Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 8 - Văn bản: Hịch tướng sĩ

Nội dung text: Bài giảng môn học Ngữ văn lớp 8 - Văn bản: Hịch tướng sĩ

1. TRƯỜNG THCS HÒA THUẬN 2 Giáo viên:Hồng Huyền Trân
2. MỤC TIÊU BÀI HỌC: - Chỉ ra và phân tích được chi tiết thể hiện lòng căm thù, tinh thần yêu nước của Trần Quốc Tuấn - Nhận xét được những đặc sắc nghệ thuật của văn bản. - Nhận biết vè hành động nói và một số kiểu hành động nói thường gặp.
3. VĂN BẢN
4. VĂN BẢN Trần Quốc Tuấn: ( 1231 - 1300 ) tước Hưng Đạo Vương, là danh tướng kiệt xuất đời Trần, văn võ song toàn, một anh hùng dân tộc.
5. Ông là người có phẩm chất cao đẹp, có công lớn trong cuộc kháng chiến chống quân Mông- Nguyên lần 2 (1285) và lần 3 (1287-1288)
6. - Hịch là thể văn nghị luận thời xưa, thường được vua chúa, tướng lĩnh hoặc thủ lĩnh một phong trào dùng để cổ động, thuyết phục hoặc kêu gọi đấu tranh chống thù trong giặc ngoài. - Hịch có kết cấu chặt chẽ, lí lẽ sắc bén, dẫn chứng thuyết phục thường viết theo thể văn biền ngẫu. Đặc điểm nổi bật của hịch là khích lệ tình cảm, tinh thần người nghe.
7. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN So sánh giữa Chiếu và Hịch Giống nhau: Đều là văn nghị luận, ban bố công khai, lập luận sắc bén, cách viết phong phú. Khác nhau: CHIẾU HỊCH Ban bố mệnh lệnh Cổ vũ, kêu gọi, khích lệ tình cảm
8. “Dụ chư tì tướng hịch văn”
9. Tác phẩm : Bài này được Trần Quốc Tuấn viết vào trước cuộc kháng chiến chống quân Nguyên-Mông lần thứ hai ( 1285 )
10. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC 1. Đoc văn bản : Đọc giọng tha thiết hào hùng 2. Tìm hiểu văn bản:
11. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN Văn bản chia làm mấy phần? Nêu nội dung từng phần.
12. a. Bố cục : Gồm 4 đoạn + Đoạn 1 : “ Đầu lưu tiếng tốt” → Nêu gương trung thần nghĩa sĩ trong sử sách Trung Quốc để khích lệ ý chí lập công, xả thân vì nước của tướng sĩ. + Đoạn 2 : “ Huống chi vui lòng” → Lột tả sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù, thể hiện lòng căm thù giặc sâu sắc của tác giả.
13. + Đoạn 3 : “ Các ngươi không muốn vui vẻ phỏng có không ?” → Phân tích phải trái, làm rõ đúng sai cho tướng sĩ thấy. + Đoạn 4 : Phần còn lại → Nêu nhiệm vụ cấp bách, khích lệ tinh thần chiến đấu của tướng sĩ.
14. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN ĐỌC VÀ TRẢ LỜI “Huống chi ta cùng các ngươi sinh phải thời loạn lạc, lớn lên gặp buổi gian nan. Ngó thấy sứ giặc đi lại nghênh ngang ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà sỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ, thác mệnh Hốt Tất Liệt mà đòi ngọc lụa, để thỏa lòng tham không cùng, giả hiệu Vân Nam Vương mà thu bạc vàng, để vét của kho có hạn.Thật khác nào như đem thịt mà nuôi hổ đói, sao cho khỏi tai vạ về sau!”
15. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù được tác giả lột tả như thế nào ?
16. b. Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù Đi lại nghênh ngang ngoài đường Kẻ thù ngang ngược, hống Sỉ mắng triều đình hách, ngạo mạn Bắt nạt tể phụ
17. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN Đòi ngọc lụa Sự tham lam khôn cùng của Thu bạc vàng giặc Vét của kho có hạn
18. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN * Hình ảnh so sánh - Tác giả dùng hình ảnh những con vật thấp hèn, bẩn thỉu, tầm thường như: dêTác, giảchó dùng, cú hình, diều ảnh đểso so sánh sánh nào để thể hiện sự với kẻ thùkhinh. bỉ của mình với - Qua đó chobọn thấygiặc? được nỗi căm giận và sự khinh bỉ kẻ thù đến tột độ
19. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN c. Phân tích lòng yêu nước, căm thù giặc của tác giả qua đoạn tự nói lên nỗi lòng mình “ Ta thường vui lòng”
20. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối, ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa, chỉ căm tức rằng chưa xả thịt, lột da, nuốt gan, uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.
21. Lòng yêu nước, căm thù giặc của tác giả Quên ăn, mất ngủ, đau đớn đến thắt ruột. - Thái độ uất ức, căm tức muốn xả thịt, lột da, nuốt gan, uống máu quân thù. - Dù phải hi sinh cũng cam lòng để rửa nỗi nhục cho đất nước.
22. VĂN BẢN TRẦN QUỐC TUẤN Tác giả đã phê phán những hành động sai trái gì của tướng sĩ ?
23. Lòng yêu nước, căm thù giặc của tác giả thể hiện như thế nào?
24. d.Phê phán những hành động sai trái của tướng sĩ : Sự bàng quan, thờ ơ : Chủ nhục Không biết lo Nước nhục Không biết thẹn Hầu giặc Không biết tức Nghe nhạc , Không biết căm đãi yến ngụy sứ Sự ăn chơi hưởng lạc : chọi gà, đánh bạc, vui vườn ruộng, quyến luyến vợ con, lo làm giàu, ham săn bắn, thích rượu ngon, mê tiếng hát → dẫn đến hậu quả khó lường.
25. Chỉ ra những hành động đúng nên làm: - Đề cao cảnh giác. - Huấn luyện quân sĩ, tập dượt cung tên. => Tất cả đều xuất phát từ mục đích quyết chiến, quyết thắng kẻ thù xâm lược.
26. 5/ Ý nghĩa văn bản : Hịch tướng sĩ nêu lên vấn đề nhận thức và hành động trước nguy cơ đất nước bị xâm lược. Ghi nhớ SGK/ 61
27. Khích lệ Khích lệ Khích lệ Khích lệ lòng tự lòng trung lòng căm ý chí lập trọng và quân, ái thù và công và danh dự cá quốc, lòng tinh thần mối ân nghĩa nhân của xả thân mỗi người nhục của thủy chung của người vì nước trước vận kẻ mất cùng cảnh của mệnh quốc nước ngộ tướng sĩ gia Khích lệ lòng yêu nước và ý chí quyết tâm đánh thắng kẻ thù xâm lược
28. C. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP 1.Sự ngang ngược và tội ác của kẻ thù được tác giả lột tả như thế nào ? 2. Phân tích lòng yêu nước, căm thù giặc của tác giả qua đoạn tự nói lên nỗi lòng mình ( Ta thường vui lòng )
29. D.HOẠT ĐỘNG VẬN DỤNG Khái quát những nét chính về nội dung và nghệ thuật của bài Hịch tướng sĩ E. HOẠT ĐỘNG TÌM TÒI MỞ RỘNG Sưu tầm về một số bài viết về tác giả Trần Quốc Tuấn và bài Hịch tướng sĩ
30. Cảm ơn các em tham gia tiết học hôm nay.