Bài giảng Ngữ văn 9 - Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Cách làm bài nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống

1. KIỂM TRA BÀI CŨ ? Thế nào là nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống? cho một vài ví dụ về các sự việc, hiện tượng đời sống cần nghị luận. • Nghị luận về một sự việc hiện tượng trong đời sống xã hội là bàn về một sự việc, hiện tượng có ý nghĩa đối với xã hội, đáng khen, đáng chê hay có vấn đề đáng suy nghĩ. Nêu rõ sự việc hiện tượng có vấn đề. 1. Về nội dung: Phân tích mặt đúng, sai, mặt lợi, hại. Chỉ ra nguyên nhân, bày tỏ thái độ của người viết. Bố cục chặt chẽ Luận điểm rõ ràng, luận cứ xác thực, lập luận 2. Về hình thức: phù hợp. Lời văn chính xác, sinh động. ? Nêu các yêu cầu về nội dung, hình thức bài nghị luận về một sự việc, hiên tượng đời sống.
2. Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät söï vieäc, hieän töôïng ñôøi soáng  I. T×m hiÓu ®Ò bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng ®êi sèng: §Ò bµi : SGK- T22. §Ò1: - Nªu vÊn ®Ò: HS nghÌo vît khã, häc giái. - Yªu cÇu: Tr×nh bµy tÊm g¬ng, nªu suy nghÜ . §Ò 2: - Nªu vÊn ®Ò: C¶ níc lËp quü gióp ®ì n¹n nh©n chÊt ®éc da cam. - Yªu cÇu: Suy nghÜ vÒ vÊn ®Ò ®ã. §Ò 3: - Nªu vÊn ®Ò: HS m¶i ch¬i ®iÖn tö bá häc nhiÒu. - Yªu cÇu: Nªu ý kiÕn vÒ vÊn ®Ò ®ã. §Ò 4: Th«ng qua c©u chuyÖn, nªu suy nghÜ, nhËn xÐt cña m×nh.
3. 2- NhËn xÐt: * §iÓm kh¸c: §Ò 4 kh¸c so víi ®Ò 1, 2, 3 : -§a ra c©u chuyÖn yªu cÇu nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ c©u chuyÖn ®ã. -VÊn ®Ò ®îc nªu ra gi¸n tiÕp th«ng qua c©u chuyÖn ®ã lµ viÖc tù häc. -§Ò 1, 2, 3 nªu vÊn ®Ò trùc tiÕp. * §iÓm gièng: §Ò yªu cÇu ngêi viÕt tr×nh bµy quan ®iÓm, t tëng, t×nh c¶m cña m×nh vÒ vÊn ®Ò ®îc nªu.
4. Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät söï vieäc, hieän töôïng ñôøi soáng  II. C¸ch lµm bµi nghÞ luËn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tîng ®êi sèng: §Ò bµi 3 : SGK- T22. 1. T×m hiÓu ®Ò, t×m -*ý T:×m hiÓu ®Ò- Kiểu bài: nghị luận về một sự việc, hiện tượng đời sống. - Vấn đề nghị luận: học sinh mê trò chơi điện tử xao nhãng học tập. - Yêu cầu: nêu suy nghĩ về hiện tượng trên. * T×m ý: + Trò chơi điện tử có gì hấp dẫn? + Những tác hại của trò chơi điện tử? + Nguyên nhân của hiện tượng này là gì? + Phương hướng giải quyết hiện tượng trên như thế nào?
5. Caùch laøm baøi nghò luaän veà moät söï vieäc, hieän töôïng ñôøi soáng  2. LËp dµn ý: a. Më bµi:: - Giới thiệu trò chơi game hấp hẫn với giới trẻ hiện nay - Tác hại của trò chơi này ( nhất là đối với học sinh) b. Th©n bµi: - Sức lôi cuốn của trò chơi game - Tác hại: nhiều trò chơi mang tính bạo lực, mãi chơi quên ăn, quên học, ảnh hưởng đến sức khỏe, tiêu phí tiền bạc vô ích - Nguyên nhân: tính hấp dẫn của game, do ý thức tự giác của HS chưa cao, gia đình quản lí con chưa tốt, do nhu cầu thời đại, game được xem như là mốt, chỉ có người sành điệu mới biết thưởng thức - Giải pháp: xa lánh trò chơi này; làm quen với vi tính nhưng chỉ dùng ứng dụng vào việc học tập . c. KÕt bµi: - Không nên sa đà vào trò chơi vô bổ - Liên hệ bản thân trước sự cám dỗ này
6. II- C¸ch lµm bµi. 1- §Ò bµi: §Ò 4- Sgk -ThÓ lo¹i: NghÞ luËn . - Néi dung: Bµy tá ý kiÕn vÒ hiÖn tîng Ph¹m V¨n NghÜa 2- T×m ý: Nh÷ng biÓu hiÖn cña hiÖn tîng Ph¹m V¨n nghÜa - Khi ra ®ång: Gióp ®ì mÑ trång trät . - Khi lµm viÖc ë nhµ: Nu«i gµ, nu«i heo * ý nghÜa cña viÖc lµm ®ã: - Lµ ngêi th¬ng mÑ - Lµ ngêi biÕt kÕt hîp häc víi hµnh - Lµ ngêi s¸ng t¹o * NghÜa lµ tÊm g¬ng ®¸ng ®Ó mäi ngêi häc tËp.
7. 3. Dµn ý: a- Më bµi: - Giíi thiÖu hiÖn tîng Ph¹m V¨n NghÜa. -NhËn ®Þnh kh¸i qu¸t ®©y lµ tÊm g¬ng tiªu biÓu häc sinh ch¨m chØ, yªu quý cha mÑ. b- Th©n bµi: - Nh÷ng biÓu hiÖn cña lµm cña Ph¹m V¨n NghÜa: + Khi ra ®ång lµm viÖc + Lóc ë nhµ - ý nghÜa cña nh÷ng viÖc lµm ®ã + Lµ ngêi th¬ng mÑ + Lµ ngêi biÕt kÕt hîp häc ®i ®«i víi hµnh + Lµ ngêi s¸ng t¹o - §¸nh gi¸ viÖc lµm cña NghÜa: + NghÜa lµ tÊm g¬ng ®¸ng häc tËp + Mäi häc sinh phÊn ®Êu : BiÕt yªu th¬ng cha mÑ, biÕt s¸ng t¹o trong häc tËp vµ lao ®éng
8. 4. ViÕt bµi: Më bµi mÉu: Vµo ®Ò b»ng ph¶n ®Ò: ë ®©u ®ã, rÊt nhiÒu n¬i trong trêng häc nhiÒu b¹n häc sinh ham ch¬i, lêi häc, ý thøc kÐm nhng vÉn cã nhiÒu b¹n tuæi nhá mµ chÝ lín: ch¨m häc, ch¨m lµm, yªu th¬ng cha mÑ. Vµ tiªu biÓu ph¶i kÓ ®Õn ®ã lµ b¹n Ph¹m V¨n NghÜa lµ tÊm g¬ng mµ Thµnh §oµn TP Hå ChÝ Minh võa ph¸t ®éng phong trµo häc tËp vµ lµm theo tÊm g¬ng b¹n NghÜa.
9. III- LuyÖn tËp: §Ò bµi: Suy nghÜ cña em vÒ hiÖn tîng häc qua loa, ®èi phã. Gîi ý: nh÷ng biÓu hiÖn, nguyªn nh©n, t¸c h¹i, ý kiÕn cña em
10. 1. Më bµi: - NhËn ®Þnh kh¸i qu¸t vÒ hiÖn tîng häc qua loa, ®èi phã ®ang rÊt phæ biÕn trong häc sinh ë nhiÒu cÊp häc. - §©y lµ hiÖn tîng ®¸ng phª ph¸n. 2 .Th©n bµi: - BiÓu hiÖn - Nguyªn nh©n - T¸c h¹i - ý kiÕn cña em 3. KÕt bµi: - Kh¼ng ®Þnh t¸c h¹i s©u xa do hiÖn tîng nµy g©y ra - Th¸i ®é kiªn quyÕt lo¹i bá ra khái ph¬ng ph¸p häc tËp cña häc sinh
11. ? Vậy muốn làm một bài văn nghị về sự việc,hiện tượng trong đời sống chúng ta có cách thức làm như thế nào ? • Ghi nhớ: - Muốn làm tốt bài văn nghị luận về một sự việc hiện tượng trong đời sống, phải tìm hiểu kĩ đề bài, phân tích sự việc, hiện tượng đó để tìm ý, lập dàn bài, viết bài và sửa chữa sau khi viết. - Dàn bài chung : + Mở bài : Giới thiệu sự việc, hiện tượng có vấn đề. + Thân bài : Liên hệ thực tế, phân tích các mặt, đánh giá, nhận định. + Kết bài : Kết luận, khẳng định, lời khuyên. - Bài làm cần lựa chọn góc độ riêng để phân tích, nhận định ; đưa ra ý kiến, có suy nghĩ và cảm thụ riêng của người viết.