Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 23: Trợ từ, thán từ

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn Lớp 8 - Tiết 23: Trợ từ, thán từ

1. I. Trợ từ Các từNghĩa “những”và“có” của các từ dưới trong đây mục có Igì đi khác kèm nhau? từ ngữ nào trong câuGhi và nhớ: biểu thị Vì thái sao độcó gìsự củakhác người nhau nói đó? đối với sự việc? 1. Nó ăn hai bát cơm. - Nó-Trợ ăn nhữngtừ là nhữnghai bát cơm. từ chuyên đi kèm một => Thông báo Từthông những tin sự việc ví (nó dụ ăn trênhai bát hãy cơm). cho biết - Nótừ ănngữ có haitrong bát cơm.câu để nhấn mạnh hoặc 2. Nó ăn những hai bát cơm.trợ từ là gì? => Ngoàibiểu - Các thông thị từ báothái“những” thông độ tin đánh cònvà thêm“có” giá thông đi sự kèm tin vật, bộc với lộ, sự nhấnnhững việc mạnh, từ việcngữ nóđược ănsau hai nó. nóibát cơm đến là nhiều ở từ hơn ngữ mức bìnhđó. thường. 3. -Nó - CácBày ăn có tỏloạihai thái bát trợ cơm. độ từ: đánh Những; giá đối đích; với sự có; việc được =>nói Ngoài đến. thông báo thông tin sự việc còn nhấn mạnh, đánh giá việc nó ănchính; hai bát cơm ngay; là ít hơn bình thường =>Những Cả ba :câu hàm đều ý cóhơi thông nhiều tin (so sự với kiện bình nhưng thường) câu hai và câu baCó có: thêm hàm thôngý chỉ hơitin bộcít (so lộ với(bày bình tỏ thái thường) độ về sự việc).
2. II. Thán từ Các từ này, a, vâng trong những đoạn trích sau đây biểu thị Nhận xét về cách dùngVÍđiều cácDỤ từgì ?.này , a và vâng bằng cách a, Này! Ông giáolựa ạ! Cái chọn giống những nó cũng câu khôn! trả Nó lời cứ đúng. làm in như nó trách tôi; nó kêua, Cácư ử, nhìntừ ấy tôi, có như thể muốn làm bảothành tôi rằng: một “câuA! Lão độc già lập; tệ lắm! Tôi ăn ở với lão như thế mà lão xử với tôi như thế này à?”. a, CácVD: từ ấy- A có! thể làm thành một câu độc lập; - Từ “này ” dùng - Gìđể gọi,thế? để gây chú ý với người đối thoại. -Từb, “ ACác” là tiếng từ -ấy Conthốt không ra mèo để biểuthểđó đáng thịlàm sự yêuthànhtức giậnghê! một khi nhậncâu rađộc điều lập; gì đó không tốt. b, - c,Này Các,d, bảo Các từ bác ấytừ ấy khôngấycó trốncó thểđi thể đâu cùng làmthì trốn. những một Chứ bộ cứtừ phận nằmkhác đấy, củalàm chốc câu;thành nữa họ vào thúcmột sưu, câukhông và có, thường họ lại đánh đứng trói đầuthì khổ. câu. Người ốm rề rề như thế, nếud, lại Các phải nếutừ lạiấy phải có thểmột trậncùng đòn những , nuôi mấy từ tháng khác cho làm hoàn thành hồn. VD: - Ấy, cậu đừng làm bẩn tường. - Vângmột, cháu câu cũng và thườngnghĩ như cụ. đứng Nhưng đầu để cháo câu. nguội, cháu cho nhà cháu ăn lấy vài húp -đã. Vâng , con sẽ đi chợ ngay. Từ “này” dùng để gọi, để gây chú ý với người đối thoại -Từ “Vâng” là để đáp lời người khác. .
3. 2 3 1 Tổng kết - 4 8 ghi nhớ 5 7 6
4. C©u hái: §iÒn vµo chç trèng - Trợ từ là những từ mộtchuyên đi kèm từ ngữ trong câu để .tháinhấn mạnh hoặc biểu thị độ đánh giá đượcsự vật, sự việc nói đến ở từ ngữ đó. -Thán từ là những từ dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói hoặc dùng để .gọi đáp - Thán từ thường đứng ở ,đầu câu có khi được tách ra thành .một câu đặc biệt Chócohhhhhhhhh!!! Mõng B¹n!!! SaiPhÇn råi! quµ Chóc cña b¹n b¹n may lµ métm¾n côc lÇn tÈy sau!
5. C©u hái: Các từ in đậm trong những câu sau từ nào là trợ từ? 1- Chính nó là người nói dối. Trợ từ 2- Anh ấy là diễn viên chính. Không phải trợ từ 3- Những ngón tay ngoan. Không phải trợ từ 4- Tôi mua những năm cuốn sách. Trợ từ 5- Nó về đích đầu tiên. Không phải trợ từ 6- Đích thân tôi dẫn nó về. Trợ từ Chócohhhhhhhhh!!! Mõng B¹n!!! SaiPhÇn råi! quµChóc cña b¹n b¹n may lµ m¾nmét c¸ilÇn b¸nhsau!
6. *Th¸n tõ *Trî tõ: So s¸nh sù - Cã thÓ ®îc t¸ch ra - Kh«ng t¸ch riªng thµnh mét c©u ®Æckh¸c nhaura thµnh mét c©u mµ biÖt. gi· trî tõlu«n vµ ph¶i ®i kÌm víi tõ, ng÷ kh¸c. - Th¸n tõ béc lé t×nh th¸n tõ?- NhÊn m¹nh hoÆc c¶m, c¶m xóc, gäi ®¸p biÓu thÞ th¸i ®é ®¸nh gi¸ sù vËt, sù viÖc. Chócohhhhhhhhh!!! Mõng B¹n!!! PhÇnSai quµ råi! cña Chóc b¹n b¹n lµ 3 may c¸i bookmark m¾n lÇn sau! (tù lµm)
7. Câu hỏi: Hãy đặt một câu có sử dụng trợ từ và một câu có sử dụng thán từ. VD: A! C¸i vÝ da nµy ®Ñp qu¸! (Th¸n tõ “A”) VD: ChÝnh nã ®· g©y ra vô næ nµy. (Trî tõ “ChÝnh”) VD: - Con ®i häc vÒ råi µ? - V©ng ¹! Con võa míi vÒ! Chócohhhhhhhhh!!! Mõng B¹n!!! PhÇnSai råi! quµ Chóc cña b¹n b¹n may lµ 1 m¾nc¸i bót lÇn ch sau!×
8. Câu hỏi: Khi sử dụng thán từ gọi đáp, cần chú ý đến những điểm gì? A. Đối tượng giao tiếp B. Ngữ điệu C. Cả A và B D. Cả A và B đều sai ohhhhhhhhh!!!Chóc Mõng B¹n!!! Sai råi!PhÇn Chóc quµ b¹n cña may b¹n m¾n lµ mét lÇn kÑosau!
9. Câu hỏi: Đọc đoạn văn sau: Chừng như lúc nãy thấy bắt cả chó lớn, chó con, cái Tí vẫn tưởng những con vật ấy sẽ đi thế mạng cho mình, cho nên nó đã vững dạ ngồi im. Bây giờ nghe mẹ nó giục nó phải đi, nó lại nhếch nhác, mếu khóc: - U nhất định bán con đấy ư? U không cho con ở nhà nữa ư? Khốn nạn thân con thế này! Trời ơi! Ngày mai con chơi với ai? Con ngủ với ai? (Ngô Tất Tố, Tắt đèn) Câu văn nào trong đoạn văn trên có chứa thán từ? A. Trời ơi! B. Ngày mai con chơi với ai? C. Khốn nạn thân con thế này? D. Con ngủ với ai? Chócohhhhhhhhh!!! Mõng B¹n!!! SaiPhÇn råi! quµ Chóc cña b¹n b¹n may lµ métm¾n c¸i lÇn bót sau! ch×
10. Trong những từ in đậm ở các câu sau, từ nào không phải là trợ từ? A. Cảnh vật chung quanh tôi đều thay đổi, vì chính lòng tôi đang có sự thay đổi lớn: hôm nay tôi đi học. B. Chính lúc này toàn thân các cậu cũng đang run run theo nhịp bước rộn ràng trong các lớp. C. Xe kia rồi! Lại cả ông Toàn quyền đây rồi! D. Những người nghèo nhiều tự ái vẫn thường như thế. Chócohhhhhhhhh!!! Mõng B¹n!!! Sai råi!PhÇn Chóc quµ b¹n cña may b¹n m¾nlµ 1 côclÇn tÈysau!
11. Câu hỏi: Từ “chao ôi: trong câu văn bộc lộ cảm xúc gì của nhà văn? “Chao ôi! Đối với những người ở quanh ta, nếu ta không cố tìm mà hiểu họ, thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện, xấu xa, bỉ ổi, toàn những cớ để cho ta tàn nhẫn; không bao giờ ta thấy họ là những người đáng thương; không bao giờ ta thương .” (Lão Hạc) A. Than thở vì xúc động mạnh. B. Than thở vì bất lực. C. Than thở vì đau đớn. D. Cả A, B, C đều sai. Chócohhhhhhhhh!!! Mõng B¹n!!! PhÇnSai quµ råi! cña Chóc b¹n b¹n lµ 3 may c¸i bookmarkm¾n lÇn sau! (tù lµm).
12. I. Trợ từ: - Trợ từ là những từ chuyên đi kèm một từ ngữ trong câu để nhấn mạnh hoặc biểu thị thái độ đánh giá sự vật, sự việc được nói đến ở từ ngữ đó. - Các loại trợ từ: Những; có; chính; đích; ngay; II. Thán từ: - Thán từ là những từ dùng để bộc lộ tình cảm, cảm xúc của người nói hoặc dùng để gọi đáp. - Thán từ thường đứng ở đầu câu, có khi được tách ra thành một câu đặc biệt. - Thán từ gồm 2 loại chính: + Thán từ bộc lộ tình cảm, cảm xúc: a; ái; ơ; ôi; + Thán từ gọi đáp: này; dạ; vâng; ơi; ừ;