Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 24: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 24: Đột biến số lượng nhiễm sắc thể

1. SINH HOÏC 9 Sophronitis mantequirae NGÖÔØI THÖÏC HIEÄN: NGUYỄN HOÀI PHƯƠNG
2. SINH HOÏC 9 Kính chaøo quyù thaày coâ veà döï giôø thăm lớp
3. KiÓm tra bµi cò 1/ §ét biÕn cÊu tróc NST lµ g×? Gåm nh÷ng d¹ng nµo? ÑAÙP AÙN ­Đột biến cấu trúc NST là những biến đổi trong cấu trúc NST. ­Các dạng: mất đoạn, lặp đoạn và đảo đoạn. 2/ Nguyªn nh©n ph¸t sinh ®ét biÕn cÊu tróc NST vµ vai trß cña nã? ÑAÙP AÙN ­Nguyên nhân: do tác nhân vật lý , hóa học phá vỡ cấu trúc NST. ­ Đột biến cấu trúc NST thường có hại, nhưng cũng có trường hợp có lợi, có ý nghĩa trong chọn giống và tiến hóa.
4. TiÕt 24:§ét biÕn sè LƯỢNG nhiÔm s¾c thÓ 1.HiÖn t­ượng dÞ béi thÓ Theá naøo laø boä NST Theá naøo laø caëp löôõng boäi ? NST töông ñoàng ? LàBộ cặp NST NST chứa giống các nhau cặp vềNST hình tươngdạng, đồng kích gọi thướclà bộ NST lưỡng bội ( 2n)
5. TiÕt 24:§ét biÕn sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ 1.HiÖn t­îng dÞ béi thÓ Boä NST ôû ngöôøi bình thöôøng vaø boä NST ôû ngöôøi maéc beänh tocnô coù gì khác nhau vaø khác nhau nhö theá naøo ? Bộ NST nữ giới bình thường Bộ NST của bệnh nhân Tơcnơ
6. TiÕt 24:§ét biÕn sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ 1.HiÖn t­îng dÞ béi thÓ Boä NST ôû ngöôøi bình thöôøng vaø boä NST ôû ngöôøi maéc beänh Đao coù gì khác nhau vaø khác nhau nhö theá naøo ? NST của nam giới bình thường NST bệnh nhân Đao
7. TiÕt 24:§ét biÕn sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ 1.HiÖn t­îng dÞ béi thÓ Trong TB sinh d­ìng cña c©y lóa, cµ chua, cµ ®éc d­îc cã bao nhiªu cÆp NST? n = 12 2n = 24 Trong thùc tÕ con ng­êi ®· ph¸t hiÖn trong TB sinh d­ìng ë nh÷ng c©y trªn cã bao nhiªu NST? 25 = 2n + 1 23 = 2n -1 22 = 2n - 2
8. Thảo luận nhóm hoàn thành phiếu học tập: 4 phút QS hình nêu nhận xét về sự khác nhau (hình dạng quả, kích thước ) quả cà độc dược số I (bình thường) so với quả II – XIII (dị bội thể). Nội dung Quả cây Quả II­XIII số I Dạng 2n 2n +1, 2n -1 Số lượng 24 25, 23 NST Kích thước Bình thường Không bình thường Hình dạng Bình thường Không bình thường gai Dạng quả Bầu dục Bầu dục hoặc hình tròn
9. TiÕt 24:§ét biÕn sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ 1.HiÖn t­îng dÞ béi thÓ ThểThểTheá dịdị naøo bộibội(2n+1) làcó thể những dò và - Thể dị bội là cơ thể mà trong tế bào sinh dưỡng (2n­ dạng1) boäi?có nào?thể gây ra có một hoặc một số cặp NST bịhậu thay quả đổi gì? về số lượng . - Coù caùc daïng : 2n+1, 2n -1 vaø 2n -2 ­ Thể dị bội(2n+1) và(2n­1) có thể gây ra những biến đổi về hình thái ở thực vật hoặc gây bệnh ở người như bệnh Đao, bệnh Tơcnơ.
10. TiÕt 24:§ét biÕn sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ 1.HiÖn t­îng dÞ béi thÓ Dò boäi theå laø hieän töôïng bieán ñoåi soá luôïng ôû 1 hoaëc vaøi caëp NST . Coù caùc daïng : 2n+1, 2n -1 vaø 2n -2 2.Sù ph¸t sinh thÓ dÞ béi
11. TiÕt 24:§ét biÕn sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ 1.HiÖn t­îng dÞ béi thÓ 2.Sù ph¸t sinh thÓ dÞ béi Quan saùt hình giaûi thích söï hình thaønh theå dò boäi (2n + 1) NST vaø (2n – 1)NST -C¬ chÕ: Do 1 hoaëc vaøi +Trongcaëp gi¶mNSTSöï ph©n phaùtkhoâng cã mét phaân cÆp NST t­¬ngSöï phaân ®ång kh«ng li cuûa ph©n li t¹o thµnhli ôû 1 sinhkyøgiaoNST sautö theåmangtrong cuûa 2dò NSTquaù vµ 1 giaotrình tö kh«ng quaùphaân mang trình baøo. NST nµo Giaûm phaân +Trong qu¸boäi tr×nh dothô tinh giao tö (Thöôøng laø giaûm phaân) chøa c¶giaûm hai NSTñaâu? phaân kÕt hîpôû 2 víi giao tö Daãnchøa 1 tröôøng tôùiNST hình t¹o hôïpthµnh thaønh hîp tö cãgiao 3 NST töûtreânhoặc maø ngượccoù giao gì lại thìtöû hợp tử chỉ chứa 1 NST naøo khaùcñoù coù nhau 2 NST ? Thuï tinh hoaëc khoâng coù NST naøo .
12. Haõy giaûi thích cô cheá phaùt sinh beänh ñao? Bố Mẹ Cơ chế phát sinh thể dị bội có (2n + 1) NST
13. BỆNH VÀ TẬT DI TRUYỀN Ở NGƯỜI Ảnh chụp bệnh NST của nam giới NST bệnh nhân Đao bình thường nhân Đao
14. TiÕt 24:§ét biÕn sè l­îng nhiÔm s¾c thÓ 1.HiÖn t­îng dÞ béi thÓ a.Kh¸i niÖm(SGK) §ét biÕn sè l­îng NST g©y ra hËu qu¶ g×? b.C¸c d¹ng: 2n + 1, 2n - 1, 2n -2 Qua bµi cÇn n¾m ®­îc nh÷ng néi dung g×? 2.Sù ph¸t sinh thÓ dÞ béi Thể đột biến (2n + 1) và - HiÖn(2n­ 1)t­îng có thể dÞ gây béi ra thÓnhững biến Do 1 hoaëc vaøi caëp NST khoâng đổi về hình thái ở thực vật hoặc phaân li ôû kyø sau cuûa quaù trình - Nguyêngây bệnh nhân ở người ph¸t như sinh bệnh thÓ Đao, dÞ béi phaân baøo. Thöôøng laø giaûm phaân. - Hậubệnh quả tớcnơ của đột biến số lượng NST Daãn tôùi hình thaønh giao töû maø giao töû naøo ñoù coù 2 NST hoaëc khoâng coù NST naøo .
15. Chän c¸c côm tõ : CÆp NST t­¬ng ®ång, kh«ng ph©n li, mét NST, gi¶m ph©n ®iÒn vµo chç trãng thy cho c¸c sè 1; 2; 3￿ ®Ó hoµn chØnh c¸c c©u sau: §ét biÕn thªm hoÆc mÊt (1)￿￿￿￿￿￿￿ mét NST ë mét cÆp NST nµo ®ã x¶y ra ë ng­êi, ®éng vËt vµ thùc vËt. C¸c ®ét biÕn nµy do(2)￿￿￿￿￿￿￿￿cñakh«ng mét ph©n cÆp li NST trong(3) ￿￿￿￿￿￿￿ DÉn ®Õn t¹o thµnhgi¶m giao ph©n tö cã hai NST hoÆc kh«ng cã NST nµo cña (4)￿￿￿￿￿￿￿￿￿ ®ã cÆp NSTt­¬ng ®ång
16. C©u 1: HiÖn t­îng dÞ béi thÓ lµ sù t¨ng hoÆc gi¶m sè l­îng NST x¶y ra ë: A. Toµn bé c¸c cÆp NST trong tÕ bµo B. ë mét hay mét sè cÆp NST nµo ®ã trong tÕ bµo C. ChØ x¶y ra ë NST giíi tÝnh D. ChØ x¶y ra ë NST th­êng C©u 2 ThÓ 1 nhiÔm lµ thÓ mµ trong tÕ bµo sinh d­ìng cã hiÖn t­îng: A.Thõa 2 NST ë mét cÆp t­¬ng ®ång nµo ®ã B.Thõa 1 NST ë mét cÆp t­¬ng ®ång nµo ®ã C.ThiÕu 2 NST ë mét cÆp t­¬ng ®ång nµo ®ã D. ThiÕu 1 NST ë mét cÆp t­¬ng ®ång nµo ®ã
17. C©u 3: ThÓ ba nhiÔm (hay tam nhiÔm) lµ thÓ mµ trong tÕ bµo sinh d­ìng cã: A. TÊt c¶ c¸c cÆp NST t­¬ng ®ång ®Òu cã 3 chiÕc B. TÊt c¶ c¸c cÆp NST t­¬ng ®ång ®Òu cã 1 chiÕc C. TÊt c¶ c¸c cÆp NST t­¬ng ®ång ®Òu cã 2 chiÕc D. Cã mét cÆp NST nµo ®ã cã 3 chiÕc, c¸c cÆp cßn l¹i ®Òu cã 2 chiÕc C©u 4: KÝ hiÖu bé NST nµo sau ®©y dïng ®Ó chØ cã thÓ 3 nhiÔm? A. 2n + 1 B. 2n - 1 C. 2n + 2 D. 2n - 2
18. H­íng dÉn vÒ nhµ 1. Häc tr¶ lêi c¸c c©u hái SGK C©u1: Häc phÇn 1 C©u2, 3 Häc phÇn 2 2.Nghiªn cøu bµi 24(tiÕt 25) t×m hiÓu: -HiÖn t­îng ®a béi thÓ lµ g× ? -C¬ chÕ h×nh thµnh thÓ ®a béi