Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 87: Câu trần thuật, câu phủ định

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 8 - Tiết 87: Câu trần thuật, câu phủ định

1. UBND HUYỆN VĨNH BẢO TRƯỜNG THCS DŨNG TIẾN CHƯƠNG TRÌNH DẠY HỌC TRỰC TUYẾN MÔN NGỮ VĂN 8 Giáo viên thực hiện: Bùi Văn Nhân Trường THCS Dũng Tiến - Vĩnh Bảo - Hải Phòng
2. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH A. Câu trần thuật (trang 45). I. Đặc điểm hình thức và chức Xét ví dụ: năng. a. Lịch sử ta đã có nhiều cuộc kháng chiến vĩ 1.Đặc điểm hình thức: đại chứng tỏ tinh thần yêu nước của dân ta. Chúng ta có quyền tự hào vì những trang lịch sử vẻ vang thời đại Bà Trưng, Bà Triệu, Trần Hưng Đạo, Lê Lợi, Quang Trung, Chúng ta phải nhớ công lao của các vị anh hùng dân tộc, vì các vị ấy là tiêu biểu của một dân tộc anh hùng. b. Thốt nhiên một người nhà quê, mình mẩy lấm láp, quần áo ướt đầm tất tả chạy xông vào, thở không ra lời: - Bẩm quan lớn đê vỡ mất rồi !
3. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH A. Câu trần thuật. I. Đặc điểm hình thức và chức năng. Xét ví dụ: c. Cai Tứ là một người đàn ông thấp và gầy, 1.Đặc điểm hình thức: tuổi độ bốn lăm, năm mươi. Mặt lão vuông - Câu trần thuật không có đặc nhưng hai má hóp lại. điểm hình thức của các kiểu câu nghi vấn, cầu khiến, cảm d. Ôi Tào Khê! Nước Tào Khê làm đá mòn thán. đấy! Nhưng dòng nước Tào Khê không bao giờ - Khi viết câu trần thuật kết cạn chính là lòng chung thủy của ta! thúc bằng dấu chấm nhưng cũng có khi kết thúc bằng dấu chấm than hoặc dấu chấm lửng.
4. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH A. Câu trần thuật. I. Đặc điểm hình thức và chức năng. 1.Đặc điểm hình thức. 2.Đặc điểm chức năng. - Câu trần thuật thường dùng để kể, thông báo, nhận định, miêu tả - Câu trần thuật dùng nhiều nhất trong giao tiếp.
5. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH A. Câu phủ định (trang 52). I. Đặc điểm hình thức, chức Xét ví dụ: SGK/Tr 52 năng câu phủ định. a. Nam đi Huế. 1.Đặc điểm hình thức. b. Nam không đi Huế. - Là câu có những từ ngữ c. Nam chưa đi Huế. phủ định như: không, chưa, d. Nam chẳng đi Huế. chẳng, chả, không phải, chẳng Ví dụ: mục 2/ Trang 52. Phải, đâu, đâu có phải . Thầy sờ vòi bảo: - Tưởng con voi như thế nào, hóa ra nó sun sun như con đỉa. Thầy sờ ngà bảo: - Không phải, nó chần chẫn như cái đòn càn. Thầy sờ tai bảo: - Đâu có! Nó bè bè như cái quạt thóc.
6. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH A. Câu phủ định. I. Đặc điểm hình thức, chức năng câu phủ định. 1.Đặc điểm hình thức. 2. Đặc điểm chức năng. - Dùng để thông báo, xác nhận không có sự vật, sự việc, tính chất, quan hệ nào đó (câu phủ định miểu tả) - Phản bác một ý kiến, một nhận định(câu phủ định bác bỏ).
7. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH C. Luyện tập câu trần thuật (SGK/ trang 46,47) Bài 1/Tr 46, 47. Hãy xác định kiểu câu và chức năng của các kiểu câu sau đây: a. Thế rồi Dế Choắt tắt thở. Tôi thương lắm. Vừa thương vừa ăn năn tội mình. b. Mã Lương nhìn cây bút bằng vàng sáng lấp lánh, em sung sướng reo lên: - Cây bút đẹp quá. Cháu cảm ơn ông! Cảm ơn ông! Bài 2/Tr 47. Đọc câu thứ hai trong phần dịch nghĩa bài thơ: Ngắm trăng của Hồ Chí Minh (Trước cảnh đẹp đêm nay biết làm thế nào?) và câu thứ hai trong phần dịch thơ (Cảnh đẹp đêm nay, khó hững hờ;). Cho nhận xét về kiểu câu và ý nghĩa của hai câu đó.
8. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH C. Luyện tập câu trần thuật (SGK/ trang 46,47) Bài 3/Tr 47. Xác định ba câu sau đây thuộc kiểu câu nào và được sử dụng để làm gì? a. Anh tắt thuốc lá đi ! b. Anh có thể tắt thuốc lá được không? c. Xin lỗi, ở đây không được hút thuốc lá. Bài 4/Tr 47. Những câu sau đây có phải là câu trần thuật không? Những câu này dùng để làm gì? a. Đêm nay, đến phiên anh canh miếu thờ, ngặt vì cất dở mẻ rượu, em chịu khó thay anh, đến sáng thì về. b. Tuy thế, nó vẫn kịp thì thầm vào tai tôi: “ Em muốn cả anh cùng đi nhận giải”.
9. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH C. Luyện tập câu trần thuật (SGK/ trang 46,47) Bài 5/Tr 47. Đặt câu trần thuật để hứa hẹn, xin lỗi, cảm ơn, chúc mừng, cam đoan. Ví dụ: - Tôi hứa là mua hộ bạn quyển sánh Ngữ văn 8 rồi. (hứa hẹn) - Con xin lỗi mẹ, con đến muộn. - Cảm ơn bạn đã cho tôi mượn vở. - Chúc mừng bạn Thủy đã giành giải ba học sinh giỏi môn Văn 8, cấp huyện. - Em xin cam đoan
10. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH C. Luyện tập câu trần thuật (SGK/ trang 46,47) Bài 6/Tr 47. Viết một đoạn đối thoại ngắn có sử dụng cả bốn kiểu câu đã học (câu nghi vấn, câu cầu khiến, câu cảm thán, câu trần thuật).
11. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH D. Luyện tập câu phủ định (Trang 43, 54) Bài 1/Tr 53. Trong các câu sau đây, câu nào là câu phủ định bác bỏ? Vì sao? a.Tất cả quan chức nhà nước vào buổi sáng ngày khai trường đều chia nhau đến dự lễ khai giảng ở khắp các trường học lớn nhỏ. Bằng hành động đó, họ muốn cam kết rằng, không có tiên nào lớn hơn ưu tiên giáo dục thế hệ trẻ cho tương lai. b. Tôi an ủi lão: - Cụ cứ tưởng thế đấy chứ nó chả hiểu gì đâu ! Vả lại nuôi chó mà chả bán hay giết thịt! Ta giết nó chính là hóa kiếp cho nó đấy, hóa kiếp để cho nó làm kiếp khác. c. Không, chúng con không đói nữa đâu. Hai đứa ăn hết ngần kia thì mòng bụng ra rồi còn đói gì nữa.
12. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH D. Luyện tập câu phủ định (Trang 43, 54) Bài 2/Tr 53, 54. Đọc các đoạn trích sau và cho biết những câu văn có ý nghĩa phủ định không? Vì sao? Đặt những câu không có từ ngữ phủ định mà có ý nghĩa tương đương với những câu đã cho. So sánh những câu đã đặt xem ý nghĩa của chúng có giống nhau không? a. Câu chuyện có lẽ chỉ là một câu chuyện hoang đường, song không phải là không có nghĩa. b. Tháng tám, hồng ngọc đỏ, hồng hạc vàng, không ai không từng ăn trong Tết Trung thu, ăn nó như ăn cả mùa thu vào lòng vào dạ. c. Từng qua thời thơ ấu ở Hà Nội, ai chẳng có một lần nghển cổ nhìn lên tán lá cao vút mà ngắm nghía một cách ước ao chùm sấu non xanh hay thích thú chia nhau nhấp nháp món sấu dầm bán trước cổng trường.
13. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH D. Luyện tập câu phủ định (Trang 43, 54) Bài 3/Tr 54. Xét câu văn sau và trả lời câu hỏi. Choắt không dạy được nữa, nằm thoi thóp. Nếu Tô Hoài thay từ không bằng từ chưa thì nhà văn phải viết lại câu văn này như thế nào? Nghĩa của câu có thay đổi không? Câu nào phù hợp với câu chuyện hơn, vì sao? Choắt không dạy được nữa, nằm thoi thóp. Choắt chưa dạy được, nằm thoi thóp.
14. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH D. Luyện tập câu phủ định (Trang 43, 54) Bài 4/Tr 54. Các câu sau đây có phải là câu phủ định không? Những câu này dùng để làm gì? Đặt những câu có ý nghĩa tương đương. a. Đẹp gì mà đẹp ! b. Làm gì có chuyện đó ! c. Bài thơ này mà hay à? d. Cụ tưởng tôi sung sướng hơn chăng.
15. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH D. Luyện tập câu phủ định (Trang 43, 54) Bài 5/Tr 54. Đọc đoạn trích sau (chú ý các từ in đậm) và cho biết: có thể thay quên bằng không, chưa bằng chẳng được không? Vì sao? Ta thường tới bữa quên ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chưa xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng. Đoạn văn thay theo yêu cầu của đề bài: Ta thường tới bữa không ăn, nửa đêm vỗ gối; ruột đau như cắt, nước mắt đầm đìa; chỉ căm tức chẳng xả thịt lột da, nuốt gan uống máu quân thù. Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng.
16. Thứ 6, ngày 17 tháng 4 năm 2020 Tiết 87, CÂU TRẦN THUẬT, CÂU PHỦ ĐỊNH D. Luyện tập câu phủ định (Trang 43, 54) Bài 6/Tr 54. Hãy viết một đoạn đối thoại ngắn, trong đó có dùng câu phủ định miêu tả và câu phủ định bác bỏ.