Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 2 - Bài học 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 2 - Bài học 42: Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật

1. KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: Nêu khái niệm về môi trường sống của sinh vật. Có mấy loại môi trường sống chủ yếu của sinh vật? Cho VD. Câu 2: Nhân tố sinh thái của môi trường là gì? Cho biết các nhóm nhân tố sinh thái của môi trường. Cho VD
2. MÔN SINH HỌC 9. Tiết 2- Bài 42. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống sinh vật.
3. Bài 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật. NỘI DUNG BÀI HỌC Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật.
4. Bài 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật. - Cây có tính hướng sáng. Em có nhận xét gì về hình thái của cây? Giải thích.
5. H 42.2. Rừng thông. Cây thông mọc xen nhau trong rừng (a) và cây thông mọc riêng rẽ nơi quang đãng (b)
6. BÀI 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Cây mọc trong rừng Cây mọc nơi quang đãng Cây mọc trong rừng có thân cao, thẳng, cành chỉ tập trung ở phần ngọnHình, các thái cành cây phía thông dưới mọc héo và xen rụng nhau sớm .trong rừng (a) và cây Câythông mọc mọc nơi trống riêng trải rẽ, ánhnơi sáng quang mạnh đãng có thân (b) thấpcó gì, nhiều khác cành nhau và? tán rộng.
7. Đoán ô chữ gồm 14 chữ cái: Đó là hiện tượng các cành của cây chỉ tập trung ở ngọn, các cành phía dưới sớm rụng. H 42.2. Rừng thông. Cây thông mọc xen nhau trong rừng (a) và cây thông mọc riêng rẽ nơi quang đãng (b) T Ỉ A C À N H T Ự N H I Ê N
8. Hãy giải thích vì sao các cành phía dưới của cây sống trong rừng lại sớm rụng? Cây mọc trong rừng có ánh sáng chiếu vào các cành phía trên nhiều hơn các cành phía dưới khả năng quang hợp của lá cây ở các cành phía dưới yếu, tạo ít chất hữu cơ héo dần và sớm rụng. H 42.2. Rừng thông. Cây thông mọc xen nhau trong rừng (a) và cây thông mọc riêng rẽ nơi quang đãng (b)
9. Cây lá lốt trồng trong bóng Cây lá lốt trồng ngoài râm ánh sáng Lá có bản to, màu xanh thẫm Lá có bản nhỏ, màu xanh nhạt
10. BÀI 42 : ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái và sinh lí của cây. Những đặc điểm Khi cây sống nơi Khi cây sống trong bóng râm, dưới của cây quang đãng tán cây khác, trong nhà Đặc - Lá - Phiến lá nhỏ, hẹp, màu - Phiến lá lớn, màu xanh thẫm. điểm xanh nhạt. hình - Chiều cao bị hạn chế bởi - Thân - Thân cây thấp, số cành thái chiều cao bởi tán cây phía trên, nhiều. của trần nhà. - Quang hợp Đặc điểm sinh - Thoát lí hơi nước - Hô hấp
11. BÀI 42 : ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Ảnh hưởng của ánh sáng tới hình thái và sinh lí của cây. Những đặc điểm Khi cây sống nơi Khi cây sống trong bóng râm, của cây quang đãng dưới tán cây khác, trong nhà Đặc - Lá - Phiến lá nhỏ, hẹp, màu - Phiến lá lớn, màu xanh điểm xanh nhạt. thẫm. hình - Chiều cao bị hạn chế bởi - Thân - Thân cây thấp, số thái chiều cao bởi tán cây phía cành nhiều. trên, của trần nhà. - Quang - Cường độ quang hợp cao - Cây có khả năng quang hợp trong điều kiện ánh sáng mạnh. hợp trong điều kiện ánh sáng Đặc yếu, quang hợp yếu trong điều kiện ánh sáng mạnh. điểm - Cây điều tiết thoát hơi nước sinh lí - Cây điều tiết thoát hơi nước - Thoát linh hoạt hơn: Thoát hơi kém: Thoát hơi nước tăng hơi nước nước tăng cao trong điều kiện cao trong điều kiện ánh sáng ánh sáng mạnh, thoát hơi mạnh, khi thiếu nước cây dễ bị nước giảm khi cây thiếu nước. héo. - Hô hấp - Cường độ hô hấp cao. - Cường độ hô hấp yếu.
12. BÀI 42 : ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật Vậy ánh sáng ảnh hưởng đến - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến những đặc điểm nào ở thực vật? đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, hô hấp, hút nước) của thực vật. - Nhóm cây ưa sáng gồm những ? Thực vật được chia thành mấy nhóm cây sống nơi quang đãng chính? Đó là những nhóm nào? VD: Cây lúa, cây phi lao, cây ngô ? Cây ưa sáng thường sống ở những cây nhãn nơi có điều kiện như thế nào? Cho ví dụ - Nhóm cây ưa bóng gồm những cây sống nơi ánh sáng yếu ? Cây ưa bóng thường sống ở những nơi có điều kiện như thế nào? Cho VD: Cây gừng, cây phong lan, ví dụ cây đỗ
13. Cây ưa sáng Cây thông Cây ngô Cây đậu xanh Cây thanh long.
14. Cây ưa bóng Cây ráy Cây lan Ý Cây kim phát tài Rau diếp cá
15. Dựa vào khả năng thích nghi với điều kiện ánh sáng khác nhau, người ta làm gì để tăng năng suất cây trồng? Trồng cây đỗ dưới cây ngô. Dương xỉ, ngọc ngân, phú quý Trồng cây với mật độ phù hợp, Xen canh cây ưa sáng và cây ưa bóng giúp phát triển nông nghiệp Trồng xen kẽ cây đu đủ với cây gừng và cây khoai nước
16. Bài 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I.Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật. II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật.
17. Thí nghiệm Vào đêm trăng sáng, tìm một tổ kiến và quan sát kiến bò trên đường mòn nhờ ánh sáng mặt trăng. Đặt trên đường đi của kiến một chiếc gương nhỏ để phản chiếu ánh sáng, sau đó theo dõi hướng bò của kiến. Có 3 khả năng có thể xảy ra: A. Kiến sẽ tiếp tục bò theo hướng cũ. Sai! B. Kiến sẽ bò theo nhiều hướng khác nhau. Sai! C. Kiến sẽ bò theo hướng ánh sáng do gương phản chiếu. Đúng! - Em chọn khả năng nào trong 3 khả năng trên?
18. Kiến Chim di trú Ong tìm mật
19. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên Điều đó chứng tỏ ánh sáng có vai đời sống thực vật trò gì đối với đời sống động vật? - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, hô hấp, hút nước) của thực vật.  - Nhóm cây ưa sáng - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật - Ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng nhận biết các vật và định hướng di chuyển của động vật trong không gian.
20. Bài 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I.Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật. II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật. Ngoài ra, ánh sáng còn ảnh -Ánh sáng ảnh hưởng đến hưởng đến động vật như thế khả năng định hướng di nào? chuyển của động vật. - Ngoài ra, ánh sáng còn ảnh hưởng đến: + Tập tính hoạt động. + Khả năng sinh trưởng và sinh sản.
21. Hãy kể tên những động vật kiếm ăn vào buổi sáng sớm hay ban ngày? Chim bìm bịp Thường đi kiếm ăn trước lúc mặt trời mọc Gà cỏ
22. Chim Chích chòe Chim chào mào Là những chim ăn sâu bọ, thường đi ăn vào lúc mặt trời mọc Chim khướu
23. Dơi Hãy kể tên những động vật kiếm ăn vào ban đêm? Dơi Tìm kiếm thức ăn vào ban đêm Chim cú mèo
24. Ảnh hưởng đến sinh sản của động vật Chim “kết đôi” vào mùa xuân Gà đẻ trứng vào ban ngày
25. Bài 42: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I.Ảnh hưởng của ánh sáng Dựa vào khả năng thích nghi lên đời sống thực vật: với các điều kiện chiếu sáng II. Ảnh hưởng của ánh sáng khác nhau, chia động vật thành lên đời sống động vật: mấy nhóm? Kể tên từng nhóm. -Ánh sáng ảnh hưởng đến khả năng định hướng di chuyển của động vật. -Ngoài ra, ánh sáng còn ảnh hưởng đến: + Hoạt động kiếm ăn. + Khả năng sinh trưởng và sinh sản. - Động vật được chia thành 2 nhóm: + Nhóm động vật ưa sáng. + Nhóm động vật ưa tối.
26. Động vật ưa sáng Trâu Bò Dê Cừu
27. Dơi Dơi Động vật ưa tối Chim cú mèo
28. TIẾT 44: ẢNH HƯỞNG CỦA ÁNH SÁNG LÊN ĐỜI SỐNG SINH VẬT I. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống thực vật ?.Trong chăn nuôi, người ta có những biện pháp kĩ thuật gì để tăng  - Ánh sáng ảnh hưởng đến sự biến năng suất? đổi hình thái ( hình dạng, màu sắc) và hoạt động sinh lý (quang hợp, + Chiếu sáng để cá sinh sản. hô hấp, hút nước) của thực vật. + Tạo ngày đêm nhân tạo đẻ gà vịt  - Nhóm cây ưa sáng đẻ trứng nhiều. - Nhóm cây ưa bóng II. Ảnh hưởng của ánh sáng lên đời sống động vật  - Ánh sáng ảnh hưởng tới các hoạt động của động vật: Nhận biết định hướng di chuyển trong không gian, sinh trưởng và sinh sản - Nhóm động vật ưa sáng - Nhóm động vật ưa tối
29. Bài tập củng cố: Hãy khoanh tròn câu trả lời đúng nhất trong các câu sau: 1. Dãy cây nào toàn cây ưa bóng: A.Cây nhãn, cây dừa, cây mít, cây cà phê, cây gừng. B.Cây lúa, cây ngô, cây gừng, cây lá lốt, cây na. CC.Cây cà phê, cây gừng, cây lá lốt, cây mùng tơi. D.Cây cà phê, cây nhãn, cây lá lốt, cây mùng tơi. 2. Dãy động vật gồm những loài ưa tối loài ưa tối là: A. Con trâu, con bò, con cú mèo, con dơi,con chồn. B. Con nai, con cú mèo, con bò, con gà, con mèo. C. Con tê giác, con chim lợn, con mèo, con bò. DD.Con cú mèo, con dơi, con sóc, con chồn.
30. Hoàn thành bài tập sau bằng cách ghép cột tương ứng, thích hợp Cột A Cột B 1. Nhóm động a. Những động vật hoạt động ban đêm. vật ưa sáng. b. VD: giun đất, ếch, thằn lằn, dơi, . c. Những động vật hoạt động ban ngày. 2. Nhóm động d. Động vật sống trong hang, trong đất. vật ưa tối. e. VD: chích chòe, trâu, gà, bìm bịp, f. Động vật sống ở vùng nước sâu (đáy biển). Đáp án: 1 – c, e 2 – a, d, f, b
31. HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: - Học bài và trả lời các câu hỏi trong SGK. trang 124. - Đọc mục “Em có biết”. -chuẩn bị bài 43 trang 126. -Kẻ bảng 43.1.2 vào vở bài tập.