Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Bài: Lập dàn ý bài văn nghị luận

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Bài: Lập dàn ý bài văn nghị luận

1. TRƯỜNG THPT PHÚ NHUẬN GVTH: HOÀNG LONG
2. I. TÁC DỤNG CỦA VIỆC LẬP DÀN í: 1. Khỏi niệm: lựa chọn cỏc theo luận bố cục Lập dàn ý: triển khai điểm, ba phần luận của cứ bài văn sắp xếp hệ thống 2
3. 2. Tỏc dụng của lập dàn ý: LÀM VIỆC NHểM Số lượng : 3 bàn thành một nhúm (4 nhúm) Thời gian thảo luận : 3 phỳt. Cụng việc: Trả lời cỏc cõu hỏi Lập dàn ý trước khi viết bài văn để làm gỡ? Điều gỡ sẽ xảy ra khi chỳng ta khụng lập dàn ý mà đi thẳng vào viết bài văn ? Bỏo cỏo kết quả : Ghi kết quả thảo luận trờn bảng phụ3
4. I. TÁC DỤNG CỦA VIỆC LẬP DÀN í: 2. Tỏc dụng: Bao quỏt được Trỏnh được cỏc lỗi: những nội dung Phõn phối + Xa đề, lạc ý, lặp ý. chủ yếu cần thời gian + Thiếu ý, triển khai ý triển khai, phạm làm bài hợp lớ vi, mức độ khụng cõn xứng nghị luận => Cú vai trũ quan trọng, khụng thể thiếu khi viết bài văn nghị luận. 5
5. II. CÁCH LẬP DÀN í BÀI VĂN NGHỊ LUẬN: 1. Tỡm ý cho bài văn: Tỡm hệ thống luận điểm, luận cứ * Luận đề: Vấn đề trung tõm được đưa* Luận ra để đề: bàn luận, * Tỡm ý: cần làm sỏng tỏ. * Luận điểm: í kiến thể hiện * Luận điểm: quan điểm, tư tưởng. * Luận cứ: Lớ lẽ, dẫn chứng để * Luận cứ: làm sỏng tỏ luận điểm. 6
6. Vớ dụ: Bàn về vai trũ và tỏc dụng to lớn của sỏch trong đời sống tinh thần của con người, nhà văn M.Go-rơ-ki cú viết: “Sỏch mở rộng trước mắt tụi những chõn trời mới” Hóy giải thớch và bỡnh luận ý kiến trờn. 7
7. a. Luận đề Vai trũ và tỏc dụng của sỏch: mở rộng những hiểu biết mới cho con người. b. Luận điểm 1 2 3 - Sỏch là sản phẩm - Sỏch mở rộng - Cần cú thỏi độ tinh thần kỡ diệu của những đỳng đối với sỏch con người chõn trời mới và việc đọc sỏch Luận cứ Luận cứ Luận cứ 1 1 1 2 2 2 3 8
8. LÀM VIỆC THEO NHểM 3 bàn thành một nhúm (4 nhúm) Thời gian thảo luận : 5 phỳt. Nhúm 1: Nhúm 2: Nhúm 3+4: Xỏc định luận cứ Xỏc định luận cứ Xỏc định luận cứ cho luận điểm 1. cho luận điểm 2. cho luận điểm 3. Hỡnh thức trỡnh bày kết quả : Trờn bảng phụ. 9
9. a. Luận đề Vai trũ và tỏc dụng của sỏch: mở rộng những hiểu biết mới cho con người. b. Luận điểm 1 2 3 - Sỏch là sản phẩm - Sỏch mở rộng - Cần cú thỏi độ tinh thần kỡ diệu của những đỳng đối với sỏch con người chõn trời mới và việc đọc sỏch Luận cứ Luận cứ Luận cứ 1 Sỏch là sản phẩm 1 Sỏch giỳp ta hiểu 1 Đọc và làm theo tinh thần của con biết mọi lĩnh vực sỏch tốt, phờ người tự nhiờn, XH phỏn sỏch cú hại 2 Sỏch là kho 2 Là người bạn tõm 2 Tạo thúi quen lựa tàng tri thức tỡnh gần gũi, giỳp chọn sỏch, hứng ta hoàn thiện về thỳ đọc và học điều 3 Sỏch giỳp ta nhõn cỏch hay trong sỏch vượt qua thời 11 gian, khụng gian
10. II. CÁCH LẬP DÀN í BÀI VĂN NGHỊ LUẬN: 2. Lập dàn ý: LÀM VIỆC THEO NHểM 3 bàn thành một nhúm (4 nhúm) Thời gian thảo luận : 4 phỳt. Sắp xếp cỏc luận điểm, luận cứ đó tỡm được vào bố cục văn bản để được một dàn ý chi tiết. Chỳ ý sử dụng đề mục cần thống nhất, rừ ràng. Hỡnh thức trỡnh bày kết quả : Trờn bảng phụ. 12
11. II. CÁCH LẬP DÀN í BÀI VĂN NGHỊ LUẬN: 2. Lập dàn ý: I. Mở bài: - Nờu vấn đề. Trớch dẫn ý kiến. - Định hướng triển khai vấn đề. II. Thõn bài: 1. Luận điểm 1. a. Luận cứ 1. b. Luận cứ 2. c. Luận cứ 3. 14
12. II. CÁCH LẬP DÀN í BÀI VĂN NGHỊ LUẬN: 2. Lập dàn ý: 2. Luận điểm 2. a. Luận cứ 1. b. Luận cứ 2. 3. Luận điểm 3. a. Luận cứ 1. b. Luận cứ 2. III. Kết bài: - Khẳng định lại vấn đề. - Gợi mở suy nghĩ nơi người đọc. 15
13. 1 Xỏc định luận đề Mở bài 2 Tỡm luận điểm 3 Tỡm luận cứ Thõn bài 4 Sắp xếp luận điểm, luận cứ 5 Triển khai Kết bài luận điểm, luận cứ 16
14. III. Luyện tập: 1. Bài tập 1: Trong một lần núi chuyện với học sinh, chủ tịch Hồ Chớ Minh đó chỉ rừ: “Cú tài mà khụng cú đức là người vụ dụng, cú đức mà khụng cú tài thỡ làm việc gỡ cũng khú”. Theo anh (chị) nờn hiểu và vận dụng lời dạy đú của Người như thế nào? Một bạn đó tỡm được một số ý: a. Giải thớch khỏi niệm tài và đức. b. Cú tài mà khụng cú đức là người vụ dụng. c. Cú đức mà khụng cú tài thỡ làm việc gỡ cũng khú. Hóy: - Bổ sung một số ý cũn thiếu. 17 - Lập dàn ý cho bài văn
15. III. Luyện tập: 1. Bài tập 1: a. Bổ sung một số ý cũn thiếu: - Đức và tài cú quan hệ khăng khớt với nhau trong mỗi con người. - Cần phải thường xuyờn rốn luyện, phấn đấu để cú cả tài và đức. 18
16. Làm việc nhúm - Phiếu học tập Hỡnh thức nhúm: 2 bàn thành 1 nhúm (4 nhúm) Cụng việc: Qua dàn ý đại cương trờn, hóy lập dàn ý cho đề văn. Thời gian: 5 phỳt. Bỏo cỏo theo phiếu học tập. 19
17. b. Lập dàn ý: I- Mở bài: - Giới thiệu lời dạy của chủ tịch Hồ Chớ Minh - Định hướng tư tưởng của bài viết II- Thõn bài: 1. Giải thớch cõu núi của chủ tịch Hồ Chớ Minh 2. Vận dụng lời dạy của Bỏc: cú ý nghĩa sõu sắc đối với việc rốn luyện tu dưỡng của từng cỏ nhõn. III- Kết bài: Khẳng định lại ý nghĩa, giỏ trị, sức ảnh hưởng của lời dạy. 20
18. 2. Bài tập 2: Đề bài Trong lớp anh(chị) cú một số bạn gặp khú khăn trong đời sống nờn chểnh mảng học tập. Cỏc bạn đú thường mượn cõu tục ngữ “cỏi khú bú cỏi khụn” để tự biện hộ. Theo anh(chị), nờn hiểu và vận dụng cõu tục ngữ này như thế nào? HƯỚNG DẪN I- Mở bài: - Nêu ý nghĩa khái quát, giá trị câu tục ngữ. - Định hớng cách hiểu và vận dụng vào cuộc sống. 21
19. 2. Bài tập 2: HƯỚNG DẪN I- Mở bài: - Nêu ý nghĩa khái quát, giá trị câu tục ngữ. - Định hớng cách hiểu và vận dụng vào cuộc sống. II- Thân bài: 1. Giải thớch ý nghĩa cõu tục ngữ. 2. Bàn luận: mặt đỳng và mặt chưa đỳng của cõu tục ngữ. 3. Bài học rỳt ra cho bản thõn. III. Kết bài: Khẳng định nội dung, ý nghĩa cõu tục ngữ. 22
20. Dàn ý bài văn nghị luận Mở bài Luận cứ 1 Luận điểm 1 Luận cứ 2 Luận cứ n Luận cứ 1 Thân Luận điểm 2 bài Luận cứ n Luận cứ 1 Luận điểm n Luận cứ 2 Luận cứ n Kết bài 23
21. Hướng dẫn học bài, chuẩn bị bài 1. Hướng dẫn học bài: - Dàn ý là gỡ? Việc lập dàn ý trước khi viết bài văn cú tỏc dụng gỡ? - Lập dàn ý cho đề bài ở bài tập 2. 2. Hướng dẫn chuẩn bị bài: - Soạn bài: Truyện Kiều. Phần 1: Tỏc giả. - Yờu cầu: Trả lời cỏc cõu hỏi: + Đọc nội dung bài học trong SGK, nờu lờn những nhõn tố ảnh hưởng đến thiờn tài của Nguyễn Du? + Những sỏng tỏc chớnh của Nguyễn Du? + Những đúng gúp lớn của Nguyễn Du về phương diện nội dung tỏc phẩm? + Đặc điểm nghệ thuật trong sỏng tỏc của Nguyễn Du?24