Bài giảng Ngữ văn lớp 10 - Tiết 68: Đọc thêm: Thái sư Trần Thủ Độ (Trích Đại Việt sử kí toàn thư - Ngỗ Sĩ Liên)

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn lớp 10 - Tiết 68: Đọc thêm: Thái sư Trần Thủ Độ (Trích Đại Việt sử kí toàn thư - Ngỗ Sĩ Liên)

1. Nhúm 4 1. Tụn Văn Cường 2. Hồ My Na 3. Trần Huỳnh Ngọc Tõn 4. Vừ Thỳy Nga 5. Trần Thị Thỳy Mơ 6. Phạm Thị Yến Vy 7. Trương Như Quỳnh 8. Lờ Thị Quỳnh 9. Huỳnh Vừ Trung Nguyờn 10. Nguyễn Văn Dàn 11. Nguyễn Định Quõn
2. Bạn hóy cho biết tờn một nhõn vật lịch sử cú cõu núi nổi tiếng: “Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo!” ?
3. Tiết 68: Trớch “ Đại Việt sử kớ toàn thư” - Ngụ Sĩ Liờn -
4. I. Tỡm hiểu chung: 1. Tỏc giả: Ngụ Sĩ Liờn 2. Tỏc phẩm: a. Xuất xứ: Trớch Đại Việt sử kớ toàn thư, quyển V phần bản kỉ nhà Trần. b. Thể loại: sử biờn niờn c. Bố cục: - d.Đoạn Đụi 1nột: Từ về đầu Trần đến Thủ “ Đại Độ: Vương” - giới thiệu -thời Trần gian, Thủ sựĐộNờu kiện.(1194-1264). bố cục của văn bản? Quờ:Đoạn Làng 2: Tiếp Lưu theoXỏ – huyệnđến “ vua Hưng Hàbốn – thụitỉnh ”Thỏi - kể Bỡnh. lại -sự Là kiện, một nhõnkhắc vật họa lịch chõn sử, mộtdung nhà nhõn chớnh vật. trị tài ba, mưu - Đoạnlược, 3cú: Ccụngũn lạilập -nờn lời nhàđỏnh Trần. giỏ của tỏc giả. QuờQuờ ĐềnTrầnTrần thờThủThủ Trần Độ:Độ: LàngLàng Thủ LưuLưu Độ XỏXỏở quờ –– huyệnhuyện hương HưngHưng ụng HàHà –– tỉnhtỉnh ThỏiThỏi BỡnhBỡnh
5. II. Đọc hiểu văn bản 1. Giới thiệu thời gian, sự kiện: ư Thời gian: + Giỏp tớ, năm thứ bảy. + Mựa xuõn, thỏng giờng. ư SựNờu kiện: thời gian và sự kiện cú trong văn bản? + Trần Thủ Độ chết (tuổi 71). + Được truy tặng “Thượng phụ Thỏi sư Trung Vũ Đại Vương”. => Cỏch giới thiệu ngắn gọn, thụng bỏo được sự kiện.
6. II. Đọc hiểu văn bản 2. Nhõn cỏch của Trần Thủ Độ: a. Cõu chuyện thứ nhất: Xử người hặc tội mỡnh. ư Khụng biện hộ cho mỡnh và tỏ lũng thự oỏn mà thừa nhậnKể về người cuộc hặc đời tội Trần núi đỳng.Thủ Độ, tỏc giả đó chọn 4 ư Lấy tiềncõu lụachuyện, thưởng đú cho là ngườinhững dũng cõu cảmchuyện vạch gỡ? lỗi mỡnh. Là người biết phục thiện, cụng minh, thẳng thắn, độ lượng và cú bản lĩnh. Thỏi sư Trần Thủ Độ và vua Trần (Cảnh trong phim Thỏi sư Trần Thủ Độ ).
7. II. Đọc hiểu văn bản b. Cõu chuyện thứ hai: Bắt tờn quõn hiệu. ư Khụng bờnh vực cho vợ để xử tội tờn quõn hiệu mà tỡm hiểu rừ sự việc. ư Lấy vàng lụa thưởng cho người bề dưới biết giữ nghiờm phộp nước. Là người chớ cụng vụ tư, khụng thiờn vị người thõn và rất tụn trọng phộp nước, tụn trọng người giữ đỳng phộp nước dự đú là kẻ dưới quyền.
8. II. Đọc hiểu văn bản c. Cõu chuyện thứ ba: Cỏch xử đối với kẻ bất tài mà cậy nhờ xin chức tước. Bắt hắn phải chặt một ngún chõn để phõn biệt với những cõu đương khỏc do xứng đỏng mà được đề cử. Là người luụn cú ý thức giữ gỡn sự cụng bằng của phộp nước, bài trừ nạn chạy chọt, đỳt lút, dựa dẫm vào quyền thế người thõn .
9. II. Đọc hiểu văn bản *Kếtd. Cõu luận chuyện: thứ tư: Quan điểm trước việc vua ư Thỏiđịnh sư phong Trần Thủ tước Độ cho là ngườiAn Quốc. cú bản lĩnh cứng cỏi và nhõnMuốn cỏch nhà caovua quý,khụng thẳng hậu thắn,đói cả cầu hai thị,anh độ em lượng, vỡ khụng nghiờmmuốn minh làm rốivà việcđặc biệttriều là chớnh. chớ cụng vụ tư luụn đặt việc nước lờn trờn hết, khụng mảy may tư lợi cho bản Là người cú tinh thần chớ cụng vụ tư vượt khỏi thõn và gia đỡnh. quan niệm phổ biển trong xó hội là một người ư Điều này càng cú ý nghĩa hơn bởi Trần Thủ Độ đang làm quan cả họ được nhờ. giữ chức quan cao nhất trong triều và gỏnh nặng trỏch nhiệm hầu như đố nặng lờn ụng vỡ vua cũn nhỏ tuổi. Qua 4 sự kiện trờn, nhận xột khỏi quỏt về Cú thể núi Trần Thủ Độ là một vị quan đầu tiờn gương mẫu xứng đỏng làThỏi chỗ sưdựa Trần của Thủquốc Độ? gia và đỏp ứng được lũng tin cậy của nhõn dõn.
10. II. Đọc hiểu văn bản 3. Lời đỏnh giỏ của tỏc giả: ư “Tuy làm Tể tướng mà phàm cụng việc khụng việc gỡ là khụng để ý”. ư “Giỳp nờn nghiệp vương, giữ được tiếng tốt cho đến chết”. => Lời đỏnh giỏ khỏch quan, chớnh xỏc.
11. II. Đọc hiểu văn bản 4. Nghệ thuật kể chuyện và khắc họa nhõn vật: ư Cỏch kể chuyện rất hấp dẫn: + Tạo yếu tố bất ngờ, kịch tớnh. + RấtNghệ tiết thuậtkiệm kể lời chuyện mà vẫn và giàukhắc họachất nhõn nghệ vật thuật, giàu chất văncủa chương. tỏc giả cú gỡ đặc sắc? ư Tớnh cỏch nhõn vật được bộc lộ rừ nột qua những tỡnh huống độc đỏo. ư Bày tỏ thỏi độ ngợi ca, tụn vinh đỳng mực đối với nhõn cỏch của danh nhõn lịch sử.
12. III. TỔNG KẾT 1. Nghệ thuật: Kết hợp hài hũa giữa kể chuyện và khắc họa tớnh cỏch nhõn vật. 2. Nội dung: Ngợi ca nhõn cỏch chớnh trực, chớ cụng vụ tư, giữ nghiờm phộp nước của Thỏi sư Trần Thủ Độ.
13. TRề CHƠI: ễ SỐ MAY MẮN
14. 1 2 10 3 TRề CHƠI: 9 ễ SỐ MAY MẮN 4 8 5 7 6
15. I. Tỡm hiểu chung: 1. Tỏc giả: ư Ngụ Sĩ Liờn (chưa rừ năm sinh, năm mất). ư ễng là người làng Chỳc Lớ, huyện Chương Đức, nay thuộc xó Chỳc Sơn, huyện Chương Mĩ, Hà Nội. ư ễng đỗ tiến sĩ năm 1442 dưới triều Lờ Thỏi Tụng. ư Là người giữ vai trũ quan trọng trong việc hỡnh thành bộ “Đại Việt sử kớ toàn thư”.
16. 2. Tỏc phẩm: ư “Đại Việt sử kớ toàn thưư” gồm hai phần Ngoại kỉ và Bản kỉ. ư Phần Ngoại kỉ viết về lịch sử nước ta từ thời Hồng Bàng đến thếCỏc kỉ bạn X. hiểu thế nào về cuốn “Đại Việt sử kớ ư Phần Bản kỉ viết tiếp từtoàn thời thư” Đinh ?Tiờn Hoàng đến thời Hậu Lờ. ư Tỏc phẩm được nhúm tỏc giả do Ngụ Sĩ Liờn đứng đầu hoàn thành vào năm 1479 trờn cơ sở bộ Đại Việt sử kớ của Lờ Văn Hưu ở thời Trần và Sử kớ tục biờn của Phan Phu Tiờn ở đầu thời Hậu Lờ.
17. Trắc nghiệm Cõu : Văn bản Thỏi sư Trần Thủ Độ trớch từ đõu? A. Quyển II, phần Bản kỉ- Đại Việt sử kớ toàn thư B. Quyển V, phần Bản kỉ- Đại Việt sử kớ toàn thư C. Quyển V, phần Ngoại kỉ- Đại Việt sử kớ toàn thư D. Quyển II, phần Ngoại kỉ- Đại Việt sử kớ toàn thư 23451
18. Trắc nghiệm Cõu: Thỏi sư Trần Thủ Độ là vị quan: A. Thanh liờm chớnh trực. B. Chớ cụng vụ tư. C. Giữ nghiờm phộp nước. 231 D. Tất cả cỏc đức tớnh trờn. 45
19. Trắc nghiệm Câu: Thỏi sư Trần Thủ Độ là Thỏi sư đầu tiờn của triều đỡnh: A. Nhà Lờ B. Nhà Lớ C. Nhà Trần D. Nhà Nguyễn 23415
20. Trắc nghiệm Câu: Tớnh cỏch của Thỏi sư Trần Thủ Độ được thể hiện qua mấy cõu chuyện: A. 4 cõu chuyện. B. 3 cõu chuyện. C. 5 cõu chuyện. 23415 D. 2 cõu chuyện.
21. Trắc nghiệm Câu: Nghệ thuật bao trựm lờn văn bản Thỏi sư Trần Thủ Độ là: A. Tạo tỡnh huống bất ngờ B. Kể chuyện hấp dẫn C. Kể chuyện kết hợp với khắc họa tớnh cỏch nhõn vật D. Lựa chọn ngụn từ 23451
22. Trắc nghiệm Câu: Trần Thủ Độ gọi Linh Từ Quốc Mẫu bằng danh từ nào? Linh Từ Quốc Mẫu hay cũn gọi là Cụng chỳa. 23451