá trở về.
16. Thuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng Ra đậu dặm xa dò bụng biển Dàn đan thế trận lưới vây giăng
17. Ta hát bài ca gọi cá vào Gõ thuyền đã có nhịp trăng cao Sao mờ kéo lưới kịp trời sáng Ta kéo xoăn tay chùm cá nặng
18. 3/ Đoàn thuyền trở về bến: Mặt trời xuống biển như hòn lửa Sóng đã cài then đêm sập cửa Đoàn thuyền đánh cá lại ra khơi Câu hát căng buồm cùng gió khơi * * * Câu hát căng buồm với gió khơi Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời Mặt trời đội biển nhô màu mới Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi.
19. 3/ Đoàn thuyền trở về bến: Đoàn thuyền chạy đua cùng mặt trời Nhân hóa -> Khí thế đi lên mạnh mẽ của con người lao động trong công cuộc xây dựng đất đước Mặt trời đội biển nhô màu mới Ẩn dụ -> Gợi màu hồng rực rỡ tinh khôi, tràn ngập sắc màu tươi sáng của buổi bình minh. Mắt cá huy hoàng muôn dặm phơi. Hoán dụ, thậm xưng -> Gợi cảnh thiên nhiên tráng lệ lúc rạng đông và cảnh được mùa cá.
20. III. Tổng kết: a/ Nghệ thuật: Bài thơ có nhiều hình ảnh sáng tạo, âm hưởng khỏe khoắn hào hùng lạc quan. b/ Nội dung: “Đoàn thuyền đánh cá” đã khắc họa hình ảnh tráng lệ thể hiện sự hài hòa giữa thiên nhiên và con người lao động, bộc lộ niềm vui, niềm tự hào của nhà thơ trước đất nước và cuộc sống.
21. IV/ Luyện tập: Viết một đoạn văn ngắn về cảm nhận của em trong 2 câu thơ sau: “Thuyền ta lái gió với buồm trăng Lướt giữa mây cao với biển bằng”