Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết học 85, 86: Vượt thác

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 6 - Tiết học 85, 86: Vượt thác

1. TIẾT 85,86 VƯỢT THÁC Trích “Quê nội”- Võ Quảng
2. I. Tìm hiểu chung 1. ĐỌC
3. * Tóm tắt Bài văn miêu tả dòng sông Thu Bồn và cảnh quan hai bên bờ sông theo hành trình của con thuyền qua những vùng địa hình khác nhau: đoạn sông phẳng lặng trước khi đến chân thác, đoạn sông có nhiều thác dữ và đoạn sông vượt qua thác dữ. Bằng việc tập trung vào cảnh vượt thác, tác giả làm nổi bật vẻ hùng dũng và sức mạnh của nhân vật dượng Hương Thư trên nền cảnh thiên nhiên rộng lớn và hùng vĩ.
4. I. Tìm hiểu chung 2. Chú thích: a/ Tác giả - Võ Quảng (1920 – 2007), quê Quảng Nam. - Ông là nhà văn chuyên viết truyện cho thiếu nhi. b/. Tác phẩm Văn bản “Vượt thác” trích chương XI của truyện “Quê nội” (1974)
5. - Tác phẩm: Trích từ chương XI của truyện “ Quê nội” (1974) . Quª néi lµ t¸c phÈm thµnh c«ng nhÊt viÕt vÒ cuéc sèng ë mét lµng quª ven s«ng Thu Bån vµo nh÷ng ngµy sau c¸ch m¹ng th¸ng 8 – 1945 và những năm đầu cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp.
6. +/ Bố cục: 3 phần Đ1: Từ đầu nhiều thác nước. → Con thuyền trước khi vượt thác Đ2: Tiếp theo thác Cổ Cò. → Thuyền qua đoạn sông có thác dữ. Đ3: Đoạn còn lại. → Thuyền sau khi vượt thác dữ. +/ Phương thức biểu đạt: Miêu tả là chủ yếu
7. b. Thể loại: Văn bản được viết theo thể loại gì? Truyện ngắn
8. Tiết 85 VƯỢT THÁC Võ Quảng II. TÌM HIỂU VĂN BẢN 1. Cảnh thiên nhiên: * Trước khi con thuyền vượt thác nước : -Những bãi dâu bạt ngàn - Những con thuyền chở hàng - Vườn tược um tùm -Những chùm cổ thụ trầm ngâm , núi cao như chắn ngang trước mặt ? Cảnh quan thiên → Dùng biện pháp nghệ thuật so ? Em có nhận xét gì về sánh và nhân hóa nhiên hai bên bờ dòng Cảnh vật êm đềm thơ mộng cảnh thiên nhiên sông sông Thu Bồn vùng và trù phú. ThuđồngBồn bằngvùng đượcđồng miêubằng ? tả như thế nào?
9. * Khi con thuyền vượt thác dữ : -Dòng sông như dựng đứng lên - Nước từ trên cao phóng xuống nhanh, mạnh, chảy đứt đuôi rắn. - Nước văng bọt tứ tung, thuyền vùng vằng ? Cảnh quan thiên nhiên hai bên? Em bờ có dòng nhận sôngxét gì Thu về Bồndòng Dòng sông dữ dội vùngsông vùngcó thác có khácthác? với vùng và hiểm trở đồng bằng như thế nào?
10. 1.Bức tranh thiên nhiên: *Sau khi con thuyền vượt thác dữ : -Sông quanh co nhưng bớt hiểm trở. -Qua nhiều lớp núi → đồng ruộng bằng phẳng - Dọc sườn núi , những cây to, mọc giũa những bụi lúp xúp như những cụ già.→ So sánh, nhân hóa. ?? DòngNêu đặc sông điểm sau nổivùng bật có của thác có →Dòng sông phẳng gìdòng khác, sông cảnh sau vật vùng lúc cónày thác? ra sao? lặng, hiền hòa.
11. Em thấy điểm nhìn (quan sát) của người kể và tả ở vị trí nào ?Vị trí ấy có thích hợp không? Vì sao? HS: Điểm nhìn trên thuyền, rất thích hợp  cảnh mở ra hết lớp này đến lớp khác: rất phong phú. Tác giả vận dụng những biện pháp nghệ thuật -nàoNghệ để thuật: tái hiện so sánh, cảnh nhân sắc thiên hóa cho nhiên thấy ? vẻNêu đẹp tác củadụng sông của Thu nó? Bồn. Khung cảnh rộng lớn hùng vĩ. Qua ñoù, cho ta thaáy taùc giaû khaéc hoïa khung caûnh thieân nhieân nhö theá naøo?
12. ? Ở đoạn đầu và đoạn cuối bài có hai hình ảnh miêu tả những cây cổ thụ trên bờ sông. Em hãy chỉ ra hai hình ảnh ấy và cho biết tác giả đã sử dụng cách chuyển nghĩa nào ở mỗi hình ảnh ? Nêu ý nghĩa của từng trường hợp ? Ở đoạn đầu những cây cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm lặng nhìn xuống nước => Nhân hóa=>Như báo trước một khúc sông dữ hiểm, vừa mách bảo con người dồn sức mạnh chuẩn bị vượt thác. Đoạn cuối, những cây cổ thụ mọc giữa những bụi lúp xúp nom xa như những cụ già =>So sánh=>Hình ảnh cây nhỏ mọc lúp xúp xung quanh cây to , thể hiện tâm trạng phấn khởi của con người vừa qua thác ghềnh hiểm trở , đưa con thuyền tiến về phía trước .
13. Dọc sông, những chòm cổ thụ dáng mãnh liệt đứng trầm ngâm lặng nhìn xuống nước. Dọc sườn núi, những cây to mọc giữa những bụi lúp xúp nom xa như những cụ già vung tay hô đám con cháu tiến về phía trước. -Nghệ thuật nhân hóa, so sánh đặc sắc. => Thiên nhiên phong phú, rộng lớn, hùng vĩ.
14. 2. Hình ảnh dượng Thảo luận nhóm Hương Thư vượt (2p) thác Câu 1: Tìm những chi tiết miêu tảngo ại hình dượng Hương Thư khi vượt thác? Câu 2: Tìm những chi tiết miêu tảc ác động tác dượng Hương Thư khi vượt thác? Câu 3: Tìm những hình ảnh so sánhvề Dượng Hương Thư và tác dụngcủa các hình ảnh so sánh đó?
15. - Ngoại hình:gân guốc, khỏe khoắn, chắc chắn. - Các hình ảnh so - Hành động: dũng cảm → sánh độc đáo. vẻ đẹp dũng mãnh, tư thế hào hùng của con người vững vàng chế ngự thiên nhiên. => Dượng Hương Thư vốn là người lao động khỏe mạnh, dũng cảm, và là người chỉ huy dày dạn kinh nghiệm.
16. III. Tổng kết Bài tập trắc nghiệm 1. Miêu tả cảnh vượt thác, tác giả đã - Bài văn miêu tả cảnh làm nổi bật: hai bờ sông theo hành A. Sức mạnh của con thuyền. trình vượt sông Thu Bồn B. Sức mạnh của con người. C. Vẻ hùng dũng và sức mạnh của → Làm nổi bật sức con người trước thiên nhiên hùng vĩ. mạnh con người trên nền D. Cảnh thiên nhiên hùng vĩ. thiên nhiên hùng vĩ. 2. Nét đặc sắc trong nghệ thuật miêu tả của văn bản là: - Nghệ thuật tả cảnh, tả A. Tả tâm trạng. người tự nhiên, sinh B. Tả thiên nhiên phong phú. động. C. Tả hoạt động của con người. D. Tả cảnh, tả người tự nhiên, sinh * Ghi nhớ (Sgk) động.
17. TIẾT85 Văn bản: VƯỢT THÁC (Trích Quê nội) I. Tìm hiểu chung (Võ Quảng) 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. Đọc - Hiểu văn bản 4.1. Hình ảnh con sông Thu Bồn 4.2. Hình ảnh dượng Hưong Thư vựot thác III. Tổng kết - Bài văn miêu tả cảnh hai bờ sông theo hành trình vựot sông Thu Bồn → Làm nổi bật sức mạnh con người trên nền thiên nhiên hùng vĩ. - Nghệ thuật tả cảnh, tả người tự nhiên, sinh động. IV. Luyện tập Hai bài “Sông nước Cà Mau” và “Vượt thác” đều miêu tả cảnh sông nước. Em hãy nêu những nét đặc sắc của phong cảnh thiên nhiên được miêu tả ở mỗI bài và nghệ thuật miêu tả của tác giả?
18. Luyện tập (thảo luận nhóm 1p) Hai bài “Sông nước Cà Mau” và “Vượt thác” đều miêu tả cảnh sông nước. Em hãy nêu những nét đặc sắc của phong cảnh thiên nhiên được miêu tả ở mỗi bài và nghệ thuật miêu tả của tác giả? Văn bản Sông nước Cà Vượt thác Mau Nét đặc sắc của Cảnh sông nước Cảnh thiên nhiên phong cảnh Cà Mau có vẻ rộng lớn, thơ thiên nhiên đẹp rộng lớn, mộng, hùng vĩ. hùng vĩ, đầy sức sống hoang dã. Nghệ thuật Vừa bao quát, Tả cảnh, tả người miêu tả vừa cụ thể, sinh tự nhiên, sinh động động
19. TIẾT 85 Văn bản: VƯỢT THÁC (Trích Quê nội) (Võ Quảng) I. Tìm hiểu chung 1. Tác giả 2. Tác phẩm II. Đọc - Hiểu văn bản 4.1. Hình aûnh con soâng Thu Boàn 4.2. Hình ảnh dượng Hương Thư vượt thác III. Tổng kết IV. Luyện tập