Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài: Văn bản: Mùa xuân nho nhỏ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài: Văn bản: Mùa xuân nho nhỏ

1. M«n: Ng÷ v¨n 9
2. Năm 1980 + Đất nước ta vừa ra khỏi 2 cuộc chiến tranh biên giới. + Nền kinh tế bao cấp còn bộc lộ nhiều hạn chế, yếu kém. + Chiến tranh khiến cho cơ sở vật chất bị phá hủy, nền kinh tế kiệt quệ, đời sống nhân dân vô cùng đói khổ.
3. +Xứ Huế là 1 dải đất miền trung không chỉ nổi tiếng là nơi tập trung nhiều đền đài lăng tẩm của các vua triều Nguyễn mà còn là vùng đất có thiên nhiên tươi đẹp thơ mộng; con người Huế hiền hòa, tâm hồn mộc mạc và rất đằm thắm. 1. T¸c gi¶ (1930 -1980)
4. Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả - Tên khai sinh: Phạm Bá Ngoãn. - Quê: huyện Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên-Huế. - Ông tham gia hoạt động văn nghệ từ thời kì kháng chiến chống Pháp, là gương mặt tiêu biểu của thơ ca cách mạng Miền nam. - Phong cách thơ: nhẹ nhàng, trong sáng, giàu chất suy tư; cảm xúc tha thiết, chân thành, lắng đọng. 2. Tác phẩm a. Hoàn cảnh sáng tác 11/1980- khi nhà thơ đang nằm trên giường bệnh. b.Thể thơ: 5 chữ NHÀ THƠ THANH HẢI (1930- 1980) c. Phương thức biểu đạt: Biểu cảm + miêu tả, tự sự d. Nhân vật trữ tình: Xưng “ tôi”- Tác giả
5. Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) Một số tác phẩm chính Tập 1: 1970, tập 2: 1975 1962 1977 1982
6. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản : MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) Moïc giöõa doøng soâng xanh Ta laøm con chim hoùt Moät boâng hoa tím bieác Ta laøm moät caønh hoa Ôi con chim chiền chiện Ta nhaäp vaøo hoaø ca Hoùt chi maø vang trôøi Moät noát traàm xao xuyeán. Töøng gioït long lanh rôi Toâi ñöa tay toâi höùng. Moät muøa xuaân nho nhoû Laëng leõ daâng cho ñôøi Muøa xuaân ngöôøi caàm suùng Duø laø tuoåi hai möôi Loäc giaét ñaày treân löng Duø laø khi toùc baïc. Muøa xuaân ngöôøi ra ñoàng Loäc traûi daøi nöông maï Muøa xuaân - ta xin haùt Taát caû nhö hoái haû Caâu Nam Ai- Nam Bình, Taát caû nhö xoân xao Nöôùc non ngaøn daëm mình Nöôùc non ngaøn daëm tình Ñaát nöôùc boán ngaøn naêm. Nhòp phaùch tieàn ñaát Hueá. Vaát vaû vaø gian lao Ñaát nöôùc nhö vì sao Thaùng 11 - 1980 Cöù ñi leân phía tröôùc.
7. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) e. Bố cục Mạch cảm xúc Mùa xuân của thiên nhiên Khổ 1 Hình ảnh xuyên suốt Mùa xuân của đất nước Khổ 2, 3 Cấu trúc: bài thơ: Mùa xuân 4 phần Mùa xuân của lòng người Khổ 4, 5 Mùa xuân trong khúc hát ngợi ca quê hương Khổ cuối
8. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) 1. Mùa xuân của thiên nhiên Gợi không Bình dị, gian rộng Hình ảnh quen lớn, khoáng Mọc giữa(NTTT- Dòngdòng đảo sông sông ngữ) xanh thuộc đạt Một- Bông bông hoa hoa tím biếc ƠiNhấn con mạnh,chim- Cánh chiền gợi chim, cảm chiện nhận Màu sắc Xanh, tím Tươi sáng, hài hòa về sự vận động, sinh sôi, Hótsức chi sống mà mãnh vang liệt trời của thiên nhiên mùa xuân Tiếng Tươi vui, Âm thanh chim hót rộn ràng, vang trời náo nhiệt Bức tranh thiên nhiên vô cùng tươi đẹp , tràn đầy sức sống và đậm phong vị xứ Huế.
9. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) 1. Mùa xuân của thiên nhiên - Ơi , chi Âm sắc ngọt ngào của người Mọc giữa dòng sông xanh con xứ Huế Một bông hoa tím biếc - hứng Đón nhận một cách nâng niu, Ơi con chim chiền chiện trân trọng Hót chi mà vang trời - NTTT: Ẩn dụ chuyển đổi cảm giác Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng. ? Em hiểu thế nào về “ Giọt long lanh” ? - Cảm xúc say sưa, ngây ngất A. Giọt mưa xuân. - TìnhB. Giọt yêu âm thiên thanh nhiên, của yêutiếng cuộc chim. sống thiết tha. C. Giọt sương mùa xuân. D. Ý kiến của riêng em.
10. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) 2. Mùa xuân của đất nước. Mùa xuân người cầm súng Lộc giắt đầy trên lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả giắt đầy trải dài Tất cả như xôn xao. Người cầm súng THẢO LUẬN Người ra đồng TRONG BÀN: Bảo vệ tổ quốc. Phát hiện những nét Lao động dựng nghệ thuật đặc sắc xây đất nước. của khổ thơ và chỉ ra tác dụng của nó? Sức sống, sức xuân mạnh mẽ, căng tràn trên mọi miền đất nước.
11. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) Mùa xuân người cầm súng LộcLộc giắt đầy trên lưng Mùa xuân người ra đồng Lộc trải dài nương mạ Tất cả như hối hả Tất cả như xôn xao. - NT Điệp ngữ - Từ láy và hình - Nhấn mạnh sức sống, sức xuân mạnh mẽ và ảnh thơ giàu giá khí thế khẩn trương của quê hương đất nước. trị biểu cảm. - - Tạo âm hưởng vui tươi, rộn ràng
12. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) 2. Mùa xuân của đất nước. Lộc trải dài giắt đầy - NT Điệp ngữ - Từ láy và hình ảnh thơ giàu giá trị biểu cảm. - . Người cầm súng Người ra đồng Lao động dựng Bảo vệ tổ quốc. xây đất nước. Khí thế khẩn trương, sôi động của quê hương đất nước. Sức sống, sức xuân mạnh mẽ, căng tràn trên mọi miền đất nước.
13. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) 2. Mùa xuân của đất nước. Đất nước bốn ngàn năm - Bề dày lịch sử dựng nước và giữ nước với Vất vả và gian lao biết bao gian khổ thăng trầm Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước. Thái độ của nhà thơ: Vừa trân trọng tự hào lại vừa trĩu nặng yêu thương bởi những thăng trầm gian khổ mà dân tộc ta đã phải trải qua. Lẽ sống thủy chung tình nghĩa, uống nước nhớ nguồn.
14. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Bài thơ: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) THẢO LUẬN NHÓM TRONG BÀN: Phát hiện nghệ thuật tu từ nổi bật trong hai câu thơ sau và chỉ ra tác dụng biểu cảm của nó. “ Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước.”
15. Chủ đề: Thơ hiện đại Việt Nam Văn bản: MÙA XUÂN NHO NHỎ (Thanh Hải) 2. Mùa xuân của đất nước. “ Đất nước như vì sao Cứ đi lên phía trước.” - NTTT So sánh - Khẳng định sự trường tồn, phát triển bền vững và tương lai tươi sáng của đất nước. - Thể hiện tình yêu, niềm tự hào và tin tưởng của nhà thơ dành cho đất nươc.
16. BT1: Trình bày trong khoảng một phút cảm nhận của em về nội dung và đặc sắc nghệ thuật của hai phần thơ vừa học?.
17. TIỂU KẾT Nghệ thuật: - Hình ảnh, ngôn ngữ giản dị, trong sáng, giàu giá trị biểu cảm - Giọng thơ ngọt ngào, tha thiết, vui tươi - Nghệ thuật tu từ ẩn dụ, điệp ngữ, đảo ngữ được sử dụng hiệu quả Nội dụng: - Bức tranh mùa xuân của thiên nhiên, mùa xuân đất nước vô cùng tươi đẹp, tràn đầy sức sống. - Tâm hồn nhạy cảm, tình yêu thiên nhiên , đất nước, yêu cuộc sống thiết tha và niềm tự hào, tin tưởng của nhà thơ dành cho quê hương đất nước.
18. Hướng dẫn về nhà: - Viết đoạn văn nêu cảm nhận về hai câu thơ: “ Từng giọt long lanh rơi Tôi đưa tay tôi hứng” - Dựa vào khổ thơ đầu và bằng trí tưởng tượng của mình em hãy vẽ lại bức tranh mùa xuân xứ Huế. - Đọc và tìm hiểu kĩ phần thơ còn lại.