Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 26 - Bài 21: Đột biến gen

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 26 - Bài 21: Đột biến gen

1. GV: Nguyễn Văng Thị Mỹ Duyên
2. ÔTừÔ số số1:(chìa khoá:HiệnGåm 6 chữữ tượng c¸i):Đ con©y có lµcái métbản khác trong chất với bốnhlà ữloạimẹng và axit ÔÔÔÔ sốsố sốsố 3:5:4: 2:6:(Gåm (Gåm(Gåm(Gåm (Gåm 93 6 8 8 chch ch chchữữữữ c¸i)c¸i) c¸i) c¸i)c¸i) Lo¹iGen Người Lo¹Hiệ in®¬n đơn t ượđặt ph©n ngphân nền con cÊu móngtạo c¸i t¹o sinhnên nªn cho raprotein ADN digiố ng khác nguyªn nhau t¾cở nhiều cña qu¸ chi tiếttrình là tænghiện hîptượng ADN gì ? truyền học nucleicbố mẹ này CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ 1 Ổ S U N G 2 D T R U Y Ề N 3 N U C L O T I T 4 M E D E N 5 A N 6 A X I T A M N
3. Quan sát các hình ảnh sau và cho biết chúng có gì khác thường? B A C D
4. BIẾN DỊ 11/22/2021 4 Mèo 2 đầu
5. BIẾN DỊ Biến dị là hiện tượng con sinh ra khác với bố mẹ và khác nhau về nhiều chi tiết. Biến dị di truyền Biến dị không di truyền Biến dị tổ hợp Đột biến Thường biến Là sự tổ hợp lại các Là những biến đổi trong vật chất tính trạng của bố mẹ. di truyền xảy ra ở cấp độ phân tử(ADN) hoặc cấp độ tế bào. ĐỘTĐột biếnBIẾN gen GEN Đột biến NST ĐB cấu trúc ĐB số lượng NST NST
6. CHƯƠNG IV : BIẾN DỊ Tiết 26 BÀI 21: ĐỘT BIẾN GEN
7. I/ Đột biến gen là gì? Hãy gắn mạch còn lại cho đoạn mạch đơn sau? T A G X a A T T A X G Gen (a) có tổng bao nhiêu cặp nuclêôtit? Trình tự của các cặp nuclêôtit? - T – G – A – T – X – - A – X – T – A – G –
8. T A T A G X G X a A T A T b T A T A X G X G G X T A G X T A A T G X T A c d A T X G T A T A X G H21.1. Một số dạng đột biến gen
9. T A a G X A T T A X G T A T A T A G X d G X G X A T G X b T A A T c T A X G T A X G T A X G Đoạn Số cặp Điểm khác so với Đặt tên dạng biến đổi ADN nuclêôtic đoạn (a) b 4 - Mất cặp X -G - Mất một cặp nuclêôtic c 6 - Thêm cặp T - A - Thêm một cặp nuclêôtic d 5 -Thay cặp A -T - Thay cặp nuclêôtic này bằng cặp G - X Bằng cặp nuclêôtic khác -Thế nào là đột biến gen ?Đột biến gen gồm những dạng nào ?
10. I.ĐỘT BIẾN GEN 1/ Khái niệm : Đột biến gen là những biến đổi trong cấu trúc của gen liên quan tới một hoặc một số cặp nuclêôtit. - Đột biến gen là biến dị di truyền được. 2/ Các dạng đột biến gen : +Mất một cặp nuclêôtit +Thêm một cặp nuclêôtit +Thay thế một cặp nucleôtit.
11. a b Mất một cặp nucleotit d c Thay thế một cặp nucleotit 11/22/2021 Thêm một cặp nucleotit 11
12. I.ĐỘT BIẾN GEN II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH * Trong tự nhiên : Máy bay Mỹ đang rải chất diệt cỏ Máy bay Mỹ rải chất độc da cam trong vùng rừng của châu thổ sông Mê kông, 26/07/1969.
13. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen Nhà máy hạt nhân Thử vũ khí hạt nhân
14. Sử dụng thuốc trừ sâu Hóa chất thực phẩm Rác thải Cháy rừng
15. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen Khói bụi giao thông Hút thuốc lá Khói bụi nhà máy
16. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen Các tác nhân của môi trường trong và ngoài cơ thể làm rối loạn quá trình tự sao chép của ADN.
17. I.ĐỘT BIẾN GEN II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH * Trong thực nghiệm :
18. Tác nhân vật lí gây đột biến gen Sốc nhiệt Các tia tử ngoại Bụi phóng xạ và các bức xạ từ phóng vũ khí hạt nhân Chất phóng xạ từ bom nguyên tử
19. I.ĐỘT BIẾN GEN II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH ĐỘT BIẾN GEN Vậy những nguyên nhân nào phát sinh đột biến gen? - Trong tự nhiên: Đột biến gen phát sinh do những rối loạn trong quá trình tự sao chép của ADN dưới ảnh hưởng phức tạp của môi trường trong và ngoài cơ thể. - Trong thực nghiệm: Con người đã gây ra đột biến gen bằng các tác nhân vật lý, hoá học.
20. Đột biến gen ảnh hưởng như thế nào đến đời sống sinh vật. Các em cùng quan sát những hình ảnh sau HẬU QUẢ CỦA NHIỄM CHẤT ĐỘC MÀU DA CAM ( DIOXIN )
21. Và hậu quả để lại là
22. Một số hình ảnh: hậu quả do đột biến gen gây nên
23. EM CÓ BIẾT Chất độc màu da cam Từ 10/ 8/ 1961 – 1971: Mỹ thực hiện 19.905 phi vụ rải hơn 80 triệu lít chất độc hóa học gây tác hại nghiêm trọng đến môi trường tự nhiên và sức khỏe con người. - Hơn 75,8 triệu người nhiễm chất độc màu da cam được Mỹ rải xuống Miền Nam Việt Nam. - Hơn 2 triệu nạn nhân bị nhiễm trong đó hàng vạn đứa trẻ sinh ra bị nhiễm. - 45% diện tích rừng của Miền Nam Việt Nam bị phá hủy. - Hiện Việt Nam có khoảng: + 4,8 triệu người bị nhiễm chất độc màu da cam. + Độc tố con lưu lại trong đất và gây độc từ 20 – 100 năm nữa. + Tiếp tục gây biến đổi gen ở thế hệ thứ 2, 3 và 4 của các nạn nhân bị nhiễm. Thế hệ con, cháu của các nạn nhân do nhiễm chất độc da cam đã bị dị dạng, dị tật bẩm sinh, liệt hoàn toàn hoặc một phần cơ thể, như: mù, câm, điếc, thiểu năng trí tuệ, tâm thần, ung thư và đang chịu cuộc sống vô cùng khó khăn, nhiều gia tộc có nguy cơ tuyệt tự.
24. III. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Sự biến đổi trong cấu trúc gen sẽ dẫn đến biến đổi những gì ? - Sự biến đổi trong cấu trúc gen sẽ dẫn đến biến đổi cấu trúc prôtêin mà nó mã hóa, cuối cùng dẫn đến biến đổi kiểu hình. Gen mARN Prôtein Tính trạng Biến đổi trong Biến đổi cấu Biến đổi cấu cấu trúc gen trúc mARN trúc Prôtein
25. III.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN - Đa số đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho sinh vật vì Quan sát các hình dưới đây và cho biết: đột biến nào có hại và đột biến nào Đchúnga số pháđột vỡ biến sự thống gen biểu nhất hàihiện hòa ra trong KH kiểuthư ờnggen, gâycó lợirối hayloạn trongcó hại quá cho có lợi cho bản thân sinh vật hoặc đối với con người? sinhtrình tổngvật? hợp Vì sao?prôtêin. H 21.2. Đột biến gen làm mất khả H 21.3. Lợn con có đầu H 21.4. Đột biến gen ở cây năng tổng hợp diệp lục của cây và chân sau dị dạng lúa (b) làm cây cứng và mạ (màu trắng) nhiều bông hơn ở giống gốc (a) Có hại Có hại Có lợi
26. III.VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Ngô biến đổi gen phòng Đột biến gen làm cho cừu chân chống sâu bệnh ngắn ở Anh không nhảy qua hàng rào vào phá vườn. Có lợi
27. Đột biến có lợi Đột biến có hại Đột biến thân lùn ở lúa Đột biến bạch tạng ở cây
28. I . Đột biến gen là gì ? II. Nguyên nhân phát sinh đột biến gen III. Vai trò của đột biến gen Qua quan sát hình, có phải tất cả ĐBG đều có hại? - Một số ĐBG cã lîi cho b¶n th©n sinh vËt và con ngưêi (có vai trò lớn đối với sản xuất)
29. Để hạn chế đột biến gen cần lưu ý :
30. Là học sinh , các em sẽ làm gì để hạn chế sự phát sinh đột biến gen ? - Tham gia tốt các phong trào bảo vệ môi trường sống. - Tuyên truyền, vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường . - Cùng cộng đồng ủng hộ các phong trào đấu tranh chống sản xuất, thử và sử dụng vũ khí hạt nhân, vũ khí hoá học
31. Tích cực tham gia bảo vệ môi trường Sử dụng phương tiện ít gây ô nhiễm Sử dụng thực môi trường phẩm an toàn
32. Vệ sinh môi trường đất , nước
33. I.ĐỘT BIẾN GEN II. NGUYÊN NHÂN PHÁT SINH III. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN * để phòng tránh đột biến gen chúng ta cần : + Đấu tranh chống sử dụng vũ khí hóa học, vũ khí hạt nhân . +Sử dụng hóa chất bảo vệ thực vật đúng quy trình. +Tuyên truyền,vận động mọi người có ý thức tốt trong việc bảo vệ môi trường .
34. hoặc một số cặp nucleotit môi trường trong môi trường ngoài tác nhân vật lí tác nhân hoá học
35. HƯỚNG DẪN HỌC TẬP •Đối với bài học tiết này: - Học bài theo nội dung ghi. - Trả lời câu hỏi 1,2,3 SGK/64. •Đối với bài học tiết tiếp theo: - Nghiên cứu bài 22 “Đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể”. - Tìm hiểu đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể là gì? Nguyên nhân phát sinh và tính chất của đột biến cấu trúc nhiễm sắc thể?
36. III. VAI TRÒ CỦA ĐỘT BIẾN GEN Tại sao đột biến gen biểu hiện ra kiểu hình thường có hại cho bản thân sinh vật ? Gen mARN Prôtêin Tính trạng - Vì đột biến gen làm phá vỡ sự thống nhất hài hòa trong kiểu gen đã qua chọn lọc và duy trì lâu đời trong tự nhiên, gây ra những rối loạn trong quá trình tổng hợp prôtêin. - Đột biến gen thường có hại nhưng đôi khi cũng có khi có lợi cho sinh vật và con người. VD : -Ngô biến đổi gen phòng chống sâu bệnh -Lợn con có đầu và chân sau bị dị tật