Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 113, 114: Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 113, 114: Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí

1. GV: Phan Văn Phong NGỮ VĂN 9 - TIẾT 113,114 CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ 1
2. Tiết 113,114 : CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ
3. ThÕ nµo lµ bµi v¨n nghÞ luËn vÒ mét vÊn ®Ò tư tưởng, ®¹o lý? A Lµ bµi v¨n bµn vÒ mét sù viÖc, hiÖn tưîng cã ý nghÜa ®èi víi x· héi, ®¸ng khen, ®¸ng chª hay cã vÊn ®Ò ®¸ng suy nghÜ. B. Lµ bµi v¨n bµn vÒ mét vÊn ®Ò thuéc lÜnh vùc tư tưëng, ®¹o lý, lèi sèng cña con ngưêi. C. Lµ bµi v¨n tr×nh bµy nh÷ng nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ cña m×nh vÒ mét t¸c phÈm cô thÓ.
4. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) - Có 4 bước - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Dạng đề không có mệnh lệnh -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. III. Luyện tập. a. MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn - Đè 7: Tinh thần tự học. 2. Lập dàn ý - Gợi ý: Giải thích rõ thế nào là tự học b. TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội và cần có tinh thần tự học như thế nào? dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, - Thực hành ( BT nhóm) đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung c. KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ -Tìm ý và viết phần MB ( nhóm .) ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động -Tìm ý và viết phần TB ( nhóm .) 3. Viết bài: -MB: G/t v/đề NL( đi từ chung-> riêng; từ thực tế-> đ/lí -TB: g/t nội dung ( nghĩa đen, nghĩa bóng ) -Tìm ý và viết phần KB ( nhóm .) Đánh gia nội dung NL: P/tích, nh/xét, đánh giá các mặt: đúng-sai, lợi- hại, ý nghĩa, tác dụng Nêu bài học rút ra. 4. Đọc lại và sửa chữa: đọc và sửa các lỗi chính tả, ngữ pháp, lỗi diễn đạt dùng từ, dấu câu, lỗi liên kết - Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/54)
5. I. Đề bài nghị luận về một đề tư tưởng, đạo lí: Đọc các đề sau: Đề 1: Suy nghĩ từ truyện ngụ ngôn “Đẽo cày giữa đường”. Đề 2: Đạo lí uống nước nhớ nguồn. Đề 3: Bàn về tranh giành và nhường nhịn. Đề 4: Đức tính khiêm nhường. Đề 5: Có chí thì nên. Đề 6: Đức tính trung thực. Đề 7: Tình thần tự học. Đề 8: Hút thuốc lá có hại. Đề 9: Lòng biết ơn thầy, cô giáo. Đề 10: Suy nghĩ từ câu ca dao. “Công cha như núi Thái Sơn Nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.”
6. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn b. Khác nhau: đề tư tưởng, đạo lí -Đề 1, 3, 10 có mệnh đề 1.1.Đề bài -Các đề còn lại không có mệnh đề a. Giống nhau - Đều nghị luận về một vấn đề tư 1.2: Tự ra đề tưởng đạo lí b. Khác nhau: Dạng có mệnh đề Dạng không mệnh đề -Đề1:Bàn về chữ hiếu -Đề1:Lòng nhân ái -Đề 2:Nhận định về -Đề 2: Đạo lí “lá lành một câu danh ngôn đùm lá rách”
7. Tiết 113,114 : CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) 2. Kết luận : Có 2 dạng đề : - Dạng đề có mệnh lệnh . - Dạng đề không có mệnh lệnh.
8. Tiết 113,114 : CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh - Dạng đề không có mệnh lệnh
9. II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí: - Chúng ta đã học cách làm bài nghị luận về sự việc hiện tượng, đời sống. Vậy để làm bài nghị luận chúng ta cần qua mấy bước? - Để tìm hiểu đề, theo các em chúng ta phải trả lời những câu hỏi nào? - Tri thức cần có ở loại đề này là những nguồn tri thức nào? - Bước tiếp theo sau tìm hiểu đề chúng ta sẽ làm gì? - Vậy theo em, để tìm ý ta phải đặt những câu hỏi như thế nào?
10. II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí: Đề bài: Suy nghĩ về đạo lí “Uống nước nhớ nguồn” 1/ Tìm hiểu đề và tìm ý: a/ Tìm hiểu đề: *Cần lưu ý: - Xác định thể loại -Xác định nội dung:nghị luận về lòng biết ơn. - Chú ý: từ “suy nghĩ” b/ Tìm ý: Đọc và trả lời câu hỏi để có ý cho bài văn: *Gợi ý: - Câu tục ngữ có nghĩa đen, nghĩa bóng như thế nào? - Câu tục ngữ thể hiện truyền thống đạo lí gì của người Việt Nam? - Ngày nay đạo lí ấy có ý nghĩa như thế nào?
11. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí Nghĩa đen: I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nước là thể lỏng mềm, mát, II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư linh hoạt, rất cần thiết trong tưởng, đạo lí. đời sống. Đề: “Suy nghĩ về đạo lí uống nước nhớ nguồn” - Nguồn là nơi bắt đầu của 1. Tìm hiểu đề và tìm ý mọi dòng chảy a. Tìm hiểu đề: Nghĩa bóng: -Kiểu bài: nghị luận về vấn đề tư tưởng, đạo lí -Nội dung: nêu suy nghĩ về câu tục ngữ -Nước là thành quả mà con người được hưởng gồm vật b. Tìm ý: chất lẫn tinh thần. - Giải thích nghĩa đen -Nguồn: tổ tiên, tiền nhân, - Giải thích nghĩa bóng tiền bối những người có công tạo dựng lên.
12. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí Đề: “suy nghĩ về đạo lí uống nước nhớ nguồn” 1. Tìm hiểu đề và tìm ý a.Tìm hiểu đề - Kiểu bài: nghị luận về vấn đề tư tưởng, đạo lí - Nội dung: nêu suy nghĩ về câu tục ngữ b. Tìm ý: - Giải thích nghĩa đen - Giải thích nghĩa bóng - Bài học: phải biết phát huy, giữ gìn ,sáng tạo những thành quả đó
13. Tiết 113,114 : CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí - Xác định thể loại, xác định - Có 4 bước nội dung nghị luận. 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn.
14. Tiết 113,114 : CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) - Có 4 bước - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Dạng đề không có mệnh lệnh -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn.
15. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí Đề: “suy nghĩ về đạo lí uống nước nhớ nguồn” 1. Tìm hiểu đề và tìm ý 2. Lập dàn ý a. Mở bài - Giới thiệu câu tục ngữ và nêu tư tưởng chung của nó.
16. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 2. Lập dàn ý a. Mở bài b. Thân bài 1. Giải nghĩa câu tục ngữ Nghĩa đen Nghĩa bóng 2. Nhận định, đánh giá nội dung câu tục ngữ - Khẳng định câu tục ngữ là lời khuyên quí báu. - Tác dụng của lời khuyên với: cá nhân, gia đình, xã hội - Nội dung biểu hiện của lời khuyên trong xã hội hiện nay - Phê phán những thái độ sai trái : vô ơn bạc nghĩa
17. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu đề và tìm ý 2. Lập dàn ý a. Mở bài b.Thân bài c. Kết bài - Khẳng định truyền thống tốt đẹp của dân tộc ta - Ýnghĩa của câu tục ngữ trong xã hội ngày này
18. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu đề và tìm ý 2. Lập dàn ý a. Mở bài b.Thân bài c. Kết bài
19. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí Có 4 bước - - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 1.Tìm hiểu đề,tìm ý -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. a.MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn 2. Lập dàn ý b.TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung. c.KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động
20. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) - Có 4 bước - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Dạng đề không có mệnh lệnh -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. a. MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn 2. Lập dàn ý b. TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung c. KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động
21. Sau tìm hiểu đề và tìm ý chúng ta sẽ làm dàn ý. Vậy từ dàn ý đề cương của SGK, các em hãy lập dàn ý chi tiết theo từng nhóm sau: - Nhóm 1: Mở bài - Nhóm 2: Giải thích câu tục ngữ - Nhóm 3: Đánh giá nhận xét - Nhóm 4: Kết bài Gợi ý: - Cần giải thích những từ ngữ nào? - Câu tục ngữ nêu lên đạo lý gì? - Câu tục ngữ nhắc nhở những ai? - Câu tục ngữ khích lệ mọi người điều gì?
22. 2/Lập dàn bài: A.Mở bài: -Giới thiệu vấn đề cần nghị luận B. Thân bài: 1/ Giải thích nội dung câu tục ngữ (Nghĩa đen, nghĩa bóng). 2/ Đánh giá nội dung câu tục ngữ: a/ Khẳng định hoàn toàn đúng b/ Xác lập luận điểm: - Tại sao phải có lòng biết ơn? + Vì đó là đạo lí làm người + Truyền thống tốt đẹp cuả người Việt ta + Cơ sở để xây dựng và phát triển xã hội + Nguyên tắc đối nhân xử thế (Lí lẽ và dẫn chứng cụ thể) - Phê phán: Kẻ vong ân bội nghĩa, ”Ăn cháo đá bát” C. Kết bài: - Khẳng định truyền thống tốt đẹp. - Nêu ý nghĩa của câu tục ngữ đối với hôm nay. ➔ Sống và làm việc theo đạo lí.
23. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về Trong kho tàng tục ngữ Việt Nam có nhiều câu tục ngữ sâu sắc thể hiện truyền thống đạo lí của người Việt một vấn đề tư tưởng Nam. Một trong những câu đó là câu “Uống nước nhớ đạo lí nguồn”. Câu tục ngữ này nói lên lời biết ơn đối với ai II. Cách làm bài nghị đã làm nên thành quả cho con người hưởng thụ. luận về một vấn đề Đi từ chung đến riêng tư tưởng, đạo lí Đất nước Việt Nam có nhiều đền chùa và lễ hội. Một 1.Tìm hiểu đề và tìm ý trong những đối tượng được thờ cúng, suy tôn là các 2. Lập dàn ý anh hùng, các vị tổ tiên có công với dân, với làng, với a. Mở bài nước.Truyền thống đó được phản ánh vào một câu tục b.Thân bài ngữ rất hay và cô đọn “Uống nước nhớ nguồn” c.Kết bài Đi từ thục tế đến đạo lí 3.Viết bài
24. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về Trong cuộc sống bên cạnh những người tốt còn có không ít những kẻ vô ơn bạc nghĩa mà nhân dân ta đã khái một vấn đề tư tưởng quát thành những câu tục ngữ, thành ngữ như: Khỏi đạo lí vòng cong đuôi, Có mới nới cũ, qua cầu rút ván Để II. Cách làm bài nghị khuyên răn con người sống có đạo lí cha ông ta có câu: luận về một vấn đề “Uống nước nhớ nguồn”. Câu tục ngữ này đã thể hiện tư tưởng, đạo lí sâu sắc truyền thống đạo lí của người Việt. 1.Tìm hiểu đề và tìm ý Mở bài bằng cách đưa ra những câu có nội dung trái 2. Lập dàn ý ngược để dẫn vào vấn đề nghị luận. 3.Viết bài a. Mở bài -Đi từ chung đến riêng -Đi từ thực tế đến đạo lí
25. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về Nhân dân ta thường nhắc nhở nhau:“Uống nước nhớ một vấn đề tư tưởng nguồn” Truyền thống đạo lí đó có ý nghĩa như thế nào với bản thân mỗi chúng ta. đạo lí II. Cách làm bài nghị Mở bài trực tiếp Tục ngữ có câu “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây, Uống nước luận về một vấn đề sông nhớ mạch nguồn” tư tưởng, đạo lí 1.Tìm hiểu đề và tìm ý Truyền thống tốt đẹp ấy còn thể hiện qua câu tục ngữ 2. Lập dàn ý “Uống nước nhớ nguồn”. Ngày nay câu tục ngữ này 3.Viết bài còn có ý nghĩa ra sao chúng ta cùng đi tìm hiểu. a. Mở bài Mở bài bằng một câu tục ngữ có nội dung tương tự -Đi từ chung đến riêng -Đi từ thực tế đến đạo lí
26. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1.Tìm hiểu đề và tìm ý 2. Lập dàn ý 3.Viết bài a. Mở bài - Đi từ chung đến riêng - Đi từ thực tế đến đạo lí b.Thân bài
27. 3/ Viết bài Tục ngữ Việt Nam chứa đựng nhiều kinh nghiệm quý báu, nhiều bài học đạo lý nhắc nhở con người sống đúng, sống đẹp. Một trong những câu tục ngữ đó là ”Uống nước nhớ nguồn”. Vậy ”Uống nước nhớ nguồn” là gì? “Uống nước” là hưởng thành quả, sản phẩm vật chất, tinh thần của người khác. “Nhớ nguồn” là người hưởng thụ phải tri ân, gìn giữ và phát huy thành quả của người làm ra chúng. Câu tục ngữ nói lên lòng biết ơn những người làm ra thành quả cho chúng ta hưởng thụ. Câu tục ngữ nhằm khuyên nhủ và nhắc nhở mọi người sống có đạo lý, nhân nghĩa bởi cuộc đời cũng có những kẻ vô ơn “Qua cầu rút ván”, “Có mới nới cũ”, “Uống nước quên người đào giếng”. Nhớ ơn vốn là truyền thống đạo lý của dân tộc ta từ xưa đến nay. Thật vậy, trong gia đình con cái phải biết ơn tổ tiên, ông bà, cha mẹ được thể hiện qua các ngày giỗ, ngày lễ, thờ phụng, thăm viếng mồ mã ông bà, tổ tiên và yêu kính cha mẹ. Trong nhà trường, học sinh phải biết ơn thầy cô vì “Không thầy đố mày làm nên”, hàng năm có ngày kỉ niệm Nhà giáo Việt Nam 20/11 để tôn vinh thầy cô. Trong xã hội, thế hệ sau phải nhớ ơn thế hệ trước đã chiến đấu hi sinh, đổ bao mồ hôi nước mắt để bảo vệ, xây dựng đất nước như ngày nay, có phong trào đền ơn đáp nghĩa thể hiện lòng biết ơn những thương binh liệt sĩ, gia đình có công với cách mạng , bà mẹ Việt Nam anh hùng. Một đất nước, xã hội, gia đình mà giữ được truyền thống đạo lý ”Uống nước nhớ nguồn” là một đất nước, xã hội, gia đình tốt đẹp, bền vững. Chúng ta cần có ý thức vun đắp, bảo vệ, góp phần xây dựng thành quả đạt được làm cho gia đình hạnh phúc, đất nước giàu mạnh. Tóm lại, câu tục ngữ là một lời khuyên nhắc nhở sâu sắc về lòng biết ơn. Lòng biết ơn là thước đo đánh giá con người. Sống và thực hiện theo đạo lý trên là biểu hiện lối sống nghĩa tình, vừa văn minh, văn hóa.
28. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1.Tìm hiểu đề và tìm ý 2. Lập dàn ý 3.Viết bài a. Mở bài - Đi từ chung đến riêng - Đi từ thực tế đến đạo lí b.Thân bài - Dùng các phép lập luận:chứng minh, giải thích, phân tích, tổng hợp
29. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng Câu21.Câu tục tục ngữ ngữ đã ngắnđã nêu nhắc lên gọn truyềnnhở mà đạo lí thốnghàmmọi người ý đạo sâu lí xa,ghi tốt nói nhớđẹp về mộtcủa nghĩa ngườiđạo vụ lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề Việt.Đọccủa dânnhững vàtộc,đạo aihiểu đang câulí của hưởng tục người ngữ, thụ emcácđược thấy thành hưởng mình quả. thụ.hãycần biết sốngơn, giữ và tư tưởng, đạo lí gìn,làm bảo việc vệ theo thành truyền quả thốngđã có, 1.Tìm hiểu đề và tìm ý đồngtốt đẹpKết thời đó. bài phải có họctính tập chất thật tổng tốt 2. Lập dàn ý đểkết sau này cống hiến những Đi từ nhận thúc tới hành 3.Viết bài thành quả mới, có như thế xã động a. Mở bài hội mới ngày càng tốt đẹp. - Đi từ chung đến riêng - Đi từ thực tế đến đạo lí Kết bài có tính chất tổng b.Thân bài kết, liên hệ - Dùng các phép lập luận:chứng minh, giải thích, phân tích, tổng hợp c. Kết bài - Kết bài đi từ nhận thức tới hành động - Kết bài có tính chất tổng kết
30. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí - Có 4 bước 1.Tìm hiểu đề,tìm ý 2. Lập dàn ý 3. Viết bài: -MB: giới thiệu vấn đề NL( đi từ chung-> riêng; từ thực tế-> đạo lí -TB: giải thích nội dung ( nghĩa đen, nghĩa bóng ) Đánh gia nội dung NL: Phân tích, nhận xét, đánh giá các mặt: đúng-sai, lợi- hại, ý nghĩa, tác dụng Nêu bài học rút ra từ vấn đề nghị luận. -KB: Kết luận, khẳng định vấn đề, mở rộng
31. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) - Có 4 bước - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Dạng đề không có mệnh lệnh -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. a. MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn 2. Lập dàn ý b. TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung c. KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động 3. Viết bài: -MB: G/t v/đề NL( đi từ chung-> riêng; từ thực tế-> đ/lí -TB: g/t nội dung ( nghĩa đen, nghĩa bóng ) Đánh gia nội dung NL: P/tích, nh/xét, đánh giá các mặt: đúng-sai, lợi- hại, ý nghĩa, tác dụng Nêu bài học rút ra. - KB: khẳng định vấn đề, mở rộng .
32. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1.Tìm hiểu đề và tìm ý 2. Lập dàn ý 3.Viết bài a. Mở bài -Đi từ chung đến riêng -Đi từ thực tế đến đạo lí b.Thân bài -Dùng các phép lập luận:chứng minh, giải thích, phân tích. c. Kết bài -Kết bài đi từ nhận thức tới hành động -Kết bài có tính chất tổng kết 4.Đọc lại bài viết rồi sửa chữa
33. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí Có 4 bước - - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 1.Tìm hiểu đề,tìm ý -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. a. MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn 2. Lập dàn ý b. TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung c. KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động 3. Viết bài: -MB: G/t v/đề NL( đi từ chung-> riêng; từ thực tế-> đ/lí -TB: g/t nội dung ( nghĩa đen, nghĩa bóng ) Đánh gia nội dung NL: P/tích, nh/xét, đánh giá các mặt: đúng-sai, lợi- hại, ý nghĩa, tác dụng Nêu bài học rút ra. 4. Đọc lại và sửa chữa: đọc và sửa các lỗi chính tả, ngữ pháp, lỗi diễn đạt dùng từ, dấu câu, lỗi liên kết
34. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) - Có 4 bước - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Dạng đề không có mệnh lệnh -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. a. MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn 2. Lập dàn ý b. TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung c. KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động 3. Viết bài: -MB: G/t v/đề NL( đi từ chung-> riêng; từ thực tế-> đ/lí -TB: g/t nội dung ( nghĩa đen, nghĩa bóng ) Đánh gia nội dung NL: P/tích, nh/xét, đánh giá các mặt: đúng-sai, lợi- hại, ý nghĩa, tác dụng Nêu bài học rút ra. 4. Đọc lại và sửa chữa: đọc và sửa các lỗi chính tả, ngữ pháp, lỗi diễn đạt dùng từ, dấu câu, lỗi liên kết
35. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1.Tìm hiểu đề và tìm ý 2. Lập dàn ý 3.Viết bài a. Mở bài -Đi từ chung đến riêng -Đi từ thực tế đến đạo lí b.Thân bài -Dùng các phép lập luận:chứng minh, giải thích, phân tích. c. Kết bài -Kết bài đi từ nhận thức tới hành động -Kết bài có tính chất tổng kết 4.Đọc lại bài viết rồi sửa chữa * Ghi nhớ
36. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) - Có 4 bước - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Dạng đề không có mệnh lệnh -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. a. MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn 2. Lập dàn ý b. TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung c. KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động 3. Viết bài: -MB: G/t v/đề NL( đi từ chung-> riêng; từ thực tế-> đ/lí -TB: g/t nội dung ( nghĩa đen, nghĩa bóng ) Đánh gia nội dung NL: P/tích, nh/xét, đánh giá các mặt: đúng-sai, lợi- hại, ý nghĩa, tác dụng Nêu bài học rút ra. 4. Đọc lại và sửa chữa: đọc và sửa các lỗi chính tả, ngữ pháp, lỗi diễn đạt dùng từ, dấu câu, lỗi liên kết - Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/54)
37. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn Đề bài : Tinh thần tự học đề tư tưởng đạo lí *Tìm hiểu đề II. Cách làm bài nghị luận về -Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng một vấn đề tư tưởng, đạo lí đạo lí 1.Tìm hiểu đề và tìm ý -Đề thuộc dạng mở không có mệnh đề 2. Lập dàn ý 3.Viết bài * Tìm ý 4.Đọc lại bài viết rồi sửa chữa -Thế nào là học? Thế nào là tự học? III. Luyện tập -Tự học có ý nghĩa thế nào? Đề bài : Tinh thần tự học *Tìm hiểu đề -Cần có tinh thần tự học ra sao? *Tìm ý -Thực tế còn học sinh thiếu tinh thần tự học *Lập dàn ý không, biểu hiện ra sao? -Em biết những tấm gương tự học nào?
38. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) - Có 4 bước - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Dạng đề không có mệnh lệnh -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. III. Luyện tập. a. MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn - Đè 7: Tinh thần tự học. 2. Lập dàn ý - Gợi ý: Giải thích rõ thế nào là tự học b. TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội và cần có tinh thần tự học như thế nào? dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, - Thực hành ( BT nhóm) đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung c. KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ -Tìm ý và viết phần MB ( nhóm .) ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động -Tìm ý và viết phần TB ( nhóm .) 3. Viết bài: -MB: G/t v/đề NL( đi từ chung-> riêng; từ thực tế-> đ/lí -TB: g/t nội dung ( nghĩa đen, nghĩa bóng ) -Tìm ý và viết phần KB ( nhóm .) Đánh gia nội dung NL: P/tích, nh/xét, đánh giá các mặt: đúng-sai, lợi- hại, ý nghĩa, tác dụng Nêu bài học rút ra. 4. Đọc lại và sửa chữa: đọc và sửa các lỗi chính tả, ngữ pháp, lỗi diễn đạt dùng từ, dấu câu, lỗi liên kết - Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/54)
39. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng đạo lí II. Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1.Tìm hiểu đề và tìm ý 2.Lập dàn ý 3.Viết bài 4.Đọc lại bài viết rồi sửa chữa III. Luyện tập Đề bài : Tinh thần tự học *Tìm hiểu đề *Tìm ý *Lập dàn ý
40. Tiết 113,114 : Cách làm bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí I. Đề bài nghị luận về một vấn A. Mở bài: Giới thiệu về tinh thần tự học và tư tưởng chung của nó. đề tư tưởng đạo lí B. Thân bài: II. Cách làm bài nghị luận về 1.Giải thích thế nào là học và tự học một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1.Tìm hiểu đề và tìm ý 2.Ý nghĩa của tinh thần tự học 2. Lập dàn ý -Tự học giúp ta tiếp thu tri thức từ nhiều lĩnh vực 3.Viết bài khác nhau,giúp ta chủ động học tập ,tìm ra phương 4.Đọc lại bài viết rồi sửa chữa pháp phù hợp. III. Luyện tập 3. Cần có tinh thần tự học thế nào Đề bài : Tinh thần tự học -Học mọi lúc, mọi nơi *Tìm hiểu đề *Tìm ý 4.Nêu một số gương về tinh thần tự học như: Bác Hồ, những nhà khoa học *Lập dàn ý 5.Phê phán thái độ ỷ nại thiếu tự lập của một số học sinh ngày nay dẫn đến tình trạng rỗng kiến thức C. Kết bài:-Khẳng định ý nghĩa của tinh thần tự học trong thời đại hiện nay
41. Tiết 113,114 :CÁCH LÀM BÀI NGHỊ LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ TƯ TƯỞNG, ĐẠO LÍ I. Đề bài nghị luận về một vấn đề tư tưởng, đạo lí II. Cách làm bài NL về một vấn đề tư tưởng, đạo lí 1. Tìm hiểu các đề bài ( Sgk) - Có 4 bước - Xác định thể loai, xác định nội dung NL 2. Kết luận : Có 2 dạng đề - Dạng đề có mệnh lệnh 1.Tìm hiểu đề,tìm ý - Dạng đề không có mệnh lệnh -Đặt và trả lời các câu hỏi để tìm ý cho bài văn. III. Luyện tập. a. MB: Giới thiệu vấn đề tư tưởng, đạo lí cần bàn - Đè 7: Tinh thần tự học. 2. Lập dàn ý - Gợi ý: Giải thích rõ thế nào là tự học b. TB: -Giải thích, chứng minh, phân tích nội và cần có tinh thần tự học như thế nào? dung vấn đề tư tưởng, đạo lí. - Nhận định, đánh giá nội dung vấn đề tư tưởng, - Thực hành ( BT nhóm) đạo lí trong bối cảnh của cuộc sống riêng, chung c. KB: Kết luận tổng kết, nêu nhận thức mới tỏ -Tìm ý và viết phần MB ( nhóm .) ý học tập, khuyên bảo hoặc hành động -Tìm ý và viết phần TB ( nhóm .) 3. Viết bài: -MB: G/t v/đề NL( đi từ chung-> riêng; từ thực tế-> đ/lí -TB: g/t nội dung ( nghĩa đen, nghĩa bóng ) -Tìm ý và viết phần KB ( nhóm .) Đánh gia nội dung NL: P/tích, nh/xét, đánh giá các mặt: đúng-sai, lợi- hại, ý nghĩa, tác dụng Nêu bài học rút ra. 4. Đọc lại và sửa chữa: đọc và sửa các lỗi chính tả, ngữ pháp, lỗi diễn đạt dùng từ, dấu câu, lỗi liên kết - Kết luận: Ghi nhớ ( Sgk/54)
42. TIẾT HỌC KẾT THÚC