Bài giảng Sinh học 9 - Bài học 12: Cơ chế xác định giới tính

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Bài học 12: Cơ chế xác định giới tính

1. BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Cĩ bao giờ chúng ta tự hỏi: Tại sao mình khơng phải là con trai mà lại là con gái hoặc ngược lại? Cơ chế nào xác định giới tính ở sinh vật? Liệu cĩ thể biến đổi con trai thành con gái hoặc ngược lại khơng?
2. Bài 12-Tiết 12 Mẹ Bố Con trai Con gái Vậy cơ chế nào đã xác định giới tính cho con trai và con gái, chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học hôm nay.
3. I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH
4. I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH Nữ Nam
5. TIẾT 12 - Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH 2n = 46 2n = 8 6A+XX 6A+XY 44A+XX 44A+XY
6. I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH NST GIỚI TÍNH THƯỜNG CĨ Ở TẾ BÀO NÀO ? Trong cơ thể, NST giới tính cĩ mặt ở cả TB sinhdục lẫn TB sinh dưỡng. Ví dụ ở người: TB sinh dưỡng: 44A +XX nữ 44A +XY nam TB sinh dục: - Nữ cho 1 loại: 22A + X - Nam cho 2 loại: 22A + Y 22A + X
7. I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH Bảng so sánh sự khác nhau giữa NST thường và NST giới tính ? SO SÁNH NST GIỚI TÍNH NST THƯỜNG SỐ LƯỢNG Chỉ cĩ 1 cặp Cĩ nhiều cặp - Cĩ thể tương đồng (XX) - Luơn tồn tại thành hoặc khơng tương đồng từng cặp tương đồng. (XY). HÌNH DẠNG - Các cặp NST giới tính ở - Các cặp NST thường cá thể đực và cái khác ở cá thể đực và cái nhau. hồn tồn giống nhau. Mang gen quy định tính CHỨC NĂNG trạng liên quan và khơng Mang gen quy định liên quan đến giới tính các tính trạng thường
8. I. NHIỂM SẮC THỂ GIỚI TÍNH TiỂU KẾT : ở tế bào lưỡng bội (2n) - NST thường tồn tại thành từng cặp tương đồng (ký hiệu là A). - 1 cặp NST giới tính : Tương đồng : XX Khơng tương đồng : XY - NST giới tính mang gen qui định : + Tính đực, cái.( giới tính) + Các tính trạng liên quan đến giới tính.
9. Vậy NST xác định giới tính theo cơ chế như thế nào?
10. I . NST GIỚI TÍNH II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH - Sinh con trai hay gái là do người mẹ cĩ đúng khơng ? - Cĩ mấy Khơng, loại vìtinh người trùng bố và mới trứng cĩ hai loại đượctinh trùng tạo ra khác qua nhaugiảm vềphân giới ? tính. - Tinh trùng mang NST giới tính nào thụ tinh với trứng để tạo hợp tử phát triển thành con trai hay con gái? - Tại sao tỉ lệ con trai và con gái sơ sinh là xấp xỉ 1 : 1 ? 2 tinh trùng tạo ra với tỷ lệ ngang nhau và chúng tham gia thụ tinh với Con trai Con gái xác suất ngang nhau.
11. Bè mĐ 44A + XX 44A + XY 22A +X 22A +Y 22A +X 44A + XX 44A + XY
12. I. NST GIỚI TÍNH VẬY CƠ CHẾ NST XÁC ĐỊNH II. CƠ CHẾ NST XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH GIỚI TÍNH LÀ GÌ ? - Cơ chế xác định giới tính là sự phân li của cặp NST giới tính trong quá trình phát sinh giao tử và được tổ hợp lại trong quá trình thụ tinh.
13. TIẾT 12 - Bài 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH I. NST GIỚI TÍNH TRÌNH BÀY SƠ ĐỒ CƠ CHẾ NST II. CƠ CHẾ NST XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH?
14. II . CƠ CHẾ NST XÁC ĐINH GIỚI TÍNH : - Sơ đồ: P : (44A + XX) x (44A + XY) Gp : (22A + X) (22A + X) (22A + Y) F : 1 22A + X 22A + Y 44A + XX 44A + XY 22A + X Con gái Con trai
15. I. NST GIỚI TÍNH II. CƠ CHẾ NST XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH - Nêu những yếu tố ảnh hưởng đến sự III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ phân hố giới tính ? PHÂN HĨA GIỚI TÍNH - Tại sao người ta điều chỉnh tỷ lệ đực cái - Những yếu tố phân hố giới tính: ở vật nuơi ? + Hooc mơn. + Nhiệt độ, cường độ ánh sáng - Chủ động điều chỉnh tỷ lệ đực, cái ở vật nuơi: phù hợp với mục đích sản xuất.
16. III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HĨA GIỚI TÍNH MộtMột sốsố víví dụdụ vềvề điềuđiều chỉnhchỉnh đựcđực cáicái
17. TIẾT 12 - BÀIBÀI 12:12: CCƠƠ CHCHẾẾ XÁCXÁC ĐỊĐỊNHNH GIGIỚỚII TÍNHTÍNH III. CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ PHÂN HĨA GIỚI TÍNH Thầu dầu trồng trong ánh sáng cường độ yếu thì số hoa đực giảm
18. BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Hãy đọc các thơng tin sau đây: Khi nhiệt độ trái đất nĩng lên, tất cả các cá thể San hơ Nhật Bản đều biến đổi thành các cá thể San hơ đực. Ghép tinh hồn gà trống (chứa hooc mơn sinh dục đực) vào dưới da gà mái cĩ thể làm gà mái biến đổi thành gà trống: cựa, mào dài; biết gáy Chim đực cĩ thể bị chuyển giới tính thành chim mái do ăn phải sâu nhiễm hĩa chất (oestrogen) tại các khu vực cĩ rác thải.
19. BÀI 12: CƠ CHẾ XÁC ĐỊNH GIỚI TÍNH Hãy đọc các thơng tin sau đây: Sử dụng hooc mơn sinh dục kết hợp với giải phẩu, anh Thanyarasmi đã chuyển đổi giới tính thành nữ và đoạt vương miện hoa hậu chuyển đổi giới tính Thái Lan 2002. Cũng như Thanyarasmi, nam diễn viên Hàn Quốc Lee Si Yeon đã chuyển đổi thành một cơ gái và đã lấy chồng vào năm 2008.
20. TTỔỔNGNG KKẾẾTT Câu 1 : Tìm các chữ cái phù hợp thay vào chữ số để hồn chỉnh : Cơ chế NST xác định giới tính ở người. 44A + XY 44A1 + XX 22A + X 22A2 + X 22A3 + Y 44A4 + XX 44A5 + XY
21. TỔNG KẾT Câu 2 : Hồn thành bảng sau : Sự khác nhau giữa NST thường và NST giới tính NST giới tính NST thường 1. Tồn tại một cặp trong tế 1. Tồn tại nhiều cặp trong tế bào bào lưỡng bội lưỡng bội 2. Tồn tại thành từng cặp tương đồng (XX) hoặc khơng tương 2. Luơn tồn tại thành từng cặp đồng (XY) tương đồng 3. Chủ yếu mang gen qui định 3. Mang gen qui định tính giới tính của cơ thể. trạng thường của cơ thể.
22. HHƯỚƯỚNGNG DDẪẪNN HHỌỌCC TTẬẬPP •Đối với tiết học này: -Về nhà học bài, trả lời câu hỏi SGK -Học ghi nhớ SGK -Đọc mục “em cĩ biết” * Đối với tiết học sau: -Chuẩn bị bài “Di truyền liên kết” -Thế nào là di truyền liên kết? -Ý nghĩa của di truyền liên kết.