Bài giảng Ngữ văn lớp 12 - Tiết 10 : Làm văn: Nghị luận về một tư tưởng đạo tưởng, đạo lí

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn lớp 12 - Tiết 10 : Làm văn: Nghị luận về một tư tưởng đạo tưởng, đạo lí

1. TiÕt 10 : NGHÒ LUAÄN VEÀ MOÄT TÖ TÖÔÛNG, ÑAÏO LÍ
2. NGHÒ LUAÄN VEÀ MOÄT TÖ TÖÔÛNG, ÑAÏO LÍ I. T×m hiÓu ®Ò vµ lËp dµn ý Đề bµi: Anh (chÞ) h·y trả lêi c©u hái sau cña nhµ th¬ Tè Hữu: “¤i ! Sèng ®Ñp lµ thÕ nµo, hìi b¹n” (Mét khóc ca)
3. NGHÒ LUAÄN VEÀ MOÄT TÖ TÖÔÛNG, ÑAÏO LÍ 1. Tìm hiểu đề a. VÊn ®Ò nghÞ luËn:“Lèi sèng ®Ñp” • Sèng ®Ñp:là sống có ích, có ý nghĩa cho mình và mọi Người b. Để “sống đẹp” con người cần xác định: - Sèng cã lÝ tưởng ®óng ®¾n, cao c¶, phï hîp víi thêi ®¹i, x¸c ®Þnh vai trß, tr¸ch nhiÖm cña b¶n th©n. - Cã ®êi sèng t×nh c¶m ®óng mùc, phong phó vµ hµi hoµ. - Cã hµnh ®éng ®óng ®¾n.
4. * §Ó sèng ®Ñp, con người cÇn rÌn luyÖn nh÷ng phÈm chÊt: - Ch¨m chØ häc tËp, khiªm tèn häc hái, biÕt nu«i dưỡng nh÷ng hoµi b·o, nh÷ng ước m¬. - Thường xuyªn tu dưỡng, rÌn luyÖn ®¹o ®øc, bao dung, ®é lượng, cã t×nh thương yªu con người. c. C¸c thao t¸c lËp luËn cÇn sö dông: - Gi¶i thÝch. - Ph©n tÝch. - Chøng minh. - B×nh luËn.
5. d. CÇn sö dông c¸c tài liệu trong lÜnh vùc ®êi sèng thùc tÕ vµ trong v¨n häc. 2. LËp dµn ý. A. Më bµi: - Nªu vÊn ®Ò cÇn nghÞ luËn. - TrÝch dÉn nguyªn v¨n c©u th¬ cña Tè H÷u. - Nªu quan ®iÓm cña b¶n th©n vÒ vÊn ®Ò ®ã.
6. B. Th©n bµi. - Gi¶i thÝch thÕ nµo lµ “sèng ®Ñp” - Ph©n tÝch nh÷ng khÝa c¹nh biÓu hiÖn lèi sèng ®Ñp vµ giíi thiÖu mét sè tÊm gương sèng ®Ñp trong ®êi sèng vµ trong v¨n häc. DÉn chøng: “Tõ Êy”(Tè H÷u), “Sèng lµ cho ®©u chØ nhËn riªng m×nh”, hay “Sèng lµ cho chÕt còng lµ cho”(Tè H÷u), nh÷ng tÊm gương hi sinh cao c¶ v× lÝ tưởng: Phan Đình Giót. Lª V¨n T¸m, Vâ ThÞ S¸u
7. - Bình luận: Phª ph¸n nh÷ng quan niÖm vµ lèi sèng kh«ng ®Ñp trong ®êi sèng: lèi sèng vÞ kØ, bu«ng th¶, cã nh÷ng suy nghÜ vµ hµnh ®éng tr¸i víi nh÷ng chuÈn mùc ®¹o ®øc - X¸c ®Þnh phương hướng vµ biÖn ph¸p phÊn ®Êu ®Ó cã thÓ sèng ®Ñp thường xuyªn tu dưỡng tư tưởng ®¹o ®øc, lèi sèng phï hîp víi thêi ®¹i vµ chuÈn mùc ®¹o ®øc x· héi. C. KÕt bµi: - Kh¼ng ®Þnh ý nghÜa cña sèng ®Ñp. - Liªn hÖ vµ rót ra bµi häc cho b¶n th©n.
8. II. CAÙCH LAØM BAØI B1: Giôùi thieäu tö töôûng, ñaïo lí caàn nghò luaän, trích daãn yù kieán. B2: +Giải thích tư tưởng đạo lí + Ph©n tÝch nh÷ng mÆt ®óng, b¸c bá nh÷ng biÓu hiÖn sai cã liªn quan ®Õn vÊn ®Ò bµn luËn . B3:Nêu ý nghĩa, rút ra bài học nhận thức và hành động. * DiÔn ®¹t cÇn chuÈn x¸c, m¹ch l¹c; cã thÓ sö dông mét sè phÐp tu tõ vµ yÕu tè biÓu c¶m nhưng ph¶i phï a.hîp
9. NGHÒ LUAÄN VEÀ MOÄT TÖ TÖÔÛNG, ÑAÏO LÍ 7. Ghi nhí : SGK trang 21 II. LuyÖn tËp:
10. 1. Bµi tËp 1: - VÊn ®Ò mµ Nª - Ru ®Æt ra lµ v¨n ho¸ vµ nh÷ng biÓu hiÖn ë con người. - Ta ®Æt tªn cho v¨n b¶n lµ: V¨n ho¸ con người. - T¸c gi¶ sö dông c¸c thao t¸c lËp luËn : gi¶i thÝch, chøng minh, ph©n tÝch, b×nh luËn. + §o¹n tõ ®Çu ®Õn “ h¹n chÕ vÒ trÝ tuÖ v¨n ho¸” gi¶i thÝch + kh¼ng ®Þnh vÊn ®Ò (chøng minh). + Nh÷ng ®o¹n cßn l¹i lµ thao t¸c ph©n tÝch, b×nh luËn. + DiÔn ®¹t râ rµng v¨n giµu h×nh ¶nh.
11. 2: Bµi tËp 2: - LÝ tưëng lµ g×? T¹i sao nãi lÝ tưëng lµ ngän ®Ìn chØ ®- êng? LÝ tưëng gióp cho con ngưêi kh«ng ®i l¹c ®ưêng. - LÝ tưëng vµ ý nghÜa cuéc sèng. LÝ tưëng sèng cã thÓ lµm h¹i cuéc ®êi con ngưêi vµ nhiÒu ngưêi. Kh«ng cã lÝ tưëng th× kh«ng cã cuéc sèng. - LÝ tưëng tèt ®Ñp thùc sù cã vai trß chØ ®ưêng lµ g×? §ã lµ lÝ tưëng v× d©n, v× níc, v× gia ®×nh vµ h¹nh phóc b¶n th©n. LÝ tëng tèt ®Ñp cã vai trß chØ ®ưêng v× chÝnh sù nghiÖp mµ mçi ngưêi theo ®uæi: khoa häc, gi¸o dôc, an ninh, doanh nghiÖp