Bài giảng Ngữ văn lớp 10 - Tiết 35: Tóm tắt văn bản tự sự - Nguyễn Thị Thanh Vân

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn lớp 10 - Tiết 35: Tóm tắt văn bản tự sự - Nguyễn Thị Thanh Vân

1. CHÀO MỪNG CÁC THẦY CƠ ĐẾN DỰ GIỜ LỚP 10A2
2. Kiểm tra bài cũ:
3. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NINH TRƯỜNG THPT NGƠ QUYỀN CHỦ ĐỀ: VĂN BẢN TỰ SỰ TIẾT 35 (PPCT) Giáo viên: Nguyễn Thị Thanh Vân Tổ: Xã hội I
4. I/ Mục đích, yêu cầu tĩm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính 1/ Khảo sát ngữ liệu: Tĩm tắt “Truyện An Dương Vương và Mị Châu, Trọng Thủy”. 2/ Nhận xét a/ Khái niệm: - Là viết hoặc kể lại một cách ngắn gọn những sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật đĩ trong mối quan hệ với các nhân vật khác với tồn bộ diễn biến của cốt truyện. b/Mục đích: - Nắm vững tính cách, số phận nhân vật - Tìm hiểu, đánh giá giá trị của tác phẩm. - Làm bài kiểm tra, bài thi đạt kết quả cao.
5. c/ Yêu cầu: - Nắm vững và trung thành với văn bản gốc. - Nổi bật đặc điểm, sự việc xảy ra với nhân vật chính. II. Cách tĩm tắt văn bản tự sự dựa theo nhân vật chính. 1/Ngữ liệu ( SGK tr.120) a) Nhân vật chính của truyện: An Dương Vương, Mị Châu, Trọng Thuỷ. b)Tĩm tắt truyện dựa theo nhân vật An Dương Vương. c) Tĩm tắt truyện dựa theo nhân vật Mị Châu. 2/ Phân tích ngữ liệu
6. Tĩm tắt truyện An Dương Vương và Mị - Lai Châu, Trọng Thuỷ theo nhân vật An Dương lịch: Vương. Họ An Dương Vương xây Loa Thành cứ đắp xong Thục lại đổ. Mãi sau, nhà vua được thần Rùa Vàng Tên giúp đỡ mới xây xong thành. Thần cịn cho An Phán Dương Vương chiếc vuốt để làm lẫy nỏ thần chống giặc ngoại xâm. Triệu Đà đem quân sang xâm lược Âu Lạc nhưng bị đánh bại. Ít lâu sau, Hành An Triệu Đà cầu hơn Mị Châu – con gái của An động: Dương Vương- cho con trai của mình là Trọng Dương Xây Vương Thuỷ. Lợi dụng sự ngây thơ và cả tin của Mị thành Châu, Trọng Thuỷ đánh tráo lẫy nỏ thần mang về nước cho Triệu Đà. Triệu Đà lại cất quân sang xâm lược Âu Lạc. Mất lẫy nỏ thần, An Dương Vương thua trận bèn cùng Mị Châu lên ngựa chạy về phương Nam. Nhà vua cầu cứu - Mối Rùa Vàng và được thần cho biết: “ Kẻ ngồi sau quan ngựa chính là giặc đĩ”. Hiểu nguồn cơn, vua hệ rút kiếm chém Mị Châu sau đĩ cầm sừng tê đi xuống biển.
7. Tĩm tắt truyện An Dương Vương và Mị Châu, Lai Trọng Thuỷ theo nhân vật Mị Châu lịch: Mị Châu là con gái của An Dương Vương. Sau Con khi vua cha xây được thành và cĩ lẫy nỏ thần, Mị gái An Châu được gả cho Trọng Thuỷ- con trai của Triệu Dương Đà, người đã cử binh sang xâm lược Âu Lạc và bị Vương An Dương Vương đánh bại. Tin yêu chồng và mất cảnh giác, Mị Châu bị Trọng Thuỷ đánh tráo Mị lẫy nỏ thần. Triệu Đà lại cất quân sang xâm lược Châu Hành Âu Lạc và đánh bại An Dương Vương. Mị Châu động theo cha chạy chốn, vừa chạy vừa rắc lơng ngỗng chỉ đường cho chồng. Thần Rùa Vàng hiện lên và báo cho nhà vua biết Mị Châu chính là giặc. - Mối Trước khi bị vua cha chém, Mị Châu khấn: “Nếu quan mình cĩ lịng phản nghịch thì chết đi sẽ hố thành hệ cát bụi, cịn một lịng trung hiếu mà bị lừa dối thì chết đi sẽ hố thành ngọc châu”. Mị Châu chết, máu chảy xuống biển, trai sị ăn phải đều biến thành hạt châu.
8. 3/ Kết luận - Đọc kĩ văn bản, xác định nhân vật chính. - Chọn sự việc cơ bản xảy ra với nhân vật chính và diễn biến của sự việc đĩ. - Tĩm tắt các hành động lời nĩi, tâm trạng của nhân vật theo diễn biến của sự việc. - Kiểm tra lại kết quả tĩm tắt với mục đích đặt ra. *Ghi nhớ: SGK/121
9. Bài tập trắc nghiệm 1/ Nhân vật chính trong tác phẩm là: A. Nhân vật xuất hiện từ đầu đến cuối tác phẩm. B. Nhân vật mà nhà văn yêu thích C. Nhân vật gữi vị trí trung tâm trong việc thể hiện chủ đề và tư tưởng của tác phẩm. D. Nhân vật cĩ uy tín, vị trí và ảnh hưởng dến tất cả các nhân vật khác trong câu chuyện. 2/ Hãy sắp xếp các bước tĩm tắt văn bản theo một trình tự hợp lí. A. Nhân vật xuất hiện từ đầu đến cuối tác phẩm. B. Nhân vật mà nhà văn yêu thích C. Nhân vật gữi vị trí trung tâm trong việc thể hiện chủ đề và tư tưởng của tác phẩm. D. Nhân vật cĩ uy tín, vị trí và ảnh hưởng dến tất cả các nhân vật khác trong câu chuyện. A C D B
10. 3/ Dịng nào sau đây nêu đúng yêu cầu tĩm tắt văn bản tự sự A. Ghi lại đầy đủ, chi tiết nội dung câu chuyện B. Ghi lại một cách ngắn gọn các sự kiện chính của câu chuyện C. Ghi lại đầy đủ câu chuyện của nhân vật chính D. Ghi lại chuyện của nhân vật chính theo cảm nhận của bản thân 4/ Yêu cầu nào là yêu cầu cần thiết nhất khi tĩm tắt văn bản. A. Chi tiết C. Rõ ràng B. Trung thành D. Đầy đủ
11. III/ Luyện tập Bài 1/ 121 a) Bản tĩm tắt (1) tĩm tắt tồn bộ câu chuyện để giúp người đọc hiểu và nhớ văn bản. Bản tĩm tắt (2) bắt đầu từ “Chàng Trương đi đánh giặc” đến “thì khơng kịp nữa”. Đoạn tĩm tắt này được dùng làm dẫn chứng để làm sáng tỏ một ý kiến. b) Bản tĩm tắt (1) tĩm tắt đầy đủ câu chuyện. Bản tĩm tắt (2) chỉ lựa chọn một số sự việc, chi tiết tiêu biểu phục vụ cho việc làm sáng tỏ một ý kiến.
12. Bài tập 3: Tĩm tắt truyện Tấm Cám dựa theo nhân vật Tấm Tấm mồ cơi phải sống cùng dì ghẻ và đứa em cùng cha khác mẹ là Cám. Cả hai đều độc ác và luơn tìm cách hãm hại Tấm. Để cĩ được cái yếm đỏ, Cám đã lừa Tấm để lấy giỏ tép. Sau đĩ, hai mẹ con giết bống, nguồn an ủi duy nhất của Tấm. Vua mở hội, hai mẹ con Cám đi dự. Tấm bị bắt ở nhà nhặt thĩc trộn gạo. Tấm khĩc bụt lại hiện lên sai đàn chim sẻ đến giúp Tấm rồi bảo Tấm đào các lọ chơn xương bống để lấy trang phục và ngựa đi dự lễ hội. Tấm đánh rơi một chiếc giày, vua nhặt được và mở cuộc ướm giày để chọn hồng hậu. Tấm đi vừa chiếc giày liền được vua rước về cung. Mẹ con Cám ghen tức tìm cách hãm hại, chặt cau giết chết Tấm để Cám được trở thành hồng hậu. Tấm hố thành chim vàng anh. Vua yêu quý chim vàng anh nên Cám giết chết chim. Lơng chim hố thành hai cây xoan đào, vua yêu thích hai cây xoan đào. Cám nghe lời mẹ sai chặt xoan đào làm khung cửi. Khung cửi lên tiếng rủa Cám, Cám bèn đốt khung cửi thành tro. Từ tro mọc lên cây thị. Từ quả thị Tấm trở lại làm người và được vua tìm thấy, rước vào cung. Tấm trừng phạt Cám. Mụ dì ghẻ cũng lăn ra chết.
13. DẶN DÒ: 1/ Bài cũ: - Làm bài tập 2 ( SGK/ 122) - Tĩm tắt truyện Tấm Cám dựa theo nhân vật Cám 2/ Bài mới: - Phong cách ngơn ngữ sinh hoạt - Soạn bài: Tiếng Việt: Thực hành pháp tu từ ẩn dụ, hốn dụ.