Bài giảng Sinh học 9 - Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Bài 22: Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể

1. BIẾN DỊ BIẾN DỊ KHÔNG DI TRUYỀN BIẾN DỊ DI TRUYỀN BIẾN DỊ ĐỘT BIẾN BIẾN DỊ TỔ HỢP ĐỘT BIẾN GEN ĐỘT BIẾN NST 11/22/2021 1
2. KIỂM TRA BÀI CŨ 1. Đột biến gen là gì? Gồm những dạng nào.Cho ví dụ Là những biến đổi trong cấu trúc của gen Gồm các dạng :Mất, thêm, thay thế cặp nucleotit Ví dụ: Lợn con có đầu và chân sau dị dạng 2. Nguyên nhân phát sinh và vai trò của đột biến gen. - Do rối loạn trong quá trình sao chép ADN dưới tác động của các yếu tố tự nhiên - Do con người gây đột biến nhân tạo bằng tác nhân vật lý, hóa học - Đa số đột biến có hại, một số có lợi
3. Bài 22 : ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ I. Đột biến cấu trúc NST là gì? Quan sát hình sau: Thảo luận nhóm: hoàn thành phiếu NST ban đầu NST bị biến đổi cấu trúc học tập AB CDE FGH AB CDE FG a NST sau Tên dạng STT NST ban đầu khi bị biến ABCDE FGH ABCBCDE FGH biến đổi đổi b Gồm các đoạn Mất Mất a ABCDEFGH đoạn H đoạn AB CDE FGH ADCB E FGH Gồm các Lặp lại b đoạn Lặp c đoạn BC đoạn ABCDEFGH Trình tự Một số dạng đột biến cấu trúc NST Gồm các Đảo đoạn BCD đoạn đoạn c đổi lại Chỉ điểm bị đứt : Chỉ quá trình dẫn đến đột biến ABCDEFGH thành đoạn DCB Chữ cái: A,B,C Kí hiệu một đoạn NST
4. MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST NST BAN ĐẦU A B C D E F G H NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC A B C D E F G H MẤT ĐOẠN a
5. MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST NST BAN ĐẦU A B C D E F G H NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC A B C D E F G H LẶP ĐOẠN b B C
6. MỘT SỐ DẠNG ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST NST BAN ĐẦU A B C D E F G H NST BỊ BIẾN ĐỔI CẤU TRÚC A DB C DB E F G H ĐẢO ĐOẠN c
7. Tiết Bài23: 22Bài: 22 ĐỘT: ĐỘT BIẾN BIẾN CẤU CẤU TRÚC TRÚC NHIỄM NHIỄM SẮC SẮC THỂ THỂ I. ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NST a LÀ GÌ? ? Đột biến cấub trúc NST là c  gì? Gồm những dạng nào. - Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST. Mất đoạn - Các dạng: Đảo đoạn Lặp đoạn + Mất đoạn Quan sát hình sau: a; b; c. Cho biết tên các + Lặp đoạn dạng đột biến + Đảo đoạn. A B C D E F G H C D E F G H A B Chuyển đoạn
8. Tiết Bài23: 22Bài: 22 ĐỘT: ĐỘT BIẾN BIẾN CẤU CẤU TRÚC TRÚC NHIỄM NHIỄM SẮC SẮC THỂ THỂ II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST. 1.Nguyên nhân phát sinh: ? Nghiên cứu thông tin SGK, kết hợp những hình ảnh quan sát được, nêu những nguyên nhân gây biến đổi cấu trúc NST?
9. MÁY BAY MỸ RẢI CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM
10. Mỹ ném bom nguyên tử xuống Hiroshima - Nhật Bản
11. PHUN THUỐC TRỪ SÂU DÒNG SÔNG BỊ Ô NHIỄM
12. Công ty Vedan gây ô nhiễm sông Thị Vải.
13. Tiết Bài23: 22Bài: 22 ĐỘT: ĐỘT BIẾN BIẾN CẤU CẤU TRÚC TRÚC NHIỄM NHIỄM SẮC SẮC THỂ THỂ II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST. 1.Nguyên nhân phát sinh: ? Nghiên cứu thông tin SGK, kết hợp những hình ảnh quan sát được, nêu những nguyên nhân gây biến đổi cấu trúc NST? Đột biến cấu trúc NST xảy ra do ảnh hưởng phức tạp: của môi trường bên trong cơ thể ( Những biến đổi bất thường về sinh lí, sinh hóa trong tế bào) Do yếu tố của môi trường bên ngoài cơ thể thường là do tác động của con người như: Tác nhân vật lý: tia phóng xạ, tia cực tím, nhiệt độ Tác nhân hóa học: Ảnh hưởng của các chất độc hóa học như thuốc trừ sâu, diệt cỏ, chất độc màu da cam Tóm lại đột biến cấu trúc NST xuất hiện trong điều kiện tự nhiên hoặc do con người gây ra
14. Tiết Bài23: 22Bài: 22 ĐỘT: ĐỘT BIẾN BIẾN CẤU CẤU TRÚC TRÚC NHIỄM NHIỄM SẮC SẮC THỂ THỂ II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST. 1.Nguyên nhân phát sinh: - Do tác nhân của môi trường ngoài cơ thể, thường là do tác động của con người như: + Tác nhân vật lý: Tia phóng xạ, tia cực tím, nhiệt độ + Tác nhân hóa học: Ảnh hưởng của các chất độc hóa học như:thuốc trừ sâu,diệt cỏ, điôxin - Do nguyên nhân bên trong cơ thể: Những biến đổi bất thường trong sinh lí, sinh hóa trong tế bào (xuất hiện một cách tự nhiên)
15. Chúng ta cần phải làm gì để hạn chế phát sinh đột biến cấu trúc NST? (Hạn chế được một số bệnh ung thư ở người) - Sử dụng hợp lí thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ - Có ý thức phòng chống sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí hóa học - Có ý thức giữ gìn vệ sinh môi trường
16. Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST. 1.Nguyên nhân phát sinh: 2. Tính chất của đột biến cấu trúc NST Đột biến cấu trúc NST có lợi hay có hại?
17. KHE HỞ MÔI HÀM BÀN TAY MẤT MỘT SỐ NGÓN BÀN CHÂN MẤT NGÓN BÀN TAY NHIỀU NGÓN VÀ DÍNH NGÓN
18. HẬU QUẢ CỦA NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM ( DIOXIN )
19. Cánh đồng lúa mạch Sản xuất bia từ lúa mạch Lúa mạch đột biến Lúa mạch thường
20. Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ ? Nghiên cứu VD1, VD 2 SGK/66: Chỉ ra đâu là đột biến có lợi, đâu là đột biến có hại? Phân dạng đột biến trong 2 VD đó? Ví dụ 1: Mất một đoạn nhỏ ở đầu NST 21 gây ung thư máu ở người Có hại - Mất đoạn Ví dụ 2: Enzim thuỷ phân tinh bột ở một giống lúa mạch có hoạt tính cao hơn nhờ hiện tượng lặp đoạn NST mang gen quy định enzim này. Có lợi- Lặp đoạn ? Tại sao đột biến cấu trúc NST lại gây hại cho con người và sinh vật. Vì: Trải qua quá trình tiến hóa lâu dài, các gen được sắp xếp hài hòa trên NST. Biến đổi cấu trúc NST làm thay đổi số lượng và cách sắp xếp gen trên đó nên thường gây hại cho sinh vật
21. Bài 22: ĐỘT BIẾN CẤU TRÚC NHIỄM SẮC THỂ II. Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc NST. 1.Nguyên nhân phát sinh: 2. Tính chất của đột biến cấu trúc NST  Đột biến cấu trúc NST thường gây hại cho người và sinh vật, nhưng cũng có trường hợp có lợi.
22. Do tác động của môi Biến đổi trong cấu trúc của gen trường Biến đổi trong bên trong cấu trúc vật chất DT và bên Gồm:Mất,thêm ngoài cơ thay thế cặp Nu thể Biến đổi trong CT của NST DT cho Phần lớn gây thế hệ hại cho SV mai sau Gồm :Mất,lặp, đảo đoạn NST
23. Câu1 Cơ chế phát sinh đột biến cấu trúc NST là do tác dụng của các tác nhân gây đột biến, dẫn đến: a. Phá vỡ cấu trúc NST b. Gây ra sự sắp xếp lại các đoạn trên NST c. NST gia tăng số lượng trong tế bào d. Cả a và b đều đúng d
24. Câu 2: Nguyên nhân gây đột biến cấu trúc NST là gì? A. Do các tác nhân vật lý, hóa học từ môi trường tác động làm phá vỡ cấu trúc NST B. Do con người chủ động sử dụng các tác nhân vật lý, hóa học tác động vào cơ thể sinh vật C. Do quá trình giao phối ở các sinh vật sinh sản hữu tính D. Cả a và b D
25. Một vài ví dụ về đột biến cấu trúc NST +Dạng đột biến mất đoạn (H 22a-SGK) - Mất một đoạn NST 21 gây ung thư máu ở người - Mất một phần cánh ngắn của NST số 5 ở người gây hội chứng tiếng mèo kêu. +Dạng đột biến lặp đoạn (H 22b-SGK) VD:Lặp đoạn 16A ở ruồi giấm làm mắt hình cầu trở thành mắt dẹt Nếu lặp nhiều lần mất hẳn. +Dạng đột biến chuyển đoạn lớn gây chết, làm giảm hoặc mất khả năng sinh sản. VD: Chuyển đoạn NST số 4 sang NST 14 ở lợn landrat làm giảm 56% khả năng sinh sản.
26. - Trả lời câu hỏi sách giáo khoa - Xem trước bài 23 – Đột biến số lượng nhiễm sắc thể