Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 44: Quần thể sinh vật

ppt 27 trang minh70 2790
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 44: Quần thể sinh vật", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_sinh_hoc_9_tiet_44_quan_the_sinh_vat.ppt

Nội dung text: Bài giảng Sinh học 9 - Tiết 44: Quần thể sinh vật

  1. CHƯƠNG II: HỆ SINH THÁI Tiết 44. BÀI 47: QUẦN THỂ SINH VẬT I. Thế nào là một quần thể sinh vật?
  2. Tập hợp những cá thể thông Tập hợp những cá thể lúa Chim cánh cụt. Tập hợp những cá thể tr©u rõng
  3. CHƯƠNG II: HỆ SINH THÁI TIẾT 44: QUẦN THỂ SINH VẬT I.Thế nào là một quần thể sinh vật? • Quần thể sinh vật là tập hợp những cá thể cùng loài, sinh sống trong một khoảng không gian nhất định, ở một thời điểm nhất định. Những cá thể trong quần thể có khả năng sinh sản tạo thành thế hệ mới. • Ví dụ:
  4. Hoµn thµnh bµi tËp b¶ng 47.1 Quần thể Không phải quần Ví dụ sinh vật thể sinh vật. Tập hợp các cá thể rắn hổ mang, cú mèo và lợn rừng sống trong một rừng x mưa nhiệt đới. Rừng cây thông nhựa phân bố ở vùng núi Đông Bắc Việt Nam. x Tập hợp các cá thể cá chép, cá mè, cá rô phi sống chung trong một ao. x Các cá thể rắn hổ mang sống ở 3 hòn đảo cách xa nhau. x Các cá thể chuột đồng sống trên 1 đồng lúa. Các cá thể chuột đực và cái có khả năng giao phối với nhau sinh ra chuột x con. Số lượng chuột phụ thuộc vào lượng thức ăn có trên cánh đồng.
  5. HãyHãy chocho biếtbiết cáccác hìnhhình ảnhảnh dướidưới đây,đây, đâuđâu làlà mộtmột QTQT SV?SV? Voi và người Ruéng lóa
  6. HãyHãy chocho biếtbiết cáccác hìnhhình ảnhảnh dướidưới đây,đây, đâuđâu làlà mộtmột QTQT SV?SV? Rừng sú ven đê Đàn sếu đầu đỏ
  7. Một lồng gà, một thau cá chép bán ở chợ có phải quần thể sinh vật không?
  8. II. Những đặc trưng cơ bản của quần thể 1.Tỷ lệ giới tính:
  9. CHƯƠNG II: HỆ SINH THÁI TIẾT 44: QUẦN THỂ SINH VẬT I.Thế nào là một quần thể sinh vật? II. Những đặc trưng cơ bản của quần thể 1.Tỷ lệ giới tính: • Tỷ lệ giới tính: là tỷ lệ giữa số lượng cá thể đực trên cá thể cái. • Tỷ lệ giới tính phụ thuộc vào: lứa tuổi, sự tử vong không đồng đều giữa cá thể đực và cái. • Ý nghĩa: Tỷ lệ giới tính cho thấy tiềm năng sinh sản của quần thể.
  10. CHƯƠNG II: HỆ SINH THÁI TIẾT 44: QUẦN THỂ SINH VẬT I.Thế nào là một quần thể sinh vật? II. Những đặc trưng cơ bản của quần thể . 1.Tỷ lệ giới tính: 2.Thành phần nhóm tuổi:
  11. Bảng 47.2.Ý nghĩa sinh thái của các nhóm tuổi. Các nhóm Ý nghĩa sinh thái tuổi Nhóm tuổi Các cá thể lớn nhanh, do vậy nhóm náy trước sinh có vai trò chủ yếu làm tăng trưởng khối sản lượng và kích thước của quần thể Nhóm tuổi Khả năng sinh sản của các cá thể quyết sinh sản định mức sinh sản của quần thể Nhóm tuổi Các cá thể không còn khả năng sinh sau sinh sản nên không ảnh hưởng tới sự phát sản triển của quần thể.
  12. CHƯƠNG II: HỆ SINH THÁI TIẾT 44: QUẦN THỂ SINH VẬT I.Thế nào là một quần thể sinh vật? II. Những đặc trưng cơ bản của quần thể . 1.Tỷ lệ giới tính: 2. Thành phần nhóm tuổi: (gồm 3 nhóm) • Nhóm tuổi trước sinh sản. •Nhóm tuổi sinh sản. •Nhóm tuổi sau sinh sản
  13. C¸c d¹ng biÓu ®å h×nh th¸p tuæi A B C Nhãm tuæi trư­íc SS Nhãm tuæi SS Nhãm tuæi sau SS A. D¹ng ph¸t triÓn B. D¹ng æn ®Þnh C. D¹ng gi¶m sót
  14. II. Những đặc trưng cơ bản của quần thể 1.Tỷ lệ giới tính: 2.Thành phần nhóm tuổi: (gồm 3 nhóm) • Nhóm tuổi trước sinh sản. • Nhóm tuổi sinh sản. • Nhóm tuổi sau sinh sản - Người ta dùng biểu đồ tháp tuổi để biểu diễn thành phần nhóm tuổi của quần thể gồm 3 dạng. + Phát triển + Ổn định + Giảm sút.
  15. A. Daïng phaùt trieån B. Daïng oån ñònh C. Daïng giaûm suùt Daïng thaùp phaùt trieån: coù ñaùy roäng, caïnh thaùp xieân nhieàu chöùng toû tæ leä sinh cao. Daïng oån ñònh: coù ñaùy roäng vöøa phaûi, caïnh thaùp xieân ít hoaëc ñöùng bieåu hieän tæ leä sinh khoâng cao, chæ buø ñ¨ắùp cho tæ leä töû vong. Daïng giaûm suùt: coù ñaùy heïp, nhoùm tuoåi tröôùc sinh saûn ít hơn nhoùm tuoåi sinh saûn, chöùng toû yeáu toá boå sung giảm, quaàn theå coù theå ñi tôùi choã suy giaûm hoaëc bò dieät vong.
  16. A. Dạng phát triển B . Dạng ổn định C . Dạng giảm sút NghiênNghiên cứucứu thànhthành phầnphần nhómnhóm tuổituổi chocho tata:: - Bieát ñöôïc töông lai phaùt trieån cuûa quaàn theå. - Muïc ñích: coù keá hoaïch phaùt trieån quaàn theå hôïp lí hoaëc baûo toàn.
  17. 3. Mật độ quần thể Mật độ cây bạch đàn: 625 cây/ha đồi Mật độ sâu rau: 2 con/m2 ruộng rau Mật độ chim sẻ: 10 con/ha đồng lúa Mật độ tảo xoắn : 0,5 gam /m3 nước
  18. CHƯƠNG II: HỆ SINH THÁI TIẾT 49: QUẦN THỂ SINH VẬT I.Thế nào là một quần thể sinh vật? II. Những đặc trưng cơ bản của quần thể . 1.Tỷ lệ giới tính: 2.Thành phần nhóm tuổi: (gồm 3 nhóm) 3. Mật độ quần thể. • Là số lượng hay khối lượng sinh vật có trong một đơn vị diện tích hay thể tích. • Mật độ quần thể biến động theo mùa, theo năm, chu kỳ sống của sinh vật, nguồn thức ăn, nơi ở và các điều kiện sống của môi trường.
  19. TrongTrong cáccác đặcđặc trưngtrưng củacủa quầnquần thểthể thìthì đặcđặc trưngtrưng nàonào làlà cơcơ bảnbản nhất?nhất? VìVì saosao ?? - Trong các đặc trưng trên thì đặc trưng cơ bản nhất là mật độ. Vì mật độ quyết định các đặc trưng khác và ảnh hưởng đến mức sử dụng nguồn sống, tần số gặp nhau giữa con đực và con cái, sức sinh sản và sự tử vong, trạng thái cân bằng của quần thể, các mối quan hệ sinh thái khác để quần thể tồn tại và phát triển.
  20. CHƯƠNG II: HỆ SINH THÁI TIẾT 49: QUẦN THỂ SINH VẬT I.Thế nào là một quần thể sinh vật? II. Những đặc trưng cơ bản của quần thể III. Ảnh hưởng của môi trường tới quần thể sinh vật.
  21. Thảo luận nhanh trong nhóm nhỏ (1bàn ) trả lời các câu hỏi sau: 1. Khi thời tiết ấm áp, độ ẩm không khí cao (Ví dụ, vào các tháng mùa mưa trong năm) số lượng muỗi nhiều hay ít? Muỗi sinh sản mạnh, số lượng muỗi tăng nhanh. 2. Số lượng ếch, nhái tăng cao vào mùa mưa hay mùa khô? Mùa mưa. 3. Chim cu gáy xuất hiện nhiều vào thời gian nào trong năm? Những tháng có lúa chín. Các nhân tố môi trường ảnh hưởng như thế nào tới quần thể?
  22. CHƯƠNG II: HỆ SINH THÁI TIẾT 44: QUẦN THỂ SINH VẬT I.Thế nào là một quần thể sinh vật? II. Những đặc trưng cơ bản của quần thể III. Ảnh hưởng của môi trường tới quần thể sinh vật. - Môi trường(các nhân tố sinh thái) ảnh hưởng tới số lượng cá thể trong quần thể. - Khi mật độ quần thể tăng quá cao dẫn tới thiếu thức ăn nơi ở phát sinh nhiều bệnh tật, nhiều cá thể sẽ bị chết. Khi đó mật độ quần thể lại được điều chỉnh trở về mức cân bằng.
  23. Máy bay Mĩ rải chất độc màu da cam
  24. Ô nhiễm nguồn nước Khói từ các nhà máy
  25. Con người chặt, đốt rừng làm thay đổi MT
  26. BµI TËP: chän ý ®óng trong c¸c c©u sau C©u 1: VÝ dô nµo sau ®©y lµ mét quÇn thÓ sinh vËt: A. TËp hîp c¸c c¸ thÓ gµ trèng, gµ m¸i và vịt trong chuång nu«i. B. C¸c c¸ thÓ chim c¸nh côt sèng ë Nam cùc. C. Rõng c©y kim giao sèng trong v­ên quèc gia C¸t bµ. D. C¸c c¸ thÓ khỉ mang sèng ë 3 v­ên quèc gia c¸ch xa nhau. C©u 2: Trong tù nhiªn, c¸c quÇn thÓ ®­îc ph©n biÖt víi nhau bëi c¸c ®Æc tr­ng c¬ b¶n lµ: A. Thµnh phÇn nhãm tuæi, mËt ®é quÇn thÓ. B. Tû lÖ giíi tÝnh, thµnh phÇn nhãm tuæi vµ sè l­îng sinh vËt. C. MËt ®é quÇn thÓ, tû lÖ giíi tÝnh vµ sè c¸ thÓ ®ùc vµ c¸i. D. Tû lÖ giíi tÝnh, mËt ®é quÇn thÓ vµ thµnh phÇn nhãm tuæi. C©u 3: YÕu tè quan träng nhÊt chi phèi ®Õn c¬ chÕ tù ®iÒu chØnh sè c¸ thÓ cña quÇn thÓ vÒ møc c©n b»ng lµ: A. Sù tăng tr­ëng cña c¸c c¸ thÓ. C. Møc tö vong. B. B. Nguån Nguån thøc thøc ¨n, ăn, n¬i n¬i ë ë cña cña m«i m«i tr­êng. tr­êng. D. Møc sinh s¶n.