Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài số 28: Những ngôi sao xa xôi

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Bài số 28: Những ngôi sao xa xôi

1. BÀI GIẢNG NGỮ VĂN 9 Bài 28 - TIẾT: 142 +143 (Trích) Lê Minh Khuê
2. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I. Đọc- tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: a) Tác giả: Nhà văn Lê Minh Khuê
3. Nhà văn Lê Minh Khuê (Bút danh khác: Vũ Thị Mến) - Tên khai sinh: Lê Minh Khuê, sinh ngày 6 tháng 12 năm 1949. Quê: xã An Hải, huyện Tĩnh Gia, tỉnh Thanh Hoá. Tốt nghiệp phổ thông trung học, Lê Minh Khuê tham gia đội thanh niên xung phong chống Mỹ cứu nước. Những năm tháng ấy đã tạo cảm hứng cho những sáng tác của chị sau này. Năm 1969 chị là phóng viên báo Tiền Phong. Năm 1973 – 1977 phóng viên Đài phát thanh giải phóng và sau đó là Đài truyền hình Việt Nam. Từ 1978 đến nay, nhà văn Lê Minh Khuê là biên tập viên văn học nhà xuất bản Hội nhà văn. Hội viên Hội nhà văn Việt Nam (1980). - Tác phẩm chính: Cao điểm mùa hạ (truyện ngắn, 1984); Đoàn kết (truyện ngắn, 1980); Thiếu nữ mặc áo dài xanh (tiểu thuyết, 1984); Một chiều xa thành phố (truyện ngắn, 1987); Em đã không quên (tiểu thuyết 1990); Bi kịch nhỏ (truyện ngắn, 1993); Lê Minh Khuê – truyện ngắn (1994). - Đã được nhận: Giải thưởng văn xuôi Hội Nhà văn Việt Nam năm 1987 (Tập truyện ngắn: Một chiều xa thành phố).
4. Tác phẩm
5. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I. Đọc- tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: a) Tác giả: - Lê Minh Khuê sinh năm 1949 quê ở Tĩnh Gia, Thanh Hoá. - Là cây bút nữ chuyên về truyện ngắn. b) Tác phẩm: - Viết năm 1971, là một trong những tác phẩm đầu tay của Lê Minh Khuê. 2.Đọc, kể tóm tắt: Nhà văn Lê Minh Khuê
6. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I.Đọc- tìm hiểu chung 1. Tác giả, tác phẩm: 2.Đọc, kể tóm tắt phần trích - Ba cô gái thanh niên xung phong Định, Nho và tổ trưởng là chị Thao ở một tổ trinh sát phá bom tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. - Nhiệm vụ của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá phải san lấp do bom địch gây ra, đánh dấu các vị trí những trái bom chưa nổ và phá bom. -Họ ở trong một cỏi hang, dưới chân cao điểm. Cuộc sống ở nơi trọng điểm giữa chiến trường dù khắc nghiệt hết sức nguy hiểm nhưng họ vẫn có những niềm vui hồn nhiên, thanh thản mơ mộng của tuổi trẻ. - Mỗi người một cá tính nhưng họ rất gắn bó yêu thương nhau trong tình đồng đội. - Trong một lần phá bom, Nho bị thương, Định và Thao lo lắng săn sóc Nho.
7. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I- Đọc- tìm hiểu chung - P1: Từ đầu đến ngôi sao trên 1.Tác giả, tác phẩm: mũ:Phương Định kể về cuộc sống 2.Đọc, kể tóm tắt: của bản thân và tổ trinh sát mặt 3.Chú thích: (sgk) đường của cô. - P2: Tiếp đến chị Thao bảo :Một 4. Bố cục: 3 phần lần phá bom, Nho bị thương, hai chị em lo lắng, chăm sóc. - P3: Phần cũn lại: Sau phút hiểm nguy, hai chị em ngồi hát, niềm vui trước cơn mưa đá đột ngột.
8. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I.Đọc- tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: 2.Đọc, kể tóm tắt: 3.Chú thích: (sgk) 4.Bố cục: 3 phần II.Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1.Hoàn cảnh sống, chiến đấu của tổ nữ thanh niên xung phong trinh sát mặt đường. Chiến tranh ác liệt. Cuộc sống gian khổ nhưng đầy lạc quan Công việc vô cùng nguy hiểm => Cách kể chuyện tự nhiên,hình ảnh chân thực. •=> Những phẩm chất cao quí của tổ thanh niên xung phong và cũng là thế hệ trẻ thời đánh Mỹ.
9. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I.Đọc- tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: -Tinh thần trách nhiệm tự giác rất cao, quyết 2.Đọc, kể tóm tắt: tâm hoàn thành mọi nhiệm vụ được phân 3.Chú thích: ( sgk) công. 4.Bố cục: 3 phần -Có lòng dũng cảm, sẵn sàng hi sinh, không II.Đọc -Tìm hiểu văn bản: quản khó khăn, gian khổ, hiểm nguy. 1. Hoàn cảnh sống, chiến -Có tình đồng chí, đồng đội keo sơn gắn bó. đấu của tổ nữ thanh niên xung phong trinh sát mặt -Hay xúc động, nhiều mộng mơ, dễ vui, dễ đường: buồn, thích làm đẹp cho cuộc sống của mình Tiết 2 dù trong cuộc sống khó khăn ác liệt. 2. Những phẩm chất chung và riờng của ba cô =>Đó là phẩm chất cao đẹp của thế hệ trẻ gái thanh niên xung phong: Việt Nam thời đánh Mĩ. Họ sẵn sàng cống Nột chung : hiến, hy sinh cho lớ tưởng,ước mơ thống nhất nước nhà.
10. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I.Đọc- tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: 2.Đọc, kể tóm tắt: 3.Chú thích: ( sgk) 4.Bố cục: 3 phần II.Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1.Hoàn cảnh sống, chiến đấu của tổ nữ thanh niên xung phong trinh sát mặt đường: a-Chị Thao: nhiều tuổi hơn chín chắn 2.Những phẩm chất hơn, trong công việc rất bình tĩnh, chung và riêng của ba cô quyết liệt nhưng lại rất sợ nhìn thấy gái thanh niên xung máu chảy. phong: Nột riêng : b-Nho: hồn nhiên, thích thêu thùa. a. Chị Thao: c-Phương Định: b. Nho :
11. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I.Đọc- tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: 2.Đọc, kể tóm tắt: 3.Chú thích: ( sgk) 4.Bố cục: 3 phần II.Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1.Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong -Là cô gái Hà Nội có một thời học sinh êm đềm. trinh sát mặt đường. -Luôn hồn nhiên trong sáng và mơ ước về tương lai. -Là cô gái giàu cảm xúc, nhạy cảm, hay mơ mộng, 2.Những phẩm chất chung thích hát, thích làm điệu một chút trước những chàng và riêng của ba cô gái lính trẻ. thanh niên xung phong: -Cô yêu mến, gắn bó với đồng đội, cảm phục những Nột riêng : chiến sĩ mà cô đã gặp trên đường ra trận a. Chị Thao : -Nhạy cảm và quan tâm đến hình thức của mình. Nhạy b. Nho : cảm nhưng kín đáo giữa đám đông tưởng như kiêu kì. c. Phương Định :
12. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I.Đọc- tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: 2.Đọc, kể tóm tắt: Em có nhận xét gì về đặc điểm nghệ 3.Chú thích: ( sgk) 4.Bố cục: 3 phần thuật của truyện? II.Đọc -Tìm hiểu văn bản: 1.Hoàn cảnh sống, chiến đấu và tính cách của tổ nữ thanh niên xung phong Truyện “ Những ngôi sao xa xôi ” cho trinh sát mặt đường. em những hiểu biết gì về cuộc sống tâm 2.Những phẩm chất chung hồn của những cô gái thanh niên xung và riờng của ba cô gái phong nói riêng, của thế hệ trẻ Việt nam thanh niên xung phong: nói chung trong cuộc kháng chiến chống III- Tổng kết Mĩ ?
13. Tiết 142 + 143. Văn bản: Những ngôi sao xa xôi (Trích) Lê Minh Khuê I.Đọc- tìm hiểu chung 1.Tác giả, tác phẩm: -Nghệ thuật: 2.Đọc, kể tóm tắt: Kể chuyện ở ngôi thứ nhất, miêu 3.Chú thích: ( sgk) 4.Bố cục: 3 phần tả tâm lí nhân vật, xen kẽ đoạn hồi II.Đọc -Tìm hiểu văn bản: ức, giọng điệu ngôn ngữ tự nhiên 1.Hoàn cảnh sống, chiến -Nội dung: đấu của tổ nữ thanh niên xung phong trinh sát mặt Tâm hồn trong sáng, tinh thần đường: lạc quan, dũng cảm của thế hệ trẻ 2.Những phẩm chất chung và riêng của ba cô gái Việt Nam trong thời kỳ kháng chiến thanh niên xung phong: chống Mĩ cứu nước. III.Tổng kờt: (Ghi nhớ-SGK-trang122)
14. Hướng dẫn về nhà: - Tóm tắt văn bản, học kỹ bài phân tích, học thuộc ghi nhớ trong SGK. - Soạn bài: Chương trình địa phương phần tập làm văn. + Xem lại kiểu bài nghị luận xã hội. + Mỗi HS chuẩn bị bài viết về những vấn đề môi trường ở địa phương như: (rác thải, nguồn nước, chặt phá rừng, an toàn giao thông, vấn đề hút thuốc lá, dân số v.v
15. Một số vần thơ tham khảo: Cạnh giếng nước có bom từ trường Em không rửa ngủ ngày chân lấm Ngày em phá nhiều bom nổ chậm Đêm nắm mơ nói mớ vang nhà. ( Gửi em – cô thanh niên xung phong- Phạm Tiến Duật) Nếu được làm hạt giống để mùa sau Nếu lịch sử chọn ta làm điểm tựa Vui gì hơn làm người lính đi đầu Trong đêm tối tim ta là ngọn lửa. ( Tố Hữu)
16. Xẻ dọc trường sơn đi cứu nước Mà lòng phơi phới dậy tương lai ( Tố Hữu) Tôi nhìn xuống hố bom đã giết em Mưa đọng lại một khoảnh trời nho nhỏ ( ) Em nằm dưới đất sâu Như khoảng trời nằm yên trong lòng đất Đêm đêm tâm hồn em tỏa sáng Có phải thịt da em mềm mại trắng trong Đã hóa thành những làn mây trắng. ( Lâm Thị Mỹ Dạ)