Bài giảng môn Ngữ văn lớp 11 - Tuần 27: Thao tác lập luận bình luận

Nội dung text: Bài giảng môn Ngữ văn lớp 11 - Tuần 27: Thao tác lập luận bình luận

1. Quan sát các hình ảnh sau và cho biết ý kiến, đánh giá của em về vấn đề diễn ra trong hình ảnh đó?
2. Quan sát các hình ảnh sau và cho biết ý kiến, đánh giá của em về vấn đề diễn ra trong hình ảnh đó?
3. “ THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN
4. NỘI DUNG CHÍNH CỦA BÀI HỌC I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN II. CÁCH BÌNH LUẬN III. LUYỆN TẬP 4
5. I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN 1. Khái niệm: - Bình luận: Là bàn bạc, đánh giá về sự đúng – sai, thật – giả, lợi – hại, của các hiện tượng đời sống hoặc trong văn học.
6. I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN 1. Khái niệm: - Bình luận: Là bàn bạc, đánh giá về sự đúng – sai, thật – giả, lợi – hại, của các hiện tượng đời sống hoặc trong văn học. - Thao tác lập luận bình luận: là cách thức nhằm đề xuất, thuyết phục đưa những lí lẽ, người đọc (người nghe) dẫn chứng đồng ý với nhận xét, đánh giá, bàn luận của mình
7. I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN 1. Khái niệm 2. Mục đích, yêu cầu: a. Xét ví dụ: Phiếu học tập số 1
8. "Một con người cũng vậy, tư tưởng, đạo đức, cái quyết định không phải là hình thức bên ngoài mà là phẩm chất tư tưởng, đạo đức của người đó. Hình thức bên ngoài: Đẹp hay xấu, giản dị hay diêm dúa ta dễ nhận ra ngay, qua một cái nhìn nhưng còn phẩm chất bên trong, người đó nhân hậu hay ích kỉ, cao cả hay thấp hèn, trung thực hay giả đối thì phải sống lâu với nhau mà biết được. Mà đã là con người thì cuộc sống tồn tại chủ yếu là thông qua các mối quan hệ giữa người với người. Trong các mối quan hệ này, muốn sống lâu dài với nhau được, quả thực con người phải tôn trọng nhau, yêu thương nhau Không thể sớm nắng, chiều mưa! Thực tế có những người, son phấn lòe loẹt chưng diện hết mốt này đến mốt khác,nói năm xem ra cũng nhẹ nhàng, quyến rũ nhưng tiếp xúc và gần gũi một thời gian ta sẽ thấy họ thuộc loại ăn xổi, ở thì, lừa thầy, dối bạn, coi thường cả bố mẹ.” (Bàn về câu tục ngữ “Tốt gỗ hơn tốt nước sơn”)
9. Câu hỏi Câu trả lời Vấn đề Đối tượng Mục đích Nội dung chính
10. Câu hỏi Câu trả lời Mục đích Vấn đề Vẻ bề ngoài không quyết định phẩmkhi bình chất luận đạovà yêu đứclà gì? cầu con người Đối tượng Mọi người Mục đích Thuyết phục mọi người không nên đánh giá người khác chỉ thông qua vẻ bề ngoài - Muốn đánh giá phẩm chất một người phải tiếp xúc lâu mới biết được Nội dung chính - Bàn về mối quan hệ giữa người với người - Chỉ ra được không phải ai có vẻ ngoài hào nhoáng cũng là người có phẩm chất tốt.
11. I. MỤC ĐÍCH, YÊU CẦU CỦA THAO TÁC LẬP LUẬN BÌNH LUẬN 1. Khái niệm 2. Mục đích, yêu cầu: a. Xét ví dụ Mục đích Đề xuất và thuyết phục người đọc/nghe tán đồng với nhận b. Nhận xét: xét, đánh giá, bàn luận của mình Trình bày rõ ràng, trung thực vấn đề Yêu cầu Đề xuất và chứng tỏ đánh giá của mình là xác đáng Bàn bạc, mở rộng xoay quanh vấn đề Lập luận chắc chắn, chặt chẽ
12. Thao tác lập luận Mục đích Giải thích Chứng minh Bình luận
13. Thao tác lập luận Mục đích Giải thích Giúp người đọc, người nghe hiểu rõ vấn đề Chứng minh Giúp người đọc, người nghe tin vào vấn đề Thuyết phục người đọc, người nghe Bình luận đồng tình với quan điểm của người viết, người nói đối với vấn đề
14. II. CÁCH BÌNH LUẬN 1. Ví dụ: Phiếu học tập số 2
15. "Trong lúc dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân được Bộ Y Tế khuyến cáo nên đeo khẩu trang khi ra đường và rửa tay thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Được coi là nhu cầu thiết yếu, khẩu trang và nước sát khuẩn nhanh chóng trở nên khan hiếm, hết hàng. Lợi dụng việc này nhiều người đã trục lợi về cho bản thân, tổ chức bằng việc tăng giá bán khẩu trang, nước sát khuẩn lên nhiều lần. Đó là hành động cần lên án, cần được chấm dứt, bởi nó đang làm cho hình ảnh con người, truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta từ bao đời nay trở nên xấu đi. Hơn nữa nó ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe đến những người tiêu dùng bởi nếu họ sử dụng những loại khẩu trang, dung dịch sát khuẩn kém chất lượng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh và nhiều hệ lụy kéo theo. Tất cả có lẽ chỉ vì “Lợi nhuận”, “Đồng tiền” mà ai đó đã bất chấp tất cả, bất chấp làm tổn hại đến sức khỏe của người khác. Để chấm dứt việc này, trước hết mỗi cá nhân cần nhận thức đúng về việc sử dụng các nhu yếu phẩm cần thiết, tránh gây lãng phí và biết san sẻ với cộng đồng, để không xuất hiện việc xếp hàng, chen lấn làm giảm cơ hội trục lợi từ người khác. Đồng thời về phía cơ quan chức năng cần mạnh tay, xử lí dứt khoát các trường hợp để những người có ý định cần phải bỏ ngay. Vì một Việt Nam nói không với dịch bệnh, nói không với tăng giá, làm giả chúng ta cần chung tay đẩy lùi bằng sức mạnh của đoàn kết." (Bàn về thực trạng khẩu trang mùa dịch Covid-19)
16. "Trong lúc dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân được Bộ Y Tế khuyến cáo nên đeo khẩu trang khi ra đường và rửa tay thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Được coi là nhu cầu thiết yếu, khẩu trang và nước sát khuẩn nhanh chóng trở nên khan hiếm, hết hàng. Lợi dụng việc này nhiều người đã trục lợi về cho bản thân, tổ chức bằng việc tăng giá bán khẩu trang, nước sát khuẩn lên nhiều lần. Đó là hành động cần lên án, cần được chấm dứt, bởi nó đang làm cho hình ảnh con người, truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta từ bao đời nay trở nên xấu đi. Hơn nữa nó ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe đến những người tiêu dùng bởi nếu họ sửNêu dụng vấn những đề: Thựcloại khẩu trang, dung dịch sát khuẩn kém chất lượng làm tăng nguy cơ nhiễmtrạng bệnh tăng và nhiều giá khẩuhệ lụy kéo theo. Tất cả có lẽ chỉ vì “Lợi nhuận”, “Đồng tiền” mà ai đó đã bất chấp tất cả, bất chấp làm tổn hại đến sức khỏe của người khác. Để chấm dứt việc này, trướctrang hết mỗi trục cá lợinhân mùa cần nhận thức đúng về việc sử dụng các nhu yếu phẩm cần thiết, tránh gây dịchlãng phíCovid và biết-19 san sẻ với cộng đồng, để không xuất hiện việc xếp hàng, chen lấn làm giảm cơ hội trục lợi từ người khác. Đồng thời về phía cơ quan chức năng cần mạnh tay, xử lí dứt khoát các trường hợp để những người có ý định cần phải bỏ ngay. Vì một Việt Nam nói không với dịch bệnh, nói không với tăng giá, làm giả chúng ta cần chung tay đẩy lùi bằng sức mạnh của đoàn kết." (Bàn về thực trạng khẩu trang mùa dịch Covid-19)
17. "Trong lúc dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân được Bộ Y Tế khuyến cáo nên đeo khẩu trang khi ra đường và rửa tay thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Được coi là nhu cầu thiết yếu, khẩu trang và nước sát khuẩn nhanh chóng trở nên khan hiếm, hết hàng. Lợi dụng việc này nhiều người đã trục lợi về cho bản thân, tổ chức bằng việc tăng giá bán khẩu trang, nước sát khuẩn lên nhiều lần. Đó là hành động cần lên án, cần được chấm dứt, bởi nó đang làm cho hình ảnh con người, truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta từ bao đời nay trở nên xấu đi. Hơn nữa nó ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe đến những người tiêu dùng bởi nếu họ sử dụng những loại khẩu trang, dung dịch sát khuẩn kém chất lượng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh và nhiều hệ lụy kéo theo. Tất cả có lẽ chỉ vì “Lợi nhuận”, “Đồng tiền” mà ai đó đã bất chấp tất cả, bấtĐánh chấp giá: làm Đâytổn hại là đến sức khỏe của người khác. Để chấm dứt việc này, trước hết mỗihành cá nhân động cần sainhận trái, thức đúng về việc sử dụng các nhu yếu phẩm cần thiết, tránh gây lãng phí và biết san sẻ với cộng đồng, để không cần lên án, chấm dứt xuất hiện việc xếp hàng, chen lấn làm giảm cơ hội trục lợi từ người khác. Đồng thời về phía cơ quan chức năng cần mạnh tay, xử lí dứt khoát các trường hợp để những người có ý định cần phải bỏ ngay. Vì một Việt Nam nói không với dịch bệnh, nói không với tăng giá, làm giả chúng ta cần chung tay đẩy lùi bằng sức mạnh của đoàn kết." (Bàn về thực trạng khẩu trang mùa dịch Covid-19)
18. "Trong lúc dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân được Bộ Y Tế khuyến cáo nên đeo khẩu trangBàn khi bạc: ra đường Tác vàhại rửa tay thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Được coi là nhucủa cầu hành thiết yếu, vi tăng khẩu trang và nước sát khuẩn nhanh chóng trở nên khan hiếm, hết hàng. Lợi giádụng khẩu việc nàytrang nhiều người đã trục lợi về cho bản thân, tổ chức bằng việc tăng giá bán khẩu trang,mùa nước dịch sát khuẩn lên nhiều lần. Đó là hành động cần lên án, cần được chấm dứt, bởi nó đang làm cho hình ảnh con người, truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta từ bao đời nay trở nên xấu đi. Hơn nữa nó ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe đến những người tiêu dùng bởi nếu họ sử dụng những loại khẩu trang, dung dịch sát khuẩn kém chất lượng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh và nhiều hệ lụy kéo theo. Tất cả có lẽ chỉ vì “Lợi nhuận”, “Đồng tiền” mà ai đó đã bất chấp tất cả, bất chấp làm tổn hại đến sức khỏe của người khác. Để chấm dứt việc này, trước hết mỗi cá nhân cần nhận thức đúng về việc sử dụng các nhu yếu phẩm cần thiết, tránh gây lãng phí và biết san sẻ với cộng đồng, để không xuất hiện việc xếp hàng, chen lấn làm giảm cơ hội trục lợi từ người khác. Đồng thời về phía cơ quan chức năng cần mạnh tay, xử lí dứt khoát các trường hợp để những người có ý định cần phải bỏ ngay. Vì một Việt Nam nói không với dịch bệnh, nói không với tăng giá, làm giả chúng ta cần chung tay đẩy lùi bằng sức mạnh của đoàn kết." (Bàn về thực trạng khẩu trang mùa dịch Covid-19)
19. "Trong lúc dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân được Bộ Y Tế khuyến cáo nên đeo khẩu trang khi ra đường và rửa tay thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Được coi là nhu cầu thiết yếu, khẩuBàn trang bạc: và nướcNguyên sát khuẩn nhanh chóng trở nên khan hiếm, hết hàng. Lợi dụng việc này nhiềunhân người dẫn đã đến trục hành lợi về cho bản thân, tổ chức bằng việc tăng giá bán khẩu trang, nước sát khuẩn lên nhiều lần. Đó là hành động cần lên án, cần được chấm dứt, bởi nó đang làm cho hìnhvi ảnhtăng con giá người, khẩu truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta từ bao đời nay trở nên xấu trangđi. Hơn mùa nữa nódịch ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe đến những người tiêu dùng bởi nếu họ sử dụng những loại khẩu trang, dung dịch sát khuẩn kém chất lượng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh và nhiều hệ lụy kéo theo. Tất cả có lẽ chỉ vì “Lợi nhuận”, “Đồng tiền” mà ai đó đã bất chấp tất cả, bất chấp làm tổn hại đến sức khỏe của người khác. Để chấm dứt việc này, trước hết mỗi cá nhân cần nhận thức đúng về việc sử dụng các nhu yếu phẩm cần thiết, tránh gây lãng phí và biết san sẻ với cộng đồng, để không xuất hiện việc xếp hàng, chen lấn làm giảm cơ hội trục lợi từ người khác. Đồng thời về phía cơ quan chức năng cần mạnh tay, xử lí dứt khoát các trường hợp để những người có ý định cần phải bỏ ngay. Vì một Việt Nam nói không với dịch bệnh, nói không với tăng giá, làm giả chúng ta cần chung tay đẩy lùi bằng sức mạnh của đoàn kết." (Bàn về thực trạng khẩu trang mùa dịch Covid-19)
20. "Trong lúc dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân được Bộ Y Tế khuyến cáo nên đeo khẩu trang khi ra đường và rửa tay thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Được coi là nhu cầu thiết yếu, khẩu trang và nước sát khuẩn nhanh chóng trở nên khan hiếm, hết hàng. Lợi dụng việc này nhiều người đã trục lợi về cho bản thân, tổ chức bằng việc tăng giá bán khẩu trang, nước sát khuẩnBàn bạc: lên nhiều Giải lần.pháp Đó là hành động cần lên án, cần được chấm dứt, bởi nó đang làm cho hìnhgiải ảnh quyết con vấnngười, đề truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta từ bao đời nay trở nên xấu đi. Hơn nữa nó ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe đến những người tiêu dùng bởi nếu họ sử dụng những loại khẩu trang, dung dịch sát khuẩn kém chất lượng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh và nhiều hệ lụy kéo theo. Tất cả có lẽ chỉ vì “Lợi nhuận”, “Đồng tiền” mà ai đó đã bất chấp tất cả, bất chấp làm tổn hại đến sức khỏe của người khác. Để chấm dứt việc này, trước hết mỗi cá nhân cần nhận thức đúng về việc sử dụng các nhu yếu phẩm cần thiết, tránh gây lãng phí và biết san sẻ với cộng đồng, để không xuất hiện việc xếp hàng, chen lấn làm giảm cơ hội trục lợi từ người khác. Đồng thời về phía cơ quan chức năng cần mạnh tay, xử lí dứt khoát các trường hợp để những người có ý định cần phải bỏ ngay. Vì một Việt Nam nói không với dịch bệnh, nói không với tăng giá, làm giả chúng ta cần chung tay đẩy lùi bằng sức mạnh của đoàn kết." (Bàn về thực trạng khẩu trang mùa dịch Covid-19)
21. "Trong lúc dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, người dân được Bộ Y Tế khuyến cáo nên đeo khẩu trang khi ra đường và rửa tay thường xuyên sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm bệnh. Được coi là nhu cầu thiết yếu, khẩu trang và nước sát khuẩn nhanh chóng trở nên khan hiếm, hết hàng. Lợi dụng việc này nhiều người đã trục lợi về cho bản thân, tổ chức bằng việc tăng giá bán khẩu trang, nước sát khuẩn lên nhiều lần. Đó là hành động cần lên án, cần được chấm dứt, bởi nó đang làm cho hình ảnh con người, truyền thống tương thân tương ái của dân tộc ta từ bao đời nay trở nên xấu đi. Hơn nữa nó ảnh hưởng trực tiếp sức khỏe đến những người tiêu dùng bởi nếu họ sử dụng những loại khẩu trang, dung dịch sát khuẩn kém chất lượng làm tăng nguy cơ nhiễm bệnh Mởvà nhiều rộng: hệ Kêu lụy kéo gọi theo. Tất cả có lẽ chỉ vì “Lợi nhuận”, “Đồng tiền” mà ai đó đã bất mọichấp ngườitất cả, bấtchung chấp tay làm tổn hại đến sức khỏe của người khác. Để chấm dứt việc này, trước hếtđẩy mỗi lùi cá dịch nhân bệnh cần nhận thức đúng về việc sử dụng các nhu yếu phẩm cần thiết, tránh gây lãng phí và biết san sẻ với cộng đồng, để không xuất hiện việc xếp hàng, chen lấn làm giảm cơ hội trục lợi từ người khác. Đồng thời về phía cơ quan chức năng cần mạnh tay, xử lí dứt khoát các trường hợp để những người có ý định cần phải bỏ ngay. Vì một Việt Nam nói không với dịch bệnh, nói không với tăng giá, làm giả chúng ta cần chung tay đẩy lùi bằng sức mạnh của đoàn kết." (Bàn về thực trạng khẩu trang mùa dịch Covid-19)
22. II. CÁCH BÌNH LUẬN 2. Kết luận: TIẾN TRÌNH BÌNH LUẬN GỒM 3 BƯỚC NÊU HIỆN TƯỢNG, VẤN ĐỀ CẦN BÌNH LUẬN ĐÁNH GIÁ HIỆN TƯỢNG, VẤN ĐỀ CẦN BÌNH LUẬN BÀN VỀ HIỆN TƯỢNG, VẤN ĐỀ CẦN BÌNH LUẬN
23. II. CÁCH BÌNH LUẬN NÊU HIỆN TƯỢNG, VẤN ĐỀ CẦN BÌNH LUẬN Trung thực, khách quan Ngắn gọn, rõ ràng Thể hiện quan điểm bản thân
24. II. CÁCH BÌNH LUẬN ĐÁNH GIÁ HIỆN TƯỢNG, VẤN ĐỀ CẦN BÌNH LUẬN Đứng hẳn về một phía (phản đối hoặc đồng tình) Kết hợp những phần đúng của mỗi phía và loại bỏ phần còn hạn chế -> đưa ra quan điểm đúng đắn Đưa ra các cách đánh giá của riêng
25. II. CÁCH BÌNH LUẬN BÀN VỀ HIỆN TƯỢNG, VẤN ĐỀ CẦN BÌNH LUẬN Bàn về thái độ, hành động, cách giải quyết cần có Bàn về những điều có thể rút ra khi liên hệ với thời đại, hoàn cảnh sống, lứa tuổi, Bàn về những ý nghĩa rộng lớn, sâu sắc hơn.
26. II. CÁCH BÌNH LUẬN 3. Ghi nhớ (SGK – trang 73) o Bình luận nhằm đề xuất và thuyết phục người đọc (người nghe) tán đồng với nhận xét, đánh giá, bàn luận của mình về một hiện tượng (vấn đề) trong đời sống hoặc trong văn học o Có nhiều cách bình luận. Nhưng dù theo cách nào thì người bình luận cũng phải: - Trình bày rõ ràng, trung thực hiện tượng (vấn đề) được bình luận - Đề xuất và chứng tỏ được ý kiến nhận định, đánh giá của mình là xác đáng - Có những lời bàn sâu rộng về chủ đề bình luận.
27. III. LUYỆN TẬP Bài tập: Xây dựng tiến trình bình luận cho các đề bài sau: NHÓM 1 + 3 NHÓM 2 + 4 “Bình luận về hiện “Bình luận về tình yêu tượng nghiện mạng xã tuổi học trò” hội trong giới trẻ”
28. Gợi ý làm bài “Bình luận về hiện tượng nghiện mạng xã hội trong giới trẻ” Nêu vấn đề: Mạng xã hội có nhiều ích lợi trong cuộc sống hiện đại nhưng giới trẻ dường như đã quá lạm dụng nó Đánh giá vấn đề: Không nên sử dụng mạng xã hội quá nhiều Bàn về vấn đề: Nguyên nhân Chủ quan: bản thân người sử dụng mạng XH Khách quan: gia đình, nhà trường, xã hội, Tác hại Ảnh hưởng đến học tập Ảnh hưởng đến các kĩ năng mềm Bàn bạc, mở rộng Giải pháp Thông tin cá nhân bị đánh cắp . Tuyên Tương lai Cha mẹ cần quan tâm hơn, nhà trường nên tổ chức các lớp Rút kinh truyền, đất nước giáo dục kĩ năng mềm nghiệm phổ biến phụ thuộc cho bản Bản thân người nghiện mạng XH cần dần thay đổi thói tác hại của vào thanh – thân quen sinh hoạt một cách lành mạnh nghiện thiếu niên mạng XH ngày nay
29. Gợi ý làm bài “Bình luận về tình yêu tuổi học trò” Nêu vấn đề: Tình yêu tuổi học trò là tình yêu trong sáng, vô tư, chân thành nhất Đánh giá vấn đề: Tình yêu học trò vừa có mặt tích cực vừa có mặt hạn chế Bàn về vấn đề: Tích cực Về tâm lí Về học tập Tiêu cực Độ tuổi chưa đủ chín chắn dễ quyết định sai lầm Ảnh hưởng đến học tập, cuộc sống, Bàn bạc, mở rộng Giải quyết vấn đề Có thể xảy ra những hậu quả không mong muốn Từ tình cảm tuổi học trò Cần nhận thức đúng đắn về tình yêu tuổi học trò đi xa hơn là tình yêu đối Không nên để chuyện tình cảm ảnh hưởng đến học tập với gia đình, quê hương, đất nước