Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 66: Lặng lẽ Sa Pa

Nội dung text: Bài giảng Ngữ văn 9 - Tiết 66: Lặng lẽ Sa Pa

1. TiÕt 66: LÆng lÏ Sa Pa (NguyÔn Thµnh Long)
2. Tác giả: Nguyễn Thành Long
3. I.Tìm hiểu chung: 1.Tác giả - NguyÔn Thµnh Long (1925- 1991), quª ë Qu¶ng Nam- §µ N½ng. - Lµ nhµ v¨n chuyªn viÕt truyÖn ng¾n vµ bót kÝ. - Phong c¸ch viÕt v¨n: Kh«ng g©n guèc, gai gãc mµ thêng pha chÊt kÝ mang vÎ ®Ñp th¬ méng, trong trÎo, giÇu chÊt th¬.
4. 2. T¸c phÈm: - XuÊt xø: ViÕt 1970 nh©n chuyÕn ®i Lµo Cai vµo mïa hÌ, in trong tËp“ Gi÷a trong xanh”- 1972. - ThÓ lo¹i: TruyÖn ng¾n - Bố cục: 3 phần - Phương thức biểu đạt: tự sự kết hợp với miêu tả, biểu cảm với nghị luận.
5. Cốt truyện xoay quang cuộc gặp gỡ tình cờ giữa ông hoạ sĩ, cô kĩ sư với anh thanh niên, đây cũng chính là tình huống truyện. Ngôi kể: kể theo ngôi thứ ba, điểm nhìn trần thuật là ông hoạ sĩ. Tác dụng làm câu chuyện trở nên chân thực, tạo điều kiện làm nổi bật nhân vật và chủ đề tư tưởng của tác phẩm.
6. Tóm tắt tác phẩm: Trên chuyến xe khách từ Lào Cai đi Lai Châu, bác lái xe trò chuyện với ông hoạ sĩ và cô kĩ sư mới ra trường. Chiếc xe dừng lại lấy nước và nghỉ ngơi, bác lái xe giới thiệu với cô kĩ sư và ông hoạ sĩ về một người “Cô độc nhất thế gian”, đó là anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lí địa cầu trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét. Xúc động trước vẻ đẹp tâm hồn của anh, ông hoạ sĩ đã phác hoạ bức chân dung anh thanh niên. Sau cuộc trò chuyện âý, cô kĩ sư càng thấy vững tin hơn vào quyết định lên nhận công tác ở miền núi của mình. Họ chia tay trong niềm xao xuyến, bâng khuâng với lời hẹn của ông hoạ sĩ nhất định sẽ trở lại Sa Pa .
7. Nằm ở độ cao trung bình 1500m – 1800m, nên khí hậu Sa Pa ít nhiều lại mang sắc thái của xứ ôn đới, với nhiệt độ trung bình 15-18°C
8. Nằm ở phía tây bắc của Tổ quốc, SaPa là một huyện vùng cao của tỉnh Lào Cai, một vùng đất khiêm nhường, lặng lẽ nhưng ẩn chứa bao điều kỳ diệu của cảnh sắc thiên nhiên
9. Chìm trong làn mây bồng bềnh, thị trấn Sa Pa như một thành phố trong sương huyền ảo, một bức tranh sơn thủy hữu tình.
10. Nơi đây, có thứ tài nguyên vô giá đó là khí hậu trong lành mát mẻ, mang nhiều sắc thái đadạng.
11. Phong cảnh núi đồi trùng điệp, đẹp mê hồn
12. Tuyết ở Sa Pa
13. Phong cảnh sơn thuỷ hữu tình
14. Nhà văn còn dắt ta đi sâu vào thảo nguyên thung lũng Tà Phình, với đàn bò lang đeo chuông ở các đồng cỏ thung lũng bên đường
15. Nắng bắt đầu len tới đốt cháy rừng cây
16. TiÕt 66: LÆng lÏ Sa Pa (NguyÔn Thµnh Long) I- Tìm hiểu chung: II- Tìm hiểu văn bản: 1. C¶nh s¾c thiªn nhiªn ë Sa Pa: T×m vµ chØ ra nh÷ng c©u v¨n miªu t¶ c¶nh s¾c ë Sa Pa?
17. 1. C¶nh s¾c thiªn nhiªn ë Sa Pa: N¾ng b©y giê b¾t ®Çu len tíi , ®èt ch¸y rõng c©y. Nh÷ng c©y th«ng chØ cao qu¸ ®Çu, rung tÝt trong n¾ng nh÷ng ngãn tay b»ng b¹c .c©y tö kinh mµu xanh cña rõng. M©y bÞ n¾ng xua, cuén trßn l¹i tõng côc, l¨n trªn c¸c vßm l¸ ít s- ¬ng, r¬i xuèng ®êng c¸i, luån c¶ vµo gÇm xe. - Tõ ng÷ gîi h×nh , h×nh ¶nh so s¸nh, nh©n ho¸ ®éc ®¸o.NhËn xÐt vÒ tõ ng÷ vµ nghÖ thuËt mµ t¸c gi¶ sö dông?
18. Qua ®ã c¶nh vËt Sa Pa hiÖn lªn nh thÕ nµo? -> C¶nh s¾c cã ®êng nÐt sèng ®éng, mµu s¾c hµi hoµ, t¬i s¸ng. - Sa Pa ®Ñp nh mét bøc tranh víi vÎ ®Ñp trong trÎo, s¸ng sña, ®Çy chÊt th¬.
19. Thảo luận nhóm 1. Nhân vật anh thanh niên hiện lên qua cái nhìn và suy nghĩ của nhân vật nào? 2. Hoàn cảnh sống và công việc của anh? 3. Suy nghĩ của anh về công việc và cuộc sống? 4. Nét đẹp đẹp đáng chú ý nhất ở nhân vật này?
20. 2. Cuộc sống con người: a.Nhân vật anh thanh niên *Hoàn cảnh sống và công việc: - Anh thanh niên chỉ 27 tuổi, lứa tuổi phù hợp nơi đông vui, phồn hoa nhưng anh lại vui trèo núi băng rừng làm việc ở đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m, không có người, quanh năm chỉ có cỏ cây và mây tuyết che phủ -> Sống một mình trên đỉnh Yên Sơn cao 2600 mét, quanh năm đối diện với mây núi Sa Pa.
21. -Làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu: đo gió, đo mưa, đo nắng, tính mây, đo chấn động mặt đất, dự báo trước thời tiết hằng ngày, phục vụ sản xuất và chiến đấu. - Gian khổ nhất không phải là thức 1 giờ sáng mà cái khó khăn là vượt cái cô đơn, lạnh lẻo, vắng vẻ trên núi rừng. →Công việc đòi hỏi tỉ mỉ, chính xác và tinh thần trách nhiệm cao, không ngại khó khăn.
22. Trạm khí tượng ở Yên Sơn ngày nay, nơi nhà văn lấy cảm hứng viết truyện ngắn này
23. Máy đo mưa của Trạm Khí tượng
24. Máy đo gió
25. * Vẻ đẹp tâm hồn : ➢Yêu nghề, có tinh thần trách nhiện cao với công việc. ➢ Biết sắp xếp, tổ chức cuộc sống riêng một cách khoa học, chủ động: trồng hoa, nuôi gà ➢Boäc tröïc, voâ tö; côûi môû vaø chaân thaønh, quan tâm đến mọi người. ➢Hieáu khaùch vaø khieâm toán. →Anh thanh nieân tieâu bieåu cho nhöõng con ngöôøi soáng ñeïp trong coâng cuoäc lao ñoäng xaây döïng CNXH ôû mieàn Baéc
26. 3. Một số nhân vật khác * Nhân vật ông họa sĩ
27. * Nhân vật ông họa sĩ
28. * Nhân vật ông họa sĩ ? Người giúp ta cảm nhận về anh thanh niên là ông họa sĩ. Ông hiện ra qua những nét nào? Khi gặp anh thanh niên thái độ của ông ra sao?
29. *OÂng hoaï só Moät ñôøi theo ñuoåi ngheä thuaät vaø moät taám loøng nhaân haäu, tieâu bieåu cho nhöõng ngheä só chaân chính
30. ? Ngoài nhân vật ông hoạ sĩ, trong truyện còn những nhân vật nào góp phần tô đậm hình ảnh nhân vật anh thanh niên?
31. * Nhân vật cô kĩ sư
32. * Cô kĩ sư: - Khi gặp và nghe anh thanh niên nói chuyện: + bàng hoàng + hiểu thêm cuộc sống một mình dũng cảm tuyệt đẹp của anh thanh niên + yên tâm hơn về quyết định củaCuộc mình(lêngặp gỡ Tâyvới Banhắc làm việc) thanh niên đã cho cô ấnNhững tượngchi tiết hàmnày ơncho khóem hiểutả. kĩ sư suy nghĩ gì? - Khigì chiavề cô taykĩ sư? anh thanh niên: + muốn có cái gì để tặng anh + chìa tay cho anh nắm, cẩn trọng như người ta cho nhau cái gì. → Là ngưười có lý tưởng và say mê với công việc, thực sự xúc động trước những suy nghĩ việc làm của anh thanh niên.
33. * Nhân vật bác lái xe
34. Tiết 67 LẶNG LẼ SA PA (Trích) - Nguyễn Thành Long - - Là nhịp cầu nối gây sự chú ý và hứng thú cho người đọc đón chờ sự xuất hiện của anh thanh niên. - Rất sôi nổi và yêu quý mảnh đất Sa Pa Bác lái xe có vị trí như thế nào trong câu chuyện này?
35. * Nhân vật ông kĩ sư vườn rau
36. *Nhân vật anh kĩ sư nghiên cứu về sét
37. H: Tất cả những => Hy sinh nhân vật quyền lợi này họ có riêng, đặc điểm quên chung gì? mình vì công việc chung.
38. Vì sao tác giả không đặt tên cho nhân vật bằng những tên gọi cụ thể ?
39. IV. Tổng kết Em có nhận xét gì về tình huống truyện, cách kể chuyện? - Tình huống truyện hợp lí - Cách kể chuyện tự nhiên
40. III.Tổng kết 1. Nghệ thuật: • Xây dựng tình huống hợp lí • Cách kể chuyện tự nhiên.Chọn ngôi kể và điểm nhìn trần thuật hợp lí • Có sự kết hợp giữa tự sự, miêu tả, biểu cảm nội tâm và trữ tình với bình luận. • Lời văn kể chuyện trong sáng, trau chuốt, giàu chất thơ.
41. 2. Ý nghĩa: Khắc họa hình ảnh những người lao động bình thường tiêu biểu là anh thanh niên. Qua đó khẳng định vẻ đẹp của người lao động và ý nghĩa những công việc thầm lặng.
42. Höôùng daãn hoïc taäp: - Ghi nhôù nhöõng ñaëc ñieåm tính caùch cuûa anh thanh nieân. - Soaïn baøi “Chiếc lược ngaø”